Τα μυστικά της «ανέγγιχτης» μούμιας που περιβάλλεται από μυστήριο – Γιατί κανένας επιστήμονας δεν τολμά να την πλησιάσει

 Τα μυστικά της «ανέγγιχτης» μούμιας που περιβάλλεται από μυστήριο – Γιατί κανένας επιστήμονας δεν τολμά να την πλησιάσει

Για περισσότερο από έναν αιώνα, η μυστηριώδης μούμια ‘Bashiri’ προσελκύει το ενδιαφέρον των Αιγυπτιολόγων. Κανείς όμως, δεν έχει τολμήσει να την αγγίξει. Η μούμια λοιπόν, έχει πάρει τον χαρακτηρισμό «η ανέγγιχτη μούμια». Ανακαλύφθηκε το 1919, στην Κοιλάδα των Βασιλέων από τον επιφανή αιγυπτιολόγο Howard Carter, τρία χρόνια πριν από την αποκάλυψη του πολυτελούς τάφου του Βασιλιά Τουταγχαμών.

Η τεχνική για το τύλιγμα της μούμιας, δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ σε καμία άλλη. Οι γάζες στο πρόσωπο, είναι διατεταγμένες με περίτεχνο μοτίβο, το οποίο παραπέμπει στις εμβληματικές πυραμίδες της Αιγύπτου. Η εξαιρετική μέριμνα με την οποία ήταν τυλιγμένη η μούμια Bashiri, υποδηλώνει πως, ο νεκρός ήταν σημαντικό πρόσωπο της αιγυπτιακής κοινωνίας.

Η ταυτότητα του ανθρώπου ωστόσο, παραμένει εν πολλοίς άγνωστη, επειδή το ξετύλιγμα της μούμιας, θα επέφερε ανεπανόρθωτη ζημιά σε αυτή την μοναδική στο είδος της τεχνικής ταρίχευσης. Οι επιστήμονες, βρήκαν άλλους τρόπους να δουν τι βρίσκεται μέσα της, ανακαλύπτοντας στοιχεία για την ταυτότητα του ανθρώπου.

Οι αξονικές τομογραφίες και οι ακτινογραφίες, δίνουν τη δυνατότητα της μελέτης της μούμιας, χωρίς να διακυβεύσουν την ακεραιότητά της. Οι τεχνικές αυτές, επέτρεψαν στους ερευνητές να ανακαλύψουν ότι, η μούμια Bashiri, κάποτε ήταν ένας άνδρας περίπου 1.60 σε ανάστημα.

Μοναδική στο είδος της

Η μούμια Bashiri, χρονολογείται στην περίοδο των Πτολεμαίων, μεταξύ του δεύτερου και των αρχών του τρίτου αιώνα π.Χ. Την περίοδο αυτή, η δεξιοσύνη και η περίτεχνη εφαρμογή των τεχνικών μουμιοποίησης, ήταν στο απόγειό τους. Η μούμια αποτελεί το μοναδικό στοιχείο γνώσης για τις ταφικές πρακτικές κατά τη διάρκεια της περιόδου των Πτολεμαίων στην αρχαία Αίγυπτο. Τώρα, βρίσκεται στο Μουσείο της Αιγύπτου, στο Κάιρο.

Η περίτεχνη διάταξη της γάζας στο πρόσωπο της μούμιας, παραπέμπει στο αρχιτεκτονικό σχέδιο των αιγυπτιακών πυραμίδων, κάτι που μαρτυρά την ιερότητα και τον σεβασμό προς το άτομο αυτό.

Το ξετύλιγμα της μούμιας, θα ήταν ο πιο άμεσος τρόπος ανακάλυψης των ευρημάτων που βρίσκονται στο εσωτερικό της.

Η ταυτότητα του ταριχευμένου

Παρατηρώντας το περίτεχνο εξωτερικό της μούμιας, αποκαλύπτονται πληροφορίες σχετικά με την κοινωνική στάθμη που άνδρα. Για παράδειγμα, το πλατύ κολάρο που καλύπτει τον θώρακά του, είναι κατασκευασμένο από πολλές σειρές χαντρών και έχει πόρπες με κεφάλια από γεράκι, ενδεικτικό του πλούτου και της σπουδαιότητάς του, σύμφωνα με το Μουσείο της Αιγύπτου.

Η ποδιά που καλύπτει το σώμα, έχει απεικονίσεις από διάφορες σκηνές, ανάμεσα στις οποίες, μια μούμια ξαπλωμένη σε ένα κρεβάτι και περιβάλλεται από τις θεές Ίσιδα και Νέφθυδα, καθώς και από τους τέσσερις γιους του θεού της βασιλείας, Ώρος.

Η θήκη γύρω από τα πόδια είναι επίσης διακοσμημένη με δύο εικόνες από τον ψυχοπομπό θεό Ανούβι, ο οποίος άνοιγε τον δρόμο του άλλου κόσμου στους νεκρούς. Οι λεπτομέρειες αυτές, υποδηλώνουν πως, ο νεκρός ήταν άτομο με πλούτο και μεγάλη σημασία, ωστόσο, οι ειδικοί δεν έχουν καταφέρει να μάθουν το όνομά του.

Η μούμια Bashiri, χρονολογείται στην περίοδο των Πτολεμαίων, μεταξύ του δεύτερου και των αρχών του τρίτου αιώνα π.Χ.

Οι αξονικές τομογραφίες και οι ακτινογραφίες, δίνουν τη δυνατότητα της μελέτης της μούμιας, χωρίς να διακυβεύσουν την ακεραιότητά της.

 

To μοναδικό στοιχείο είναι μια βιαστικά γραμμένη επιγραφή που χαράχτηκε στο εσωτερικό του τάφου, που μπορεί να γράφει ‘Bashiri’ ή ‘Nenu,’ αν και οι ειδικοί δεν έχουν καταλήξει σε μια συγκεκριμένη ερμηνεία.

Όσο οι ειδικοί, συνεχίζουν να ερευνούν τα αξιοθαύμαστα ευρήματα με τη χρήση μη παρεμβατικών τεχνικών, θα αποκαλύπτονται περισσότερα στοιχεία για την ταυτότητα του άνδρα.

Μέχρι τότε όμως, την μούμια Bashiri, θα περιβάλλει μυστήριο.

https://www.enikos.gr/

Σπουδαία αρχαιολογική ανακάλυψη στην Αίγυπτο - Βρέθηκε ο τάφος του Φαραώ Τούθμωσι Β΄

Σπουδαία αρχαιολογική ανακάλυψη στην Αίγυπτο - Βρέθηκε ο τάφος του Φαραώ Τούθμωσι Β΄

Ο Τούθμωσις Β' ήταν πρόγονος του Τουταγχαμών και σύζυγός του ήταν η ετεροθαλής αδελφή του, Χατσεψούτ

Μία σπουδαία αρχαιολογική ανακάλυψη έγινε στην Αίγυπτο, με την υπηρεσία αρχαιοτήτων να ανακοινώνει πως βρέθηκε ο τάφος του φαραώ Τούθμωσι Β'. Πρόκειται για τον τελευταίο από τους χαμένους τάφους των φαραώ της 18ης δυναστείας της Αρχαίας Αιγύπτου που βασίλεψαν από το 1550 π.Χ. μέχρι το 1292 προ Χριστού.

Ο Τούθμωσις Β' ήταν πρόγονος του Τουταγχαμών και σύζυγός του ήταν η ετεροθαλής αδελφή του, Χατσεψούτ. Σύμφωνα με την αιγυπτιακή κυβέρνηση, πρόκειται για τη σπουδαιότερη ανακάλυψη από το 1922, όταν και είχε βρεθεί ο τάφος του Τουταγχαμών.

Αιγύπτιοι αρχαιολόγοι, μαζί με Βρετανούς εμπειρογνώμονες, ανακάλυψαν τον τάφο του Τούθμωσι Β' σε περιοχή όρους στις Θήβες, δυτικά της Κοιλάδας των Βασιλέων. Ο Μοχάμεντ Ισμαήλ Χαλίντ, γενικός γραμματέας του Ανώτατου Συμβουλίου Αρχαιοτήτων, δήλωσε ότι ο τάφος ηλικίας περίπου 3.500 ετών είναι ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα στην Αίγυπτο εδώ και δεκαετίες.

Πηγή: Ministry of Tourism and Antiquities وزارة السياحة والآثار /Facebook

«Είναι η πρώτη φορά που ανακαλύπτονται ταφικά έπιπλα που ανήκουν στον Τούθμωσι ΙΙ, καθώς δεν υπάρχουν τέτοια αντικείμενα σε μουσεία παγκοσμίως», ανέφερε ο ίδιος σύμφωνα με την κρατική υπηρεσία πληροφοριών της Αιγύπτου. Σύμφωνα με τον Χαλίντ, οι αρχαιολόγοι είχαν ανακαλύψει την είσοδο του τάφου πριν από τρία χρόνια και δυσκολεύτηκαν αρκετά στις ανασκαφές εξαιτίας των πλημμυρών που είχαν γίνει στο παρελθόν.

Κατά τη διάρκεια των ανασκαφών, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν  κονίαμα με υπολείμματα μπλε επιγραφών και κίτρινων αστεριών, καθώς και μερικές παραγράφους από το βιβλίο «Imydwat», το οποίο είναι ένα από τα σημαντικότερα ταφικά βιβλία που βρέθηκαν σε αρχαίους αιγυπτιακούς τάφους. Το Imydwat είχε σκοπό να καθοδηγήσει τους φαραώ κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους μετά θάνατον.

Ο Δρ Πιρς Λίθερλαντ, επικεφαλής της ομάδας των Άγγλων αρχαιολόγων, δήλωσε ότι ο τάφος χαρακτηρίζεται από απλό αρχιτεκτονικό σχέδιο τυπικό, εκείνων που επιλέχθηκαν από τους διαδόχους του Τούθμωσι Β'.

Πηγή: Ministry of Tourism and Antiquities وزارة السياحة والآثار /Facebook

Τα αντικείμενα που ανακαλύφθηκαν στο εσωτερικό του τάφου, συμπεριλαμβανομένων θραυσμάτων από αλαβάστρινα πιθάρια, έφεραν επιγραφές με τα ονόματα του Τούθμωσι Β' και της Χατσεπσούτ, παρέχοντας οριστικά στοιχεία για τον ιδιοκτήτη του τάφου. 

Οι ειδικοί διαπίστωσαν επίσης ότι η βασίλισσα Χατσεπσούτ, σύζυγος του βασιλιά και ταυτόχρονα ετεροθαλής αδελφή του, επέβλεψε την ταφή του Τούθμωσι Β'.

Πηγή: Ministry of Tourism and Antiquities وزارة السياحة والآثار /Facebook

Η μούμια του Τούθμωσι Β' είχε ανακαλυφθεί τον 19ο αιώνα στον αρχαιολογικό χώρο στο Ντέιρ ελ-Μπαχάρι. Πιθανότατα μεταφέρθηκε εκεί, αιώνες αφού λεηλατήθηκε από τυμβωρύχους, σύμφωνα με το Εθνικό Μουσείο Αιγυπτιακού Πολιτισμού.

Με πληροφορίες από: aljazeera.com, cbsnews.com

https://www.protothema.gr/

Πρωτοποριακή ανακάλυψη στις πυραμίδες της Αιγύπτου: Υπάρχει μια παράξενη μορφή ενέργειας

 Μία ξεχωριστή και για πρώτη φορά ανακάλυψη έκαναν ερευνητές στη Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζα, διαπιστώνοντας ότι μπορεί να συγκεντρώνει ηλεκτρομαγνητική ενέργεια.

Η αποκάλυψη αυτή επηρεάζει σημαντικά την κατανόηση της αρχαίας μηχανικής και των πιθανών σύγχρονων εφαρμογών.

Μια διεθνής ομάδα ερευνητών ανακάλυψε ότι η ηλεκτρομαγνητική ενέργεια μπορεί να εστιάζεται μέσα στα εσωτερικά δωμάτια της Μεγάλης Πυραμίδας της Γκίζας και κάτω από τη βάση της. Το φαινόμενο εμφανίζεται σε συνθήκες συντονισμού, όπου ηλεκτρομαγνητικά κύματα διεγείρουν την πυραμίδα, αναφέρει το Electro-Optics.

Οι ερευνητές εκτίμησαν ότι ο συντονισμός της πυραμίδας μπορεί να διεγερθεί από ραδιοκύματα μεγέθους 200-600 μέτρων.

Οι ερευνητές απέκτησαν επίσης πληροφορίες για την κατανομή των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων εντός της πυραμίδας σε συνθήκες συντονισμού.

Οι εκπληκτικοί τρόποι με τους οποίους αυτή η ανακάλυψη θα μπορούσε να επηρεάσει τη σύγχρονη τεχνολογία

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα ευρήματά τους μπορούν να έχουν εκτεταμένες συνέπειες στην πραγματική ζωή. Προκαλώντας τα ίδια αποτελέσματα στην κλίμακα των νανοσωματιδίων, οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα νανοσωματίδια μπορούν να αναπτυχθούν για να εστιάζουν στην ηλεκτρομαγνητική δύναμη όπως αυτή της Μεγάλης Πυραμίδας. Τέτοια νανοσωματίδια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή πολύ αποδοτικών ηλιακών κυψελών και προηγμένων αισθητήρων.

Θα μπορούσαν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι να γνωρίζουν περισσότερα για τη φυσική απ’ ό,τι νομίζουμε;

Ότι η ηλεκτρομαγνητική ενέργεια μπορεί να εστιαστεί μέσω της Μεγάλης Πυραμίδας της Γκίζας προστίθεται στην εντυπωσιακή σειρά των θαυμάτων της μηχανικής που σχετίζονται με αυτό το αρχαίο κτήριο. Η Μεγάλη Πυραμίδα, που κατασκευάστηκε γύρω στο 2560 π.Χ., υπήρξε αντικείμενο μύθων και εικασιών επί αιώνες. Η ανακάλυψη υποδηλώνει ότι υπήρχε μεγαλύτερη επίγνωση της φυσικής και της μηχανικής εκ μέρους των αρχαίων Αιγυπτίων σε σύγκριση με ό,τι είχε δείξει η ιστορία.

Οι ερευνητές σκοπεύουν να συνεχίσουν την έρευνα για να μάθουν όσα περισσότερα μπορούν για τις ηλεκτρομαγνητικές ιδιότητες της Μεγάλης Πυραμίδας της Γκίζας και άλλων αρχαίων κτηρίων. Με τον τρόπο αυτό, σκοπεύουν να προσδιορίσουν πόσο πιο προηγμένες τεχνικές μηχανικής χρησιμοποιούσαν οι παλιοί πολιτισμοί.

newsbomb.gr

https://www.zarpanews.gr/

Meteor: Οι Γάλλοι μαχαίρωσαν πισώπλατα την Ελλάδα αλλά οι Αιγύπτιοι πήραν το αίμα της Αθήνας πίσω;

Τελικά το... αίμα της Ελλάδας πήρε πίσω η Αίγυπτος, η οποία θυμίζεται πως δεν έχει πάρει τους Meteor από την Γαλλία αν και έχει αγοράσει Rafale.

Διονύσης Αντωνέλλος 10/02/2025 • 22:35 

 Πισώπλατη μαχαιριά δέχτηκε η Αθήνα από το Παρίσι, με την απόφαση της Γαλλίας να δώσει τους Meteor στην Τουρκία, ενώ τους είχε αγοράσει μόνο η Ελλάδα στην περιοχή.

Τελικά το… αίμα της Ελλάδας πήρε πίσω η Αίγυπτος, η οποία θυμίζεται πως δεν έχει πάρει τους Meteor από την Γαλλία, αν και το Κάιρο έχει αγοράσει Rafale (σ.σ. το ίδιο συμβαίνει και με την Κροατία και με τη Σερβία).

Το Κάιρο, σε μία αιφνιδιαστική κίνηση αγόρασε 12 κινεζικά μαχητικά J-10C τα οποία το Πεκίνο προσφέρει οπλισμένα με τους πυραύλους αέρος-αέρος PL-15, εμβέλειας έως και 300 χλμ.

Remaining Time-0:00

Fullscreen

Mute

Σιγά μην… κάθονταν οι Αιγύπτιοι να παίξουν το παιχνίδι των Γάλλων, των Τούρκων, των Άγγλων και των Γερμανών. Πέταξε το… πουλάκι για το Παρίσι. To…ίδιο να δείτε θα κάνει και η Σερβία και η Σαουδική Αραβία και η Ινδονησία την ώρα που θα πουλάει Meteor στην Τουρκία η Γαλλία για να τους αντιγράψουν οι Τούρκοι. Τρέλα.

Αλήθεια είναι να… απορεί κανείς που έχουν… πιασμένους τους Γάλλους οι Άγγλοι.

https://www.geostratigika.gr/

Το απίστευτα έξυπνο εργαλείο με το οποίο δημιουργήθηκαν οι Πυραμίδες της Γκίζας

 Η αλήθεια είναι πως οι  πυραμίδες της Γκίζας, αποτελούσαν πάντοτε πηγή μυστηρίου, ταυτόχρονα όμως και θαυμασμού. Μια νέα όμως μελέτη την οποία μπορείτε να βρείτε εδώ, ρίχνει φως στον εξοπλισμό που χρησιμοποιήθηκε και αποκαλύπτεται ότι ήταν πολύ πιο εξελιγμένος από ό,τι πιστεύαμε μέχρι σήμερα, τουλάχιστον για τα δεδομένα της εποχής.

Η έρευνα συγκεκριμένα, υποστηρίζει ότι η εμβληματική πυραμίδα Step Pyramid του Djoser ηλικίας 4.500 ετών ανεγέρθηκε με τη βοήθεια ενός μοναδικού υδραυλικού συστήματος ανύψωσης. Στο παρελθόν, οι ειδικοί πίστευαν ότι η πυραμίδα κατασκευάστηκε πιθανότατα με τη χρήση ενός δικτύου από ράμπες και μοχλούς.

Επάνω: ένας χάρτης της περιοχής με την πορεία του νερού προς την πυραμίδα Step – κάτω  ένα διάγραμμα της διαδικασίας οικοδόμησης

Ωστόσο, η τελευταία και πιο ανάλυση αναφέρει ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι διοχέτευαν τα κοντινά κανάλια νερού για να τροφοδοτήσουν ένα σύστημα υδραυλικής ανύψωσης.

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι φημίζονται για την πρωτοπορία τους στον τομέα των υδραυλικών συστημάτων μέσω καναλιών για αρδευτικούς σκοπούς και για τη μεταφορά τεράστιων λίθων επισημαίνουν χαρακτηριστικά οι ερευνητές.

Η πυραμίδα Step Pyramid, πιστεύεται ότι χτίστηκε γύρω στο 2680 π.Χ. ως ταφικό συγκρότημα για τον φαραώ της Τρίτης Δυναστείας Djoser. Ωστόσο, η ακριβής μέθοδος κατασκευής της παρέμενε πάντα ασαφής.

Παρ’ όλα αυτά, ενώ οι συγγραφείς αισθάνονται σίγουροι ότι η εσωτερική αρχιτεκτονική της πυραμίδας Step είναι σύμφωνη με μια υδραυλική συσκευή ανύψωσης που δεν έχει αναφερθεί ποτέ πριν, παραδέχονται ότι χρειάζονται περαιτέρω έρευνες.

Στόχος τους είναι τώρα να διαπιστώσουν πώς θα μπορούσε να ρέει το νερό μέσα από τα φρεάτια, καθώς και πόση ποσότητα νερού ήταν διαθέσιμη στη γύρω περιοχή χιλιάδες χρόνια πριν.

https://techmaniacs.gr/

Αίγυπτος: Γαλλοελβετοί αρχαιολόγοι ανακάλυψαν εκπληκτικό τάφο διάσημου μάγου-γιατρού

Αίγυπτος: Γαλλοελβετοί αρχαιολόγοι ανακάλυψαν εκπληκτικό τάφο διάσημου μάγου-γιατρού

Από Theo Farrant

Δημοσιεύθηκε 09/01/2025 - 19:13 CET

Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στα Αγγλικά

Η αξιοσημείωτη ανακάλυψη έγινε στη Σακκάρα, έναν τόπο ταφής υψηλόβαθμων αξιωματούχων του Παλαιού Βασιλείου της αρχαίας Αιγύπτου

Σε μια μαγευτική ανακάλυψη, γαλλοελβετική αρχαιολογική ομάδα στην Αίγυπτο αποκάλυψε τον τάφο ενός πολυτάλαντου μάγου-γιατρού που υπηρετούσε τους φαραώ πριν από περίπου 4.000 χρόνια.

Οι επιγραφές στον τάφο προσδιορίζουν τον ιδιοκτήτη του ως "Τετινεμπέφου", έναν διάσημο γιατρό κατά τη διάρκεια της βασιλείας του βασιλιά Πέπι ΙΙ της έκτης δυναστείας, η οποία διήρκεσε περίπου από το 2305 π.Χ. έως το 2118 π.Χ..

Οι επιγραφές υποδηλώνουν ότι ο Τετινεμπέφου κατείχε μια "πλήρη σειρά τίτλων", μεταξύ των οποίων "αρχίατρος του παλατιού", "ιερέας" και "μάγος" της θεάς Σελκέτ.

"Ο τάφος κοσμείται με εκπληκτικά γλυπτά και ζωντανά έργα τέχνης, συμπεριλαμβανομένης μιας όμορφα ζωγραφισμένης ψεύτικης πόρτας και σκηνών με ταφικές προσφορές", ανέφερε σε ανακοίνωσή του το αιγυπτιακό υπουργείο Τουρισμού και Αρχαιοτήτων.

The intact walls of Tetinebefou's tombCredit: Egyptian Ministry of Tourism and Antiquities)

Details of carvings found in Tetinebefou's tombCredit: Egyptian Ministry of Tourism and Antiquities

Η ομάδα πίσω από την αρχαιολογική αποστολή, που εργάζεται στο νότιο τμήμα της Σακκάρα από το 2022, εντόπισε τον τάφο σε ένα σύμπλεγμα ταφικών χώρων για ανώτερους κρατικούς άνδρες και βασιλικούς υπαλλήλους.

Ο τάφος είχε σχεδόν πλήρως λεηλατηθεί πριν από την ανακάλυψή του και δεν βρέθηκαν ανθρώπινα λείψανα, σύμφωνα με τον Φιλίπ Κολομπέρ, τον επικεφαλής της γαλλοελβετικής ομάδας.

Ως ιερέας-μάγος της Σελκέτ, της θεάς που συνδέεται με την προστασία από δηλητηριώδη πλάσματα, ο Τετινεμπέφου πιθανότατα θα είχε ειδικευτεί στη θεραπεία δαγκωμάτων φιδιών και σκορπιών. Στους άλλους ρόλους του περιλαμβανόταν και ο βασιλικός οδοντίατρος, ένας τίτλος που σπάνια συναντάται σε ανακαλύψεις από την αρχαία Αίγυπτο.

Egyptian antiquities workers dig at the site of the Step Pyramid of Djoser in Saqqara, Egypt, 26 January 2023.Credit: AP Photo

Η Σακκάρα είναι μια τεράστια νεκρόπολη της αιγυπτιακής πρωτεύουσας Μέμφις. Αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO και φιλοξενεί περισσότερες από δώδεκα πυραμίδες, συμπεριλαμβανομένων των διάσημων πυραμίδων της Γκίζας, καθώς και μικρότερες πυραμίδες στο Abu Sir, στο Dahshur και στο Abu Ruwaysh.

"Αυτό το απίστευτο εύρημα προσθέτει στην πλούσια κληρονομιά της Σακκάρα ως ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Αιγύπτου", αναφέρει το υπουργείο.

https://gr.euronews.com/

Έλληνας γεωλόγος στην εξερεύνηση των χρυσωρυχείων των Πτολεμαίων στην Αίγυπτο αναζητά τον χρυσό των Μακεδόνων

Έλληνας γεωλόγος στην εξερεύνηση των χρυσωρυχείων των Πτολεμαίων στην Αίγυπτο αναζητά τον χρυσό των Μακεδόνων

Στην πόλη Ghozza της Αιγύπτου αρχίζουν και πάλι οι έρευνες στα αρχαία μεταλλία χρυσού που λειτούργησαν επί της δυναστείας των Πτολεμαίων και είχαν άμεση σχέση με τους Μακεδόνες. Τι λέει στο ethnos.gr ο Έλληνας γεωλόγος που συμμετέχει στις έρευνες

Μία ακόμα φιλόδοξη αποστολή ξεκίνησε στα άδυτα των αρχαίων χρυσωρυχείων των Πτολεμαίων στην πόλη Ghozza της Αιγύπτου από την επιστημονική ομάδα του πανεπιστημίου Ecole Normale Superieure της Λιόν. Εξήντα κορυφαίοι επιστήμονες όλων των ειδικοτήτων επιστρέφουν στην Ghozza όπου από το 2014 αναζητούν τα μυστικά των αρχαίων χρυσωρυχείων της περιοχής. Το 2019 μετά από υπόδειξη ενός βεδουίνου ξεκίνησαν έρευνες σε ένα μεταλλείο όπου εικάζεται πως οι Πτολεμαίοι και οι Μακεδόνες αντλούσαν το πολύτιμο μέταλλο.

Και σε αυτή την αποστολή - όπως και σε πολλές προηγούμενες (όπως το 2020 και το 2023) συμμετέχει ο διδάκτωρ Γεωλογίας και επιστημονικός συνεργάτης του πανεπιστημίου Maison de l'Orient et de la Mediterranee Jean Pouilloux της Λιόν Μάρκος Βαξεβανόπουλος. Ο Βολιώτης γεωλόγος είναι αυτός που σε προηγούμενες αποστολές εντόπισε περισσότερα από 15 ορυχεία χρυσού στην περιοχή Ghozza, σε απόσταση 85 χιλιομέτρων από την Χουργκάντα στην ανατολική Αίγυπτο.

Το... γράμμα του μεταλλωρύχου

Σταθμό στην καριέρα του αποτελεί η ανακάλυψη και ενός «γράμματος» που έστειλε μεταλλωρύχος τον 3ο π.Χ. αιώνα, γραμμένο στην ελληνιστική κοινή. Ο Βαξεβανόπουλος έπιασε πρώτος στα χέρια του το αρχαίο όστρακο. «Στην αρχή πίστεψα ότι ήταν ένα απλό όστρακο, θραύσμα αγγείου. Όταν το γύρισα, είδα πως γράφει κάτι. Ξεχώρισα τις λέξεις «δίψα» και «πείνα».

Ο Μάρκος Βαξεβανόπουλος κρατά το...γράμμα-η γραφή έχει σκόπιμα αλλοιωθεί, γιατί αποτελεί αδημοσίευτο αρχαιολογικό υλικό

«Παγώσαμε από τη συγκίνηση»

«Για μερικά λεπτά, δεν μπορούσα να αρθρώσω λέξη. Το έδειξα στους τρεις συνεργάτες μου και ξαφνικά όλοι παγώσαμε. Ήταν τόση η συγκίνησή μας που δεν λέγαμε κουβέντα», είχε πει στο «Έθνος της Κυριακής» στις 3 Φεβρουαρίου 2020. Παραδίπλα βρήκε ένα ακόμη κομμάτι από το όστρακο και τότε διαπίστωσε πως και τα δύο μαζί συγκροτούσαν ένα γράμμα που έγραψε μεταλλωρύχος της εποχής των Πτολεμαίων. Προφανώς αναφέρονταν στις συνθήκες που επικρατούσαν στο ορυχείο χρυσού και ήθελε να στείλει τα νέα του στην οικογένειά του...».

Δημήτριος πολέμαρχο των Πτολεμαίων

Εντυπωσιακή ήταν και η επιγραφή που βρέθηκε σε ένα παλιό χάνι κοντά στον Νείλο. Αρχικά οι ερευνητές πίστεψαν ότι το όνομα είχαν χαράξει τουρίστες που βρέθηκαν στην περιοχή, αλλά Γάλλοι επιγραφολόγοι αποφάνθηκαν πως πρόκειται για μια επιγραφή 2.200 χρόνων και αναφέρεται -πιθανόν- στον Δημήτριο, πολέμαρχο των Πτολεμαίων.

Eπιγραφή 2.200 χρόνων αναφέρεται στον Δημήτριο, πολέμαρχο των Πτολεμαίων

Από τότε έπεσε πολύ νερό στο αυλάκι. Η μεγάλη προσφορά του Βαξεβανόπουλου και η τεράστια εμπειρία του στην εξερεύνηση δύσκολων σημείων στο αχανές δίκτυο των στοών τον έχουν αναδείξει έναν από τους κορυφαίους στο είδος του.

Υπάρχουν μεγάλες προσδοκίες

Λίγο πριν αναχωρήσει για την Αίγυπτο τις πρώτες ώρες του 2025 ο Βαξεβανόπουλος είπε στο ethnos.gr: «Μετά τη σκληρή δουλειά που κάναμε στις στοές του Λαυρίου ήρθε η ώρα να πάμε και πάλι στην Ghozza της Αιγύπτου. Υπάρχουν πολλές προσδοκίες για αυτή την αποστολή αλλά ο στόχος παραμένει ο ίδιος και δεν είναι άλλος από την εξερεύνηση των χρυσωρυχείων των Πτολεμαίων. Έχουμε κάνει μεγάλα βήματα προόδου αλλά ακόμα έχουμε πολύ δουλειά μπροστά μας. Είναι μία από τις σημαντικότερες αποστολές με τεράστιο επιστημονικό και ιστορικό ενδιαφέρον».

Αυτή τη φορά δύο Έλληνες

Όπως μας εξηγεί ο Μάρκος Βαξεβανόπουλος αυτές οι αποστολές στην Ghozza χρηματοδοτούνται και οργανώνονται από το πανεπιστήμιο της Λιόν με την αυστηρή επίβλεψη των αρχών της Αιγύπτου και εξηγεί: «Τέσσερα υπουργεία εμπλέκονται στις αδειοδοτήσεις αλλά και στην επίβλεψη των ερευνών στις οποίες συμμετέχουν περίπου 60 επιστήμονες και μεταξύ αυτών αυτή τη φορά είμαστε δύο Έλληνες. Εκτός από του Υπουργείο Πολιτισμού της Αιγύπτου εμπλέκονται τα Υπουργεία Άμυνας, Δημόσιας Τάξης και Περιβάλλοντος. Και τα τέσσερα επιβλέπουν στενά και αυστηρά κάθε βήμα της έρευνας».

Το χωριό της επιστημονικής ομάδας που θα επιχειρήσει στην Ghozza της Αιγύπτου

Ο Μέγας Αλέξανδρος

Σχετικά με τις έρευνες που θα κάνουν για περίπου ένα μήνα ανέφερε: «Θα μένουμε σε σκηνές στην έρημο. Την προηγούμενη φορά ανασκάψαμε ένα φρούριο σε χωριό μεταλλωρύχων. Ανακαλύψαμε εντυπωσιακά ευρήματα, όπως ντουζιέρες, μπάνια και μάθαμε πολλά για τη δυναστεία των Πτολεμαίων και τη στενή συνεργασία τους με τους Μακεδόνες λόγω του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αναφερόμαστε στην περίοδο του 300 π.Χ. μετά τους Φαραώ και μέχρι το 200 π.Χ. που διατηρήθηκε η δυναστεία των Πτολεμαίων. Είναι μία πολύ ενδιαφέρουσα περίοδος όχι μόνο για την Αίγυπτο αλλά και για την Ελλάδα».

Ο απελευθερωτής

Ο Μέγας Αλέξανδρος όταν εισήλθε στην Αίγυπτο το 332 π.Χ., ο λαός της τον υποδέχτηκε ως απελευθερωτή, αναγνωρίζοντάς τον μάλιστα ως συνεχιστή των Φαραώ. Προορισμοί του ήταν αρχικά η Μέμφιδα και κατόπιν το περίφημο μαντείο του Άμωνα στην όαση Σίβα. Πριν αναχωρήσει για τη συνέχιση της εκστρατείας του στα βάθη της Ανατολής, ίδρυσε μια πόλη στα παράλια της Μεσογείου, χαρίζοντάς της το όνομά του, την ονόμασε Αλεξάνδρεια.

Νόμισμα του Πτολεμαίου του Ευεργέτη με χρυσό πιθανότατα από τα ορυχεία του Ghozza της Αιγύπτου

Η αρχή και των τέλος των Πτολεμαίων

Ο Πτολεμαίος, στρατηγός του Μεγάλου Αλεξάνδρου, διορίστηκε ανώτατος κυβερνήτης της Αιγύπτου μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου το 323 π.Χ. στη Βαβυλώνα και τον διαμελισμό του απέραντου κράτους του. Στα 305 π.Χ., ανακήρυξε τον εαυτό του Βασιλιά Πτολεμαίο Α΄ και αργότερα έμεινε γνωστός ως «Σωτήρας». Οι Αιγύπτιοι σύντομα αναγνώρισαν τους Πτολεμαίους ως διαδόχους των φαραώ της ανεξάρτητης Αιγύπτου. Οι απόγονοι του Πτολεμαίου κυβέρνησαν την Αρχαία Αίγυπτο μέχρι τη ρωμαϊκή κατάκτηση το 30 π.Χ.

Ο χαλαζίας μπροστά από τον χρυσό

Πάνω από 500 μυλόπετρες, λίθινα εργαλεία κρούσης και άλλα αντικείμενα, σχετίζονται με τον καθαρισμό του μεταλλεύματος χαλαζία και την εξαγωγή χρυσού είχαν βρεθεί από την πρώτη κιόλας αποστολή στο ορυχείο που ήταν κοντά στο χωριό των μεταλλωρύχων. Το συγκεκριμένο μεταλλείο είχε βάθος περίπου 30 μέτρων, ήταν δαιδαλώδης, με πολλές στοές και κάλυπτε μια μεγάλη έκταση, η οποία όμως γέμισε με τα μπάζα της εξορυκτικής δραστηριότητας. Έχει διανοιχθεί στα σκληρά, ιζηματογενή πετρώματα της ερήμου με σφυρί και καλέμι και οι αρχαίοι μεταλλωρύχοι αναζητούσαν ένα ορυκτό - οδηγό για τον χρυσό, τον χαλαζία. Ο χαλαζίας αποτίθεται σε φλέβες μέσα σε ασυνέχειες των πετρωμάτων, τις οποίες ακολουθούσαν οι μεταλλωρύχοι. Έσκαβαν βαθιά μέσα στη γη, στο απόλυτο σκοτάδι και σε θερμοκρασία άνω των 27?C. Η ζέστη και η σκόνη έκαναν την ατμόσφαιρα αποπνικτική, αλλά εκείνοι συνέχιζαν να ψάχνουν για χαλαζία με τα μέσα και τα εργαλεία που διέθεταν.
Άλλα τρία μεταλλεία εντοπίστηκαν στα νότια της περιοχής Ghozza με μεγάλη έκταση και δαιδαλώδεις γαλαρίες και σε αυτά θα εστιαστούν οι έρευνες.

Τα χνάρια των αρχαίων μεταλλωρύχων θα αναζητήσει και πάλι ο Μάρκος Βαξεβανόπουλος

Υπάρχουν πλούσια κοιτάσματα χρυσού 

Ο Βαξεβανόπουλος έχει μελετήσει καλά την περιοχή, ιστορικά και γεωλογικά. Γνωρίζει πως εκεί υπάρχουν πλούσια κοιτάσματα χρυσού σε μεταλλεία ήδη από τους προδυναστειακούς χρόνους και την εποχή των Φαραώ. Αργότερα όταν οι Πέρσες μπήκαν στην περιοχή η εξορυκτική δραστηριότητα σταμάτησε και ενεργοποιήθηκε πάλι στους ελληνιστικούς χρόνους με την Δυναστεία των Πτολεμαίων. Το συγκεκριμένο μεταλλείο πρέπει να ήταν σε λειτουργία για 100-200 χρόνια, πιθανόν μόνο κατά τους Πτολεμαϊκούς χρόνους. Η ανατολική έρημος γνωστή ως Eastern Desert, βρίσκεται στα βάθη της Σαχάρας, στο νοτιοανατολικό άκρο της περιοχής που ορίζεται από τον Νείλο ως την Ερυθρά Θάλασσα.

https://www.ethnos.gr/