Μιχάλης Θερμόπουλος

Τα υπνικοί ή υπναγωγικοί σπασμοί είναι ξαφνικές, ακούσιες μυϊκές συσπάσεις που συμβαίνουν καθώς μεταβαίνετε από την εγρήγορση στον ύπνο.

Συχνά συνοδεύονται από μια ψευδαίσθηση πτώσης και μπορεί να προκαλέσουν τρόμο ή -το λιγότερο- ενόχληση και να διακόψουν την έναρξη του ύπνου.

Αυτό το άρθρο περιγράφει τι είναι οι υπνικοί σπασμοί, γιατί συμβαίνουν, τις πιθανές επιπλοκές τους και πώς μπορείτε να τους αντιμετωπίσετε και πώς να τους προλάβετε.

Τι είναι οι υπνικοί σπασμοί

Είναι σύντομοι μυϊκοί σπασμοί, που συμβαίνουν κατά τα πρώτα στάδια του ύπνου. Ταξινομούνται ως ένας τύπος παραϋπνίας, δηλαδή μια μη φυσιολογική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Χαρακτηριστικά:

  • Ξαφνικές, ακούσιες μυϊκές κινήσεις.
  • Συχνά συνοδεύονται από σπασμούς ή αίσθηση πτώσης.
  • Μερικές φορές συνδυάζεται με μια σύντομη οπτική ή ακουστική ψευδαίσθηση.
  • Οι υπνικοί σπασμοί είναι κάτι σύνηθες: περίπου 60-70% των ανθρώπων τους βιώνουν περιστασιακά.

Γιατί συμβαίνουν οι ακούσιοι μυικοί σπασμοί στον ύπνο

Η ακριβής αιτία είναι ακόμα υπό μελέτη, αλλά αρκετές θεωρίες προτείνουν παράγοντες που πιστεύεται ότι συμβάλλουν στο φαινόμενο:

  • Νευρολογικοί παράγοντες: Καθώς ο εγκέφαλός σας μεταβαίνει προς την φάση του ύπνου, μπορεί να παρερμηνεύσει την μυϊκή χαλάρωση ως πτώση, προκαλώντας μυϊκή σύσπαση.
  • Διεγερτικά: Η κατανάλωση καφεΐνης, νικοτίνης ή ορισμένων φαρμάκων μπορεί να υπερενεργοποιήσει το νευρικό σύστημα, αυξάνοντας την πιθανότητα υπνικών σπασμών.
  • Στρες και άγχος: Τα υψηλά επίπεδα στρες μπορούν να διαταράξουν τον κύκλο του ύπνου σας, οδηγώντας σε αυξημένες πιθανότητες να βιώσετε αυτήν την ενόχληση.
  • Σωματική κόπωση: Η υπερένταση μπορεί να κάνει τους μύες πιο επιρρεπείς σε σπασμούς κατά τη φάση χαλάρωσης του ύπνου.
Leg-Muscle-Cramps-Muscle-Pain

Πιθανές επιπλοκές από τους υπνικούς σπασμούς

Αν και επί της ουσίας είναι αβλαβείς, μπορεί να οδηγήσουν σε:

  • Διαταραχή ύπνου: Τα επαναλαμβανόμενα τραντάγματα μπορεί να διακόψουν την έναρξη του ύπνου, συμβάλλοντας στην αϋπνία.
  • Ημερήσια κόπωση: Η κακή ποιότητα ύπνου που προκαλείται από συχνές διακοπές μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση και δυσκολία συγκέντρωσης.

Τι να κάνετε για να μειώσετε τους υπνικούς σπασμούς

1. Προσαρμογές τρόπου ζωής

  • Μειώστε τα διεγερτικά: Αποφύγετε την καφεΐνη, τη νικοτίνη και το αλκοόλ κοντά στην ώρα του ύπνου.
  • Καθιερώστε μια ρουτίνα ύπνου: Διατηρήστε σταθερούς χρόνους ύπνου και αφύπνισης, για να ρυθμίσετε τον κιρκάδιο ρυθμό σας.
  • Δημιουργήστε ένα χαλαρωτικό περιβάλλον: Διατηρήστε την κρεβατοκάμαρά σας σκοτεινή, ήσυχη και δροσερή για βέλτιστες συνθήκες ύπνου.
  • Ασκηθείτε τακτικά: Ασχοληθείτε με μέτρια άσκηση κατά τη διάρκεια της ημέρας, για να μειώσετε την ένταση των μυών, αλλά αποφύγετε τις έντονες προπονήσεις το βράδυ.
  • Διαχείριση άγχους: Εξασκείστε τεχνικές χαλάρωσης, όπως βαθιά αναπνοή, διαλογισμό ή γιόγκα πριν τον ύπνο, για να ηρεμήσετε το μυαλό και το σώμα σας.

2. Ιατρική παρέμβαση

Εάν οι υπνικοί σπασμοί είναι έντονοι ή προκαλούν σημαντική διαταραχή του ύπνου, συμβουλευτείτε έναν γιατρό για τα εξής:

  • Φάρμακα: Μυοχαλαρωτικά ή αγχολυτικά φάρμακα.
  • Συμμετέχετε σε μελέτη ύπνου: Για τον αποκλεισμό υποκείμενων διαταραχών ύπνου.

Συχνές Ερωτήσεις

“Μπορούν να προληφθούν οι υπνικοί σπασμοί;”

Ναι, συχνά μπορούν να ελαχιστοποιηθούν, υιοθετώντας υγιεινές συνήθειες ύπνου, μειώνοντας το άγχος και αποφεύγοντας διεγερτικά κοντά στην ώρα του ύπνου.

“Γιατί νιώθω σαν να πέφτω όταν έχω μυικούς σπασμούς;”

Η αίσθηση της πτώσης κατά τη διάρκεια ενός υπνικού σπασμού οφείλεται σε κακή επικοινωνία μεταξύ του εγκεφάλου και των μυών, καθώς το σώμα σας μεταβαίνει σε φάση ύπνου.

Σύνοψη

Οι υπνικοί σπασμοί είναι ένα συχνό φαινόμενο ύπνου που, αν και μπορεί να τρομάζει λίγο, συνήθως δεν αποτελεί λόγο ανησυχίας. Κατανοώντας τις αιτίες τους και εφαρμόζοντας στρατηγικές για την μείωσή τους, μπορείτε να βελτιώσετε την ποιότητα του ύπνου σας και τη συνολική ευεξία σας.

Εάν αυτά τα τραντάγματα επιμείνουν ή επηρεάζουν την καθημερινότητά σας, η επαγγελματική καθοδήγηση από γιατρό θα σας βοηθήσει στην αντιμετώπιση πιθανών υποκείμενων προβλημάτων.

Πηγές: sleepfoundation.org, medicalnewstoday.com, verywellhealth.com, health.com

https://www.onmed.gr/