Σινάνη Αικατερίνη

Χρησιμοποιούμε όλες τις μεθόδους για να φαινόμαστε νεότεροι - από το βάψιμο των μαλλιών μέχρι τις ενέσεις Botox και τις κρέμες αντιγήρανσης.

Υπάρχει όμως τρόπος να επιβραδύνουμε πραγματικά τη γήρανση από μέσα προς τα έξω; Η απάντηση είναι ναι. Παρότι ο ρυθμός γήρανσης καθορίζεται εν μέρει από τα γονίδιά μας, ο τρόπος ζωής παίζει επίσης σημαντικό ρόλο.

Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν πολλές υγιεινές συνήθειες που μπορείτε να υιοθετήσετε, από τη σωματική δραστηριότητα μέχρι την κατανάλωση άπαχων πρωτεϊνών.

Νέα μελέτη εξέτασε πώς τρεις από αυτές τις συνήθειες -ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, βιταμίνη D και ήπια άσκηση στο σπίτι- θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη γήρανση σε κυτταρικό επίπεδο.

Η μελέτη, που ονομάστηκε DO-HEALTH trial, διήρκεσε τρία χρόνια και συμπεριέλαβε περισσότερους από 2.000 γενικά υγιείς ενήλικες ηλικίας 70 ετών και άνω. Στο πλαίσιο της μελέτης, οι συμμετέχοντες έλαβαν τυχαία συμπλήρωμα βιταμίνης D, συμπλήρωμα ωμέγα-3, ασκήσεις με αντιστάσεις και συνδυασμούς των τριών.

Οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε αιματολογικές εξετάσεις κατά την έναρξη της μελέτης και μία φορά τον χρόνο καθ' όλη τη διάρκεια της τριετούς δοκιμής.

Το DNA εξήχθη από το αίμα τους και αποθηκεύτηκε σε μια βιοτράπεζα, προκειμένου οι ερευνητές να μπορέσουν να εξετάσουν τη γήρανση σε κυτταρικό επίπεδο. Για τον σκοπό αυτό, οι ερευνητές χρησιμοποιούν επιγενετικά ρολόγια, τα οποία είναι εργαλεία που εκτιμούν τη βιολογική ηλικία ενός ατόμου με βάση τα μοτίβα μεθυλίωσης του DNA (DNAm). Η επιγενετική αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο το περιβάλλον και οι συμπεριφορές σας επηρεάζουν την καλή λειτουργία των γονιδίων σας, συμπεριλαμβανομένης της ενεργοποίησης και απενεργοποίησης των γονιδίων.

Τα επιγενετικά ρολόγια χρησιμοποιούνται για την πρόβλεψη του προσδόκιμου ζωής και του κινδύνου θνησιμότητας, καθώς και για τη μέτρηση της «διάρκειας της υγείας» - του αριθμού των ετών που είναι πιθανό να ζήσει κάποιος με καλή υγεία.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα και δείγματα DNAm από τη δοκιμή DO-HEALTH για αυτή τη νεότερη μελέτη. Η νέα μελέτη περιελάμβανε 777 συμμετέχοντες, οι οποίοι ήταν όλοι Ελβετοί. Περίπου το 59% των συμμετεχόντων ήταν γυναίκες και είχαν μέση ηλικία 75 ετών όταν ξεκίνησε η μελέτη. Αυτή η μικρότερη ομάδα συμμετεχόντων διέφερε ελαφρώς από τη μεγαλύτερη αρχική ομάδα - το ένα τρίτο από αυτούς είχε χαμηλότερα από το μέσο όρο επίπεδα βιταμίνης D στο αίμα, και στο σύνολό της, η μικρότερη ομάδα είχε χαμηλότερα αρχικά επίπεδα ωμέγα-3 στο αίμα σε σύγκριση με την πλήρη ομάδα.

Χρησιμοποιώντας τα δείγματα DNAm από την αρχή και το τέλος της μελέτης, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν διάφορα επιγενετικά ρολόγια για να διαπιστώσουν αν κάποια από τις παρεμβάσεις και τους συνδυασμούς παρεμβάσεων φάνηκε να επιβραδύνει τη βιολογική γήρανση σε κυτταρικό επίπεδο.

Omega-3-Omega-6

Τι έδειξε η μελέτη

Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι συμμετέχοντες που έπαιρναν συμπληρώματα ωμέγα-3 φάνηκε να παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη ανταπόκριση στη μεθυλίωση του DNA.

Με άλλα λόγια, τα κύτταρά τους δεν γερνούσαν τόσο γρήγορα όσο θα αναμενόταν για τη χρονολογική τους ηλικία. Όσοι είχαν χαμηλότερα επίπεδα ωμέγα-3 στην αρχή της μελέτης, παρουσίασαν μεγαλύτερες επιγενετικές μετατοπίσεις. Αυτό υποδηλώνει ότι τα ωμέγα-3 μπορεί να έχουν την ικανότητα όχι μόνο να επιβραδύνουν αλλά και να αντιστρέφουν τη διαδικασία γήρανσης σε κυτταρικό επίπεδο.

Επιπλέον, αρκετά από τα επιγενετικά ρολόγια που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτή τη μελέτη υποστήριξαν πρόσθετες βελτιώσεις όταν χρησιμοποιήθηκαν και οι τρεις παρεμβάσεις - συμπληρώματα ωμέγα-3 και βιταμίνης D και ένα απλό πρόγραμμα άσκησης στο σπίτι. Ένα από τα ρολόγια έδειξε μείωση του ρυθμού γήρανσης κατά 1%, ενώ δύο άλλα έδειξαν μείωση της γήρανσης κατά περίπου τρεις έως τέσσερις μήνες.
Με άλλα λόγια, κατά τη διάρκεια των τριών ετών της μελέτης, οι συμμετέχοντες πρόσθεσαν τρεις ή τέσσερις μήνες στη ζωή τους με τη συμπληρωματική χορήγηση ωμέγα-3 και βιταμίνης D και την άσκηση.

Πώς εφαρμόζεται αυτό στην πραγματική ζωή;

Η επιγενετική είναι ακόμη ένας αρκετά νέος τομέας της επιστήμης, αλλά είναι συναρπαστικός. Ενώ τείνουμε να εστιάζουμε στις εξωτερικές επιπτώσεις της γήρανσης, αυτό που βλέπουμε εξωτερικά ξεκινά από το εσωτερικό.

Στην εν λόγω μελέτη, υπήρχαν ισχυρές ενδείξεις για τη συμπληρωματική χορήγηση ωμέγα-3 όσον αφορά την κυτταρική γήρανση. Και ακόμη ισχυρότερες αποδείξεις για ένα συνδυασμό συμπληρώματος ωμέγα-3 και βιταμίνης D συν τακτική άσκηση. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να παίρνουν όλοι συμπληρώματα; Όχι απαραίτητα.

Οι συγγραφείς της μελέτης δηλώνουν ότι τα ευρήματά τους υποστηρίζουν εξατομικευμένες προσεγγίσεις για την επιβράδυνση της γήρανσης και τη βελτίωση της διάρκειας της υγείας. Με άλλα λόγια, οι γενικές διατροφικές συστάσεις δεν λειτουργούν για όλους. Ενώ όλοι χρειαζόμαστε ωμέγα-3 και βιταμίνη D, ο τρόπος με τον οποίο λαμβάνουμε αυτά τα θρεπτικά συστατικά είναι διαφορετικός για τον καθένα. Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να μην χρειάζονται συμπλήρωμα για κανένα από αυτά τα θρεπτικά συστατικά, επειδή λαμβάνουν αρκετά ωμέγα-3 στη διατροφή τους και ζουν σε κλίμα όπου εκτίθενται αρκετά στον ήλιο ώστε ο οργανισμός τους να παράγει βιταμίνη D.

Τα ωμέγα-3 βρίσκονται σε λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός, ο τόνος, οι σαρδέλες και το σκουμπρί, καθώς και σε ξηρούς καρπούς και σπόρους όπως τα καρύδια, οι σπόροι chia και ο λιναρόσπορος. Η βιταμίνη D βρίσκεται στους κρόκους των αυγών, τα μανιτάρια, τα εμπλουτισμένα γάλατα και τον εμπλουτισμένο χυμό πορτοκαλιού. Βρίσκεται επίσης στον σολομό, οπότε μπορείτε να πάρετε τα ωμέγα-3 και τη βιταμίνη D από μία μόνο τροφή.

Όλοι χρειάζονται επίσης σωματική δραστηριότητα, αλλά όπως και με τη διατροφή, η ένταση και η ποσότητα σχετίζονται με τον τρέχον επίπεδο φυσικής κατάστασης, τον τρόπο ζωής, τις φυσικές ικανότητες και τις προτιμήσεις σας. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη γυμνάζονταν για 30 λεπτά τρεις φορές την εβδομάδα.

Η μελέτη δείχνει ότι τα ωμέγα-3, η βιταμίνη D και η άσκηση επηρεάζουν την κυτταρική γήρανση παρέχοντας κάποιο επίπεδο προστασίας, επιβραδύνοντας έτσι τη διαδικασία γήρανσης.

Αν θέλετε να ξεκινήσετε με τα θρεπτικά συστατικά αυτής της μελέτης, αρχίστε να ενσωματώνετε περισσότερα λιπαρά ψάρια, ξηρούς καρπούς και σπόρους στη διατροφή σας. Δεδομένου ότι η άσκηση έπαιξε επίσης ρόλο, αρχίστε να κινείστε περισσότερο.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Aging.

https://www.onmed.gr/