Sledging – μία σχέση …εποχιακή!

 Το “sledging” είναι ένας όρος που αρχικά αναδείχθηκε στην αθλητική ψυχολογία και πιο συγκεκριμένα από τον χώρο του κρίκετ, όπου περιγράφει τις λεκτικές προκλήσεις ή τις προσβολές ανάμεσα στους παίκτες με σκοπό την συναισθηματική αποσταθεροποίηση του αντιπάλου. Μία τακτική ψυχολογικού πολέμου που μπορεί να προκαλέσει άγχος, απογοήτευση ή ακόμα και επιθετικότητα, με στόχο τη μείωση της απόδοσής του.

Στον τομέα των διαπροσωπικών σχέσεων, ο όρος αυτός χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια συγκεκριμένη συμπεριφορά όπου ένα άτομο επιλέγει να παραμείνει σε μια σχέση κατά τη διάρκεια των γιορτών παρά την έλλειψη πραγματικού ενδιαφέροντος ή συναισθημάτων, με σκοπό να αποφύγει τη μοναξιά ή την κοινωνική πίεση των εορτών.

Η έννοια του Sledging στις σχέσεις

Στον τομέα των ερωτικών σχέσεων, ο όρος υιοθετήθηκε μεταφορικά για να περιγράψει τη συμπεριφορά κατά την οποία ένα άτομο καθυστερεί τον χωρισμό από το σύντροφό του, επιλέγοντας να διατηρήσει τη σχέση κατά τη διάρκεια του χειμώνα και ιδιαίτερα της εορταστικής περιόδου. Το άτομο που υιοθετεί αυτή τη συμπεριφορά μπορεί να μην έχει αληθινά συναισθήματα για τον σύντροφό του, ωστόσο προτιμά να παραμείνει στη σχέση για να αποφύγει τη μοναξιά, να έχει συντροφιά στις κοινωνικές εκδηλώσεις αλλά και να αποφύγει πιθανές ερωτήσεις για την προσωπική του ζωή από το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον. Δεν υπάρχει επιθυμία συνέχισης της σχέσης καθώς θα την τερματίσει όταν τελειώσουν οι γιορτές των Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς ή στην καλύτερη περίπτωση όταν περάσουν οι …κρύες μέρες του χειμώνα, αφήνοντας συχνά τον άλλον σύντροφο πληγωμένο και προδομένο.. Άλλωστε, γνωρίζουμε πως καθώς «ανοίγει ο καιρός» και ανεβαίνει η θερμοκρασία, αρκετές σχέσεις αναθεωρούνται καθώς ανεβαίνει και η ερωτική θερμοκρασία μέσα από την αναζήτηση νέων συντρόφων, είτε ευκαιριακών, είτε με τη μορφή της σχέσης.

Ψυχολογικές επιπτώσεις του Sledging

Οι επιπτώσεις του sledging δεν περιορίζονται μόνο στο συναισθηματικό πλήγμα της στιγμής. Επηρεάζουν βαθύτερα την ψυχική υγεία και την αυτοεκτίμηση των εμπλεκόμενων.

• Το άτομο που ασκεί το sledging, όσο και να θεωρεί ότι είναι ένας εύκολος σχετικά τρόπος για να αποφύγει ερωτήσεις και να …κλείσει τα στόματα τρίτων για τη προσωπική του ζωή, δεν είναι έτσι ακριβώς. Λογικό αν σκεφτούμε ότι δημιουργεί μία σχέση από πίεση ή για να αποφύγει κάποιες καταστάσεις, κάνει μία σχέση που δεν είναι αρεστή και επιθυμητή. Συνεπώς, είναι πιθανό να βιώνει συναισθήματα άγχους ή σύγχυσης, πίεσης, ακόμα και ενοχής, εφόσον διατηρεί μια σχέση χωρίς ειλικρινή συναισθήματα, χωρίς να είναι ο εαυτός του. Τέτοιου είδους καταστάσεις, όταν δηλαδή κάποιος προσποιείται σε μία σχέση, μπορεί να οδηγήσει σε εσωτερικές συγκρούσεις και μειωμένη αυτοεκτίμηση.

• Στο άτομο που δέχεται το sledging. Από την άλλη πλευρά, το άτομο που βρίσκεται στη σχέση και που δεν γνωρίζει τις προθέσεις του συντρόφου του, αρχίζει να επενδύει σε αυτή τη σχέση και να κάνει πλάνα συνέχειας. Όταν λοιπόν αποκαλυφθεί η πραγματική πρόθεση του συντρόφου και η σχέση τελειώσει απότομα μετά τις γιορτές, πιθανά να βιώσει συναισθήματα προδοσίας, απόρριψης και θλίψης. Μπορεί να νιώσει ότι χρησιμοποιήθηκε, ότι εξαπατήθηκε, ακόμα σε πιο ακραίες περιπτώσεις όπου υπάρχουν θέματα με την αυτοεκτίμηση, να νιώσει ότι δεν μπορεί να αγαπηθεί ή δεν είναι άξιο να αγαπηθεί με σκέψεις όπως «δεν είμαι αρκετός» ή «δεν αξίζω την αγάπη». Η ξαφνική διακοπή της σχέσης μετά τις γιορτές μπορεί να εντείνει αυτά τα συναισθήματα, κλονίζοντας την εμπιστοσύνη προς τους μελλοντικούς συντρόφους, δημιουργώντας φόβο προς τη δημιουργία νέων σχέσεων: «και αν γίνει πάλι το ίδιο;»

Κοινωνικοί παράγοντες που συμβάλλουν στο Sledging

Η πρακτική του sledging στις σχέσεις δεν είναι τυχαία. Αντικατοπτρίζει κοινωνικές και πολιτισμικές πιέσεις.

• Κοινωνική πίεση των γιορτών: Οι γιορτές συχνά συνοδεύονται συνήθως από οικογενειακές συγκεντρώσεις και κοινωνικές εκδηλώσεις (φιλικές, επαγγελματικές), όπου η παρουσία συντρόφου θεωρείται δεδομένη. Αντίθετα, αν το άτομο δεν συνοδεύεται από το ταίρι του, είναι πιθανό ότι θα εισπράξει αρκετές αδιάκριτες ερωτήσεις, σχόλια, συμβουλές, ακόμα και πειράγματα που μπορεί να το κάνουν να νιώσει άβολα.
• Πολιτισμικές προσδοκίες: Σε ορισμένες κοινωνίες, υπάρχει η προσδοκία ότι πρέπει όλοι να βρίσκονται σε σχέση στη διάρκεια των γιορτών, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει κάποιο άτομο να δημιουργήσει μία σχέση χωρίς να θέλει πραγματικά, μία προσποιητή σχέση, μόνο και μόνο για να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των άλλων: της οικογένειας, των φίλων, των συναδέλφων, κλπ.
• Φόβος μοναξιάς: «Κρύο, καιρός για δύο» λέει ο λαός μας. Οι χειμερινοί μήνες, με τις χαμηλότερες θερμοκρασίες και τις μικρότερες ημέρες, μπορεί να κάνουν πιο έντονα τα αισθήματα μοναξιάς που βιώνει κάποιος. Αποτέλεσμα, η ενίσχυση της ανάγκης για συντροφικότητα να οδηγεί στη δημιουργία προσωρινών σχέσεων που δεν είναι κατ’ επιθυμία καθώς δεν υπάρχει πραγματικό ενδιαφέρον.

Sledging και άλλες τοξικές συμπεριφορές στις σχέσεις

Το sledging είναι μία τοξική συμπεριφορά και μπορεί να συγκριθεί με τις ακόλουθες επίσης τοξικές συμπεριφορές στις σχέσεις, όπως:

• Ghosting: Η εξαφάνιση – ξαφνική και χωρίς εξήγηση διακοπή επικοινωνίας με τον σύντροφο.
• Breadcrumbing: Η περιστασιακή προσφορά προσοχής προς το σύντροφο ενώ στην ουσία δεν υπάρχει πρόθεση για σοβαρή δέσμευση.
• Cuffing: Είναι το ίδιο σχεδόν με το sledging, όπου το άτομο κάνει μία σχέση όχι μόνο για τις γιορτές αλλά γενικότερα για τους χειμερινούς μήνες, με σκοπό να την τερματίσει όταν βελτιωθεί ο καιρός.  

Παρόλο που όλες οι παραπάνω συμπεριφορές υποδηλώνουν έλλειψη ειλικρίνειας και σεβασμού προς το άλλο μέλος της σχέσης, το sledging διαφοροποιείται για δύο λόγους: α) λόγω της συγκεκριμένης χρονικής περιόδου, στην περίοδο των γιορτών και β) λόγω της πρόθεσης διατήρησης μιας σχέσης μόνο προς αποφυγή της μοναξιάς στις εορτές.

Πρόληψη του Sledging

Για την πρόληψη του sledging, χρειάζονται:

• Αυτογνωσία: Είναι πολύ σημαντικό το άτομο να διατηρεί μία ειλικρινή επαφή με τον ίδιο του τον εαυτό και να αναγνωρίζει τα συναισθήματα που βιώνει, ώστε να αποφύγει να διατηρεί σχέσεις μόνο και μόνο από φόβο ή κοινωνική πίεση.
• Επικοινωνία: Η ανοιχτή και ειλικρινής επικοινωνία με τον σύντροφο επίσης είναι κρίσιμη. Εάν το άλλο μέλος της σχέσης έχει ενδείξεις ή νιώθει ότι ο σύντροφός του πιθανά εφαρμόζει sledging, είναι σημαντικό να εκφράσει τις σκέψεις του ανοιχτά, χωρίς φόβο ότι ο άλλος θα προσβληθεί. Άλλωστε, αν κάνει λάθος θα έρθει στην επιφάνεια η ποιότητα της σχέσης και το αν η σχέση αυτή θα έχει συνέχεια ή όχι.

Αντιμετώπιση του Sledging

Το sledging μπορεί να αφήσει «σημάδια» στην ψυχή ενός ανθρώπου που βρέθηκε στο στόχο και τα σημάδια αυτά για να επουλωθούν ενδεχομένως να χρειαστούν αρκετό χρόνο αλλά και ενδοσκόπηση. Μπορεί να αναρωτηθείτε: «Μα γιατί; Εφόσον δεν είχε μεγάλη διάρκεια η σχέση, κράτησε από λίγες εβδομάδες έως λίγους μήνες!», και όμως… Κάποια από τα βήματα που μπορούν να βοηθήσουν είναι τα ακόλουθα:

• Αναγνώριση της συναισθηματικής πραγματικότητας: Το να αντιμετωπίσει κάποιος την αλήθεια κατάματα δεν είναι και τόσο εύκολη υπόθεση. Άλλωστε, λέμε γενικότερα ότι «η αλήθεια πονάει». Παρόλα αυτά, όσο επώδυνη και αν είναι, είναι απαραίτητη για τη συναισθηματική αποκατάσταση. Το πρώτο βήμα λοιπόν είναι το να αναγνωρίσει το πληγωμένο άτομο ότι η σχέση αυτή δεν ήταν αυθεντική.
• Εξωτερίκευση συναισθημάτων: Η εξωτερίκευση όλων αυτών των δύσκολων συναισθημάτων μέσα από τη συζήτηση με έναν φίλο μπορεί να βοηθήσει στην συναισθηματική αποφόρτιση, χωρίς όμως να απαντηθούν ερωτηματικά που πιθανά αναδύονται. Η συζήτηση με ειδικό ψυχικής υγείας μπορεί να βοηθήσει στην επεξεργασία των συναισθημάτων αυτών και στην αποφόρτιση της έντασης, όπως και στην αναγνώριση προσωπικών χαρακτηριστικών που ενδεχομένως επιτρέπουν την εξαπάτηση.
• Εστίαση στην αυτοεκτίμηση: Είναι πολύ σημαντικό να ενισχύσει το άτομο τη αυτοεκτίμηση και την προσωπική του αξία που αμφισβητήθηκαν αρκετά. Κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει με την συμμετοχή σε δραστηριότητες όπου το άτομο αρχίζει και εκτιμά περισσότερο τον εαυτό του, όπως και με την βοήθεια ειδικού.
• Ενοχοποίηση και αυτοκατηγορία: Το sledging μπορεί να χαρακτηριστεί ως μία μορφή ψυχολογικής κακοποίησης, όπου το θύμα συχνά νιώθει υπεύθυνο για την κατάσταση, ενοχοποιεί τον εαυτό του: «αν το είχα καταλάβει…, αν…, αν…». Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει εκ των προτέρων πώς θα εξελιχθεί μία σχέση. Χρειάζεται λοιπόν να έχει στο μυαλό του ότι η ευθύνη βαραίνει τον θύτη, εκείνον που επέλεξε να είναι ανειλικρινής και να χρησιμοποιήσει το θύμα.

Social media και διάδοση του Sledging

Η ευκολία μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και η ψηφιακή κουλτούρα των ραντεβού έχουν συμβάλει στη διάδοση του sledging, καθώς το ενισχύουν όπως θα δούμε παρακάτω:

• Ιδανικές εικόνες σχέσεων: Την εορταστική περίοδο δημοσιεύονται εικόνες ζευγαριών, δημιουργώντας την ψευδαίσθηση ότι είναι «απαραίτητη» η ύπαρξη σχέσης.
• Τάσεις χρονικής περιόδου: «Θα είσαι μόνος στις γιορτές; Πώς θα τις περάσεις;» Οι τάσεις των γιορτών ενισχύουν στο μυαλό του ατόμου τη λογική της προσωρινής σχέσης έστω μόνο για μια συγκεκριμένη περίοδο.
• Έλλειψη Επικοινωνίας: Γνωρίζουμε πλέον πόσο εύκολο είναι να κάνει κάποιος μία γνωριμία είτε σεξουαλική, είτε σχεσιακή μέσα από την διαδικτυακή φύση των σύγχρονων γνωριμιών. Κάτι που ενθαρρύνει αλλά και διευκολύνει την έλλειψη διαλόγου και ειλικρίνειας σχετικά με τις προθέσεις.

Ηθικές και ψυχολογικές διαστάσεις του Sledging

Αρκετά ηθικά διλήμματα έρχονται στην επιφάνεια, καθώς ένα άτομο ξεκινά μία σχέση προς όφελός του χωρίς να συνυπολογίζει το άλλο άτομο. Η ανειλικρινής δημιουργία και διατήρηση μιας σχέσης που γίνεται αποκλειστικά για να νιώσει συναισθηματική στήριξη, χωρίς όμως να εκφράσει τα ειλικρινή συναισθήματα, οδηγεί σε:

• Συναισθηματική χειραγώγηση καθώς εκμεταλλεύεται την ευαλωτότητα του «ανυποψίαστου» συντρόφου.
• Απουσία αυθεντικότητας εφόσον δεν υπάρχει ειλικρίνεια και αυθεντική συναισθηματική σύνδεση, παρά μόνο χρησιμοποιεί το άτομο για προσωρινή συντροφιά.

Αν εξετάσουμε το θέμα από ψυχολογική σκοπιά, το sledging μπορεί να αποκαλύπτει βαθύτερα πρότυπα ανασφάλειας, όπως:

• Φόβο εγκατάλειψης.
• Ανικανότητα να διαχειριστεί κάποιος τη μοναξιά.
• Χαμηλή αυτοεκτίμηση και ανάγκη για εξωτερική επιβεβαίωση.
• Υπερβολική ανησυχία για την εικόνα του μέσα από τα μάτια των τρίτων.

Στρατηγικές για υγιείς σχέσεις και αποφυγή του Sledging

Ισχύουν οι ίδιες αρχές για τη δημιουργία υγιών και ισορροπημένων σχέσεων:

• Ειλικρίνεια και διαφάνεια: Είναι πολύ χρήσιμο οι δύο σύντροφοι να εκφράσουν από την αρχή ο ένας στον άλλον τι περιμένουν από τη σχέση τους, να μιλήσουν για τις προσδοκίες και τις προθέσεις τους.
• Σεβασμός: Ένα από τα κυρίαρχα στοιχεία μιας σχέσης είναι ο σεβασμός στις συναισθηματικές ανάγκες του άλλου, διαφορετικά η σχέση δεν μπορεί να επιβιώσει, όχι τουλάχιστον με υγιή μορφή.
• Αυτογνωσία και αυτοβελτίωση: Τα άτομα που εφαρμόζουν το sledging χρειάζεται να εξετάσουν τις βαθύτερες συναισθηματικές τους ανάγκες.

Κλείνοντας, ας κρατήσουμε στο μυαλό μας ότι το sledging, αν και μπορεί να φαίνεται ως μια προσωρινή στρατηγική αντιμετώπισης της μοναξιάς, μπορεί να έχει σημαντικές ψυχολογικές επιπτώσεις τόσο στο άτομο που το εφαρμόζει όσο και σε εκείνον που το υφίσταται.

Η ειλικρινής επικοινωνία, η αυτογνωσία και ο σεβασμός στη συναισθηματική ακεραιότητα των συντρόφων είναι ουσιαστικά στοιχεία για την πρόληψη αυτής της τοξικής συμπεριφοράς.

Η ανάπτυξη υγιών σχέσεων βασισμένων στην εμπιστοσύνη, τον σεβασμό και την αυθεντική σύνδεση είναι ο ακρογωνιαίος λίθος για μια συναισθηματικά ισορροπημένη ζωή.

Η κατανόηση των συναισθηματικών κινήτρων πίσω από το sledging μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο οδηγό για την προσωπική ανάπτυξη και την ενίσχυση της συναισθηματικής ωριμότητας.

Μαρίνα Μόσχα

https://marinamoscha.life/