Γονεϊκότητα: Ένα ταξίδι αυτογνωσίας και αναγέννησης

 Γονεϊκότητα: Ένα ταξίδι αυτογνωσίας και αναγέννησης

Στη διαμόρφωση της ταυτότητας ενός ανθρώπου συμβάλλουν πολλά κομμάτια της ζωής του καθώς προσθέτουν νέες διαστάσεις στο «ποιος είναι». Θα μπορούσαμε να την παρομοιάσουμε με ένα περίτεχνο υφαντό, στο οποίο κάθε εμπειρία της ζωής μας προσθέτει μια νέα απόχρωση, έναν διαφορετικό τόνο, μια ξεχωριστή υφή. Ανάμεσα στις πιο σημαντικές κλωστές αυτού του υφαντού βρίσκεται η γονεϊκότητα – όχι απλώς ως μια βιολογική διαδικασία που μεταφέρει γενετικά χαρακτηριστικά, αλλά ως δυναμικός καταλύτης που σμιλεύει και επαναπροσδιορίζει τον πυρήνα της ύπαρξής μας. Δεν πρόκειται απλώς για μια φάση ζωής, αλλά για ένα ταξίδι που εμβαθύνει την αυτογνωσία και επεκτείνει την αίσθηση του εαυτού.

Ένα σενάριο που γράφεται από την παιδική μας ηλικία

Από τη στιγμή που αρχίζουμε να αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο, αρχίζουμε «να πλέκουμε» την αναπαραγωγική μας ιστορία γύρω από το πώς φανταζόμαστε τον εαυτό μας στο μέλλον ως γονείς ή ως άτομα που επιλέγουν έναν διαφορετικό μονοπάτι. Αυτή η «δική μας ιστορία» δεν διαμορφώνεται τυχαία, αλλά επηρεάζεται από την οικογένεια, τις κοινωνικές προσδοκίες και τον πολιτισμικό περιβάλλον στον οποίο μεγαλώνουμε. Έτσι, κάποιοι άνθρωποι θεωρούν τη γονεϊκότητα ως φυσική συνέχεια της ζωής, σαν το επόμενο αναμενόμενο κεφάλαιο στη ζωή τους. Άλλοι την προσεγγίζουν με εναλλακτικούς τρόπους – όπως υιοθεσία ή παρένθετη μητρότητα. Υπάρχουν και εκείνοι που αποφασίζουν να μην ακολουθήσουν τον δρόμο της γονεϊκότητας, επιλέγοντας να επενδύσουν την ενέργειά τους σε διαφορετικούς τομείς της ζωής.

Όμως, ανεξάρτητα από την τροπή που παίρνει η αναπαραγωγική μας ιστορία, αυτή η εσωτερική αφήγηση παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαμόρφωση της ταυτότητας. Είναι το σενάριο που μας συνοδεύει και εξελίσσεται μαζί μας, καθώς μεγαλώνουμε και επαναξιολογούμε τις πεποιθήσεις μας. Στην ενήλικη ζωή, αυτή η ιστορία – «η δική μας ιστορία» – δεν μένει στάσιμη αλλά συχνά αναδιαμορφώνεται, επαναξιολογείται, και ξαναγράφεται με τη σοφία της εμπειρίας, καθώς κάθε μας επιλογή, κάθε όνειρο ή σχέδιό μας που πραγματοποιείται ή όχι, προσθέτει νέες διαστάσεις στο ταξίδι της προσωπικής μας εξέλιξης και διαμόρφωσης του εαυτού μας.

«Να γίνεις ή να μην γίνεις γονιός»

Το «να γίνεις γονιός» δεν σημαίνει ότι απλά κάποιος αναλαμβάνει την ευθύνη ενός παιδιού.  Είναι μια διαδικασία που αναμορφώνει το ποιος είσαι. Τα όνειρα και οι εμπειρίες της ζωής συγκλίνουν σε μια νέα πραγματικότητα, καθώς το άτομο καλείται να προσαρμόσει την αίσθηση του εαυτού του ώστε να συμπεριλάβει τη φροντίδα και την εξέλιξη ενός άλλου ανθρώπου.

Μια μετάβαση που σε κάποιους γίνεται ομαλά, ενώ για άλλους συνοδεύεται από κρίσεις, συγκρούσεις και αναπροσαρμογές. Και όταν η προγραμματισμένη πορεία προς τη γονεϊκότητα συναντά εμπόδια, όταν τα σχέδια για την απόκτηση ενός μωρού δεν προχωρούν όπως είχαν προγραμματιστεί – είτε λόγω υπογονιμότητας είτε λόγω απώλειας μιας εγκυμοσύνης ή οποιοδήποτε άλλο απρόβλεπτο εμπόδιο – το πλήγμα μπορεί να είναι βαθύ κλονίζοντας τη θεμελιώδη αίσθηση της ταυτότητας και να βυθίσουν κάποιον σε μία περίοδο αναμονής, χωρίς σαφή πυξίδα για το πότε ή πώς θα βρει την έξοδο. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά απαιτητικό στάδιο γεμάτο πένθος, θλίψη, απογοήτευση, ματαίωση, θυμό, φόβο και άλλα δυσφορικά συναισθήματα, καθώς αναγκάζει το άτομο να έρθει αντιμέτωπο με τις πιο βαθιές του ανησυχίες.

Παρότι το οριακό αυτό στάδιο είναι γεμάτο αμφιβολίες και φόβο και άλλα «δύσκολα» συναισθήματα, κρύβει μέσα του μια βαθιά μεταμορφωτική δύναμη, τόσο ισχυρή όσο η ίδια η ζωή. Μοιάζει με την κάμπια που κουλουριάζεται ως χρυσαλλίδα στο εύθραυστο κουκούλι της πριν μεταμορφωθεί σε πεταλούδα, έτσι και οι άνθρωποι που βιώνουν αυτή τη δύσκολη φάση καλούνται να παραδοθούν στη διαδικασία της αλλαγής.

Αυτή η περίοδος μπορεί να τους οδηγήσει σε εναλλακτικά μονοπάτια γονεϊκότητας – όπως η υιοθεσία ή η παρένθετη μητρότητα – ή ακόμα και να τους ανοίξει νέες προοπτικές εκπλήρωσης πέρα από το παραδοσιακό μοντέλο της οικογένειας, ανοίγοντας δρόμους που μέχρι χθες φάνταζαν αδιανόητοι.

Η μεταμόρφωση της πεταλούδας

Ωστόσο, η μετάβαση προς την αλλαγή απαιτεί κάτι βαθύτερο από απλή αποδοχή. Απαιτεί αυτοσυμπόνια, την ικανότητα να αγκαλιάσουμε τον εαυτό μας ακόμα και στις πιο εύθραυστες στιγμές μας, να τον φροντίσουμε, όπως θα φροντίζαμε ένα μικρό παιδί που αναζητά παρηγοριά. Η αναδόμηση της ταυτότητας είναι ένα από τα πιο απαιτητικά αλλά και πιο λυτρωτικά ταξίδια της ανθρώπινης ύπαρξης. Όπως η κάμπια που φαίνεται να μένει αδρανής μέσα στο κουκούλι της εξελίσσεται και τελικά απλώνει τα φτερά της, έτσι και ο άνθρωπος που επιτρέπει στον εαυτό του να αλλάξει, να προσαρμοστεί, να επαναπροσδιοριστεί, μια μέρα συνειδητοποιεί πως έχει γίνει κάτι νέο – πιο δυνατό, πιο αυθεντικό, πιο ελεύθερο.

Ας κρατήσουμε στο μυαλό μας ότι στην ανασύνθεση του ταξιδιού της ζωής δεν σημαίνει ότι διαγράφουμε τις προηγούμενες εμπειρίες μας, αλλά ότι τις ενσωματώνουμε με έναν νέο τρόπο, δημιουργώντας μια νέα εικόνα μας. Πρόκειται για μια φάση όπου το άτομο ξαναγράφει την ταυτότητά του μέσα από την εμπειρία, τη σοφία και τη βαθύτερη κατανόηση του εαυτού του.

Ο επαναπροσδιορισμός του εαυτού

Είτε κάποιος επιλέξει να γίνει γονιός είτε όχι, η αναζήτηση του νοήματος της ζωής συνεχίζεται αδιάκοπα. Η ουσία της ζωής δεν βρίσκεται σε αυστηρά προκαθορισμένες διαδρομές, αλλά στην ικανότητα να είμαστε ανοιχτοί στην εξερεύνηση και στην αλλαγή, να προσαρμοζόμαστε, να βρίσκουμε εκπλήρωση πέρα από τα προκαθορισμένα μονοπάτια. Η αυθεντική ζωή δεν ορίζεται από τις προσδοκίες των άλλων, αλλά από την τόλμη να είμαστε αυτό που πραγματικά είμαστε.

Η ταυτότητά μας είναι ένας ζωντανός οργανισμός, που αναπτύσσεται, μεταμορφώνεται και βρίσκει νέους τρόπους να ανθίσει. Όταν ξεπερνάμε τους περιορισμούς μας και τολμάμε να αφήσουμε πίσω ότι μας περιορίζει, αγκαλιάζουμε την εξέλιξη και επιτρέπουμε στον εαυτό μας να εξελιχθεί και να ανακαλύψει νέες διαστάσεις ύπαρξης. Τότε δημιουργούμε μια ζωή που δεν καθορίζεται από τις προσδοκίες των άλλων, δεν εγκλωβίζεται στα “πρέπει” τους, αλλά αντανακλά την αλήθεια της δικής μας ύπαρξης.

Μαρίνα Μόσχα

https://marinamoscha.life/