Πρέπει να δουλέψουμε σκληρά σαν μέλισσες για να αποκτήσουμε το νέκταρ της γνώσης.
Οι γλώσσες είναι ανθρωπογενή εργαλεία που μεταδίδονται μεταξύ των γενεών. Όταν διακόπτεται αυτή η μετάδοση μεταξύ των γενεών, ο γλωσσικός θάνατος γίνεται πολύ πραγματικός κίνδυνος. Ωστόσο, εάν η διακοπή στη μετάδοση μεταξύ των γενεών επιλυθεί πριν πεθάνουν οι τελευταίοι ομιλητές, ο θάνατος της γλώσσας θα αποτραπεί. Πώς μπορεί λοιπόν να λυθεί; Η μετάδοση μιας γλώσσας σημαίνει στην πραγματικότητα εκμάθηση της γλώσσας από τους ομιλητές, αλλά παρόλο που η εκμάθηση από άλλους ομιλητές είναι ο παραδοσιακός και συνηθισμένος τρόπος εκμάθησης γλωσσών παγκοσμίως, μπορεί κανείς να μάθει μια γλώσσα και με άλλους τρόπους, όπως από ένα βιβλίο. Επομένως, είναι πρακτικό να συμπεράνουμε ότι η επιτυχής μετάδοση μιας γλώσσας καταλήγει τελικά στην εκμάθηση της γλώσσας, είτε το κάνετε με τον παραδοσιακό τρόπο είτε όχι.
Η Operation X αναγνωρίζει ότι για να σωθούν οι γλώσσες που απειλούνται με εξαφάνιση αυτή τη στιγμή, πρέπει να τις μάθουμε. Εξ ου και το σύνθημα της Επιχείρησης Χ : η εκμάθηση γλωσσών είναι η εξοικονόμηση γλωσσών ή η εκμάθηση γλωσσών είναι η εξοικονόμηση γλωσσών . Το σύνθημά μας στα λατινικά: disce linguās, servā linguās ē morte ( μάθε γλώσσες, σώσε γλώσσες από τον θάνατο ). Δεδομένου ότι αυτό είναι το μότο της Operation X , καλλιεργούμε την dīligentiae mōs ( τη συνήθεια της επιμέλειας ) στους ανθρώπους μας. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά στον κόσμο και να ανατρέψουμε το ρεύμα για τις γλώσσες που απειλούνται με εξαφάνιση μέσω της δουλειάς μας. γιατί, όπως είπε ο Βιργίλιος, η εργασία omnia vincit (η σκληρή δουλειά τα κατακτά όλα ). Φυσικά, αυτό συνεπάγεται μια ισχυρή πίστη στη φιλανθρωπία για τις γλωσσικές κοινότητες. Κανείς δεν μπορεί να μας αποτρέψει από το φιλανθρωπικό μας έργο, γιατί αυτό είναι το κάλεσμά μας στη ζωή. είμαστε ένα με αυτό που κάνουμε για τους λαούς και τις γλώσσες τους. Δεν θα εγκαταλείψουμε ποτέ τη δουλειά μας και αντλούμε ικανοποίηση από το γεγονός ότι οι ηλικιωμένοι ομιλητές μας θεωρούν τη «χαρά του γήρατος τους» (ολλανδικά: vreugd van hun oude dag ). Εφόσον είμαστε αποδεκτοί στις γλωσσικές κοινότητες και οι ηλικιωμένοι ομιλητές κάθε κοινότητας περιμένουν από εμάς να διατηρήσουμε πιστά τη γλώσσα τους, εκπληρώνουμε το καθήκον μας για κάθε κοινότητα πρόθυμα.
Φυσικά, γνωρίζουμε ότι η εκμάθηση γλωσσών δεν είναι αρκετή, όπως η μετάδοση δεν αρκεί για την επιβίωση των γλωσσών, αλλά η εκμάθηση γλωσσών μεταξύ των γενεών απαιτείται ακριβώς όπως απαιτείται η διαγενεακή μετάδοση για την επιβίωση των γλωσσών. Η συνταγή δεν είναι πλήρης χωρίς τη διαγενεακή. απαιτούνται τόσο τα συστατικά της εκμάθησης γλωσσών όσο και η διαγενεακή. Είναι μια απλή συνταγή στην κατανόηση, αλλά παρά την απλότητα της συνταγής, η προσπάθεια που απαιτείται για να ολοκληρωθεί αυτή η συνταγή δεν πρέπει καθόλου να υποτιμηθεί. Αυτή τη στιγμή, είμαστε ακόμη νέοι και επομένως η προτεραιότητα είναι να μελετήσουμε επιμελώς τις απειλούμενες γλώσσες. αυτό είναι το πρώτο συστατικό της συνταγής. Ωστόσο, όταν φτάσουμε στην ηλικία που οι άνθρωποι θα άρχιζαν κανονικά να σκέφτονται να κάνουν παιδιά, Θα εξετάσουμε είτε να μεταδώσουμε τις γνώσεις μας στα δικά μας παιδιά ή/και να βρούμε μαθητές νεότερους από εμάς για να συνεχίσουμε το έργο μας. αυτό είναι το τελευταίο συστατικό της συνταγής. Αυτή η συνταγή απλά πρέπει να επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά, καιΗ λειτουργία X υπάρχει για τη διευκόλυνση αυτής της διαδικασίας. Ενώ μελετάμε γλώσσες που απειλούνται με εξαφάνιση, παράγουμε το δικό μας υλικό, το οποίο θα βοηθήσει και άλλους να μάθουν αυτές τις γλώσσες. Όσο περισσότεροι άνθρωποι μαθαίνουν αυτές τις γλώσσες με τον τρόπο μας, τόσο περισσότερα υλικά θα δημιουργούνται και όσο υψηλότερη είναι η παραγωγή υλικών, τόσο πιο εύκολο θα είναι η διάδοση των γλωσσών.
Δεν περιμένουμε από τεράστιους όγκους ανθρώπους να μάθουν τις γλώσσες που μπορούμε να γράφουμε και να μιλάμε άπταιστα. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι η ποιοτική ποσότητα του φούρνου. Είναι καλύτερο να έχετε μια μικρή ομάδα άπταιστα ομιλητές παρά μια μεγάλη ομάδα ημιομιλητών. Επικεντρώνουμε τις προσπάθειές μας στην παραγωγή μόνο λίγων άπταιστα ομιλητών. Θεωρούμε την προσέγγισή μας πολύ αποτελεσματική και πρακτική. Εκτός από την ιδιαίτερη εστίαση στην παραγωγή άπταιστα ηχείων, δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην παραγωγή πρωτότυπων υλικών. Το blogging σε γλώσσες που απειλούνται με εξαφάνιση είναι, επομένως, μια βασική ιδέα για το Ίδρυμά μας. Ένας αυστηρός κανόνας για τη δημοσίευση άρθρων γλώσσας που απειλείται με εξαφάνιση στο ιστολόγιό μας είναι ότι είναι πρωτότυπα, και έτσι οι συγγραφείς πρέπει πραγματικά να καταβάλουν προσπάθεια για να δείξουν τις ικανότητές τους σε κάθε γλώσσα. Εάν οι πρωτότυπες ιδέες δεν εκφράζονται πλέον σε μια γλώσσα, τότε είναι ήδη σαν να είναι νεκρό. Η πρωτοτυπία είναι σημαντική για τη διατήρηση των γλωσσών ζωντανές, τους δίνει συνάφεια. Οι άνθρωποι συχνά με ρωτούν, τι κάνει τις γλώσσες που απειλούνται με εξαφάνιση σχετικές; Δεν έχουν χάσει τη συνάφειά τους; Καθώς η πρωτοτυπία συνδέεται φυσικά με την ανθρώπινη δημιουργικότητα, μπορεί να ειπωθεί ότι η ανθρώπινη δημιουργικότητα είναι αυτή που κάνει τις γλώσσες σχετικές. Η συνάφεια είναι αυτό που μπορούμε να αποφασίσουμε να δημιουργήσουμε με τις δικές μας προσπάθειες. Επίσης, αυτό που δημιουργεί συνάφεια είναι η στενή μας σχέση με τις κοινότητες και η γνώση μας για τις παραδόσεις τους. η γλώσσα είναι μια είσοδος σε έναν ολόκληρο κόσμο, και χωρίς αυτή τη συγκεκριμένη γλώσσα, δεν μπορείτε να ζήσετε αυτόν τον συγκεκριμένο κόσμο. Ο σεβασμός προς τους ηλικιωμένους, που επίσης μεταφράζεται σε σεβασμό προς τους προγόνους, είναι αυτό που μας παρακινεί πολύ. Σεβόμαστε αυτούς που έζησαν πριν από εμάς κρατώντας τη μνήμη τους ζωντανή μέσω της γλώσσας.
Αυτή είναι «η Αθηναϊκή παγίδα» όπως την βλέπουν στην Άγκυρα
ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
«Η Ελλάδα στοχεύει να υπονομεύσει τη διεθνή θέση της Τουρκίας»-Το σχέδιο παιχνιδιού της Ελλάδας κατά της Τουρκίας
Η Τουρκία αρχίζει και αισθάνεται στρυμωγμένη από την Ελληνική εξωτερική πολιτική. Αυτό φαίνεται και από τις απόψεις που εκφράζουν τούρκοι αναλυτές. Μια τέτοια χαρακτηριστική ανάλυση ανήκει στον Ριφάτ Ονζέλ και δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα της SETA. Του μεγαλύτερου think tank της Τουρκίας.
Γράφει χαρακτηριστικά ο Ονζέλ
«Γιατί η Ελλάδα κλιμακώνει τις εντάσεις και ενεργεί με ολοένα και πιο απερίσκεπτο τρόπο; Ενώ οι επερχόμενες εκλογές και ένα σκάνδαλο υποκλοπών στη χώρα μπορεί να δίνουν κίνητρο στην κυβέρνηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη να εντείνει τις εντάσεις, αυτοί είναι κυρίως παράγοντες που συμβάλλουν. Ο πιο σημαντικός λόγος που εξηγεί την τολμηρή συμπεριφορά της Ελλάδας στην εξωτερική πολιτική έγκειται στις εξωτερικές σχέσεις της χώρας που βασίζονται σε μια στρατηγική για την παροχή ξένων εγγυήσεων ασφάλειας και υπονόμευση της διεθνούς θέσης της Τουρκίας. Με αυτόν τον τρόπο, η Ελλάδα σχεδιάζει ένα σχέδιο παιχνιδιού που μπορεί να ονομαστεί «η Αθηναϊκή Παγίδα». Η Ελλάδα θέλει να χαρακτηρίσει την Τουρκία ως επιτιθέμενο, έτσι ώστε μια πιθανή ελληνοτουρκική σύγκρουση να εμπλέκει διεθνείς παράγοντες, ιδιαίτερα τις ΗΠΑ και τη Γαλλία, υπέρ της ίδιας. Η εξουδετέρωση της αθηναϊκής παγίδας θα απαιτήσει όχι μόνο συνετή τουρκική διπλωματική δράση και ακριβή αποτρεπτικό τρόπο, αλλά και αλλαγές πολιτικής από τις ΗΠΑ και τη Γαλλία.
Οι κύριες πτυχές της Αθηναϊκής Παγίδας φαίνονται στον σχεδιασμό των ελληνικών αμυντικών συμφωνιών και στις δραστηριότητες του ισχυρού λόμπι της στις ΗΠΑ. Για παράδειγμα, η χώρα αγοράζει προηγμένα αεροσκάφη και φρεγάτες από τη Γαλλία, αλλά αυτές οι προμήθειες αποτελούν μέρος μιας μεγαλύτερης αμυντικής συμφωνίας. Σύμφωνα με το άρθρο 2 της αμυντικής συμφωνίας, τα μέρη θα παρέχουν αμοιβαία βοήθεια και βοήθεια, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ένοπλης δύναμης, εάν λάβει χώρα ένοπλη επίθεση εναντίον του εδάφους ενός από τα δύο μέρη. Η συμφωνία διαφημίστηκε αμέσως από την κυβέρνηση Μητσοτάκη ως ουσιαστική εγγύηση ασφαλείας κατά της Τουρκίας, ενώ υπογράμμισε επίσης ότι η Γαλλία είναι ένα κράτος με πυρηνικά όπλα.
Οι Έλληνες φορείς λήψης αποφάσεων προσπάθησαν να συνδέσουν το Άρθρο 2 με τις μαξιμαλιστικές θαλάσσιες διεκδικήσεις της χώρας, αλλά το γαλλικό υπουργείο Άμυνας αναγκάστηκε να κάνει μια δήλωση υποστηρίζοντας ότι η συμφωνία δεν καλύπτει αποκλειστικές οικονομικές ζώνες. Ωστόσο, η συμφωνία αντικατοπτρίζει μια σαφή αντίφαση με το ΝΑΤΟ καθώς η συλλογική άμυνα είναι το θεμελιώδες στοιχείο της συμμαχίας. Η γαλλοελληνική συμφωνία υπονομεύει σημαντικά την αλληλεγγύη του ΝΑΤΟ, αντιγράφει και ανταγωνίζεται ακόμη και τις αποστολές της συμμαχίας και ενισχύει τη συμπεριφορά της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.
Η Ελλάδα επέκτεινε επίσης την αμυντική της συμφωνία με τις ΗΠΑ, η οποία υπογράφηκε για πρώτη φορά το 1990. Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, ο κύριος στόχος της κυβέρνησης Μητσοτάκη ήταν να αυξήσει την παρουσία του αμερικανικού στρατού στη χώρα με την επέκταση των σημερινών αμερικανικών στρατιωτικών βάσεων και ίδρυσης νέων. Το αυξανόμενο αμερικανικό στρατιωτικό αποτύπωμα στην Αλεξανδρούπολη μπορεί να θεωρηθεί ως στρατιωτικός κόμβος επιμελητείας για τις ΗΠΑ. Ωστόσο, για τους Έλληνες φορείς λήψης αποφάσεων, γίνεται αντιληπτό ως ένα είδος αποτρεπτικού συρμού, μια εγγύηση ασφαλείας κατά της Τουρκίας που θα έφερνε μαζί τις ΗΠΑ με την Ελλάδα σε μια πιθανή σύγκρουση. Με αυτόν τον τρόπο, είναι επίσης ενδεικτικό ότι οι ΗΠΑ απέρριψαν τις προσφορές της ελληνικής κυβέρνησης να τους επιτρέψει να έχουν βάσεις σε ορισμένα από τα νησιά της Ελλάδας.
Η Ελλάδα στοχεύει να υπονομεύσει τη διεθνή θέση της Τουρκίας
Ενώ η πρώτη πτυχή της Αθηναϊκής παγίδας είναι να παρασύρει τους διεθνείς παράγοντες σε ανεπιθύμητες συγκρούσεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, η δεύτερη πτυχή περιλαμβάνει την υπονόμευση της διεθνούς θέσης της Τουρκίας. Ιδιαίτερα στο Κογκρέσο των ΗΠΑ, το ελληνικό λόμπι και οι υποστηρικτές του διεξάγουν ολοένα και πιο ανταγωνιστικές εκστρατείες κατά της Τουρκίας διαδίδοντας ψεύτικες ειδήσεις και διαστρεβλώνοντας την αλήθεια. Οι εκστρατείες των ελληνικών και υποστηρικτικών λόμπι έφτασαν ακόμη και σε επίπεδο ρατσιστικής Τουρκοφοβίας, όπως φαίνεται στην εκστρατεία κατά του Δρ Μεχμέτ Οζ — διασημότητας γιατρού των ΗΠΑ τουρκικής καταγωγής.
Πρόσφατα, επτά λόμπι συσπειρώθηκαν γύρω από την ελληνική υπόθεση και έστειλαν ξεχωριστές επιστολές στο Κογκρέσο των ΗΠΑ για να αποτρέψουν την πώληση αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία ή να εξαρτήσουν την πώληση από παράλογα αιτήματα που παρεμβαίνουν άμεσα στα κυριαρχικά δικαιώματα και τα ζωτικά συμφέροντα της Τουρκίας. Ομοίως, η ελληνική κυβέρνηση και τα λόμπι της ασκούν σημαντική πίεση στις γερμανικές κυβερνήσεις με σκληρή κριτική κατά των Γερμανών πολιτικών εδώ και χρόνια για να αποτρέψουν την πώληση των υποβρυχίων Type 214.»
Σήμερα ρίχνουμε μια ματιά στον Ερμή, έναν πασίγνωστο θεό της Ελληνικής Μυθολογίας, ο οποίος είχε όμως και κάποια σκοτεινά πρόσωπα!
🏺 Είμαι ο Κωνσταντίνος ή αλλιώς The Mythologist και μέσα από τις σπουδές μου στην αρχαιολογία έμαθα να αγαπάω τη Μυθολογία!
Αποφάσισα να μοιραστώ μύθους για θεούς, ήρωες και τέρατα αλλά και άλλες περίεργες ιστορίες εδώ στο YouTube!
✉️ Ο Ερμής είναι ένας από τους γνωστότερους αλλά και πιο πολύπλοκους θεούς της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας.
Τον γνωρίζουμε ως αγγελιοφόρο των θεών, αλλά δεν ήταν μόνο αυτό. Το αντίθετο μάλιστα.
Έκρυβε και μια σκοτεινή πλευρά, η οποία δεν είναι γνωστή, ή τουλάχιστον δεν ήταν μέχρι τώρα.
Πόσο σκληρός μπορούσε να γίνει όταν τιμωρούσε; Τι σχέση είχε με έναν σοφό θεό της Αιγύπτου; Πως συνδεόταν με τον θάνατο;
Η Δύση προσπαθεί να κερδίσει τον πόλεμο με τα ψέματα. Με την επικοινωνία. Μόνο που ο πόλεμος δεν παίζεται στα κανάλια, στα ραδιόφωνα και στις εφημερίδες, αλλά στο πεδίο. Στο πεδίο της μάχης και στο πεδίο της οικονομίας.
Από τον Μανώλη Κοττάκη
Μόλις ο Πούτιν κήρυξε τον πόλεμο στην Ουκρανία όλοι οι λαοί της Ευρώπης δέχθηκαν ένα επικοινωνιακό σφυροκόπημα, το οποίο υποστήριζε πως ο ρωσικός στρατός έπαθε κάζο και κόλλησε στις λάσπες. Το οποίο υποστήριζε ότι με τις κυρώσεις που αποφάσισαν η Αμερική και η Ευρωπαϊκή Ενωση κατά της Ρωσίας είναι θέμα χρόνου η πτώση του προέδρου Πούτιν.
Είναι θέμα χρόνου η καταστροφή της ρωσικής οικονομίας. Είναι θέμα χρόνου η αποχώρηση όλων των μεγάλων ξένων επιχειρήσεων από τη Μόσχα. Για να είναι, μάλιστα, καθολικό το μήνυμα και να μην υπάρξει η παραμικρή αμφισβήτηση περί αυτού, η φιλελεύθερη Ευρώπη αποφάσισε να βάλει λουκέτο εντός της επικρατείας της στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Sputnik και στο Russia Τoday.
Πού οδήγησε, όμως, ο ολοκληρωτικός πόλεμος της επικοινωνίας; Απάντηση: πουθενά. Ούτε οι κυρώσεις γονάτισαν τον Πούτιν, αντιθέτως τον δυνάμωσαν, ούτε στο πεδίο της μάχης ηττήθηκε. Στην πραγματικότητα αυτή τη στιγμή επικρατεί, και μάλιστα έχοντας χρησιμοποιήσει όλο τον παλαιό και απαρχαιωμένο εξοπλισμό της Σοβιετικής Ενώσεως. Αν δεν το έχουμε καταλάβει, ο Πούτιν κάνει πόλεμο στην Ουκρανία με τα παλιά όπλα. Πού να ρίξει στη μάχη και τα νέα.
Η Δύση, όμως, παρά ταύτα επιμένει να κάνει πόλεμο με τα ψέματα. Επαναλαμβάνω: Με τα ψέματα! Από προχθές που τέθηκε το ζήτημα της διακοπής της ροής του ρωσικού φυσικού αερίου προς όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης οι δηλώσεις πολιτικών, αλλά και τα ρεπορτάζ των ευρωπαϊκών μέσων ενημέρωσης είναι καρμπόν. Ομιλούν για τον εκβιασμό του Πούτιν προς την Ευρώπη. Αλλά για ποιον εκβιασμό μιλάμε; Ο Πούτιν δεν εκβιάζει την Ευρώπη. Ο Πούτιν υλοποιεί την επιθυμία της Ευρώπης. Την επιθυμία της Αμερικής. Την επιθυμία της Δύσης.
Για να απεξαρτηθεί η Ευρώπη από το ρώσικο μονοπώλιο στο φυσικό αέριο δεν έγινε ο πόλεμος; Για να τιναχτεί στον αέρα η συμφωνία Γερμανίας – Ρωσίας για την κατασκευή του Nord Stream δεν έγινε ο πόλεμος; Για να αντικαταστήσουμε τη ρωσική με την αμερικανική εξάρτηση δεν έγινε ο πόλεμος; Ε, λοιπόν, ο Ρώσος πρόεδρος ικανοποιεί τις επιθυμίες μας. Διακόπτει τη ροή. Προς τι η διαμαρτυρία; Αφού δεν ήμασταν ευτυχισμένοι με το φτηνό ρωσικό φυσικό αέριο που τροφοδοτούσε τις οικονομίες μας επί 70 χρόνια και αφού διψούσαμε τόσο πολύ για αμερικανικό υγροποιημένο φυσικό αέριο χωρίς αγωγούς, γιατί λέμε ψέματα και μιλάμε διαρκώς για εκβιασμό του Πούτιν; Τι περιμέναμε, δηλαδή; Να του επιβάλουμε κυρώσεις, να καμαρώνουμε ότι διαλύεται, να δηλώνουμε υπερηφάνως ότι οι κυρώσεις έχουν στόχο την εσωτερική αναταραχή στη Ρωσία και την ανατροπή του από τους ολιγάρχες και ως επιβράβευση να λαμβάνουμε απρόσκοπτη ροή φυσικού αερίου; Πού υπάρχουν γραμμένα αυτά; Πραγματικά έχει χαθεί η λογική. Και αφού χάθηκε η λογική, σύντομα θα επικρατήσει το συναίσθημα. Της οργής. Οσα ψέματα και να ειπωθούν, όσα Sputnik και να κλείσουν για να μη μαθαίνουμε την άλλη άποψη, οι λαοί στο τέλος θα καταλάβουν, γιατί μπορούν να κάνουν κάτι εξαιρετικά απλό: τη σύγκριση του χθες με το σήμερα.
Με Ρωσία ζεσταινόμασταν (φθηνά), με Δύση ξεπαγιάζουμε (ακριβά). Αυτή την καταλυτική σύγκριση κανένα ψέμα, καμιά συκοφαντική δήλωση, καμιά ρητορεία δεν μπορεί να την κρύψει. Αδειάζει η Ευρώπη από ρωσικό φυσικό αέριο, αλλά -τι περίεργο- δεν υπάρχει επαρκές αμερικανικό για να το αντικαταστήσει. Δεν απέχει από την πραγματικότητα η εκτίμηση πως στο μέλλον, όταν θα μιλάμε για τη Δύση, θα εννοούμε την Αμερική, τη Μεγάλη Βρετανία και τις χώρες της Κοινοπολιτείας. Οι ίδιοι οι λαοί της Ευρώπης θα επαναστατήσουν κατά των κυβερνήσεών τους, που τους λένε ωμά και χωρίς να κοκκινίσουν ότι θα επιστρέψουμε στους χειμώνες του 1942.
Θα κάνω ακόμη μία εκτίμηση, ακραία, όπως ακραίοι είναι και οι καιροί που ζούμε. Αν τα πράγματα εξελιχθούν όπως προβλέπεται και δεν βάλει ο Θεός το χέρι Του, θα είναι οι Ευρωπαίοι ηγέτες που θα θεωρηθούν από τους λαούς τους εγκληματίες πολέμου και θα οδηγηθούν στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Μαζί ή χωρίς τον Πούτιν. Τα ψέματα δεν αντέχουν πια. Η Δύση χάνει τον πόλεμο στο πεδίο, χάνει τον πόλεμο και στην επικοινωνία. Χάνει τον πόλεμο και ιδεολογικά, στις αξίες. Αδύνατον να σε πείσει τηλεόραση ότι αυτό που ζεις δεν είναι αυτό που ζεις αλλά αυτό που σου λένε οι άλλοι ότι ζεις. Σύντομα βλέπω την ευρωπαϊκή ηγεσία εξορία στη Σιβηρία. Με φύλλο πορείας από τους λαούς της. Πηγή
Από παλιά μου άρεσε να βρίσκω τρόπους να γλιτώσω το τηγάνι..τόσο για λόγους διατροφικούς όσο και πρακτικούς.
Κάνοντας μια περιήγηση στο αρχείο αυτού εδώ του συνταγολογίου, έπεσα πάνω σε μια συνταγή που είχα καιρό να κάνω και αφορά τα ζουμερά κρεατοκεφτεδάκια φούρνου με πελτέ (για να τη δείτε πατήστε εδώ). Τώρα ήρθε η ώρα να σας δείξω πως φτιάχνω τα κλασικά κεφτεδάκια που αγαπάμε μικροί-μεγάλοι με παρόμοια μέθοδο και με πολύ πρακτικά υλικά για να βγουν αφράτα μέσα και τραγανά απέξω!
Έτσι λοιπόν μπορεί ο καθένας να εντάξει άφοβα τα πεντανόστιμα αυτά κεφτεδάκια στο διατροφολόγιό του λίγο συχνότερα αφού δεν ρουφάνε λάδι από το τηγάνι.
Δείτε λοιπόν πως θα φτιάξετε κι εσείς πεντανόστιμα κεφτεδάκια φούρνου ακολουθώντας προσεχτικά τη διαδικασία..
Υλικά:
500γρ. κιμάς ανάμεικτος
2 σκελίδες σκόρδο λιωμένες
4 κλαδάκια μαϊντανός ψιλοκομμένος ή δυόσμος
3 φέτες ψωμί μουλιασμένες
και καλά στραγγισμένες από το νερό
1 ντομάτα περασμένη στον τρίφτη
1 κουτ.σ. γεμάτη, μαγιονέζα
1 κουτ.γλ. ξύδι
2 κουτ.σ. ελαιόλαδο
1 κουταλιά της σ. ούζο (προαιρετικά)
αλάτι και φρεσκοτριμμένο πιπέρι
σιμιγδάλι ψιλό για την επικάλυψη
Στην πράξη:
Σε μπολ ζυμώνουμε τον κιμά με το ψωμί, το σκόρδο, την ντομάτα και όλα τα υπόλοιπα υλικά. Ρυθμίζουμε το αλατοπίπερο ανάλογα το γούστο μας. Σκεπάζουμε το μπολ και βάζουμε στο ψυγείο για 4 ώρες να δέσει καλά η ζύμη, για καλύτερα αποτελέσματα την ετοιμάζουμε από το προηγούμενο βράδυ και τη βάζουμε στο ψυγείο μέχρι την επομένη.
Πλάθουμε μπαλάκια (όχι πολύ μικρά) και ένα-ένα τα κυλάμε σε ένα πιάτο με σιμιγδάλι. Στρώνουμε ρηχό ταψί λαμαρίνα με ένα αντικολλητικό χαρτί και το αλείφουμε με λίγο ελαιόλαδο. Αραδειάζουμε τα κεφτεδάκια το ένα δίπλα στο άλλο χωρίς να τα πλατύνουμε, τα θέλουμε σφαιρικά. Ραντίζουμε επιφανειακά με λίγο έξτρα ελαιόλαδο και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμούς με αντιστάσεις μέχρι να ροδίσουν (περίπου 25-30 λεπτά ανάλογα το φούρνο). Καλό είναι στα 25 λεπτά να τα γυρίσουμε κι από την ανάποδη πλευρά τους εάν κρίνουμε ότι δεν έχει ακόμη ψηθεί. Όταν τα κεφτεδάκια μας κάνουν ωραία ροδαλή κρούστα είναι έτοιμα.
Ραντίζουμε με λεμόνι και σερβίρουμε ζεστά ή και κρύα ως μεζέ σε μπουφέ.
Σημ. Η μαγιονέζα αντικαθιστά το αυγό και δίνει πολύ ωραία υφή στον κιμά χωρίς να μυρίζει καθόλου!
Τι είναι όμως, αλήθεια, ο τόκος; Δεν είναι χρόνος; προαγορασμένος χρόνος, ο οποίος μάλιστα επιφέρει και κέρδος; Δεν είναι μια ποσοτική προβολή στο μέλλον, η οποία επιφέρει μια ποιοτική αλλαγή, στο τώρα; Δεν είναι ο τόκος, το διαβατήριο, ώστε να καλύψεις στο «εδώ και τώρα», υλικές ανάγκες σου, με την ευεργετική αρωγή του …μέλλοντος; Επιβιώνω στο παρόν, αγοράζοντας μέλλον! Και μάλιστα, η χρονική επέκταση και το ύψος του τόκου, δημιουργούν μια λογική αέναης μεγέθυνσης της οικονομίας του δανεισμού και μια απόλυτη δέσμευση και υποταγή στον μελλοντικό χρόνο.
Πόσο πιο δυνατό συμβολισμό, συμβατό πνεύμα και χαλύβδινη ιδεολογία χρειάζεται ο τραπεζοπιστωτικός, χρηματιστηριακός, αλλά και καταναλωτικός καπιταλισμός; Την ίδια στιγμή, η «δεισιδαιμονία» της Προόδου, η οικονομίστικη μελλοντολογία, περιορίζει τον κύκλο μιας οικονομίας αλληλέγγυων πολιτών και μειώνει την οριζόντια, αμοιβαία εμπιστοσύνη, την αλληλοβοήθεια, τη συμβολική ανταλλαγή, το δώρο, η οποία είναι περισσότερο ένας δημοκρατικός κύκλος παρά μια γραμμική τυρρανία. Η κοινότητα, πολιτική ή κοινωνική, υποχωρεί μπρος τον χρόνο του ατόμου.
Επιπλέον και ταυτόχρονα, η ανάγκη της γενικευμένης κατανάλωσης προϊόντων με ημερομηνία λήξης, εξιδανικεύει το μέλλον, το οποίο παλιώνει συσκευές, σπίτια, αγαθά και υπηρεσίες. Και με το χρήμα, με το δάνειο, αντικαθιστάς τον «σκουριασμένο» χρόνο του παρελθόντος! Ο χρόνος είναι χρήμα, αλλά και ο τόκος είναι χρόνος!
Επομένως, ο τόκος, με τη μορφή του προαγορασμένου κέρδους ως χρόνου και το ανάποδο, αποκτά μια τεράστια συμβολική δύναμη στην εποχή του μοντέρνου πολιτισμού, με δυο τρόπους. Αυτός που δανείζεται ή έχει χρηματικές καταθέσεις, βλέπει «πάντα μπροστά», εφόσον εκεί βρίσκεται οποιοδήποτε όφελος. Αυτός που δανείζει, βλέπει στον χρόνο, στο μέλλον, τον πιο πιστό σύμμαχο, ώστε να υποδουλώνει οικονομικά και ψυχοσυναισθηματικά άτομα και ολόκληρες χώρες. Παράλληλα στην πλανητική γεωοικονομία, ο δανεισμός όπως έχει δομηθεί είναι και ένας μέσο κυριαρχίας!
Ας αναλογιστούμε ότι σήμερα το χρέος της πραγματικής οικονομίας προς τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς είναι υπερτριπλάσιο της παγκόσμιας παραγωγής και κάθε κάτοικος του πλανήτη τούς χρωστά περίπου 35.000 ευρώ. Το χρέος και ο τόκος ως ο θεμελιώδης μηχανισμός του, επιστρέφουν δυναμικά και δικαιωμένα ως το επίκεντρο των πολιτικών (γεωπολιτικών και γεωστρατηγικών) συγκρούσεων, των ταξικών αντιθέσεων, αλλά και των «οντολογικών» αμφισβητήσεων του δημόσιου χώρου, από την τυραννία του ιδιωτικού μη συλλογικού κέρδους. Είναι ενδεικτικό της οικονομικής «κατοχής» της χώρας μας ότι η διαχρονική αποικιοποίηση των επιτοκίων, κορυφώθηκε το 2009, με ένα ποσοστό 109% επί του ΑΕΠ, ενώ σήμερα, μετά από δέκα χρόνια των σωτήριων μνημονίων διασώσεων, το χρέος έφτασε πάνω από 200%.
Ταυτόχρονα, και η παραγωγή υπεραξίας η οποία βασιζόταν στη αντίθεση (αλλά και την αλληλεπίδραση) κεφαλαίου και ζωντανής εργασίας, αντικαταστάθηκε από τη συσσώρευση πλασματικού άυλου κεφαλαίου. Το οποίο και αυτό δεν είναι τίποτε άλλο παρά προσδοκία για μελλοντική αξία, αξία που δεν έχει ακόμη παραχθεί, αλλά που έχει ήδη αποφέρει κέρδος στο σήμερα. O τόκος και τα μερίσματα είναι οι πολλαπλασιαστές των χρηματικών ποσών που επενδύονται και απαιτούνται μέσω των χρηματοπιστωτικών τίτλων που αντιπροσωπεύουν μελλοντικά κέρδη. Σε επίπεδο παραγωγής αλλά και αναπαραγωγής του κεφαλαιοκρατικού συστήματος, η μαζική παραγωγή των χρηματοοικονομικών τίτλων (μετοχές, ομόλογα, συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης κ.λπ.), η διαπραγμάτευσή, αλλά και το ρίσκο τους στις χρηματοπιστωτικές αγορές επέτρεψε στο κεφάλαιο να συνεχίσει να επιβιώνει, αλλά με τη λογική χορήγησης πλασματικού παραγωγικού φαρμάκου (placebo).
Η εξάρτηση των δραστηριοτήτων στην πραγματική οικονομία (και συνεπώς στις δαπάνες εργασίας) μέσα στη δυναμική των χρηματοπιστωτικών αγορών αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο στην εποχή του πλασματικού κεφαλαίου. Αυτό εξηγεί επίσης την τεράστια επέκταση του τριτογενούς τομέα, η οποία είναι σε μεγάλο βαθμό αντιπαραγωγική με την έννοια της κεφαλαιοποίησης – δηλαδή δεν παράγει αξία ή υπεραξία. Ακόμα και εάν, ωστόσο, μπορεί να προσφέρει το μεγαλύτερο μέρος των θέσεων εργασίας σε όλο τον κόσμο σήμερα, αυτό γίνεται μόνο και μόνο επειδή τροφοδοτείται από τα εισοδήματα και τα κέρδη που παράγονται κυρίως από πλασματικό κεφάλαιο εν αναμονή της μελλοντικής αξίας.
Ταυτόχρονα, υπάρχει μια τεράστια συγκέντρωση πλούτου σε όλο και λιγότερα χέρια, επειδή το πλασματικό κεφάλαιο μπορεί να συσσωρευτεί στις χρηματοπιστωτικές αγορές σε άμεση σχέση με τον εαυτό του, χωρίς την ενοχλητική παράκαμψη μέσω της απασχόλησης της εργασίας στην παραγωγή αγαθών. Εδώ θα μπορούσαμε ακραία να ανάγουμε την άυλη οικονομία ως ιδεολογικό συμβολισμό της κουλτούρας του ναρκισσισμού και της «αυτονομίας» του ατόμου χωρίς τους άλλους και τη συλλογική κοινότητα.
Η ψυχαναγκαστική αγιοποίηση κάθε έννοιας τεχνοοικονομικής Προόδου και τελευταίως ως βιοτεχνολογικό μέλλον μετάλλαξης του ανθρώπου, έχει πάρει πια τον δρόμο της, καθώς τα οφέλη είναι πολλά και πολυεπίπεδα. Ταυτόχρονα, η ενοχοποίηση, η καταδίκη και «εξαφάνιση» του παρελθόντος, δηλαδή στην ουσία της μνήμης, αποτελεί τον ισχυρότερο μηχανισμό απολυταρχίας για κάθε δεξιά ή αριστερή υπερνεωτερική εξουσία.
Συνέπεια του ευθύγραμμου μέλλοντος, μιας συγκεκριμένης Προόδου, είναι κατά βάση, η καταδίκη της παράδοσης, ως συσσωρευμένης σοφίας και μαστοριάς. Δεν υποστηρίζουμε ότι ο άνθρωπος χρειάζεται να πάψει να οραματίζεται το μέλλον, αλλά τονίζουμε την ενοχοποίηση της κληρονομιάς, της πνευματικής και ψυχολογικής σκυτάλης που μεταφέρεται από γενιά σε γενιά, καθώς – στη σύγχρονη εποχή της αποδόμησης εθνικών εδαφών και ανθρώπινων ταυτοτήτων – κάτι τέτοιο υπονοεί ιστορική συνέχεια και ανθρώπους με ρίζα, σάρκα και δεσμούς. Τα οποία, η σύγχρονη ολιγαρχική μετα-σκέψη θεωρεί και τα κατηγορεί ως ανίκανα, να δημιουργήσουν μέλλον. Είναι τα βαρίδια που καθηλώνουν το άτομο στην αναπαραγωγή του «πίσω», ενάντια στην «επανάσταση» του νέου, θαυμαστού κόσμου, που βουλημικά, «οφείλουμε» να κατακτήσουμε!
Ακόμη περισσότερο σε επίπεδο εξουσίας και πλανητικής κυριαρχίας, το έδαφος σηματοδοτεί την υπαρκτική δυνατότητα αντίστασης. Την υλική και πολιτική ουσία της δημοκρατίας του λαού, ενάντια στην ισοπεδωτική παγκοσμιοποίηση και στο μαζικό Κράτος χωρίς …Δήμο!
Η ιεροποίηση του τόκου ως αναπόδραστο μέλλον, που καταλήγει να υποτιμά το έδαφος και ενοχοποιεί οποιαδήποτε αναφορά στο παρελθόν, πραγματοποιείται με την ταυτόχρονη από-ιεροποίηση των πάντων ως τίμημα κάθε προόδου. Η απομάγευση του κόσμου (κατά Μάξ Βέμπερ), ήταν η προϋπόθεση για την ανάδυση του δυτικού ορθολογισμού και της κερδοσκοπικής σύλληψης του καπιταλισμού και πλημμύρισε κάθε απόπειρα «απελευθέρωσης» του ανθρώπου. Ο Διαφωτισμός, είτε από «δεξιά», είτε από «αριστερά», λοξοδρόμησε στην εργαλειακή ορθολογικότητα και στο χρησιμοθηρικό πνεύμα της υπερμοντέρνας τεχνικής.
Και λίγη προϊστορία
Στις προνεωτερικές κοινωνίες, η έννοια της φύσης και του ανθρώπου, αποτελούσε μια ολότητα, ενώ ο «χρόνος» βιωνόταν κυκλικά σε μια επαναλαμβανόμενη συνέχεια. Ιδιαίτερα, στους Αρχαίους Έλληνες, αυτή η ολότητα της φύσης μέρος της οποίας ήταν και ο άνθρωπος, ονομαζόταν «κόσμος» (από το κόσμημα). Το Όλον των όντων, υπήρχε ως αρμονία και η αιωνιότητα ήταν άχρονη, πλημμυρίζοντας τον άνθρωπο με θαυμασμό για το σύμπαν και την δημιουργική ενότητα του βίου.
Δεν έπαυε βέβαια, αυτή η θαυμαστή κοσμική αρμονία και αρτιότητα, να παραπέμπει και σε μια «κλειστότητα», οντολογική και υλική. Μια καινούρια ώθηση ήταν αναγκαία, όταν μάλιστα ο άνθρωπος αποκτούσε ακόμη μεγαλύτερη συνείδηση του εαυτού του, δημιουργούσε ακόμα περισσότερα εργαλεία και τεχνική που του επέτρεπαν να απομακρύνεται και να εξερευνά. Έτσι είχε ανάγκη μια διαφορετική θεωρία-ιδεολογία, που να τον ωθεί σε εξέλιξη. Μια διαφορετική αντίληψη της πορείας του στη Φύση και ανάμεσα στους άλλους ανθρώπους.
Μια οντολογική απάντηση ήρθε με την εισαγωγή του ιστορικού χρόνου του ανθρώπου και τον προσανατολισμό στην κατεύθυνση της αποκλειστικά γραμμικής προόδου. Η αλλαγή αυτή ξεκινά από την ιουδαϊκή παράδοση, ενσωματώνεται στις δομές της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και ολοκληρώνεται – κατά τον Κώστα Παπαϊωάννου – στον Χριστιανισμό. Όσον αφορά στον ιουδαϊσμό, δυο στοιχεία συνομολογούν την επιρροή του γραμμικού χρόνου στην κοινωνικοπολιτική του οντολογία: το μεσσιανικό στοιχείο και η σχεδόν οντολογική ταύτιση των οικονομικών δραστηριοτήτων των Εβραίων με το α-εθνικό εμπόριο και ειδικά με τις κερδοφόρες, τραπεζιτικές δραστηριότητες μέσω του τοκισμού. Ο ερχομός του Μεσσία που συνεχώς αναμένεται, ενεργοποιεί την ασυνείδητη πεποίθηση ότι το εγγύς ή το μακρινό μέλλον, θα φέρει τη σωτηρία. Η μυστικοποίηση της αναμονής ως λυτρωτικό μέλλον είναι πια ισχυρή ψυχοκοινωνική πεποίθηση και συχνά ανάγκη. Αυτή η εσχατολογική θεώρηση διαποτίζει και τη λειτουργία του τόκου, στον σύγχρονο κόσμο.
Βέβαια, η παραπάνω διαδρομή και εξέλιξη αυτή, χρειάζεται να καταχωρηθεί περισσότερο στη δυτική εκδοχή του Χριστιανισμού και στην μανιχαϊστική επιρροή του Ιερού Αυγουστίνου, παρά στον «κατ’ αλήθειαν βίον» της Ορθοδοξίας, η οποία έλκει την επιρροή της από την μακρόβια κληρονομιά του Ελληνικού κόσμου που μετουσιώθηκε στην ελληνική Ορθόδοξη παράδοση. Εδώ είναι η ευχαριστιακή λαϊκή κοινότητα που συνιστά την Εκκλησία, ως πράξη, ως σύγχρονη αναβίωση της σύναξης της αρχαίας Πόλεως. Η Πόλις, δηλαδή το έδαφος, ο τόπος, ως γεωγραφία αλλά και το πολιτικό «έδαφος» των σχέσεων της κοινότητας, οι παροντικές και υπαρκτικές σχέσεις της ζωής προετοίμαζαν τον μελλοντικό βίο. Η Πόλις είναι η βιωματική εκκοσμίκευση και συμπύκνωση στο ανθρώπινο μέτρο, της συμπαντικής αρμονίας του «κόσμου». Είναι η «πράξη» που διαχέεται μέσα στον Χρόνο. Η σχέση δημιουργεί την ενοποίηση των ανθρώπινων ενεργειών από το παρελθόν, στον παρόν και στο μέλλον.
Δυο σημαντικά γεγονότα, συντέλεσαν ώστε ο … μονόδρομος μελλοντικός χρόνος να πλημμυρίσει κάθε πτυχή της ανθρώπινης ζωής. Το ένα, είναι η ανακάλυψη, από τους μοναχούς του Μεσαίωνα, του μηχανικού ρολογιού. Αυτό και όχι η ατμομηχανή είναι η θεμελιώδης γονιμοποίηση που γέννησε τη Βιομηχανική επανάσταση, όπως ανέλυσε ο αμερικανός κοινωνιολόγος Λουίς Μάμφορντ.
Χαρακτηριστικό, είναι ότι τα ρολόγια υψηλής ακριβείας ονομάζονται χρονόμετρα. Η μέτρηση του χρόνου με μεγάλη ακρίβεια απαιτήθηκε αρχικώς για τον υπολογισμό του γεωγραφικού μήκους, λειτουργία πολύ χρήσιμη για τους θαλασσοπόρους. Πολύ γρήγορα, η εξέλιξη έφερε τα ατομικά ρολόγια-χρονομέτρες, όπου η μέτρηση του ατομικού χρόνου, όριζε την προσωποποίηση του συνολικού, καθολικά συμφωνημένου πλανητικού χρόνου, στο επίπεδο του ατόμου. Στο πεδίο του καθημερινού πολιτισμού των ανθρώπων, το ρολόι, χώρισε τον κυκλικό χρόνο του ανθρώπου σε ιδιωτικές και δημόσιες στιγμές, ενώ ταυτόχρονα τον απέκοψε από την οργανική συμβιωτική σχέση του, με την ολότητα της Φύσης. Ενώ, η υποκειμενοποίηση του χρόνου, συνδέεται τόσο με την ατομική ερμηνεία της φύσης, όσο και με την κατοπινή του απόσπαση ακόμα και από αυτόν τον άνθρωπο, καθώς ενσωματώνεται στη μηχανή, ως συμβολική εικόνα της ανθρώπινης εξέλιξης.
Το άλλο σημαντικό γεγονός, είναι η καθ-ιέρωση του τόκου, από τον μεταρρυθμιστή Καλβίνο. Μέχρι το 1580, όταν ο προτεστάντης μοναχός, εισηγείται τη νομιμοποίησή του, ο τόκος (στην ουσία ο δανεισμός με μελλοντικό αναμενόμενο κέρδος), θεωρείται κάτι ανήθικο και ανεπίτρεπτο, αμαρτωλό και ενίοτε επίσημα απαγορευμένο. Κατά τον Αριστοτέλη, η καπηλική οικονομία, που συμπεριλάμβανε τον τόκο, ήταν κάτι «αφύσικο». Η τοκογλυφία είναι η αναπαραγωγή του χρήματος χωρίς τη μεσολάβηση κανενός άλλου προϊόντος και διαλύει τη συλλογική κοινότητα καθώς η φτώχεια και η κοινωνική δυστυχία είναι οι εύφορες συνθήκες για την τοκογλυφία και την υπερίσχυση του ατομικού συμφέροντος.
Είναι «αφύσικος τρόπος απόκτησης χρημάτων», επειδή αντιβαίνει την ίδια την ουσία της γέννησης του χρήματος. Το χρήμα δημιουργήθηκε ως ένα μέσο για συναλλαγές, ενώ ο τόκος, τίκτει το ίδιο το χρήμα. Ο τόκος είναι χρήμα από χρήμα και έτσι τα γεννήματα είναι ίδια με τους γεννήτορές τους και έτσι «αυτός ο τρόπος απόκτησης χρημάτων είναι ο κατεξοχήν αφύσικος», καθώς ο τοκογλύφος πουλά χρήμα απαιτώντας πολύ περισσότερο χρήμα.
Όμως, η τοκογλυφία καταδικαζόταν σφοδρά, τόσο στην Παλαιά Διαθήκη, όσο και από τους Πατέρες της Εκκλησίας.
Ο Μέγας Βασίλειος στο έργο του Εἰς τόν ΙΔ΄ ψαλμό καί περί τοκιζόντων σημειώνει χαρακτηριστικά: «Ζητάς χρήματα από έναν φτωχό; Αν ήταν πλούσιος και μπορούσε να σε κάνει πλουσιότερο, για ποιο λόγο θα ερχόταν έξω από την πόρτα σου; Ήρθε να σε βρει σύμμαχο και σε βρήκε εχθρό…» (…) Σαν το γιατρό που επισκέπτεται τους αρρώστους και αντί να τους βοηθήσει να αναρρώσουν, αυτός τους αφαιρεί και την ελάχιστη δύναμη που τους έχει απομείνει». Στο ίδιο έργο, θα σημειώσει: «Ο δίκαιος δεν πρέπει ποτέ να δανείζει τα χρήματά του με τόκο».
Ενώ, όταν θυμηθούμε την πατρίδα μας, την περίοδο των …δανεικών παχιών αγελάδων, είναι εκπληκτική η συμβουλή του: «Να μην δεχθείς ποτέ δανειστή που σε πολιορκεί για να σου δώσει δάνειο. Το δάνειο είναι η αρχή του ψεύδους. Είναι αφορμή αχαριστίας, αγνωμοσύνης και επιορκίας. Είσαι φτωχός τώρα αλλά και ελεύθερος. Όταν δανειστείς όχι μόνο δεν θα πλουτίσεις αλλά θα χάσεις και την ελευθερία σου». Όμως δεν μπορούμε να μην σημειώσουμε και την προτροπή του στο ίδιο έργο Εἰς τόν ΙΔ΄ Ψαλμό καί περί Τοκιζόντων: «Να δανείζετε σε εκείνους που δεν ελπίζετε να πάρετε πίσω τα δανεισθέντα» φράση που είναι γραμμένη στο Κατά Λουκάν Ευαγγέλιο 6,34.
Επιπρόσθετα, η γενεαλογία του χρέους και η περιοδική απαλλαγή των κοινωνιών από αυτό έχει πολλά να μας πει για το καίριο ζήτημα του τόκου και του συνακόλουθου χρέους, ως πεδίο κοινωνικών ανακατατάξεων και κυριαρχίας:
«Η ιστορία του χρέους ξεκινά από τις απαρχές των ιστορικών χρόνων, καθώς είναι χιλιάδες χρόνια αρχαιότερο από το χρήμα κι εξαρχής συνδεόταν με το κράτος. Τις πρώτες μορφές κρατικής οργάνωσης, αλλά και τα αρχαιότερα ίχνη έντοκου δανεισμού, συναντούνται στη Μεσοποταμία πριν από πέντε χιλιάδες χρόνια. Ωστόσο μέχρι την αρχαιοελληνική εποχή τα χρέη τα έλεγχε το κράτος και συχνά τα έσβηνε στα ιωβηλαία. Οι αγώνες των χρεωμένων ενάντια στους δανειστές, συνήθως των πολλών και φτωχών ενάντια στους λίγους και πλούσιους, σημάδεψαν την ρωμαϊκή περίοδο και αποτυπώθηκαν στις μεγάλες θρησκείες, ενώ κατέκτησαν περίοπτη θέση και στον χριστιανισμό – “και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών”.
Το χρέος καταστρέφοντας τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία εξαφάνισε τις βασικές προϋποθέσεις της ύπαρξής του στην Ευρώπη, για αρκετούς αιώνες. Επέστρεψε στη ζωή της ηπείρου μας με την άνοδο του καπιταλισμού κατά την Αναγέννηση και ακόμη περισσότερο μετά την κατάκτηση της Αμερικής. Οι σχέσεις χρέους διαδραμάτισαν κεντρικό ρόλο στην άνοδο των σύγχρονων κρατών καθώς και στη διαμόρφωση του πολιτισμού και του ίδιου του ευρωπαϊκού χάρτη. Το κράτος πήρε τη μορφή που γνωρίζουμε σήμερα χάρη στο νέο φαινόμενο του δημόσιου δανεισμού και την εξάπλωση των κεντρικών τραπεζών, την εποχή του Διαφωτισμού. Η ανατροπή του προηγούμενου μοντέλου λειτουργίας τους, τον εικοστό αιώνα, διευκόλυνε την αδιάκοπη συγκέντρωση ολοένα περισσότερου πλούτου και εξουσίας στα χέρια ελάχιστων χρηματιστών, και άνοιξε το δρόμο στην πρωτοφανή κοινωνική πόλωση της εποχής μας». (Σπύρος Μαρκέτος)
Επιστρέφοντας, στην προτεσταντική νομιμοποίηση του τόκου, θυμίζουμε ότι σε σχέση με τον Λούθηρο, ο Ιωάννης Καλβίνος είναι πολύ θετικός για τις τραπεζικές συναλλαγές και τις εμπορικές δραστηριότητες, προτρέποντας τους πιστούς να ασχοληθούν με αυτές.
Έτσι κι αλλιώς, όμως, η προτεσταντική διδασκαλία και ασκητική ηθική της, αποτέλεσαν το «έδαφος στο οποίο ρίζωσε και βλάστησε ο αναδυόμενος καπιταλισμός, όπως ανέλυσε ο Μαξ Βέμπερ, στο μνημειώδες έργο του: «Η προτεσταντική ηθική και το πνεύμα του καπιταλισμού». Η παραγωγική δραστηριότητα ήταν η Θεοφάνεια επί της…(οικονομικής) Γής. Η υλική απόδειξη της Πίστης. Η συσσώρευση του κεφαλαίου, στους προτεστάντες δασκάλους, αποτέλεσε τόσο μια μυστική εμπειρία, όσο και έναν σκόπιμο μόχθο, που ενοποιούσε τον εσωτερικό ψυχισμό του ιερού με τον εξωτερικό εγκόσμιο πλούτο. Έτσι η υπερκόσμια ζωή συνυφαινόταν με την εγκόσμια και όλο αυτό μαζί με την επέκταση της αναδυόμενης κεφαλαιοκρατικής κοινωνίας. Ήταν μια ατομικότητα, στοιχεία της οποίας υπήρχαν ακόμη και στον Μεσαίωνα, αλλά ο Λούθηρος τα μορφοποίησε πνευματικά.
Έζησε σε μια μεταβατική περίοδο εισόδου σε μια εποχή κατά την οποία η ατομικότητα μετατρεπόταν σταδιακά στη μήτρα της νεωτερικότητας. Η πίστη και απευθείας η Γραφή, μόνο, σώζουν από την πρωταρχική αμαρτία. «Ο σημαντικότερος στόχος του χριστιανού δεν είναι πλέον η αγάπη, αλλά ο καθορισμός της σωτηρίας, ενώ προϋπόθεση για αυτό είναι το άκουσμα του Λόγου της Γραφής και η πίστη σε αυτόν». η προσέγγιση όμως του Λούθηρου είναι καινοτόμος όσον αφορά την προτεραιότητα της ατομικότητας και του εγώ του πιστού. Την προτεραιότητα της συνείδησης, δηλαδή. Με αυτήν, τη συνείδηση, κατά τον Λούθηρο, μιλάμε απευθείας με τον Θεό, «μέσω της σχέσης Του με εμάς». Είναι μια πίστη στον Θεό, η οποία επιστρέφει στο ίδιο το υποκείμενο (εγώ).
Είναι εντέλει μια αυτοαναφορική, εγωκεντρική πίστη στην ελεύθερη βούληση του ατόμου και όχι μια τραγική αναζήτηση του ανθρώπου να είναι παρών ως πρόσωπο με συνείδηση της ελευθερίας, των αναγκών και των περιορισμών του. Έτσι η αντικατάσταση της ιεραρχικής αυθεντίας της θρησκευτικής θεσμικής Εξουσίας, οδηγείται στην εργαλειοποίηση της αυθεντίας του ατόμου.
Ίσως καθόλου παράδοξα, «παιδί» της «προτεσταντικής νομιμοποίησης του τόκου», θα μπορούσαμε να ονομάσουμε τον Τόμας Χόμπς (1588 – 1679), – όντας και φυσικό παιδί προτεστάντη κληρικού- τον πολιτικό φιλόσοφο, που θεωρείται από τους θεμελιωτές του σύγχρονου δυτικού κράτους και κατά κάποιον τρόπο «πολιτικοποίησε» τη φιλοσοφική-οικονομική διάσταση της ανερχόμενης αστικής τάξης και της μελλοντικής προοπτικής της.
Η φιλοσοφία του, αναφερόταν στο ισχυρό κράτος Λεβιάθαν, το οποίο είτε με τη μορφή της απολυταρχίας, είτε με αυτή της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, ελέγχει τη φύση του ανθρώπου η οποία δεν είναι αγαθή. Θεωρούσε ότι το άτομο πρέπει να ενεργεί με «χρησιμοθηρικό εγωισμό», ο οποίος αυξάνεται από το ένστικτο της αυτοσυντήρησης (conatus) και τη θέληση για κυριαρχία. Το Κράτος έχει το μονοπώλιο της βίας και της απόλυτης εξουσίας, ώστε να υποτάσσει τα ανεξέλεγκτα εγωιστικά ένστικτα του ανθρώπου, τα οποία διαφορετικά θα οδηγούσαν στην ολική καταστροφή.
Σημαντική, όμως είναι και η θεωρία του Χόμπς, κατά την οποία ο άνθρωπος είναι ένα εγωιστικό αυτόματο (automaton). Μια μηχανή, δηλαδή, που κινείται συνεχώς και συγκρούεται αυτόματα με τις άλλες μηχανές. Ίσως, εδώ να βρίσκουμε και ψήγματα μιας πρωταρχικής σκέψης κατά την οποία η μηχανική-ποσοτική πλευρά του ανθρώπου θα υπερισχύσει των υπόλοιπων οντολογικών πλευρών του. Το οικονομικό σύστημα, σύμφυτο με την αυτοματοποίηση των μέσων παραγωγής, θα κυριαρχήσει στο μέλλον, μεταμορφώνοντας το ίδιο το ανθρώπινο «μέσον», σε μια τέλεια σύνθεση ανθρώπου και μηχανής (μετάνθρωπος).
Αλλά και ο Άνταμ Σμίθ, θεμελιωτής του οικονομικού φιλελευθερισμού και της ελεύθερης, αγοράς, μιλά για το σπάσιμο της παλιάς κυκλικής κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης, μέσα από την «αυτογενή» ανάγκη των αυξημένων προσδοκιών, τις συνεχώς νέες ανάγκες και τις εγωιστικές επιδιώξεις, ως τη μήτρα του κοινωνικού πλούτου. Τα χαρακτηριστικά αυτά, οδηγούν σε μια μορφή κοινωνίας που αποθεώνει τον γραμμικό μελλοντικό χρόνο, καθώς δίνει το λίπασμα για απεριόριστη επέκταση, οικονομική μεγέθυνση και κέρδος. Οι ανθρώπινες ανάγκες δεν είναι πια, «φυσικές», αλλά ιστορικές, επομένως είναι συνεχώς μεταβαλλόμενες, προς το αναμενόμενο μέλλον. Επομένως μπορούν να γίνονται ακόρεστες, επειδή έτσι αποδίδουν κέρδος, το οποίο έρχεται αποκλειστικά από το γραμμικό «ιστορικό» μέλλον.
Επομένως
Σημασία δεν έχει να καταλάβουμε για ποιο λόγο ή αιτία, λειτουργούν τα πράγματα, οι ιδέες, οι συμπεριφορά ή για ποιο λόγο δημιουργήθηκαν ή χρειάζεται να διαμορφωθούν, αλλά μόνο πως λειτουργούν και που κατευθύνονται. Δεν έχει σημασία γιατί δημιουργήθηκε ένα εργαλείο, ένα προϊόν, ή μια ιδέα ή ποια είναι η ρίζα (το έδαφος, δηλαδή) που δημιουργείται μια πολιτική ή η αιτία μιας καθημερινής συμπεριφοράς, αλλά μόνο το πώς λειτουργούν για να φέρουν υλικό αποτέλεσμα, δηλαδή κέρδος. Η χρηστικότητα και ο τελικός σκοπός, που επιτυγχάνεται με κάθε μέσον, επικρατεί έναντι της ουσίας του ανθρώπου, της πολύπλευρης ύπαρξής του και των σχέσεων με τους άλλους.
Ο αριθμός, η ποσότητα, η μεγέθυνση, η οικονομία, εντέλει, γίνεται ο κανόνας του Διαφωτισμού. Και κάθε μεγέθυνση, παίρνει χώρο, «έδαφος», από ένα σχεδόν μεταφυσικά εξιδανικευμένο μέλλον και όχι από το παρελθόν και τη μνήμη. Σπάει συνεχώς τα «σύνορα», δεν δημιουργεί όρια και συμφωνίες. Ή πιο ξεκάθαρα, κάθε όριο ή θεσμική ή νομική συμφωνία, κατευθύνεται και καταλήγει στην αλλαγή, την επέκταση, την σχετικοποίηση ή την κατάργηση των ανθρωπολογικών ορίων (και των εθνικών συνόρων, αναπόφευκτα!). Αυτό που αναζητούν οι άνθρωποι από τη φύση είναι η «χρησιμότητά» της. Με ποιο τρόπο δηλαδή, θα την κατακτήσουν στο μέλλον για να εδραιώσουν την κυριαρχία πάνω της και αναπόφευκτα πάνω στους άλλους ανθρώπους. Όπως, μας θυμίζουν οι συγγραφείς της «Διαλεκτικής του Διαφωτισμού», Χορκχάιμερ και Αντόρνο: «ό,τι δεν θέλει να συμμορφωθεί με το κριτήριο της υπολογισιμότητας και της χρησιμότητας είναι για το διαφωτισμό ύποπτο». (Μ.Χορκχάιμερ – Θ. Αντόρνο – Η διαλεκτική του Διαφωτισμού – Εκδόσεις Ύψιλον – Αθήνα 1986)
