Μιχάλης Θερμόπουλος

Τα αρωματικά κεριά είναι μια δημοφιλής προσθήκη σε πολλά σπίτια, παρέχοντας ατμόσφαιρα και άρωμα.

Ωστόσο, έχουν προκύψει ερωτήματα σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους τους για την υγεία.

Αυτό το άρθρο εξετάζει τα συστατικά που χρησιμοποιούνται συνήθως στα αρωματικά κεριά, την επιστημονική έρευνα σχετικά με τις επιπτώσεις τους στην υγεία και συμβουλές για το πώς να καίτε κεριά με ασφάλεια.

Ποια συστατικά χρησιμοποιούνται συνήθως στα αρωματικά κεριά

Τα αρωματικά κεριά συνήθως παρασκευάζονται από τα ακόλουθα συστατικά:

  1. Κερί: Το κύριο συστατικό μπορεί να προέρχεται από διαφορετικές πηγές, όπως παραφίνη (υποπροϊόν πετρελαίου), σόγια, κερί μέλισσας ή λάδι καρύδας.
  2. Άρωμα: Αυτά τα συνθετικά ή φυσικά έλαια δίνουν στο κερί το άρωμά του. Ορισμένα αρώματα μπορεί να περιλαμβάνουν πτητικές οργανικές ενώσεις (VOCs) όπως βενζόλιο, τολουόλιο και φορμαλδεΰδη, οι οποίες μπορούν να απελευθερωθούν στον αέρα όταν καίγονται.
  3. Φιτίλι: Παραδοσιακά κατασκευασμένα από βαμβάκι ή ξύλο, τα φιτίλια μερικές φορές έχουν μεταλλικό πυρήνα, όπως μόλυβδο ή ψευδάργυρο, για να τα βοηθούν να στέκονται όρθια. Τα φυτίλια με βάση τον μόλυβδο έχουν απαγορευτεί σε αρκετές χώρες λόγω ανησυχιών για την υγεία.
  4. Χρωστικές ουσίες: Είναι βαφές ή άλλες χρωστικές, που προστίθενται για να δημιουργήσουν οπτικώς πιο ελκυστικά κεριά. Ορισμένες από αυτές τις χρωστικές μπορεί επίσης να εκπέμπουν επιβλαβείς χημικές ουσίες όταν καίγονται.
Flame-Candle-Soot

Η επιστημονική έρευνα για τα αρωματικά κεριά και την υγεία

Έχουν διεξαχθεί αρκετές μελέτες σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους για την υγεία που σχετίζονται με το κάψιμο των αρωματικών κεριών. Ιδού τα βασικά ευρήματα:

1. Πτητικές οργανικές ενώσεις (VOCs)

Όταν καίγονται, ορισμένα αρωματικά κεριά απελευθερώνουν πτητικές οργανικές ενώσεις στον αέρα, όπως φορμαλδεΰδη, βενζόλιο και τολουόλιο. Η παρατεταμένη έκθεση σε αυτές τις χημικές ουσίες έχει συνδεθεί με αναπνευστικά προβλήματα, αλλεργίες και, σε ακραίες περιπτώσεις, αυξημένο κίνδυνο καρκίνου. Μελέτες που δημοσιεύθηκαν στο ScienceDirect και στο NCBI επιβεβαιώνουν, ότι τα κεριά με βάση την παραφίνη μπορούν να εκπέμπουν αυτές τις επιβλαβείς χημικές ουσίες, ειδικά σε χώρους με ανεπαρκή αερισμό.

2. Μικροσωματίδια (PM)

Το κάψιμο των κεριών παράγει μικροσωματίδια, που μπορούν να εισέλθουν στο αναπνευστικό σύστημα. Οι υψηλές συγκεντρώσεις PM, όπως φαίνεται σε αρκετές μελέτες, έχουν συνδεθεί με επιδείνωση καταστάσεων όπως το άσθμα, η βρογχίτιδα και άλλες πνευμονικές παθήσεις.

3. Βαρέα μέταλλα

Τα παλαιότερα κεριά με μεταλλικά φυτίλια, ιδιαίτερα εκείνα που περιέχουν μόλυβδο, έχουν απαγορευτεί σε πολλές χώρες λόγω ανησυχιών για δηλητηρίαση από μόλυβδο. Τα φιτίλια μολύβδου μπορούν να εκπέμπουν τοξικά σωματίδια που ενέχουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία, ειδικά για τα παιδιά. Αν και ο μόλυβδος δεν χρησιμοποιείται πλέον συνήθως, εξακολουθούν να υπάρχουν κεριά με φυτίλια με βάση τον ψευδάργυρο ή τον κασσίτερο. Ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι και αυτά μπορούν να απελευθερώσουν μικρές ποσότητες βαρέων μετάλλων, όταν καίγονται.

Παρά αυτές τις ανησυχίες, ο συνολικός αντίκτυπος στην υγεία καθορίζεται από διάφορους παράγοντες, όπως η συχνότητα χρήσης, ο τύπος του κεριού και το μέγεθος του δωματίου όπου καίγεται το κερί.

Τι συμβαίνει όταν καίτε ένα κερί

Όταν ένα κερί καίγεται απελευθερώνονται διάφορα αέρια και σωματίδια στον αέρα:

  • Ατελής καύση: Στην περίπτωση του κεριού παραφίνης, που προέρχεται από πετρέλαιο, η ατελής καύση μπορεί να απελευθερώσει VOC και αιθάλη στο περιβάλλον. Αυτή η διαδικασία είναι που οδηγεί στο μαύρο υπόλειμμα που εμφανίζεται μερικές φορές στα βαζάκια κεριών.
  • Εκπομπή αρωμάτων: Καθώς το κερί λιώνει και εξατμίζεται, τα αρωματικά έλαια απελευθερώνονται στον αέρα. Ανάλογα με τη σύνθεση αυτών των ελαίων, μπορεί να απελευθερώσουν ερεθιστικές ή επιβλαβείς χημικές ουσίες.
  • Καπνός και αιθάλη: Εάν το φιτίλι είναι πολύ μακρύ ή το κερί καίγεται για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να δημιουργήσει υπερβολικό καπνό και αιθάλη. Τα σωματίδια αιθάλης είναι μικρά και μπορούν να εισπνευστούν, συμβάλλοντας στη ρύπανση του εσωτερικού αέρα.
scented-candle

Πώς μπορείτε να κάψετε κεριά με ασφάλεια

Αν και ορισμένα κεριά μπορεί να ενέχουν πιθανούς κινδύνους για την υγεία, υπάρχουν τρόποι να μειώσετε αυτούς τους κινδύνους και να απολαύσετε με ασφάλεια την ατμόσφαιρα των κεριών:

  • Επιλέξτε το σωστό κερί: Επιλέξτε κεριά κατασκευασμένα από φυσικά υλικά όπως κερί μέλισσας, σόγια ή λάδι καρύδας. Αυτά τα κεριά καίγονται πιο καθαρά και παράγουν λιγότερες επιβλαβείς εκπομπές από το κερί παραφίνης.
  • Αποφύγετε τα κεριά με συνθετικά αρώματα: Αναζητήστε κεριά αρωματισμένα με φυσικά αιθέρια έλαια και όχι συνθετικά αρώματα, τα οποία μπορούν να απελευθερώσουν πτητικές οργανικές ενώσεις στον αέρα.
  • Κόψτε το φιτίλι: Πριν ανάψετε ένα κερί, κόψτε το φιτίλι σε μήκος περίπου 6 χιλιοστών, για να αποφύγετε τον υπερβολικό καπνό και αιθάλη. Ένα πιο κοντό φιτίλι προκαλεί καθαρότερο έγκαυμα.
  • Αερίζετε το δωμάτιο: Πάντα να καίτε κεριά σε καλά αεριζόμενα δωμάτια, για να βοηθήσετε στη διάχυση τυχόν αναθυμιάσεων ή σωματιδίων, που απελευθερώνονται κατά την καύση. Ανοίξτε ένα παράθυρο ή χρησιμοποιήστε έναν ανεμιστήρα για να βελτιώσετε τη ροή του αέρα.
  • Περιορίστε τον χρόνο καύσης: Αποφύγετε το κάψιμο των κεριών για περισσότερες από μερικές ώρες τη φορά. Η παρατεταμένη χρήση μπορεί να αυξήσει τη συσσώρευση τοξινών στον αέρα.
  • Σβήστε το κερί με ασφάλεια: Χρησιμοποιήστε μια καλύπτρα κεριού ή σβήστε απαλά τη φλόγα για να αποφύγετε τον υπερβολικό καπνό. Αποφύγετε τη χρήση νερού, καθώς μπορεί να προκαλέσει πιτσιλίσματα ζεστού κεριού.

Συχνές Ερωτήσεις

“Είναι τα φυσικά κεριά πιο ασφαλή από τα κεριά παραφίνης;”

Ναι, τα φυσικά κεριά από κερί μέλισσας, σόγια ή λάδι καρύδας παράγουν συνήθως λιγότερες επιβλαβείς εκπομπές σε σύγκριση με τα κεριά παραφίνης, τα οποία έχουν βάση το πετρέλαιο και μπορούν να απελευθερώσουν VOC και αιθάλη όταν καίγονται.

“Τα αρωματικά κεριά προκαλούν πονοκεφάλους;”

Για ορισμένα άτομα, οι χημικές ουσίες στα συνθετικά αρώματα, που χρησιμοποιούνται στα αρωματικά κεριά, μπορεί να προκαλέσουν πονοκεφάλους ή να επιδεινώσουν τις ημικρανίες, ιδιαίτερα σε χώρους με ανεπαρκή αερισμό.

“Είναι ασφαλές να καίω κεριά κάθε μέρα;”

Το κάψιμο κεριών καθημερινά μπορεί να συμβάλει στη ρύπανση του εσωτερικού αέρα, ειδικά εάν χρησιμοποιούνται κεριά παραφίνης. Συνιστάται ο περιορισμός της χρήσης των κεριών και η εξασφάλιση του κατάλληλου αερισμού, για την μείωση του κινδύνου εισπνοής επιβλαβών σωματιδίων.

Σύνοψη

Αν και τα αρωματικά κεριά μπορούν να βελτιώσουν την ατμόσφαιρα ενός δωματίου, ενέχουν επίσης πιθανούς κινδύνους για την υγεία, ειδικά εάν περιέχουν κερί παραφίνης, συνθετικά αρώματα ή βαρέα μέταλλα στο φιτίλι. Ωστόσο, επιλέγοντας φυσικά κεριά και τηρώντας συνήθειες ασφαλούς καύσης, μπορείτε να ελαχιστοποιήσετε αυτούς τους κινδύνους και να απολαύσετε τα κεριά σας με ασφάλεια.

Διατηρήστε τον χώρο σας καλά αεριζόμενο και πάντα να σβήνετε τα κεριά μετά από μερικές ώρες, για να αποφύγετε την υπερβολική συσσώρευση τοξινών στην ατμόσφαιρα του δωματίου.

Πηγές: health.clevelandclinic.org, everydayhealth.com, sciencedirect.com (1), sciencedirect.com (2), ncbi.nlm.nih.gov (1), ncbi.nlm.nih.gov (2)

https://www.onmed.gr/