Η εξέλιξη των μηχανοκίνητων και τεθωρακισμένων δυνάμεων: Η σοβιετική, αμερικανική και ισραηλινή προσέγγιση.
Σκαλίζοντας στο διαδίκτυο βρήκα ένα από τα διαμαντάκια στο Face Book. Το αναρτώ όπως το βρήκα.
Ο Triantaf Alexios κοινοποίησε μια δημοσίευση
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Από συστάσεως του, αλλά ιδιαίτερα μετά το 2006 το Ισραήλ αντιμετωπίζει ένας διαρκές ζήτημα ασφάλειας σε σχέση με το άλυτο Παλαιστινιακό Πρόβλημα. Εκ των πραγμάτων ο Ισραηλινός Στρατός, ιδιαίτερα οι δυνάμεις ελιγμού (μηχανοκίνητες και τεθωρακισμένες) θα πρέπει να είναι σε θέση να καταλάβουν και να ελέγξουν έδαφος με στόχο τη μεγαλύτερη δυνατή μείωση της απειλής και τη δημιουργία διπλωματικών και στρατηγικών τετελεσμένων. Στο πλαίσιο των νέων στρατηγικών δεδομένων στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολή (Αραβική Άνοιξη, άνοδος των τρομοκρατικών τάσεων, εμφύλιος στη Συρία κ.ά.) αλλά και της τεχνολογικής προόδου στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας, ο Ισραηλινός Στρατός έχει βασίσει την ανάπτυξη και εξέλιξη του σε πέντε πυλώνες:
-Ρομποτική τεχνολογία και ακρίβεια στις προσβολές μεγάλων αποστάσεων: Τα τελευταία χρόνια το Ισραήλ επενδύει πολλά στον τομέα της ενσωμάτωσης ρομποτικών συστημάτων και στον τομέα της διασύνδεσης τους με το Στρατό, το Πολεμικό Ναυτικό και την Πολεμική Αεροπορία. Στόχος είναι η αύξηση της ροής πληροφοριών, άρα και της καλύτερης αντίληψης περί του πεδίου της μάχης, και η μείωση των παράπλευρων απωλειών. Παράλληλα, σε εξέλιξη βρίσκονται διάφορα προγράμματα ανάπτυξης πυρομαχικών μεγάλου βεληνεκούς και μεγάλης ακρίβειας με στόχο την αποφόρτιση του έργου της Πολεμικής Αεροπορίας από αποστολές τις οποίες μπορεί να εκτελέσει ο Στρατός.
-Αποτελεσματικός έλεγχος του εδάφους και του υπεδάφους: Μια νέα πρόκληση για τον Ισραηλινό Στρατό είναι η αποκάλυψη και η αντιμετώπιση ων εκατοντάδων τούνελ τα οποία βρίσκονται στη Λωρίδα της Γάζας. Και εδώ τα μη-επανδρωμένα επίγεια συστήματα αναμένεται να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην έρευνα και αποκάλυψη τέτοιας μορφής απειλών.
-Ολοκλήρωση, σε μια πλατφόρμα, επιθετικών και αμυντικών ικανοτήτων: Η καθημερινή πραγματικότητα των Ισραηλινών έχει καταδείξει την ανάγκη ανάπτυξης συστημάτων τα οποία να συνδυάζουν, με ισόρροπο τρόπο, επιθετικά και αμυντικά χαρακτηριστικά. Ήδη ο Ισραηλινός Στρατός εξοπλίζει τα άρματα μάχης τύπου Merkava Mk.4 με προηγμένα πυρομαχικά των 120 χιλιοστών, συστήματα διασύνδεσης και το σύστημα ενεργητικής προστασίας Trophy. Ανάλογο πρόγραμμα έχει καταρτιστεί και για τα ΤΟΜΑ τύπου Namer (βασίζεται στο σασί του Merkava Mk.4).
-Ταχύτητα στην αντίδραση και την ανταπόκριση: Σύμφωνα με μελέτη του Ισραηλινού Στρατού το 95% των απειλών κατά των μηχανοκίνητων και τεθωρακισμένων δυνάμεων προέρχεται από καλά κρυμμένες απειλές οι οποίες εξαπολύουν την επίθεση τους από αποστάσεις έως και 5 χιλιόμετρα, όχι μόνο στο μπροστά τόξο των αρμάτων μάχης, αλλά και στο πίσω, ποιο ευάλωτο τόξο. Κατά συνέπεια η πρόκληση είναι ο εντοπισμός και η καταστροφή του στόχου πριν εξαπολύσει την επίθεση του ή εάν αυτό δεν είναι εφικτό να υπάρξει εντοπισμός και καταστροφή της απειλής εντός πέντε δευτερολέπτων από την εκδήλωση της επίθεσης. Για την επίτευξη αυτού του στόχου ο Ισραηλινός Στρατός έχει υιοθετήσει το ραντάρ ELM-2133 WindGuard, το οποίο μπορεί να ενσωματωθεί επί των αρμάτων μάχης ή των ΤΟΜΑ και έχει την δυνατότητα του εντοπισμού και της αυτόματης ανίχνευσης αντιαρματικών ρουκετών και πυραύλων. Αντίστοιχων δυνατοτήτων είναι και το κινητό ραντάρ ELM-2138T Green Rock το οποίο ανήκει στην κατηγορία C-RAM (Counter, Rocket, Artillery, and Mortar).
-Ελαφρύτερα και ταχύτερα οχήματα, με μικρότερες απαιτήσεις επάνδρωσης. Το Ισραήλ έχει εκφράσει έντονο ενδιαφέρον για την ανάπτυξη μια νέας γενιάς τεθωρακισμένων οχημάτων μικρότερου βάρους (περί των 35 τόνων), μικρότερων διαστάσεων και με μικρότερες ανάγκες επάνδρωσης (μέγιστο πλήρωμα δύο ατόμων).
Το ερώτημα που προκύπτει από τη μεταπολεμική εμπειρία είναι εάν οι μηχανοκίνητες και τεθωρακισμένες δυνάμεις έχουν ρόλο στο σημερινό πεδίο μάχης και ποιος είναι αυτός ο ρόλος; Η απάντηση βρίσκεται στη φύση της εξέλιξης του μηχανοκίνητου και τεθωρακισμένου πολέμου. Για την ακρίβεια η απάντηση βρίσκεται στην ικανότητα των μηχανοκίνητων και τεθωρακισμένων δυνάμεων να αντιληφθούν τη φύση της απειλής, τις ικανότητες μετάλλαξης της και την ταχύτητα με την οποία η κάθε απειλή εξελίσσετε και μεταλλάσσεται.
Συνεπώς, η αξία και ο ρόλος των μηχανοκίνητων και τεθωρακισμένων δυνάμεων είναι συνάρτηση του λόγου που προκύπτει από την ταχύτητα με την οποία εξελίσσεται μια απειλή προς την ταχύτητα με την οποία εξελίσσονται οι μηχανοκίνητες και τεθωρακισμένες δυνάμεις. Με άλλα λόγια, εάν η απειλή εξελίσσεται ταχύτερα απ’ ότι οι μηχανοκίνητες και τεθωρακισμένες δυνάμεις τότε η αξία και ο ρόλος τους μειώνεται και περιορίζεται. Σε αντίθετη περίπτωση, η αξία και ο ρόλος των μηχανοκίνητων και τεθωρακισμένων δυνάμεων αυξάνει και διευρύνεται.
Σημειωτέον ότι η παραπάνω θεώρηση αφορά στην περίπτωση τυπικής συμβατικής απειλής, δηλαδή αφορά στην περίπτωση όπου ένα κράτος, το οποίο διαθέτει οργανωμένο τακτικό στρατό επιβουλεύεται τα κυριαρχικά δικαιώματα ενός άλλου κράτους, επίσης με οργανωμένο τακτικό στρατό, όπως στην περίπτωση της Ελλάδας και της Τουρκίας.
Δεδομένου ότι όσες τροποποιήσεις η προσθαφαιρέσεις και εάν γίνουν, σε επίπεδο Ταξιαρχίας και Μεραρχίας, δύο Ταξιαρχίες ή Μεραρχίες δύο διαφορετικών κρατών δεν μπορεί να διαφέρουν σημαντικά, σε οργανωτικό επίπεδο, μπορούν όμως να διαφέρουν όπως η νύχτα με τη μέρα σε επίπεδο μαχητικής ισχύος. Συνεπώς η αξία και ο ρόλος των μηχανοκίνητων και τεθωρακισμένων δυνάμεων βασίζεται:
-Στο βαθμό «επιχειρησιακής ισορροπίας» που υφίσταται μεταξύ των μονάδων από διαφορετικά Όπλα και Σώματα, και τα οποία, ως σύνολο, συνθέτουν μια Ταξιαρχία ή μια Μεραρχία. Η έννοια της «επιχειρησιακής ισορροπίας» δεν αφορά μόνο στην αρμονική συνεργασία, για παράδειγμα, ενός Τάγματος Πεζικού και μιας Επιλαρχίας, αφορά περισσότερο στο κατά πόσο και σε ποιο βαθμό οι μηχανοκίνητες και τεθωρακισμένες δυνάμεις ενός σχηματισμού δρουν μαζί ή παράλληλα, ταυτόχρονα ή διαδοχικά, με τρόπο αποτελεσματικό και σύμφωνα με το εκάστοτε ισχύος επιχειρησιακό δόγμα της χώρας. Εάν, για παράδειγμα, μια Ταξιαρχία Πεζικού αποτελείται από τέσσερα ή πέντε Τάγματα Πεζικού και μια Επιλαρχία, τότε υπάρχει δυσαναλογία στην ικανότητα της να εκτελέσει αμυντικές και επιθετικές επιχειρήσεις με τον ίδιο βαθμό επιτυχίας ή αποτελεσματικότητας. Η «επιχειρησιακή ανισορροπία» οδηγεί σε «επιχειρησιακή αγκύλωση». Σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα (κυρίως το αμερικανικό, αλλά και το ισραηλινό) η ιδανική σύνθεση μιας Ταξιαρχίας είναι η «τετραδική», δηλαδή τέσσερις μονάδες ελιγμού συν μια μονάδα Πυροβολικού (συν βέβαια και οι απαραίτητες μονάδες υποστήριξης).
-Στην επιτυχημένη ολοκλήρωση των μονάδων που συνθέτουν μια Ταξιαρχία ή μια Μεραρχία στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο. Αυτή η ικανότητα έχει την ιδιότητα να συνθέτει και να συνδυάζει διαφορετικά επίπεδα ευκινησίας, προστασίας και ισχύος πυρός, ενώ παράλληλα θέτει περισσότερες και ποιο πολύπλοκες απειλές στον εχθρό. Ολοκλήρωση δεν σημαίνει απαραίτητα ότι Λόχοι και Ίλες είναι ενσωματωμένες, σε μόνιμη βάση, σε ένα Τάγμα ή σε μια Επιλαρχία. Μπορεί να γίνει και αυτό (το έχουν επιλέξει οι Αμερικανοί). Αυτό που σημαίνει είναι ότι η συγκρότηση ενός Τακτικού Συγκροτήματος πρέπει να γίνεται με Λόχους και Ίλες προερχόμενες από την ίδια Ταξιαρχία, διότι στην περίπτωση αυτή υπάρχει υψηλός βαθμός συνοχής και εξοικείωσης, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι η δημιουργία και η λειτουργία ενός Τακτικού Συγκροτήματος έχει δοκιμαστεί κατά την εκπαίδευση. Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι η δημιουργία ενός Τακτικού Συγκροτήματος με δυνάμεις που προέρχονται από διαφορετικές Ταξιαρχίες μπορεί να γίνει κατ’ ανάγκη, όταν δεν υπάρχει άλλη επιλογή ή οι εξελίξεις στο πεδίο της μάχης απαιτούν άμεση αντιμετώπιση.
-Στην ικανότητα ενός σχηματισμού να οργανώσει και να αντιτάξει άμυνα σε βάθος. Οι Σύμμαχοι στον Β’ ΠΠ την περίοδο 1939-1942, όπως και οι Αιγύπτιοι το 1956 και το 1967 υπέστησαν συντριπτικές ήττες λόγω της αδυναμίας τους να προβλέψουν και να αντιτάξουν άμυνα σε βάθος. Η αλήθεια είναι ότι ελάχιστοι Στρατοί στον κόσμο έχουν το απαραίτητο χρόνο και το ανθρώπινο δυναμικό να οργανώσουν, ήδη από τον καιρό της ειρήνης, ένα σχέδιο άμυνας σε βάθος. Από την άλλη χρειάζεται χαλύβδινη πειθαρχία και ακμαίο ηθικό για να πειστεί ένας στρατιώτης, επαγγελματίας, κληρωτός ή έφεδρος, να συνεχίσει να πολεμά και να υπακούει σε διαταγές όταν γνωρίζει ότι το μέτωπο έχει διαρραγεί ή ότι ο εχθρός κινείται στα μετόπισθεν του. Η αξία της ανώτατης στρατιωτικής ιεραρχίας βρίσκεται και στην ικανότητα της να προσανατολίσει εκ νέου και να ενορχηστρώσει επιχειρήσεις υπό την πίεση ενός ταχύτατα κινούμενου εχθρού.
-Στην επίλυση του δύσκολου ζητήματος της αρμονικής και αποτελεσματικής συνεργασίας του Στρατού με τα φίλια εναέρια μέσα (Αεροπορία Στρατού ή Πολεμική Αεροπορία). Το Πυροβολικό και το Πεζικό έμαθαν να συνεργάζονται στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου (Α’ ΠΠ, 1914-1918). Με περίσσια δυσκολία, τα τεθωρακισμένα, τα αντιαρματικά όπλα, το μηχανικό και το αντιαεροπορικό πυροβολικό έμαθαν να συνεργάζονται στη διάρκεια του Β’ ΠΠ. Ωστόσο, το μαχητικό αεροσκάφος ακόμα δεν έχει μάθει να συνεργάζεται με το Στρατό. Ίσως γιατί δεν είναι αυτή η αποστολή του. Η ανάπτυξη του επιθετικού ελικοπτέρου υπήρξε μια προσπάθεια του Στρατού να αποκτήσει ικανότητες και δυνατότητες οι οποίες βρίσκονται κάπου στο πίσω μέρος του μυαλού της ηγεσίας της Πολεμικής Αεροπορίας.
