Σε μια εποχή που το ψέμα έχει γίνει η φύση των ανθρώπων και η ειλικρίνεια θεωρείται ελάττωμα, είναι πολλοί εκείνοι που θέλουν να ακούνε ψέματα και να ζουν με βάση αυτά. Γιατί η αλήθεια πληγώνει, δεν την αντέχουν πολλοί, θέλει θάρρος και θράσος. Μια ζωή μέσα στο ψέμα δεν είναι ζωή, είναι μια αυταπάτη. Κάποτε με ρώτησαν πριν είκοσι χρόνια, ποιο είναι το ελάττωμά μου και τους είπα η ειλικρίνεια. Ακόμα κι αν την λέω ωμά, την προτιμώ από το χάιδεμα των αυτιών. Την υποκριτική διπλωματία και τα λόγια τα κενά.
Μας σερβίρουν το ψέμα σαν κάτι φυσιολογικό. Λίγοι διαθέτουν πλέον την ειλικρίνεια και την υποστηρίζουν. Δεν είναι εύκολο να μιλήσεις με ειλικρίνεια και να περάσεις το μήνυμα, θέλει τρόπο όσο ωμή κι αν ακούγεται, θέλει ειδικό χειρισμό και πρέπει να μάθουμε να την ακούμε και να την δεχόμαστε. Μόνο έτσι οι σχέσεις θα γίνουν αληθινές με αισθήματα που θα στηρίζονται σε γερές βάσεις. Το ψέμα σε κάνει να ζεις σε μια πλάνη και όσο περισσότερο τα ακούς και τα πιστεύεις, δεν υπάρχει πλέον επιστροφή, δεν θα γνωρίσεις ποτέ τι πλέον είναι αληθινό.
Πολλές φορές κατηγορήθηκα για την ντομπροσύνη μου, μα την προτιμώ κι ας έχω λίγους ανθρώπους γύρω μου. Ανθρώπους που θα νιώθω ο εαυτός μου, που δεν θα έχω δεύτερες σκέψεις, θα νιώθω άνετα και θα είμαι εκεί για τον καθένα στα εύκολα και στα δύσκολα. Άνθρωποι με διπλωματία που υπηρετούν το ψέμα, ας μείνουν να το χαρούν για όσο καιρό κρατήσει, γιατί το ψέμα δεν φτιάχνει γερές βάσεις, είναι σαν φτερό στον άνεμο που γρήγορα φέρνει τον τυφώνα στις σχέσεις. Η ειλικρίνεια, αν και σήμερα δεν αρέσει και κατηγορείται, είναι αυτή όμως που θα αντέξει στον χρόνο και όποιος την έχει και την στηρίζει, μόνο χαμένος δεν θα βγει. Τουλάχιστον θα έχει διώξει όλα τα σκουπίδια του ψέματος από δίπλα του. Υπέρμαχος της ειλικρίνειας κι ας καταλήξω μόνη, όχι στην μοναξιά, αλλά στην μοναχικότητα από επιλογή, ζώντας μακριά από ψέματα που ματώνουν.
Ερωτευμένη με την γραφή. Από μικρή έγραφα στίχους, η ζωή με πήγε σε άλλα μονοπάτια και έτσι άφησα το όνειρο. Η ασθένεια όπλισε την πένα μου και μου θύμισε την μεγάλη μου αγάπη την συγγραφή. Τώρα είμαι αρθρογράφος ψυχής και συγγραφέας , έχω εκδώσει το πρώτο μου βιβλίο και συνεχίζω. Γιατί ποτέ δεν είναι αργά για τα όνειρα . Όλα είναι δυνατά. Μεγαλωμένη Θεσσαλονίκη και τα τελευταία χρόνια στην Αθήνα γράφω για να μεταφέρω τον κόσμο στο δικό μου όμορφο ταξίδι
«Η Μεταπολίτευση των Γελοιογράφων» – Έκθεση στο μετρό Συντάγματος
Στο Μετρό Συντάγματος από τις 14 μέχρι τις 19 Οκτωβρίου 2024
67 γελοιογράφοι. Πάνω από 400 γελοιογραφίες. 50 χρόνια αδιάκοπης Δημοκρατίας και αδιάκοπης γελοιογραφικής παραγωγής.
Αυτά είναι τα συστατικά της έκθεσης «H Mεταπολίτευση των Γελοιογράφων», που θα φιλοξενηθεί στο Μετρό Συντάγματος από τις 14 μέχρι τις 19 Οκτωβρίου 2024.
Την έκθεση διοργανώνει η Λέσχη Ελλήνων Γελοιογράφων, υπό την αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου, με τη στήριξη της Βουλής των Ελλήνων, του Υπουργείου Πολιτισμού, του ΟΠΑΝΔΑ, της ΣΤΑΣΥ και του Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΑ.
Οι επιμελητές της έκθεσης, Γιάννης Αντωνόπουλος και Σπύρος Δερβενιώτης, ανθολόγησαν 422 σκίτσα από μια πραγματικά ογκώδη παραγωγή μισού αιώνα πυκνής Ιστορίας και της γελοιογραφικής καταγραφής της.
Μια παραγωγή που ξεκίνησε τον Ιούλιο του 1974, με την πνοή ελευθερίας στον Τύπο που ακολούθησε την πτώση της Χούντας, γιγαντώθηκε σε εποχές άνθησης και πολλαπλασιασμού των εφημερίδων και φτάνει μέχρι τις σημερινές συνθήκες της ηλεκτρονικής ενημέρωσης, αποτυπώνοντας έτσι και την εξέλιξη της ελληνικής πολιτικής γελοιογραφίας σε επίπεδο τεχνοτροπιών αλλά και θεματολογίας.
Στην έκθεση, η οποία θα διαρκέσει 6 ημέρες, θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε 500 γελοιογραφίες και να θυμηθούμε γελοιογράφους που έφυγαν από τη ζωή και είχαν έντονη συμμετοχή με το έργο τους σε εκείνα τα κρίσιμα και δύσκολα χρόνια μετά την πτώση της Χούντας …και μέχρι σήμερα.
Στο Μετρό του Συντάγματος θα υπάρχουν έργα των Βασίλη Χριστοδούλου, Ηλία Σκουλά, Μποστ, Γιάννη Καλαϊτζή, Γιάννη Ιωάννου, Βαγγέλη Παυλίδη, Αντώνη Καλαμάρα, Διογένη Οικονόμου, Διογένη Καμμένου, Γήση Παπαγεωργίου, Άκη Παράσογλου και άλλων.
Ασφαλώς δεν θα απουσιάσουν, με έργα τους, οι Κώστας Μητρόπουλος, ΚΥΡ, BAS Μητρόπουλος, Σπύρος Ορνεράκης, Κώστας Βλάχος αλλά και όλοι οι σύγχρονοι γελοιογράφοι που εργάστηκαν και εργάζονται σήμερα στις ημερήσιες εφημερίδες και στις ηλεκτρονικές ιστοσελίδες.
Η έκθεση θα είναι ανοιχτή για το κοινό από 9.00 π.μ. μέχρι 9.00 μ.μ.
Εγκαίνια: Τρίτη 15 Οκτωβρίου, ώρα 8 μ.μ., από τον Πρόεδρο της Βουλής κ. Κωνσταντίνο Τασούλα.
Κατίνα Παξινού: Η Ελληνίδα που κατέκτησε το Χόλυγουντ
Από την Πέμπτη 17 Οκτωβρίου έως και την Κυριακή 20 Οκτωβρίου, η Ταινιοθήκη, θα προβάλει τέσσερις ταινίες και ένα ντοκιμαντέρ
Με αφορμή τα 80 χρόνια από την απονομή του Όσκαρ στην Κατίνα Παξινού, το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης εγκαινιάζει τη συνεργασία του με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος με ένα αφιέρωμα στην κινηματογραφική καριέρα της μεγάλης Ελληνίδας ηθοποιού.
Κατίνα Παξινού. Η Ελληνίδα που κατέκτησε το Χόλυγουντ. Με αφορμή τα 80 χρόνια από τη βράβευσή της με Όσκαρ, το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης και η Ταινιοθήκη της Ελλάδος παρουσιάζουν ένα αφιέρωμα στις σημαντικότερες κινηματογραφικές επιτυχίες της μεγάλης τραγωδού: Για ποιον χτυπά η καμπάνα, Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα, Ο Ρόκο και τα αδέρφια του, Το Νησί της Αφροδίτης.
Από την Πέμπτη 17 Οκτωβρίου έως και την Κυριακή 20 Οκτωβρίου, η Ταινιοθήκη, θα προβάλει τέσσερις ταινίες και ένα ντοκιμαντέρ (δύο επεισόδια του Παρασκηνίου αφιερωμένα στην Κατίνα Παξινού), δίνοντας την ευκαιρία στο κοινό να γνωρίσει μια άλλη όψη της κορυφαίας ερμηνεύτριας και να ξαναθυμηθεί μερικά από τα αριστουργήματα της έβδομης τέχνης στα οποία συμπρωταγωνίστησε με ιερά τέρατα του κινηματογράφου: τον Αλέν Ντελόν, την Κλαούντια Καρντινάλε, την Ίνγκριντ Μπέργκμαν και τον Γκάρι Κούπερ.
Μία ευκαιρία να δούμε εμβληματικές ταινίες όπως ο Ρόκο και τ’αδέλφια του του Λουκίνο Βισκόντι, αλλά και το Για ποιον χτυπά η καμπάνα, βασισμένο στο φημισμένο μυθιστόρημα του Έρνεστ Χέμινγουεϊ. Για την ερμηνεία της αυτή, η Κατίνα Παξινού έγινε η πρώτη ηθοποιός που κέρδισε ταυτόχρονα Όσκαρ και Χρυσή Σφαίρα Β’ Ρόλου και μαζί η πρώτη Ελληνίδα που τιμήθηκε με Όσκαρ.
Ενσαρκώνοντας υποδειγματικά μία μεγάλη γκάμα από ρόλους μάνας, όπως στην κινηματογραφική απόδοση του έργου του Ευγένιου Ο’ Νιλ Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα, αλλά και στο Νησί της Αφροδίτης, τη μοναδική ελληνόφωνη ταινία της, η Κατίνα Παξινού άφησε το ανεξίτηλο στίγμα της (και) στη μεγάλη οθόνη.
ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΑΞΙΝΟΥ-ΜΙΝΩΤΗ
Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης είναι διαχειριστής του Κληροδοτήματος Αλέξη Μινωτή εις μνήμην Κατίνας Παξινού στο πλαίσιο του οποίου λειτουργεί το Μουσείο Παξινού-Μινωτή, στο Μέγαρο Εϋνάρδου (Αγ. Κων/νου 20).
Το Μουσείο δέχεται επισκέψεις κατόπιν ραντεβού. Για το επόμενο χρονικό διάστημα έχουν προγραμματιστεί οι ακόλουθες ξεναγήσεις: 15 Οκτωβρίου, 22 Οκτωβρίου, 19 Νοεμβρίου και 10 Δεκεμβρίου, ώρα 11.00 – 12.30. Αριθμός συμμετεχόντων: μέχρι 20 άτομα. Απαραίτητη η κράτηση θέσης στο sophiapel@miet.gr.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΒΟΛΩΝ
Πέμπτη 17/10
19:30 Για ποιον χτυπά η καμπάνα / For whom the bell tolls (1943, ΗΠΑ, 170΄)
Σκηνοθεσία: Sam Wood
Προλογίζει η κριτικός κινηματογράφου Πόλυ Λυκούργου Παρασκευή 18/10
20:00 Ο Ρόκο και τ΄αδέλφια του / Rocco e i suoi fratelli (1960, Ιταλία-Γαλλία, 179΄)
Σκηνοθεσία: Luchino Visconti
Προλογίζει ο κριτικός κινηματογράφου Ιάσονας Τριανταφυλλίδης
Σάββατο 19/10
20:00 Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα / Mourning becomes Electra (1947, ΗΠΑ, 159΄)
Σκηνοθεσία: Dudley Nichols
Προλογίζει η διευθύντρια σπουδών της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου Δηώ Καγγελάρη
Κυριακή 20/10
20:00 Το νησί της Αφροδίτης (1969, Ελλάδα-Κύπρος, 95΄)
Σκηνοθεσία: Γιώργος Σκαλενάκης
Προλογίζει ο διευθυντής φωτογραφίας Νίκος Καβουκίδης
22:00 Παρασκήνιο: Αφιέρωμα στην Κατίνα Παξινού, α’ και β’ μέρος (2001, Ελλάδα, 102΄)
*Για ποιον χτυπά η καμπάνα / For whom the bell tolls (1943, ΗΠΑ)
Σκηνοθεσία: Sam Wood
Σενάριο: Dudley Nichols, από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Ernest Hemingway
Παίζουν: Gary Cooper, Ingrid Bergman, Akim Tamiroff, Κατίνα Παξινού, Arturo de Cordova, Vladimir Sokoloff, Fortunio Bonanova
Φωτογραφία: Ray Rennahan
Μουσική: Victor Young
Διάρκεια: 170΄
Το 1937, o Αμερικανός Ρόμπερτ Τζόρνταν, ειδικός στα εκρηκτικά, φτάνει στη μαστιζόμενη από τον Εμφύλιο Πόλεμο Ισπανία προκειμένου να πολεμήσει για τη δημοκρατία. Ενώνεται στα βουνά με την ομάδα του Πάμπλο και της Πιλάρ και αναλαμβάνει την επικίνδυνη αποστολή να ανατινάξει μια στρατηγικής θέσης γέφυρα που βρίσκεται υπό τον έλεγχο των φασιστών. Στην ομάδα των παρτιζάνων βρίσκεται και η Μαρία, μια αθώα και φοβισμένη κοπέλα που προκαλεί το ενδιαφέρον του Ρόμπερτ. Καθώς η πορεία στα βουνά συνεχίζεται και οι μάχες γίνονται όλο και σκληρότερες, η συμπάθεια των δύο εξελίσσεται σε μεγάλο έρωτα.
Παρθενικός κινηματογραφικός ρόλος για την Κατίνα Παξινού, η οποία και κατακτά μια θέση στην Ιστορία ως η πρώτη ηθοποιός που κέρδισε ταυτόχρονα Όσκαρ και Χρυσή Σφαίρα Β’ Ρόλου, και μαζί ως η πρώτη Ελληνίδα που τιμήθηκε με Όσκαρ. Υποψήφιο για εννέα συνολικά Όσκαρ, το φιλμ προσαρμόζει στην οθόνη το φημισμένο μυθιστόρημα του Έρνεστ Χέμινγουεϊ, γραμμένο στα 1939 στην Κούβα, όταν ο συγγραφέας είχε ήδη πάρει μέρος στον Ισπανικό Εμφύλιο με τις διεθνείς ταξιαρχίες.
Στην κανονική της εμπορική διανομή, η ταινία είχε προβληθεί περικομμένη στα 134 λεπτά από τα αρχικά 170, κάτι που ίσχυε μέχρι την αποκατάστασή της τη δεκαετία του 1990. Στην Ισπανία ήταν απαγορευμένη μέχρι το 1978.
Σενάριο: Dudley Nichols, από το ομώνυμο θεατρικό έργο του Eugene O’Neill
Παίζουν: Rosalind Russel, Michael Redgrave, Raymond Massey, Κατίνα Παξινού, Kirk Douglas, Leo Genn, Nancy Coleman, Sara Allgood
Φωτογραφία: George Barnes
Μουσική: Richard Hageman
Διάρκεια: 159΄
Αμέσως μετά το τέλος του εμφυλίου πολέμου στις ΗΠΑ, ο στρατηγός Έζρα Μάνον επιστρέφει στο σπίτι του, στη Νέα Αγγλία. Όμως στην οικία των Μάνον, με το σκοτεινό παρελθόν και την νοσηρή σχέση με τη ζωή, υπάρχουν πολλές ανοιχτές πληγές. Η παθολογική αγάπη της γυναίκας του Έζρα, Κριστίν Μάνον, για τον γιο της, Όριν, η προβληματική της συμβίωση με την κόρη της, Λαβίνια, και η παρεμβολή ενός τρίτου προσώπου στη ζωή τους διευρύνουν τον κύκλο μίσους, εκδίκησης και καταστροφικού έρωτα που ήδη εμποτίζει το παρελθόν της οικογένειας και θα ολοκληρωθεί μόνο με την τιμωρία όσων εμπλέκονται σε αυτόν.
Ως δόλια μητέρα, η Κατίνα Παξινού είναι μια άλλη Κλυταιμνήστρα σε αυτή την μεγαλειώδη διασκευή στην οθόνη του ομώνυμου θεατρικού έργου (1931) του Ευγένιου Ο’ Νιλ, ο οποίος μετέφερε ουσιαστικά την «Ορέστεια» του Αισχύλου στη μετεμφυλιακή Αμερική του 1865. Γεμάτες ένταση και ερμηνευτική δεινότητα είναι οι σκηνές των λεκτικών της αναμετρήσεων με την Ρόζαλιντ Ράσελ, η οποία, στον ρόλο της κόρης και συνάμα αντίζηλής της Λαβίνια, προτάθηκε για Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου, όπως προτάθηκε και ο Μάικλ Ρέντγκρεϊβ, ως ο γιος της οικογενείας Όριν, για εκείνον του Α’ Ανδρικού.
*Ο Ρόκο και τ΄αδέλφια του / Rocco e i suoi fratelli (1960, Ιταλία-Γαλλία)
Σκηνοθεσία: Luchino Visconti
Σενάριο:Luchino Visconti, Suso Cecchi D’Amico
Παίζουν: Alain Delon, Renato Salvatori, Σπύρος Φωκάς, Κατίνα Παξινού, Annie Girardot, Claudia Cardinale, Max Cartier, Nino Castelnuovo, Roger Hanin, Adriana Asti
Φωτογραφία: Giuseppe Rotunno
Μουσική: Nino Rota
Διάρκεια: 179΄
Μετά τον θάνατο του άντρα της, η Ροζάρια μετακομίζει με τους τέσσερις γιους της από τον ιταλικό νότο στο Μιλάνο, όπου ζει ο μεγαλύτερος γιος της, προς αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης. Όμως η προσαρμογή της οικογένειας στις συνθήκες διαβίωσης στην πόλη θα γίνει ακόμη πιο οδυνηρή, όταν δύο από τα αδέλφια θα ερωτευτούν την ίδια γυναίκα, μια ιερόδουλη. Το αριστούργημα του Visconti, που τιμήθηκε, μεταξύ πολλών άλλων, με το Ειδικό Βραβείο Κριτικής Επιτροπής και το Βραβείο FIPRESCI στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας το 1960, σηματοδοτεί το οριστικό πέρασμα του κορυφαίου Ιταλού δημιουργού από το νεορεαλιστικό σινεμά, που τόσο πιστά υπηρέτησε, στον μοντερνισμό πού δονείται εκείνα τα χρόνια σε όλη την Ευρώπη. Η Κατίνα Παξινού υποδύεται την απεγνωσμένη χήρα μητέρα σε τούτο το αδρό, παλλόμενο πορτρέτο της Ιταλίας των μεγάλων κοινωνικών αλλαγών, ο Σπύρος Φωκάς, ως ένας από τους γιους, είναι ο έτερος Έλληνας στο εντυπωσιακό καστ, ενώ ο πρόσφατα χαμένος Αλέν Ντελόν εμφανίζεται για πρώτη φορά ως πρωταγωνιστής, την ίδια χρονιά με το «Γυμνοί στον ήλιο» του Ρενέ Κλεμάν. *Το νησί της Αφροδίτης (1969, Ελλάδα-Κύπρος)
Ένας αγωνιστής της ΕΟΚΑ, ο Κυριακούλης, συλλαμβάνεται από τους Άγγλους και οι συναγωνιστές του, για να εκδικηθούν, απαγάγουν τον Ντέιβιντ, τον γιο μιας Αγγλίδας, φίλης του Βρετανού διοικητή του νησιού. Η κόρη της Αγγλίδας και ένας παλιός της φίλος λοχαγός, μαζί με έναν διπλωμάτη, προσπαθούν να βοηθήσουν τον Ντέιβιντ, οργανώνοντας την απόδραση του Κύπριου. Τελικά, μετά την αποτυχία του σχεδίου απόδρασής του, ο Κύπριος αγωνιστής θα κρεμαστεί από τους Άγγλους, αλλά η μητέρα του δεν θα επιτρέψει στους συμπατριώτες της να κάνουν το ίδιο στον Άγγλο αιχμάλωτό τους.
Στον ρόλο της χαροκαμένης μάνας, η Κατίνα Παξινού ερμηνεύει εδώ τον ένα και μοναδικό της ελληνόφωνο ρόλο στον κινηματογράφο. Το σενάριο διασκεύασε ο Έλληνας ποιητής και θεατρικός συγγραφέας Αλέξης Πάρνης από το ομώνυμο θεατρικό του έργο, το οποίο είχε σαρώσει το 1960 την τότε ΕΣΣΔ με… 22.000 παραστάσεις σε 175 θέατρα της Σοβιετικής Ένωσης και των υπόλοιπων Λαϊκών Δημοκρατιών. Τρία χρόνια μετά, ο Πάρνης επέστρεψε στην Ελλάδα με ειδική άδεια της κυβέρνησης και το έργο ανέβηκε για πρώτη φορά και στη χώρα μας από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, με σκηνοθέτη τον Αλέξη Σολομό και πρωταγωνίστρια την Κυβέλη.
*Παρασκήνιο: Αφιέρωμα στην Κατίνα Παξινού (2001, Ελλάδα)
Ένα πλήρες πορτρέτο της Κατίνας Παξινού, έτσι όπως το σκιαγράφησε η θρυλική εκπομπή πολιτισμού των Λάκη Παπαστάθη και Τάκη Χατζόπουλου «Παρασκήνιο» σε δύο επεισόδιά της στην ΕΡΤ, το 2001. Οι μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν και εργάστηκαν δίπλα της, καθώς και ένα σπάνιο αρχειακό υλικό μορφοποιούν την προσωπικότητα και την καριέρα της μεγάλης Ελληνίδας τραγωδού.
Μεταξύ άλλων, ο εγγονός της Αλέξανδρος Αντωνόπουλος, η χορογράφος Μαρία Χορς και οι ηθοποιοί Ελένη Χατζηαργύρη και Κώστας Καστανάς συνθέτουν την εικόνα του ανθρώπου και του καλλιτέχνη μέσα από την αφήγηση των αναμνήσεών τους, ενώ παρεμβάλλονται αποσπάσματα από θεατρικές παραστάσεις της, πλούσιο φωτογραφικό υλικό, ηχητικά ντοκουμέντα, πλάνα από ερασιτεχνικές λήψεις από ταξίδια αναψυχής ή σκηνές από το αφιέρωμα του BBC στη ζωή και την καριέρα της βραβευμένης με Όσκαρ Πειραιώτισσας.
CREDITS ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ:
Ο Ρόκο και τ’ αδέλφια του – Φωτογράφος Franco Fedeli
Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα – Φωτογράφος Alexander Kahle
Για ποιόν χτυπά η καμπάνα – Images courtesy of Park Circus/Universal
Αποζημίωση 10.000 ευρώ για ανεπιθύμητες τηλεφωνικές κλήσεις. Ενέργειες και δικαιώματα συνδρομητή για ανεπιθύμητες τηλεφωνικές κλήσεις προώθησης προϊόντων ή υπηρεσιών και για διαφημιστικούς σκοπούς
Το λεγόμενο και «Μητρώο 11» (από το άρθρο 11 του νόμου 3471/2006)
Το «μητρώο 11» είναι μια λίστα την οποία οφείλει, εκ του νόμου, να τηρεί κάθε πάροχος υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών, με τα στοιχεία των συνδρομητών του που έχουν ζητήσει να μη δέχονται τηλεφωνικές κλήσεις, για σκοπούς απευθείας εμπορικής προώθησης προϊόντων ή υπηρεσιών και για κάθε είδους διαφημιστικούς σκοπούς
Η διαδικασία είναι η εξής: Οι συνδρομητές μπορούν να καταθέσουν αίτηση ηλεκτρονικά ή σε υποκατάστημα του παρόχου τους, να καλέσουν στον ειδικό πενταψήφιο αριθμό τηλεφωνικής εξυπηρέτησης ή να αποστείλουν email, ακολουθώντας τις οδηγίες για το μητρώο άρθρου 11 που περιγράφονται στην ιστοσελίδα της εταιρείας τηλεπικοινωνίας που ανήκουν
Σημειώνεται ότι η ένταξη στο μητρώο αυτό δεν προσφέρει καμία προστασία από εταιρείες και call centers που βρίσκονται ή εμφανίζονται να βρίσκονται στο εξωτερικό
Σε περίπτωση που ο συνδρομητής, αν και δηλωμένος στο «μητρώο 11», εξακολουθεί να δέχεται ανεπιθύμητες τηλεφωνικές κλήσεις τότε, σύμφωνα με τον νόμο, δικαιούται πλήρη αποζημίωση και χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης (ελάχιστο 10.000 ευρώ)
Οι σχετικές διατάξεις της νομοθεσίας
Το ζήτημα των τηλεφωνικών κλήσεων για σκοπούς απευθείας προώθησης προϊόντων ή υπηρεσιών και για κάθε είδους διαφημιστικούς σκοπούς ρυθμίζεται στο άρθρο 11 του νόμου 3471/2006, όπου ορίζονται τα σχετικά με τις μη ζητηθείσες επικοινωνίες.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τη διάταξη του εν λόγω άρθρου:
«1. Η χρησιμοποίηση αυτόματων συστημάτων κλήσης, ιδίως με χρήση συσκευών τηλεομοιοτυπίας (φαξ) ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, και γενικότερα η πραγματοποίηση μη ζητηθεισών επικοινωνιών με οποιοδήποτε μέσο ηλεκτρονικής επικοινωνίας, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, για σκοπούς απευθείας εμπορικής προώθησης προϊόντων ή υπηρεσιών και για κάθε είδους διαφημιστικούς σκοπούς, επιτρέπεται μόνο αν ο συνδρομητής συγκατατεθεί εκ των προτέρων ρητώς.
2. Δεν επιτρέπεται η πραγματοποίηση μη ζητηθεισών επικοινωνιών με ανθρώπινη παρέμβαση (κλήσεων) για τους ανωτέρω σκοπούς, εφόσον ο συνδρομητής έχει δηλώσει προς τον φορέα παροχής της διαθέσιμης στο κοινό υπηρεσίας, ότι δεν επιθυμεί γενικώς να δέχεται τέτοιες κλήσεις. Ο φορέας υποχρεούται να καταχωρίζει δωρεάν τις δηλώσεις αυτές σε ειδικό κατάλογο συνδρομητών, ο οποίος είναι στη διάθεση κάθε ενδιαφερομένου, […]
5. Οι φορείς παροχής υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών έχουν την υποχρέωση να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα, που καθορίζονται με κοινή πράξη της Α.Π.Δ.Π.Χ. και της Α.Δ.Α.Ε., για την αποτροπή της μη ζητηθείσας επικοινωνίας. Από τον φορέα παροχής διαθέσιμων στο κοινό υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών που παραβίασε από αμέλεια την υποχρέωση αυτή, καθώς και την υποχρέωση που προβλέπεται στο εδάφιο β΄ της παραγράφου 2, οι αποδέκτες μη ζητηθείσας επικοινωνίας, έχουν το δικαίωμα να αξιώσουν αποζημίωση για κάθε περιουσιακή ζημία ή χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη. Για τη χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, εφαρμόζεται αναλογικώς η διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 14 του παρόντος νόμου. Ο φορέας παροχής διαθέσιμων στο κοινό υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών δεν υποχρεούται σε αποζημίωση και στη λήψη μέτρων ώστε να μην επαναληφθεί η παραβίαση στο μέλλον εφόσον αποδείξει ότι δεν τον βαρύνει αμέλεια».
Επιπλέον, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 14 του νόμου 3471/2006
«1. Φυσικό ή Νομικό Πρόσωπο που, κατά παράβαση του Νόμου αυτού, προκαλεί περιουσιακή βλάβη υποχρεούται σε πλήρη αποζημίωση. Αν προκάλεσε ηθική βλάβη, υποχρεούται σε χρηματική ικανοποίηση.
2. Η κατά το άρθρο 932 ΑΚ χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης για παράβαση του παρόντος Νόμου ορίζεται, κατ’ ελάχιστο, στο ποσό δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, εκτός αν ζητηθεί από τον ενάγοντα μικρότερο ποσό. Η χρηματική ικανοποίηση επιδικάζεται ανεξάρτητα από την αιτούμενη αποζημίωση για περιουσιακή βλάβη».
Η πρόβλεψη αυτή του ελάχιστου ορίου των 10.000 ευρώ (ανά κλήση , ή αντίστοιχα σε περιπτώσεις γραπτών επικοινωνιών, ανά SMS /e-mail κλπ όπου ισχύει το αυστηρότερο σύστημα opt in), έχει απασχολήσει πολλές φορές τη νομολογία.
Αρκετές αποφάσεις έχουν δεχθεί ότι η πρόβλεψη αυτή αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας και ότι είναι αντίθετη στο άρθρο 25 παρ. 1 του Συντάγματος, με το σκεπτικό ότι το ως άνω ποσό των 10.000 ευρώ υπερβαίνει τα ακραία όρια της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου, δεδομένου ότι το ποσό αυτό, κατά την κοινή πείρα, τη δικαστηριακή πρακτική και τη συνείδηση για το δίκαιο, υπερτερεί, καταφανώς, εκείνων που συνήθως επιδικάζονται σε παρόμοιες περιπτώσεις χρηματικής ικανοποιήσεως και είναι υπερβολικό.
Αρκετές όμως αποφάσεις δέχονται και το ακριβώς αντίστροφο, θεωρώντας ότι εν προκειμένω ο Νομοθέτης αξιολόγησε την προσβολή και θέσπισε το ανωτέρω ελάχιστο όριο σταθμίζοντας τα αντικρουόμενα έννομα αγαθά, εκ των οποίων το ένα είναι το συνταγματικώς κατοχυρωμένο ατομικό δικαίωμα στην προστασία των προσωπικών δεδομένων (αρθ. 9 Α Σ), έναντι του οποίου «δεν είναι ανάλογοι» οι οικονομικοί σκοποί που επιδιώκουν οι διαφημιζόμενοι.
Η απόφαση 564/2024 του Αρείου Πάγου (για την συνταγματικότητα της χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης των 10.000 ευρώ)
Η πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου υπ’ αριθ. 564/2024 τέμνει το ζήτημα υπέρ της δεύτερης άποψης. Κρίνει ότι «τα θεμελιώδη δικαιώματα των υποκειμένων, που μπορεί να θίγονται ή περιορίζονται, όχι μόνο διασφαλίζονται συνταγματικά, αλλά τίθενται, υπό την «εγγύηση του Κράτους» και περιορίζονται μόνο χάριν λόγων δημοσίου συμφέροντος και υπό προϋποθέσεις. Ο εθνικός νομοθέτης, με σκοπό να διασφαλίσει την ελάχιστη προστασία των πολιτών από επεμβάσεις στα προσωπικά τους δεδομένα και στην ιδιωτικότητα αυτών από συνήθως ισχυρά οικονομικούς οργανισμούς που προωθούν τα προϊόντα τους και παράλληλα να έχει η ορισθείσα χρηματική ικανοποίηση, τον απαιτούμενο αποτρεπτικό χαρακτήρα, έθεσε με τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 14 του ν. 3471/2006 ως ελάχιστο όριο της «εύλογης» χρηματικής ικανοποίησης το ποσό των 10.000 ευρώ.
Συνεπώς, δεν είναι αντισυνταγματική η εν λόγω διάταξη, ως αντικειμένη στην από το άρθρο 25 παρ. 1 του Συντάγματος αρχή της αναλογικότητας, αλλά σύμφωνη με τις διατάξεις των άρθρων 2 παρ. 1 και 9Α του Συντάγματος, ενώ δεν υφίσταται αναλογία μεταξύ των οικονομικών σκοπών που εξυπηρετούνται με τις «αζήτητες» τηλεφωνικές διαφημιστικές κλήσεις και των συνταγματικά προστατευομένων προσωπικών δεδομένων των πολιτών».
Με την ανωτέρω θέση το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο θέτει τα κριτήρια βάσει των οποίων αξιολογείται η συνταγματικότητα της διάταξης και δεν είναι άλλα από την ανισορροπία των οικονομικών μεγεθών μεταξύ των πολιτών και των διαφημιζόμενων εταιρειών και την ανάγκη προστασίας ενός συνταγματικά κατοχυρωμένου ατομικού δικαιώματος κατά τρόπο επαρκώς αποτρεπτικό
Το άρθρο δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στον Οδηγό του Πολίτη (odigostoupoliti.eu). Επιτρέπεται η αναδημοσίευση (όχι αυτολεξεί) του περιεχομένου του παρόντος άρθρου, μόνο με αναφορά, με ενεργό σύνδεσμο (link)(https://www.odigostoupoliti.eu), της πηγής προέλευσης