Zero waste: εκμέκ με πασχαλινό τσουρέκι
Χριστός Ανέστη σε όλες και όλους! Αφού πέρασαν οι γιορτινές μέρες του Πάσχα, στο δεύτερο πασχαλινό μας άρθρο αποφασίσαμε να φτιάξουμε ένα ακόμα γλυκό zero waste με το πασχαλινό τσουρέκι που περίσσεψε, ένα εκμέκ με τσουρέκι σιροπιασμένο με σουμάδα, κρέμα πατισερί αρωματισμένη με μαστίχα και σαντιγί. Ακόμα, θέλαμε να αναζητήσουμε την ιστορία και τους συμβολισμούς του τσουρεκιού και να βρούμε κι άλλα γλυκά φτιαγμένα με τσουρέκι.
Όσο και να ψάξαμε το διαδίκτυο δε βρήκαμε κάποια ενιαία ιστορία του τσουρεκιού. Διαβάσαμε σε διάφορες ιστοσελίδες πως η ονομασία τσουρέκι προέρχεται από την τούρκικη λέξη corek, αν και διαφέρει αρκετά από τις τούρκικες εκδοχές. Στην Τουρκία corek ονομάζονται διάφορες γλυκές και αλμυρές παρασκευές με μαγιά. Μάθαμε επίσης πως το τσουρέκι είναι η μετεξέλιξη της λαμπροκουλούρας σε ένα γλυκό ψωμί με αυγά, γάλα και βούτυρο και πως το όνομά του το απέκτησε κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας.
Κοιτάζοντας πίσω στο παρελθόν, η παράδοση της κουλούρας πέρασε από τους αρχαίους χρόνους στους βυζαντινούς. Στο Βυζάντιο έφτιαχναν τις λεγόμενες κολλυρίδες, οι οποίες ήταν ψωμιά διαφόρων σχημάτων με ένα κόκκινο αυγό στο κέντρο. Από εκεί υποθέτουμε πως προέρχεται η παράδοση του κόκκινου αυγού στο πασχαλινό τσουρέκι.
Στις μέρες μας οι νοικοκυρές φτιάχνουν το πασχαλινό τσουρέκι κατά παράδοση τη Μεγάλη Πέμπτη. Την ίδια ημέρα ζύμωναν παλιότερα τις κουλούρες της Λαμπρής. Τους έδιναν διάφορα σχήματα και όπως μάθαμε είχαν τα αντίστοιχα ονόματα: κοφίνια, καλαθάκια, δοξάρια, αυγούλες, κουτσούνες, κουζουνάκια.
Το πασχαλινό ψωμί και το τσουρέκι συμβολίζουν την Ανάσταση, καθώς το αλεύρι ζωντανεύει και μεταμορφώνει σε ψωμί. Το ψωμί συμβόλιζε τη ζωή και στην ειδωλολατρική παράδοση, απομεινάρια της οποίας βρίσκουμε και σήμερα, όπως για παράδειγμα τη συνήθεια να προσφέρουμε πασχαλινό ψωμί και κόκκινα αυγά στους τάφους αγαπημένων μας προσώπων.
Το πασχαλινό τσουρέκι μπορεί να έχει διάφορα σχήματα, με πιο συνηθισμένη την πλεξούδα. Στην ειδωλολατρική παράδοση θεωρούνταν πως οι πλεξούδες και οι κόμποι έδιωχναν τα κακά πνεύματα.
Αυτά βρήκαμε για την ιστορία και το συμβολισμό του τσουρεκιού και ελπίζουμε να μπορέσουμε να εμπλουτίσουμε τη γνώση μας ακόμα περισσότερο. Ας γυρίσουμε τώρα σε ένα άλλο ζήτημα που είχαμε θίξει σε προηγούμενο άρθρο μας. Είχαμε μιλήσει, λοιπόν, για τη φιλοσοφία του zero waste, δηλαδή έναν τρόπο ζωής που προστατεύει το περιβάλλον, μειώνοντας τα απορρίμματα που παράγουμε.
Ειδικά τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει ένας διάλογος που αφορά στη βιωσιμότητα και την πράσινη διαχείριση σε διάφορους τομείς. Ένας από αυτούς είναι και η διατροφή, η οποία οφείλει να λαμβάνει υπόψη τη διαχείριση των πόρων και την προστασία του περιβάλλοντος. Θέλουμε πράσινες πρωτοβουλίες στα εστιατόρια, όπως για παράδειγμα να χρησιμοποιούν τοπικά υλικά για να αναδεικνύουν την τοπική παραγωγή, τις παραδοσιακές συνταγές και να μειώνουν τις εκπομπές άνθρακα από τις μεταφορές προϊόντων από μακρινά μέρη. Τη φιλοσοφία αυτή με αυθόρμητο τρόπο είχε και η παράδοση μας, η οποία με λαϊκή σοφία και με στόχο την επιβίωση περιλάμβανε συνταγές βασισμένες στα εποχιακά, τοπικά προϊόντα και σε χειροποίητα τρόφιμα.
Αυτό μπορούμε να κάνουμε και στα σπίτια μας, να χρησιμοποιούμε εποχιακά, τοπικά προϊόντα, να προτιμάμε χειροποίητα, τοπικά τρόφιμα και να αποφεύγουμε τα εισαγόμενα. Είναι επίσης σημαντικό να ελέγχουμε τον όγκο των απορριμάτων που παράγουμε, και να διαχειριζόμαστε τα τρόφιμα του ψυγείου μας με σωστό τρόπο ώστε να μην πετάμε φαγητό. Με αυτό το σκεπτικό σκεφτήκαμε κι εμείς να αναζητήσουμε γλυκά που αξιοποιούν το πασχαλινό τσουρέκι που περίσσεψε!
Εκμέκ με τσουρέκι
Όπως μας είχε πει η φίλη μας Βαρβάρα η Σμυρνιά, το αυθεντικό πολίτικο εκμέκ γίνεται με μια βάση που μοιάζει με τσουρέκι. Για τον λόγο αυτό επιλέξαμε το συγκεκριμένο γλυκάκι για να κλείσει την πασχαλινή περίοδο!
Πουτίγκα με τσουρέκι
Η πουτίγκα είναι ένα βρετανικό γλυκό, και είναι είτε γλυκιά είτε αλμυρή. Φτιάχνεται με βράσιμο ή με ψήσιμο στον ατμό. Μια εκδοχή της πουτίγκας φτιάχνεται με ψωμί, και ως μια ελληνική παραλλαγή βρήκαμε την πουτίγκα με τσουρέκι και σοκολάτα, η οποία ψήνεται σε ένα πυρέξ τοποθετημένο μέσα σε ένα ταψί με νερό που βράζει.
Τρουφάκια με τσουρέκι
Τα τρουφάκια με τσουρέκι είναι εύκολα και πεντανόστιμα. Για να τα φτιάξουμε πρέπει να τρίψουμε μπόλικο τσουρέκι και να το ανακατέψουμε με μια γκανάζ. Μετά αν θέλουμε τα βουτάμε σε σοκολάτα ή απλώς τα καλύπτουμε με κακάο, τριμμένο μπισκότο, ξηρούς καρπούς, ακόμα και τριμμένο τσουρέκι.
Τιραμισού με τσουρέκι
Κλασικό ιταλικό γλυκό με μια δόση από Ελλάδα στη βάση του. Φτιάχνεται με τσουρέκι βουτηγμένο σε καφέ και την κλασική κρέμα με μασκαρπόνε και πασπαλίζεται με κακάο. Βρείτε τη δική μας εκδοχή για ελληνικό τιραμισού σε παλιότερο άρθρο μας!
Αυτά τα γλυκάκια βρήκαμε εμείς, αν έχετε κάποια άλλη ιδέα θα χαρούμε να την ακούσουμε! Και τώρα πάμε να φτιάξουμε το δικό μας εκμέκ με τσουρέκι, αφού θυμηθούμε το καλοκαιρινό εκμέκ με κανταΐφι που είχαμε φτιάξει!
Η συνταγή μας
Εκμέκ με τσουρέκι
Υλικά για το εκμέκ
| Τσουρέκι | σε φέτες, όσο πάρει για μία στρώση |
| Βραστό νερό | 1 κούπα |
| Σουμάδα | 1 κ.σ. |
| Κρέμα πατισερί (υλικά και οδηγίες) | 1 δόση |
| Μαστίχα | 6 |
| Φυτική κρέμα για σαντιγί | 125 ml |
Πώς φτιάχνουμε το εκμέκ
Αρχικά πρέπει να ετοιμάσουμε την κρέμα πατισερί μας. Τα υλικά και αναλυτικές οδηγίες θα βρείτε στο παλιότερο άρθρο μας:
Mε λίγα λόγια:
Όταν η κρέμα πατισερί κρυώσει (καλύτερα να την έχουμε βάλει από το προηγούμενο βράδυ για να προλάβει να κρυώσει καλά) ετοιμάζουμε τη βάση από τσουρέκι. Κόβουμε το τσουρέκι σε φέτες και τις τοποθετούμε κάτω κάτω στη φόρμα που θα χρησιμοποιήσουμε. Γεμίζουμε τα κενά με κομματάκια από τσουρέκι.
Σε μία κούπα βραστό νερό διαλύουμε τη σουμάδα. Με αυτό σιροπιάζουμε τη βάση από τσουρέκι. Το αφήνουμε στην άκρη να απορροφηθεί καλά.
Έπειτα αφρατεύουμε την κρέμα πατισερί στο μίξερ και την απλώνουμε πάνω από τις φέτες τσουρεκιού.
Τέλος χτυπάμε τη φυτική κρέμα γάλακτος μέχρι να γίνει σαντιγί. Δεν προσθέτουμε ζάχαρη επειδή η φυτική κρέμα γάλακτος ήδη περιέχει.
Μπορούμε να απλώσουμε τη σαντιγί με μια σπάτουλα ή να χρησιμοποιήσουμε μια σακούλα ζαχαροπλαστικής για να κάνουμε σχέδια.
Τοποθετούμε τη φόρμα στο ψυγείο και σε λιγάκι το εκμέκ μας θα είναι έτοιμο να το απολαύσουμε!
https://eatdessertfirstgreece.com/
