Η ρινική συμφόρηση και η πίεση των κόλπων έχουν πολλές αιτίες με το κρυολόγημα, τη γρίπη και τις αλλεργίες να είναι οι πιο κοινές.
Τι προκαλεί πραγματικά αυτό το αίσθημα μπουκώματος; Όταν έχετε κρυολόγημα ή αλλεργίες, οι μεμβράνες που επενδύουν τις ρινικές οδούς φλεγμαίνουν και ερεθίζονται. Αρχίζουν να παράγουν περισσότερη βλέννα για να ξεπλύνουν οτιδήποτε προκαλεί τον ερεθισμό, όπως κάποιο αλλεργιογόνο.
Όταν έχετε μπούκωμα, εστιάστε στο να διατηρείτε υγρές τις ρινικές οδούς και τους κόλπους σας. Αν και πολλοί νομίζουν ότι ο ξηρός αέρας μπορεί να βοηθήσει στην απομάκρυνση της καταρροής, στην πραγματικότητα έχει το αντίθετο αποτέλεσμα. Το στέγνωμα των μεμβρανών θα τις ερεθίσει περαιτέρω.
Διατηρήστε υγρές τις ρινικές οδούς
Για να διατηρήσετε τις ρινικές σας οδούς υγρές, μπορείτε να δοκιμάσετε τα εξής:
Χρησιμοποιήστε υγραντήρα ή ατμοποιητή
Κάντε πολύωρο ζεστό ντους ή εισπνεύστε ατμό από μια κατσαρόλα με ζεστό (αλλά όχι ζεματιστό) νερό
Πίνετε πολλά υγρά. Αυτό θα αραιώσει τη βλέννα σας, κάτι που συμβάλλει και στην πρόληψη των μπλοκαρισμένων κόλπων
Χρησιμοποιήστε ένα ρινικό σπρέι φυσιολογικού ορού. Είναι αλμυρό νερό και θα σας βοηθήσει να μην στεγνώσουν οι ρινικές δίοδοι
Δοκιμάστε ένα ειδικό δοχείο για ρινική έκπλυση. Χρησιμοποιήστε αποσταγμένο, αποστειρωμένο νερό ή νερό που έχει βράσει και κρυώσει για να φτιάξετε το διάλυμα. Ξεπλύνετε τη συσκευή μετά από κάθε χρήση και αφήστε τη να στεγνώσει στον αέρα
Χρησιμοποιήστε μια βιοηλεκτρονική συσκευή κόλπων. Η συσκευή τοποθετείται στο πρόσωπο και χρησιμοποιεί μικρο-ρεύματα για την τόνωση των νεύρων και την μείωση του πόνου και της συμφόρησης
Τοποθετήστε μια ζεστή, υγρή πετσέτα στο πρόσωπό σας. Μπορεί να ανακουφίσει τη δυσφορία και να ανοίξει τις ρινικές οδούς
Ξαπλώστε σε επικλινές επίπεδο. Το βράδυ, ξαπλώστε με περισσότερα μαξιλάρια. Το να κρατάτε το κεφάλι σας ψηλά μπορεί να κάνει την αναπνοή πιο άνετη
Αποφύγετε τις χλωριωμένες πισίνες. Μπορούν να ερεθίσουν τις ρινικές οδούς
Μπούκωμα: Πώς να καθαρίσετε τα φραγμένα ιγμόρεια
Φυσήξτε την μύτη σας με τον σωστό τρόπο: απαλά σε ένα χαρτομάντιλο μιας χρήσης για να μην μεταδώσετε μικρόβια και να μην πιέσετε βλέννα στα αυτιά σας ή σε άλλα μέρη των ιγμορείων σας.
Μπλοκάρετε το ένα ρουθούνι ενώ φυσάτε μέσα από το άλλο.
Πλύνετε τα χέρια σας μετά.
Φάρμακα για τη ρινική συμφόρηση και πίεση κόλπων
Αυτά τα φάρμακα δεν χρειάζονται ιατρική συνταγή και μπορούν να βοηθήσουν στην εξασθένιση των συμπτωμάτων σας:
Αποσυμφορητικά. Βοηθούν στην μείωση του πρηξίματος στις ρινικές οδούς και στην μείωση του βουλώματος και της πίεσης των κόλπων. Ακολουθήστε τις οδηγίες χρήσης τους. Μην χρησιμοποιείτε από του στόματος αποσυμφορητικό για περισσότερο από μια εβδομάδα χωρίς να μιλήσετε με τον γιατρό σας. Πρέπει να μην χρησιμοποιείτε αποσυμφορητικό ρινικό σπρέι για περισσότερο από 3 ημέρες, διαφορετικά μπορεί να επιδεινώσει το μπούκωμα. Επίσης, τα φάρμακα αυτά μπορούν να αυξήσουν την αρτηριακή πίεση, επομένως συμβουλευτείτε πρώτα τον γιατρό σας εάν έχετε προβλήματα υγείας ή εάν παίρνετε άλλα φάρμακα. Μην δίνετε ποτέ αποσυμφορητικά ή οποιοδήποτε φάρμακο για το κρυολόγημα χωρίς συνταγή γιατρού σε παιδιά κάτω των 4 ετών.
Αντισταμινικά. Εάν η αιτία για το μπούκωμα είναι αλλεργίες, ο έλεγχος τους θα μειώσει τα συμπτώματά σας. Μπορεί επίσης να βρείτε αντιισταμινικές δραστικές ουσίες σε ορισμένα φάρμακα για το κρυολόγημα, τα οποία μπορούν να βοηθήσουν επίσης με καταρροή και φτέρνισμα. Ρωτήστε σχετικά τον φαρμακοποιό σας. Διαβάζετε και ακολουθείτε πάντοτε τις οδηγίες χρήσης.
Στεροειδή ρινικά σπρέι. Αυτά μπορούν επίσης να βοηθήσουν με το αλλεργικό μπούκωμα. Ρωτήστε τον γιατρό σας εάν πρέπει να χρησιμοποιήσετε εκείνα που δεν απαιτούν ιατρική συνταγή. Μπορεί να χρειαστούν μερικές ημέρες για να αρχίσει η αποτελεσματική δράση τους, γι' αυτό ξεκινήστε τα πριν εμφανίσετε συμπτώματα και χρησιμοποιήστε τα καθ' όλη την εποχή των αλλεργιών σας.
Μενθόλη. Οι φαρμακευτικές αλοιφές που περιέχουν μενθόλη ή καμφορά μπορούν να σας βοηθήσουν να αναπνεύσετε καλύτερα. Μπορείτε να τα τρίψετε λίγο στο στήθος ή στο πάνω χείλος σας. Μπορείτε επίσης να αγοράσετε τύπους που τοποθετείτε σε ζεστό νερό και εισπνέετε τον ατμό, κάτι που βοηθά στο άνοιγμα των αεραγωγών σας.
Παυσίπονα. Αν και δεν θα καθαρίσουν τη συμφόρηση, τα αναλγητικά όπως η ακεταμινοφαίνη, η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη μπορούν να ανακουφίσουν τον πόνο που προκαλείται από την πίεση των κόλπων. Ακολουθήστε τις οδηγίες δοσολογίας στην ετικέτα.
Τι να κάνετε για τα βουλωμένα αυτιά
Τα ιγμόρεια και τα αυτιά σας συνδέονται μέσα στο κεφάλι. Έτσι, η συμφόρηση των κόλπων και το μπούκωμα στην μύτη μπορεί να επηρεάσουν και την πίεση στα αυτιά σας. Η αντιμετώπιση της συμφόρησης των κόλπων μπορεί να βοηθήσει. Τι άλλο μπορείτε να κάνετε:
Αποφεύγετε τις απότομες κινήσεις. Μην σηκώνεστε πολύ γρήγορα και μην κουνάτε γρήγορα το κεφάλι σας.
Αποφύγετε την καφεΐνη, το αλάτι, το αλκοόλ και τα προϊόντα καπνού. Αυτά μπορεί να επηρεάσουν την κυκλοφορία σας και οι μικρές αλλαγές στη ροή του αίματος μπορεί να επηρεάσουν τα αυτιά σας.
Αποφύγετε τις ακραίες θερμοκρασίες. Μπορούν να επιδεινώσουν τα προβλήματα του αυτιού που σχετίζονται με τους ρινικούς κόλπους. Για παράδειγμα, αν σας ενοχλούν τα αυτιά σας, δεν είναι σώφρον να... κάνετε τζόγκινγκ μια ζεστή μέρα.
Οι ορμόνες παίζουν σημαντικό ρόλο στις σωματικές λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένης της σωματικής ανάπτυξης και του μεταβολισμού.
Μια συγκεκριμένη ομάδα ορμονών με το παρατσούκλι "ορμόνες της καλής διάθεσης" ή "ορμόνες της ευτυχίας" μπορεί να πετύχει ακριβώς αυτό λέει: να διαμορφώσει τη διάθεσή σας και να σας κάνει να νιώσετε ευτυχισμένοι.
Θεωρούνται επίσης νευροδιαβιβαστές, καθώς μεταφέρουν χημικά μηνύματα σε όλο το σώμα.
Οι 4 ορμόνες της ευτυχίας είναι:
1. Ντοπαμίνη
Είναι μια ορμόνη που λειτουργεί ως μέρος του “συστήματος ανταμοιβής” του εγκεφάλου. Όταν κάνετε κάτι ευχάριστο, ο εγκέφαλος απελευθερώνει μια σημαντική ποσότητα ντοπαμίνης, προκαλώντας συναισθήματα ευχαρίστησης και σας κάνει να αναζητάτε περισσότερη απ' αυτήν την εμπειρία. Όταν το σώμα έχει τη σωστή ποσότητα ντοπαμίνης, σας βοηθά να παραμείνετε σε εγρήγορση, χαρούμενοι, ενεργητικοί και με κίνητρο. Τα χαμηλά επίπεδα ντοπαμίνης σχετίζονται με απώλεια μνήμης, εναλλαγές της διάθεσης, χαμηλή σεξουαλική ορμή και προβλήματα ύπνου.
2. Σεροτονίνη
Είναι μια ορμόνη που λειτουργεί ως φυσικός σταθεροποιητής της διάθεσης. Η σεροτονίνη σχετίζεται επίσης με άλλες λειτουργίες όπως η ρύθμιση του ύπνου, η πείνα, η πέψη, η επούλωση πληγών, η υγεία των οστών, η πήξη του αίματος και η σεξουαλική επιθυμία.
3. Ωκυτοκίνη
Είναι μια ορμόνη που παράγεται από τον υποθάλαμο στον εγκέφαλο και αποθηκεύεται στην οπίσθια υπόφυση προτού απελευθερωθεί στην κυκλοφορία του αίματος. Η ωκυτοκίνη παίζει σημαντικό ρόλο στο αναπαραγωγικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένου του τοκετού και της γαλουχίας. Βοηθά επίσης στην ανθρώπινη συμπεριφορά, επηρεάζοντας τα συναισθήματα εμπιστοσύνης, αγάπης και δεσμών γονέα-βρέφους.
4. Ενδορφίνες
Είναι χημικές ουσίες που απελευθερώνονται από το σώμα για να βοηθήσουν στην ανακούφιση του πόνου, στην μείωση του στρες και στη βελτίωση της διάθεσης. Είναι επίσης γνωστό ότι βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων του στρες, της κατάθλιψης και του άγχους. Απλές δραστηριότητες όπως η άσκηση, ο βελονισμός, ο διαλογισμός και η μουσική μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση των ενδορφινών στο σώμα.
Πώς μπορείτε να ενισχύσετε φυσικά τις ορμόνες της ευτυχίας:
1. Άσκηση
Η σωματική δραστηριότητα μπορεί να βοηθήσει στην τόνωση της παραγωγής ενδορφινών. Η τακτική άσκηση σχετίζεται με βελτιωμένη αυτοπεποίθηση, διάθεση και ύπνο και χαμηλότερα συμπτώματα άγχους και ήπιας κατάθλιψης. Μια μεγάλης κλίμακας μελέτη συνιστά την μέτρια αερόβια άσκηση για την πρόληψη και τη θεραπεία της επιλόχειας κατάθλιψης.
2. Ηλιακό φως
Μελέτες έχουν δείξει ότι η έκθεση στο ηλιακό φως συμβάλλει στην αύξηση των επιπέδων σεροτονίνης στο αίμα και στη βελτίωση της ψυχικής υγείας. Το 2016, μια μελέτη παρατήρησε μια συσχέτιση μεταξύ της αυξημένης ψυχικής δυσφορίας κατά τη διάρκεια των εποχών με περιορισμένη έκθεση στον ήλιο και της βελτιωμένης ψυχικής ευεξίας σε ημέρες με άφθονη ηλιοφάνεια.
3. Μουσική και διαλογισμός
Η ακρόαση αγαπημένης μουσικής και ο διαλογισμός σχετίζεται με βελτιωμένη διάθεση, μειωμένο άγχος και καλύτερη ψυχική ευεξία. Μια μελέτη που διεξήχθη το 2019 διαπίστωσε ότι η ακρόαση μουσικής μπορεί να βελτιώσει την παραγωγή ντοπαμίνης στον εγκέφαλο.
4. Διατροφή
Τρόφιμα όπως η μαύρη σοκολάτα, οι ξηροί καρποί, τα φρούτα, τα ντοματίνια και ο σολομός, μαζί με επιλογές πλούσιες σε προβιοτικά, όπως το γιαούρτι, το kimchi και το ξινολάχανο, μπορούν να συμβάλουν στην απελευθέρωση ορμονών της ευτυχίας. Η κατανάλωση πικάντικων τροφών μπορεί να βοηθήσει στην απελευθέρωση ενδορφινών και η κατανάλωση γιαουρτιού, φασολιών, αυγών, άπαχου κρέατος και αμυγδάλων σχετίζεται με καλύτερα επίπεδα ντοπαμίνης. Τρόφιμα όπως τυρί, κοτόπουλο, ασπράδια αυγών, ψάρι, γάλα και φιστίκια είναι πλούσια σε τρυπτοφάνη, ένα αμινοξύ που παράγει μελατονίνη και σεροτονίνη.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι η μέση ελληνική οικογένεια θα διαθέσει περίπου 13.000 ευρώ τον χρόνο για τα βασικά έξοδα, τα φροντιστήρια και τις εξωσχολικές δραστηριότητες. Αυτό ίσως εξηγεί, σε μεγάλο βαθμό, γιατί σήμερα οι Ελληνες αποκτούν λιγότερα παιδιά από ποτέ
Χρειάζεται ένα χωριό για να μεγαλώσεις ένα παιδί, σύμφωνα με ένα παλιό αφρικανικό ρητό. Τι γίνεται, όμως, όταν πρέπει να προσλάβεις –και φυσικά να πληρώσεις– αυτό το χωριό; Για να μεγαλώσει κάποιος ένα παιδί στην Ελλάδα, υπολογίζεται ότι χρειάζεται σήμερα περίπου 13.000 ευρώ τον χρόνο.
Πρακτικά, ένα παιδί σε μια μέση ελληνική οικογένεια θα κοστίσει 233.000 ευρώ μέχρι να κλείσει τα 18 του χρόνια. Και αυτό εξηγεί, σε μεγάλο βαθμό τουλάχιστον, το γεγονός ότι οι Eλληνες κάνουν σήμερα λιγότερα παιδιά από ποτέ. Το 2022, στη χώρα μας γεννήθηκαν 76.095 παιδιά, δηλαδή κατά 10,8% λιγότερα σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, αλλά και τα λιγότερα από το 1932, από όταν και υπάρχουν καταγεγραμμένα στοιχεία γεννήσεων. Το 2023 εκτιμάται ότι έκλεισε σε ακόμα χαμηλότερα επίπεδα. Στα χαμηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί ποτέ οι γεννήσεις στην Ελλάδα το 2022
Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι μεγαλώνουν αυτή τη στιγμή σχεδόν 2 εκατομμύρια παιδιά, σε περισσότερα από 1 εκατομμύριο νοικοκυριά. Αναλύοντας τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, προκύπτει ότι ενώ οι μηνιαίες δαπάνες ενός μέσου ζευγαριού ανέρχονταν το 2022 σε περίπου 1.340 ευρώ, ένα μέσο νοικοκυριό με ένα παιδί ξόδευε 2.385 ευρώ τον μήνα.
Εάν συνεκτιμηθεί και ο πληθωρισμός του 2023, υπολογίζεται ότι η ύπαρξη ενός παιδιού επιβαρύνει κατά μέσο όρο τον προϋπολογισμό ενός νοικοκυριού κατά 12.941 ευρώ τον χρόνο. Συνεπώς, μια μέση ελληνική οικογένεια θα έχει ξοδέψει –σε σημερινά χρήματα– περίπου 233.000 ευρώ μέχρι το παιδί της να ενηλικιωθεί. Πρόκειται μάλιστα για μια μάλλον συντηρητική εκτίμηση του κόστους, καθώς τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ μετρούν τις δαπάνες των νοικοκυριών που έχουν παιδιά έως 16 ετών, χωρίς δηλαδή να αποτυπώνεται στα στοιχεία αυτά το υψηλό κόστος των φροντιστηρίων που παραδοσιακά επιβαρύνει τις οικογένειες όταν τα παιδιά τους φοιτούν στις τελευταίες τάξεις του λυκείου. Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, πάντως, μελέτη που έκανε η γερμανική neobank N26 υπολογίζει ότι χρειάζονται 240.000 ευρώ για να καλύψει κανείς τα έξοδα ενός παιδιού από τα 5 έως τα 18 του χρόνια.
Κοιτάζοντας διαχρονικά τα στοιχεία, βλέπει κανείς ότι το κόστος της ανατροφής ενός παιδιού στην Ελλάδα δεν παρουσιάζει κάποια αξιοσημείωτη μεταβολή σε σχέση με πριν από 15 χρόνια.
Ωστόσο, εάν συνεκτιμηθεί η σημαντική μείωση των εισοδημάτων την περίοδο αυτή, γίνεται σαφές ότι η επιβάρυνση των οικογενειακών προϋπολογισμών είναι σήμερα αισθητά μεγαλύτερη.
Και όμως, σε αυτή την εποχή της μεγάλης ακρίβειας και της πληθωριστικής κρίσης, το κόστος του σούπερ μάρκετ δεν είναι αυτό που κυρίως απασχολεί τις οικογένειες.
«Το μεγαλύτερο έξοδο για τους γονείς είναι σίγουρα η εκπαίδευση», εξηγεί η Μαρκέλλα Δήμου, εκδότρια του περιοδικού για γονείς Taλκ. «Είτε μιλάμε για την ιδιωτική εκπαίδευση, όπου πρέπει να αντεπεξέλθουν στα δίδακτρα ενός σχολείου, είτε για τη δημόσια εκπαίδευση, όπου τα έξοδα για φροντιστήρια και εξωσχολικές δραστηριότητες είναι πάρα πολύ μεγάλα. Το άγχος των γονιών είναι το πότε θα μεγαλώσει το παιδί τους, καθώς τότε αρχίζουν τα φροντιστήρια, οι γλώσσες κ.τ.λ.».
Πού πηγαίνουν τα χρήματα των γονιών
Πραγματικά, η ανατροφή ενός παιδιού κοστίζει περισσότερα όσο αυτό μεγαλώνει. Τον πρώτο χρόνο της ζωής του, τα έξοδα ξεπερνούν τα 3.000-4.000 ευρώ, καθώς οι νέοι γονείς καλούνται να πληρώσουν τον εξοπλισμό του σπιτιού και της βόλτας, τις συχνές επισκέψεις στον παιδίατρο, τα ρούχα, τις πάνες και το γάλα.
Στην Ελλάδα, άλλωστε, οι τιμές του βρεφικού γάλακτος είναι ακόμα και τρεις φορές υψηλότερες σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως διαπίστωσε η Επιτροπή Ανταγωνισμού. Συνεπώς, η πρόσφατη απόφαση που ανεβάζει το επίδομα γέννησης από τα 2.000 ευρώ στα 2.400 ευρώ για το πρώτο παιδί είναι σίγουρα ευπρόσδεκτη, αλλά και πάλι δεν καλύπτει όλα τα έξοδα, ακόμα και εάν δεν συνυπολογιστεί το κόστος του τοκετού.
Σχεδόν μία στις 2 οικογένειες στην Ελλάδα έχει μόνο ένα παιδί…
Στις περισσότερες ελληνικές οικογένειες, πάντως, η βοήθεια από τους παππούδες θεωρείται ακόμα εκ των ουκ άνευ, καθώς ο κανόνας θέλει τις γιαγιάδες να επιστρατεύονται από τη στιγμή που η μητέρα θα επιστρέψει στη δουλειά της.
Ομως, η συμβολή της προηγούμενης γενιάς στο μεγάλωμα των παιδιών δεν σταματά εδώ. «Τα τελευταία χρόνια το κόστος της σίτισης των παιδιών είναι ένα ζήτημα που βρίσκεται στο προσκήνιο, αλλά δεν βλέπω να απασχολεί πολύ τις οικογένειες. Πιστεύω αυτό συμβαίνει γιατί υπάρχει μεγάλη στήριξη από τους παππούδες. Τις περισσότερες οικογένειες τις απασχολεί περισσότερο το κόστος των φροντιστηρίων, γιατί ο παππούς ή η γιαγιά καλύπτει το σούπερ μάρκετ και τη λαϊκή», εξηγεί η κ. Δήμου, επικαλούμενη τις συζητήσεις που κάνει με αναγνώστες του Τaλκ, αλλά και στον ευρύτερο κοινωνικό της κύκλο.
«Η ακρίβεια απασχολεί τις μαμάδες σε επίπεδο ιδεολογικού χρέους.Ολοι νιώθουν ότι αυτό είναι κάτι για το οποίο πρέπει να μιλούν. Ομως τα έξοδα τα μεγάλα είναι άλλα και οι παππούδες βοηθούν πολύ. Αυτό που συμβαίνει με τις γιαγιάδες στην “Αγία Ελληνική Οικογένεια” δεν συμβαίνει σε πολλές άλλες χώρες και σίγουρα όχι στη Β. Ευρώπη», τονίζει.
Η αλήθεια είναι ότι κοιτάζοντας την πρωτοφανή κρίση που αντιμετωπίζουν σήμερα οι γονείς στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού στην προσπάθειά τους να μεγαλώσουν ένα παιδί, διαπιστώνει κανείς πόσο μακριά βρίσκεται –ευτυχώς– η ελληνική πραγματικότητα.
Οι boomer παππούδες αλλάζουν τα πάντα
Το Business Insider υπολογίζει ότι η ανατροφή ενός παιδιού κοστίζει αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ 25.714 δολάρια τον χρόνο. Μάλιστα, το σχετικό κόστος έχει αυξηθεί κατά 41,5% από το 2016 και εκτιμάται ότι θα κινηθεί ακόμα υψηλότερα φέτος. Και αυτό γιατί μια σοβαρή κρίση στον τομέα του childcare (φροντίδα των παιδιών) τινάζει στον αέρα τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Το μέσο κόστος ενός βρεφονηπιακού σταθμού ανά τις ΗΠΑ ανέρχεται στα 9.000-9.600 δολάρια τον χρόνο, αλλά σε 28 από τις αμερικανικές πολιτείες υπολογίζεται ότι είναι όσο και τα δίδακτρα του πανεπιστημίου.
Η Amy Deveau, από τη Βοστώνη, θα ξοδέψει 21.000 δολάρια φέτος, δηλαδή το ένα τρίτο των ετήσιων απολαβών της, για να στείλει τη 2χρονη κόρη της στον παιδικό σταθμό. Εάν η κόρη της φοιτούσε στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης, θα πλήρωνε λιγότερα, έχει υπολογίσει. «Αυτό που είναι τρελό είναι ότι έχεις 18 χρόνια για να προγραμματίσεις τις σπουδές του παιδιού σου, για να βάλεις στην άκρη χρήματα και να κανονίσεις ένα φοιτητικό δάνειο. Αλλά όταν μιλάμε για τον παιδικό σταθμό, δεν έχεις την πολυτέλεια του να έχεις 18 χρόνια στη διάθεσή σου», λέει στο περιοδικό Time.
Η κατάσταση γίνεται ακόμα χειρότερη γιατί η γενιά των boomers (δηλαδή όσοι γεννήθηκαν από το 1946 έως το 1964) φαίνεται να έχει αλλάξει άποψη για τον ρόλο του παππού και της γιαγιάς μέσα στην οικογένεια. Οι σημερινοί Αμερικανοί παππούδες περνούν τη λεγόμενη κρίση των τριών τετάρτων, αισθάνονται δηλαδή ότι η ζωή τους οδεύει προς το τέλος της και θέλουν να ζήσουν στο έπακρο όσο χρόνο τους απομένει.
Η Αρτεμη έχει έναν γιο 12 ετών και πληρώνει γύρω στα 270 ευρώ τον μήνα για ιδιαίτερα μαθήματα, φροντιστήριο αγγλικών και αθλητικές δραστηριότητες. Τα έξοδα του σούπερ μάρκετ για την οικογένεια φτάνουν γύρω στα 500 ευρώ τον μήνα και η ακρίβεια σίγουρα αποτελεί ένα ζήτημα για εκείνη, αφού όποιος έχει αγόρια σε αυτήν την ηλικία ξέρει ότι το ψυγείο του σπιτιού αδειάζει πριν καν προλάβεις να το γεμίσεις.
Το οικονομικό κόστος ήταν ένας σοβαρός παράγοντας στην απόφαση του ζευγαριού να μην κάνει δεύτερο παιδί, όπως και το γεγονός ότι δεν είχαν βοήθεια από τις γιαγιάδες, καθώς αυτές ζουν στην επαρχία, λέει η Αρτεμη.
Σε κάθε περίπτωση, ο ρόλος της γιαγιάς αλλάζει πλέον και στην ελληνική οικογένεια. «Η γενιά των boomers σίγουρα έφερε μεγάλες αλλαγές διεθνώς και σαφώς επηρέασε και την Ελλάδα. Ας μη ξεχνάμε ότι η Ελληνίδα γιαγιά, είναι συχνά και εργαζόμενη γιαγιά, ο μέσος όρος συνταξιοδότησης δεν αφήνει πολλά περιθώρια στη γιαγιά να συμμετέχει ενεργά στη φροντίδα των εγγονιών της», τονίζει η Λέλα Δρίτσα, managing partner και συνιδρύτρια της Nannuka, μιας online υπηρεσίας μέσω της οποίας οι γονείς μπορούν να βρουν επαγγελματίες για τη φύλαξη του παιδιού, για ιδιαίτερα μαθήματα, για τη φροντίδα του σπιτιού και άλλα. Στα 10 χρόνια λειτουργίας της, η Nannuka μετρά 400.000 μέλη και καλύπτει πάνω από 18.000 ανάγκες οικογενειών τον χρόνο, όμως όπως λέει η κ. Δρίτσα, η δημοφιλέστερη υπηρεσία της είναι το babysitting.
Ετσι, αυτή η οικονομικά άνετη γενιά –διαθέτει περιουσιακά στοιχεία 78 τρισ. δολαρίων– ξοδεύει πολύ περισσότερα σε ταξίδια και εστιατόρια από ό,τι η αμέσως προηγούμενη. Οι boomer παππούδες δεν έχουν χρόνο να κρατήσουν τα εγγόνια τους, γιατί ζουν τη ζωή τους.
Εάν συνυπολογίσει κανείς ότι το κόστος της φύλαξης των μικρών παιδιών έχει τριπλασιαστεί από το 1991, καταλαβαίνει γιατί πολλές οικογένειες βρίσκονται μπροστά σε ένα αδιέξοδο, με αποτέλεσμα οι μητέρες να παίρνουν την απόφαση να εγκαταλείψουν την αγορά εργασίας. Το κόστος για την αμερικανική οικονομία, από τη χαμένη παραγωγικότητα, υπολογίζεται ότι αγγίζει τα 57 δισ. δολάρια τον χρόνο.
«Στην Ελλάδα οι γιαγιάδες και οι παππούδες νιώθουν ακόμα πολύ ενοχικά. Δεν τολμούν να πουν ότι θα πάνε ένα ταξίδι όταν για παράδειγμα πρέπει να πληρωθεί το φροντιστήριο, ο χορός ή όποια άλλη δραστηριότητα του παιδιού», λέει η Μαρκέλλα Δήμου, εξηγώντας ότι η προηγούμενη γενιά είναι το «μαξιλάρι» που προστατεύει τις οικογένειες από την ακρίβεια.
Η Αρτεμη έχει έναν γιο 12 ετών και πληρώνει γύρω στα 270 ευρώ τον μήνα για ιδιαίτερα μαθήματα, φροντιστήριο αγγλικών και αθλητικές δραστηριότητες. Τα έξοδα του σούπερ μάρκετ για την οικογένεια φτάνουν γύρω στα 500 ευρώ τον μήνα και η ακρίβεια σίγουρα αποτελεί ένα ζήτημα για εκείνη, αφού όποιος έχει αγόρια σε αυτήν την ηλικία ξέρει ότι το ψυγείο του σπιτιού αδειάζει πριν καν προλάβεις να το γεμίσεις.
Το οικονομικό κόστος ήταν ένας σοβαρός παράγοντας στην απόφαση του ζευγαριού να μην κάνει δεύτερο παιδί, όπως και το γεγονός ότι δεν είχαν βοήθεια από τις γιαγιάδες, καθώς αυτές ζουν στην επαρχία, λέει η Αρτεμη.
Σε κάθε περίπτωση, ο ρόλος της γιαγιάς αλλάζει πλέον και στην ελληνική οικογένεια. «Η γενιά των boomers σίγουρα έφερε μεγάλες αλλαγές διεθνώς και σαφώς επηρέασε και την Ελλάδα. Ας μη ξεχνάμε ότι η Ελληνίδα γιαγιά, είναι συχνά και εργαζόμενη γιαγιά, ο μέσος όρος συνταξιοδότησης δεν αφήνει πολλά περιθώρια στη γιαγιά να συμμετέχει ενεργά στη φροντίδα των εγγονιών της», τονίζει η Λέλα Δρίτσα, managing partner και συνιδρύτρια της Nannuka, μιας online υπηρεσίας μέσω της οποίας οι γονείς μπορούν να βρουν επαγγελματίες για τη φύλαξη του παιδιού, για ιδιαίτερα μαθήματα, για τη φροντίδα του σπιτιού και άλλα. Στα 10 χρόνια λειτουργίας της, η Nannuka μετρά 400.000 μέλη και καλύπτει πάνω από 18.000 ανάγκες οικογενειών τον χρόνο, όμως όπως λέει η κ. Δρίτσα, η δημοφιλέστερη υπηρεσία της είναι το babysitting.
Εχοντας παρακολουθήσει στενά την αγορά αυτή τα τελευταία δέκα χρόνια, η συνιδρύτρια της Nannuka αναγνωρίζει ότι το κόστος φροντίδας και φύλαξης των μικρών παιδιών έχει αυξηθεί και στη χώρα μας. «Υπάρχουν ποικίλοι λόγοι που έχουν οδηγήσει στην αύξηση αυτή. Αρχικά, βλέπουμε και μέσα από την πλατφόρμα μας, επαγγελματίες με πτυχία παιδαγωγικών και εξειδικεύσεις να ασχολούνται με τη φροντίδα παιδιών, επομένως σίγουρα το κόστος επηρεάζεται σε αυτές τις περιπτώσεις. Η γενικότερη ακρίβεια και το υψηλό κόστος διαβίωσης έχουν οδηγήσει τους επαγγελματίες φροντίδας να μεταβάλουν τις τιμές τους, καθώς το επιβάλλει ο σύγχρονος τρόπος ζωής».
Ομως μαζί με το κόστος, αλλάζουν και οι καιροί. «Παρατηρούμε σε ορισμένες περιπτώσεις οι γονείς να θέλουν να ακολουθήσουν έναν τρόπο διαπαιδαγώγησης και ανατροφής που δεν ταιριάζει τόσο με τα δεδομένα που έχουν συνηθίσει οι γιαγιάδες να μεγαλώνουν τα παιδιά. Υπάρχουν άλλωστε, συγκρούσεις σχετικά με τα όρια και τη σχέση γιαγιάδων – παιδιών», σημειώνει η κ. Δρίτσα. Ετσι, αν και η Ελληνίδα γιαγιά διατηρεί ακόμα μέσα της την αγάπη να φροντίζει και να είναι ενεργή στη ζωή των εγγονιών της, σίγουρα, ο ρόλος της μεταβάλλεται ανά δεκαετία. «Για παράδειγμα, τα Σαββατοκύριακα ή τα καλοκαίρια των παιδιών τη δεκαετία των ’90s ή και ’00s ήταν συνδεδεμένα με τις επισκέψεις στον παππού και τη γιαγιά και τη διαμονή τους εκεί φυσικά. Σήμερα, δεν το βλέπουμε τόσο συχνά. Ακόμη και η περίοδος του Covid ανέτρεψε τις σχέσεις με τις γιαγιάδες μας. Η απομάκρυνση και ο φόβος κυριάρχησαν», εξηγεί.
Το τεστ για το σκορ ασβεστίου είναι μια αξονική τομογραφία που εξετάζει πόσο ασβέστιο υπάρχει στις στεφανιαίες αρτηρίες σας.
Το ασβέστιο στις αρτηρίες της καρδιάς μπορεί να αποκαλύψει εάν έχετε συσσώρευση κηρώδους, λιπαρής ουσίας (πλάκας) που μπορεί να τις στενέψει ή να τις αποκλείσει. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να έχετε αθηροσκλήρωση (στεφανιαία νόσο), η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε καρδιακή προσβολή.
Ποιος πρέπει να κάνει μια εξέταση για σκορ ασβεστίου
Αυτή η μέτρηση βοηθάει τους γιατρούς στην λήψη αποφάσεων θεραπείας για άτομα με οριακό κίνδυνο καρδιακής νόσου, κυρίως για άτομα μεταξύ 40 και 70 ετών που διατρέχουν αυξημένο σχετικό κίνδυνο, αλλά δεν έχουν συμπτώματα.
Τα άτομα με αυξημένο κίνδυνο περιλαμβάνουν εκείνα που:
έχουν οικογενειακό ιστορικό καρδιακής νόσου
είναι ενεργοί ή παλιότεροι καπνιστές
έχουν ιστορικό υψηλής χοληστερόλης, διαβήτη ή υπέρτασης
είναι υπέρβαρα (με δείκτη μάζας σώματος ή ΔΜΣ μεγαλύτερο από 25) ή παχυσαρκα (ΔΜΣ μεγαλύτερο από 30)
διάγουν καθιστική ζωή
έχουν άλλους, μη παραδοσιακούς παράγοντες κινδύνου
Εάν είστε κάτω των 40 ετών και στην οικογένειά σας υπάρχει υψηλή χοληστερόλη (οικογενής υπερχοληστερολαιμία), ρωτήστε τον γιατρό σας για το ενδεχόμενο εξέτασης σκορ ασβεστίου.
Επειδή αυτή η σάρωση δεν μπορεί να ανιχνεύσει ορισμένες μορφές στεφανιαίας νόσου (όπως η αθηροσκλήρωση της “μαλακής πλάκας”, το σκορ ασβεστίου δεν είναι απόλυτο κριτήριο για την πρόβλεψη του κινδύνου για καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό. Είναι απλώς ένα επιπλέον “εργαλείο” στη διάθεση του γιατρού σας για να αποφασίσει εάν χρειάζεστε στατίνες.
Πόσο συχνά πρέπει να κάνετε εξέταση για σκορ ασβεστίου
Μπορεί να δείτε όφελος από το να κάνετε την εξέταση κάθε 3-5 χρόνια, σύμφωνα με μελέτες. Είναι χρήσιμο να επαναλάβετε την σάρωση μόνο εάν είχατε κανονική βαθμολογία την πρώτη φορά και θέλετε να μάθετε εάν ο κίνδυνος σας εξακολουθεί να είναι χαμηλός. Δεν είναι χρήσιμο να την επαναλάβετε εάν δεν είχατε ποτέ στο παρελθόν μη φυσιολογικά αποτελέσματα.
Σκορ ασβεστίου: Τι είδους αποτελέσματα βγάζει και τι σημαίνουν
Ένα θετικό τεστ σημαίνει ότι η σάρωση βρήκε στοιχεία ασβεστίου στις στεφανιαίες αρτηρίες σας. Αυτό σημαίνει ότι έχετε στεφανιαία νόσο. Θα λάβετε επίσης έναν αριθμό που σας λέει πόσο ασβέστιο εντοπίστηκε.
Η βαθμολογία του τεστ ασβεστίου δείχνει πόσο ασβέστιο υπάρχει στις στεφανιαίες αρτηρίες σας. Εάν έχετε ασβέστιο στις αρτηρίες της καρδιάς σας, ο υπολογιστής θα δημιουργήσει μια βαθμολογία (σκορ ασβεστίου) που υπολογίζει την έκταση της στεφανιαίας νόσου. Το σκορ ασβεστίου μπορεί να κυμαίνεται από μηδέν έως πάνω από 1.000.
Οτιδήποτε πάνω από το μηδέν σημαίνει ότι υπάρχουν κάποιες ενδείξεις στεφανιαίας νόσου.
Οι υψηλότερες βαθμολογίες δείχνουν ότι μπορεί να διατρέχετε κίνδυνο για καρδιακή προσβολή. Τα όρια βαθμολογίας είναι:
100 ή λιγότερο (ήπια ένδειξη στεφανιαίας νόσου)
Έως 400 (μέτρια ένδειξη στεφανιαίας νόσου)
Πάνω από 400 (ισχυρή ένδειξη στεφανιαίας νόσου)
Ο γιατρός θα εξετάσει τα αποτελέσματά σας μαζί με άλλους παράγοντες κινδύνου για να καθορίσει τον κίνδυνο για μελλοντική στεφανιαία νόσο.
Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν το οικογενειακό σας ιστορικό, τις συνήθειες του τρόπου ζωής και άλλες ιατρικές καταστάσεις που ενδεχομένως έχετε.
Σκορ ασβεστίου: Ποια θεωρείται κανονική βαθμολογία
Η κανονική βαθμολογία του τεστ ασβεστίου είναι μηδέν. Οι γιατροί το αποκαλούν και αρνητική σάρωση, επειδή δεν εντοπίστηκε ασβεστοποίηση στις αρτηρίες της καρδιάς σας. Με αυτό το σκορ, έχετε πολύ χαμηλό κίνδυνο να πάθετε καρδιακή προσβολή τα επόμενα 2-5 χρόνια.
Το σκορ ασβεστίου δείχνει φραγμένες αρτηρίες;
Όχι ακριβώς. Άλλες εξετάσεις μπορούν να εντοπίσουν τυχόν φραγμένες αρτηρίες, δείχνοντας πόσο καλά ρέει αίμα μέσα από αυτές. Το σκορ ασβεστίου δείχνει ότι συμβαίνει ασβεστοποίηση σε στεφανιαίες αρτηρίες που έχουν συσσώρευση πλάκας.
Ένα βλέμμα, ένα φιλί κι ένα πρωί στην αγκαλιά σου!
Σήμερα θέλω να μιλήσω σε σένα. Σε σένα που κρύβεσαι ούτως ή άλλως σε κάθε λέξη, σε κάθε σκέψη. Είναι όμως η πρώτη φορά, που βρίσκω το θάρρος να αφήσω μπροστά στα πόδια σου, μια μικρή κατάθεση ψυχής για πράγματα που δεν σου είπα ποτέ. Για πράγματα που ίσως γνωρίζεις, αλλά δεν τα έκανα ποτέ λέξεις για να στα χαρίσω. Για πράγματα που δεν μπορείς καν να φανταστείς κι όμως έχουν κάνει έκρηξη μέσα μου, γεμίζοντας την καρδιά μου με χρώματα.
Χάσαμε στιγμές. Δεν έχει σημασία ποιος φταίει. Δεν έχει σημασία το γιατί. Σημασία έχει πως χάσαμε στιγμές, δικές μας στιγμές κι είναι πια πάνω απ’ τις δυνάμεις μου να το αφήσω να συνεχίζει να συμβαίνει. Είναι πάνω από μένα, ν’ αφήνω τον καιρό να περνάει άδειος, κενός, χωρίς το μαζί μας. Δύσκολο ή εύκολο, τι σημασία έχει; Σημασία έχει πως το θέλω. Το θέλω πια όσο ποτέ! Θέλω να προσπεράσω κάθε μικρή ή μεγάλη δυσκολία, κάθε μικρό ή μεγάλο εμπόδιο και να βρεθώ στην αγκαλιά σου. Γιατί η αγκαλιά σου, είναι τελικά το μόνο που έχει πραγματική σημασία.Θα ήθελα τόσα ακόμη να σου πω… Πώς όμως να χωρέσεις τόσα συναισθήματα σε λίγες μόνο γραμμές; Ξέρεις και ξέρω κι αυτό είναι αρκετό. Φτάνει μόνο να ενωθεί το βλέμμα σου με το δικό μου, για να πετάξουν σπινθήρες παντού, κατακαίγοντας τα πάντα! Φτάνει μόνο ένα βλέμμα κι αυτό το βλέμμα το θέλω! Το διεκδικώ! Ένα βλέμμα, ένα φιλί κι ένα πρωί στην αγκαλιά σου!
Τρομερό μήνυμα από αγρότες σε Ολλανδία-Βρετανία-Θέλουν έλεγχο της τροφής στην ΕΕ-Στην Ελλάδα απαιτούν επιδοτήσεις οι συνάδελφοι τους
Κάποιοι διαλύουν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα του πρωτογενούς τομέα υπέρ των εισαγωγών από Τρίτες χώρες με αμφίβολης ποιότητας προϊόντα για την ΕΕ
Την πάσα αλήθεια διαβάζουμε σε ειδήσεις σχετικά με τον ξεσηκωμό των αγροτών σε πολλές χώρες της Ευρώπης, στις οποίες τώρα προστίθενται οι Ολλανδοί και οι Βρετανοί αγρότες που έχουν ένα τρομερό μήνυμα:
“Κάποιοι πιθανόν επιζητούν τον έλεγχο της τροφής”.
Κινητοποιήσεις στην Ευρώπη-Ολλανδία και Βρετανία εξαπλώνουν την οργή
Χθες βράδυ 1200 αγρότες συναντήθηκαν το βράδυ στο Welshpool Livestock Market στην Βρετανία, για να συζητήσουν τις προβλεπόμενες ενέργειές τους κατά της κυβέρνησης Σούνακ, σχετικά με τα προτεινόμενα «καταστροφικά» γεωργικά μέτρα της.
Την ίδια στιγμή Ολλανδέζα αγρότης αναφέρει: “Η Ολλανδία είναι ο 2ος μεγαλύτερος εξαγωγέας τροφίμων στον κόσμο, αλλά η κυβέρνησή υπονομεύει τα προς το ζην. Σταθείτε δίπλα στους αγρότες και όχι στις κυβερνήσεις, στους τεχνοκράτες που διψούν για την εξουσία και στις άπληστες εταιρείες”.
Η αποδόμηση της Γεωργίας και της κτηνοτροφίας στην Ευρώπη, και οι αθρόες εισαγωγές από Τρίτες χώρες, αποτελούν ένα όνειδος για την ποιότητα των προϊόντων που θα καταναλώνουν εκατομμύρια πολίτες στης ΕΕ.
Το ερώτημα που είναι στα χείλη χιλιάδων αγροτών και κτηνοτρόφων στην γηραιά ήπειρο, είναι γιατί με πρόσχημα το περιβόητο αποτύπωμα του άνθρακα κάποιοι “ ξηλώνουν” ένα ολόκληρο διατροφικό σύστημα, με τα αποτελέσματα να είναι τουλάχιστον δραματικά τα επόμενα 20-30 χρόνια;
Στην Ελλάδα οι αγρότες ζητούν επιδόματα και χαμηλότερο κόστος παραγωγής
Αιτήματα των Ελλήνων αγροτών που ξεσηκώθηκαν εδώ και μερικές ημέρες είναι η μείωση του κόστους παραγωγής και η αύξηση τους κέρδους τους, αφού με τις παρούσες συνθήκες είναι απαγορευτικό να υλοποιούνται πολλές καλλιέργειες στην χώρα μας.
Οι Έλληνες ζητούν αφορολόγητο πετρέλαιο και πλαφόν στην τιμή του αγροτικού ρεύματος στα 7 λεπτά/Kwh,απαιτούν φθηνά λιπάσματα και όχι ξεπούλημα της σοδειάς τους στους εμπόρους.
Οι αποζημιώσεις στο 100%, για τις φυσικές ζημιές σε φυτική παραγωγή, σε αγροτικό κεφάλαιο (φυτικό, ζωικό, πάγιο), καταστήματα, μηχανήματα, αποθήκες και αποθηκευμένη παραγωγή το σύνολο των πληγέντων αγροτών (κατά κύριο επάγγελμα και μη), αποτελεί διεκδίκηση των αγροτών.
Το πρόβλημα είναι τεράστιο και αν λέμε συνεχιστεί υπάρχει σοβαρή περίπτωση να δούμε τιμές στα Σούπερ μάρκετ ακόμα μεγαλύτερες στα νωπά προϊόντα, ενώ τον χορό θα εισέλθουν και οι κτηνοτρόφοι αυξάνοντας τον γάλα και το κρέας κατακόρυφα.
Τι επιδιώκουν να προκαλέσουν κέντρα εξουσίας στην Ευρώπη
Οι εποχές των μεγάλων ευρωπαϊκών πακέτων επιδοτήσεων έχουν αντικατασταθεί από τρελούς νόμους για θανάτωση χιλιάδων αγελάδων για παράδειγμα, ενώ η αύξηση στις τιμές ενέργειας έχουν πλήξει ήδη σοβαρά το ευρωπαϊκό οικοδόμημα του πρωτογενούς τομέα.
Χιλιάδες άνθρωποι θα οδηγηθούν σε ανεργία και απόγνωση κάνοντας την Ευρώπη σε 50 χρόνια μια εξαρτώμενη ήπειρο από τις εισαγωγές ενέργειας και εμπορευμάτων, και αυτό είναι θανάσιμο λάθος.
Αυτό θα είναι το τέλος μια ολόκληρης εποχής και η απαρχή μιας νέας, η οποία θα ομοιάζει με ότι χειρότερο έχουμε δει στο Χόλιγουντ σε ταινίες τρόμου για το ανθρώπινο είδος.
Πώς γίνεται να πονάς και λάμψη να σκορπάς, χρώματα να αναβλύζει η πονεμένη σου ψυχή; Πόσο κουράγιο παίρνει το κορμί όταν μόνο χρώματα έντονα μυρίζεις σε κάθε βλέμμα και επαφή; Ποια είσαι και το φως απλώνεις στην πλάση γύρω σου; Ποιος άγγελος μέσα σου κατοικεί;
Ήρθες στην γη για να γιατρεύεις ψυχές που χάθηκαν στην διαδρομή. Σίγουρα σωληνάρια με χρώματα σε έλουσαν πριν γεννηθείς, για αυτό αναβλύζεις πορτοκαλί και κόκκινο μαζί και μετά έρχεται αυτό το κίτρινο του ήλιου, της ελπίδας, που σε τραβάει σαν μαγνήτης. Σαν σε κοιτώ νιώθω αγαλλίαση, κάτι με κάνει να χαμογελάω στην στιγμή.
Χρώματα ελπίδας μοιράζεις σε ανθρώπους που ψάχνουν από κάπου να πιαστούν, άνθρωποι που θέλουν να πάρουν έστω για λίγο το πινέλο της ψυχής σου και έστω για λίγο να βάλουν χρώμα στο μαύρο που οι ίδιοι άφησαν να απλωθεί. Κάποτε μου είχες πει μπήκες σαν ήλιος στην ψυχή μου και φώτισε η καρδιά μου. Αν έβαζες λίγο πράσινο την φύση να αισθανθείς, λίγο κόκκινο τον έρωτα να γευτείς και λίγο μπλε την θάλασσα να ονειρευτείς, ίσως το μαύρο να μην είχες αφήσει να πνίξει την κάθε σου στιγμή. Ίσως το σώμα σου να μην είχε δηλητηριαστεί από τις ίδιες σου της σκέψεις, από τα χέρια σου και τις άδικες επιλογές χωρίς επιστροφή.
Ακόμα προλαβαίνεις να ξεπλύνεις το πινέλο από την μαύρη την μπογιά, μπορείς στο άσπρο να το βουτήξεις και με μια στο γκρίζο να μεταφερθείς. Βάλε και μια δόση ροζ για να απαλύνεις αναμνήσεις από το χθες. Έτσι, τόσο εύκολα, όλα μπορείς να τα αλλάξεις με μια απλή τεχνική, μάθε το πινέλο σε όλα τα χρώματα να το βουτάς, γιατί μόνο έτσι θα δεις πώς είναι να σε αγαπάς, να σε φροντίζεις και μετά μόνο χαρά να σκορπάς.
