Στρες: 10 επιπτώσεις του στο σώμα, από τον εγκέφαλο μέχρι το στομάχι
Το stres συμβαίνει όταν σας παρουσιάζεται μια πρόκληση ή απαίτηση στη ζωή, με αποτέλεσμα να προκαλείται σωματική ή συναισθηματική ένταση.
Είναι ένα συναίσθημα που έχει εξελιχθεί κατά τη διάρκεια χιλιετιών για να σας προστατεύει από τον κίνδυνο. Γνωστό και ως αντίδραση φυγής ή μάχης, προετοιμάζει το σώμα για δράση. Αν κινδυνεύετε, ο εγκέφαλος στέλνει εναύσματα -τόσο χημικά όσο και κατά μήκος των νεύρων- στα επινεφρίδια, τα οποία είναι αδένες που κάθονται πάνω σε κάθε νεφρό. Τα επινεφρίδια στη συνέχεια εκλύουν ορμόνες, όπως η κορτιζόλη και η αδρεναλίνη, οι οποίες μπορούν να αυξήσουν:
- την αρτηριακή πίεση
- τον καρδιακό ρυθμό
- την αναπνοή
- το σάκχαρο στο αίμα
- την επαγρύπνηση
- τη μυϊκή ένταση
- τον ιδρώτα
Αυτό είναι καλό αν πρέπει να ξεφύγετε από ένα πεινασμένο λιοντάρι, αλλά όχι τόσο αν η απειλή που αντιλαμβάνεστε είναι μια επικείμενη απόλυση.
Παρόλο που συμβαίνει σε όλους, το άγχος μπορεί να είναι επιβλαβές για την υγεία, αν διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Ποιοι είναι οι τρόποι με τους οποίους το στρες μπορεί να επηρεάσει την υγεία σας;
- Αυξημένη όρεξη
Εάν βιώνετε άγχος που διαρκεί μόνο για μικρό χρονικό διάστημα, η όρεξή σας μπορεί να είναι χαμηλή. Όταν όμως είστε στρεσαρισμένοι για μεγάλο χρονικό διάστημα, το σώμα σας παράγει κορτιζόλη, μια ορμόνη που αυξάνει την όρεξή σας και σας οδηγεί στην κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και λιπαρά.
Η κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και κορεσμένα λιπαρά μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του σωματικού βάρους. Μπορείτε σαφώς να συσχετίσετε το άγχος με την αύξηση του σωματικού βάρους.
Το κλειδί είναι να γνωρίζετε τους εκλυτικούς παράγοντες και να είστε έτοιμοι όταν το στρες είναι πιθανό να σας χτυπήσει την πόρτα. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να προμηθευτείτε ισορροπημένα σνακ με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες και υγιεινά λιπαρά. Προσπαθήστε να μην έχετε πρόχειρα σνακ με υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά και ζάχαρη. Επιπλέον, η άσκηση μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο του στρες και στη βελτίωση της συνολικής σας υγείας.
- Καρδιακά προβλήματα
Μερικές φορές το στρες μπορεί να προκαλέσει υψηλή αρτηριακή πίεση, φλεγμονή ή άλλες αγγειακές παθήσεις. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλικό επεισόδιο ή καρδιακή προσβολή.
Η ακριβής σχέση μεταξύ του στρες και των καρδιακών προβλημάτων είναι ακόμη ασαφής, αλλά πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι υπάρχει.
Για παράδειγμα, πολλοί άνθρωποι έχουν άγχος λόγω της εργασίας τους – το 10% έως 40% των εργαζομένων βιώνουν άγχος που σχετίζεται με την εργασία τους (το 33% αυτών των ανθρώπων βιώνουν σοβαρό χρόνιο άγχος). Η έρευνα διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που βιώνουν στρες από την εργασία έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρδιαγγειακά νοσήματα.
Μια μελέτη διαπίστωσε ότι τα άτομα με εργασία με υψηλό στρες έχουν 22% υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου σε σχέση με τα άτομα με εργασία χαμηλού στρες. Οι θέσεις εργασίας υψηλού στρες ορίζονται σε αυτή τη μελέτη ως θέσεις εργασίας που είναι ψυχολογικά απαιτητικές (από την άποψη της ψυχικής επιβάρυνσης, του φόρτου συντονισμού και της πίεσης του χρόνου). Επιπλέον, οι άνθρωποι βιώνουν άγχος όταν έχουν λιγότερο έλεγχο στην εργασία τους και στο πόσο σκληρά αναμένεται να εργαστούν.
Ορισμένες συμπεριφορές και παράγοντες μπορούν να οδηγήσουν σε αυξημένο κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις και εγκεφαλικά επεισόδια. Το άγχος μπορεί να οδηγήσει ένα άτομο να εμπλακεί σε αυτές τις συμπεριφορές οι οποίες περιλαμβάνουν:
- Κάπνισμα
- Υπερκατανάλωση τροφής
- Έλλειψη σωματικής δραστηριότητας
- Ανθυγιεινή διατροφή
- Μη λήψη φαρμάκων σύμφωνα με τις οδηγίες
Το χρόνιο στρες μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχική υγεία και στην υψηλή αρτηριακή πίεση, παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν σε αυξημένο κίνδυνο καρδιακής νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου.
Για να αποφύγετε τα καρδιακά προβλήματα που σχετίζονται με το στρες, μπορείτε να δοκιμάσετε έναν υγιεινό για την καρδιά τρόπο ζωής που μπορεί να περιλαμβάνει:
- Τρώτε περισσότερα φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης, άπαχο κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλών λιπαρών και λιγότερο αλάτι, κορεσμένα λιπαρά και πρόσθετη ζάχαρη
- Τουλάχιστον 150 λεπτά άσκησης μέτριας έντασης κάθε εβδομάδα
- Να κόψετε το κάπνισμα, αν είστε καπνιστής
- Αντικαταστήστε τα ζαχαρούχα ποτά με νερό
Προσπαθήστε να μειώσετε το άγχος στη ζωή σας, εντοπίζοντας τις πηγές άγχους και δουλεύοντας πάνω σε λύσεις για τη διαχείρισή τους, είτε αυτό σημαίνει να παίρνετε άδεια από τη δουλειά όταν χρειάζεται είτε να περνάτε περισσότερο χρόνο με την οικογένεια ή τους φίλους σας. Μπορείτε επίσης να εξασκηθείτε στην ενσυνειδητότητα και τον διαλογισμό.
- Αϋπνία
Το άγχος μπορεί να προκαλέσει υπερένταση, μια βιολογική κατάσταση στην οποία οι άνθρωποι δεν αισθάνονται υπνηλία. Και η αϋπνία -μια διαταραχή του ύπνου κατά την οποία ένα άτομο έχει επίμονα προβλήματα πτώσης και διατήρησης του ύπνου- προέρχεται συνήθως από το στρες.
Ενώ σημαντικά στρεσογόνα γεγονότα μπορεί να προκαλέσουν αϋπνία που περνάει μόλις περάσει το στρες, η μακροχρόνια έκθεση σε χρόνιο στρες μπορεί να διαταράξει τον ύπνο και να συμβάλει σε διαταραχές του Ύπνου
Επικεντρωθείτε στον υγιεινό ύπνο και την υγιεινή του ύπνου (να κάνετε το περιβάλλον σας να ευνοεί την καλή ξεκούραση).
Μπορείτε να το κάνετε αυτό:
- Όταν πηγαίνετε την ίδια ώρα για ύπνο καθώς και όταν ξυπνάτε την ίδια ώρα κάθε μέρα
- Όταν αποφεύγετε την καφεΐνη (ειδικά αργότερα μέσα στην ημέρα)
- Όταν αποφεύγετε τα αλκοολούχα ποτά, τα μεγάλα γεύματα και τα ποτά πριν από τον ύπνο
- Όταν διατηρείτε τη θερμοκρασία στο υπνοδωμάτιό σας δροσερή
- Όταν απαλλαγείτε από περισπασμούς (θορύβους, έντονα φώτα ή τηλεόραση)
Μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε τη γιόγκα ή άλλη δραστηριότητα που μειώνει το άγχος κατά τη διάρκεια της ημέρας ή τη γνωσιακή- συμπεριφορική θεραπεία για να ανακουφιστείτε από τυχόν άγχος μαζί με την αϋπνία και το άγχος σας.
- Πονοκέφαλοι
Το άγχος μπορεί να σας αφήσει με πονοκέφαλο τάσης ή ημικρανία, είτε κατά τη διάρκεια του άγχους είτε μετά στην περίοδο “χαλάρωσης”.
Οι πονοκέφαλοι τάσης είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος πονοκεφάλου. Συνήθως οι ασθενείς αισθάνονται σαν μια “ταινία που πιέζει το κεφάλι” και εμφανίζονται στην περιοχή του κεφαλιού, του τριχωτού της κεφαλής ή του αυχένα. Επειδή το άγχος κάνει επίσης τους μυς σας να είναι σφιγμένοι, μπορεί να κάνει έναν ήδη άσχημο πονοκέφαλο ακόμα χειρότερο.
Ενώ μπορείτε να αντιμετωπίσετε τον πονοκέφαλο με φάρμακα, μπορείτε επίσης να βρείτε τρόπους να αντιμετωπίσετε το άγχος που τον προκαλεί. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την τροποποίηση της διατροφής και του τρόπου ζωής σας. Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε εκπαίδευση χαλάρωσης ή διαχείρισης του στρες που μπορεί να περιλαμβάνει:
- Μασάζ
- Βιοανάδραση
- Ανατροφοδότηση γνωστικής συμπεριφοράς
- Βελονισμό
- Παγοκύστες ή θερμοφόρες
- Προβλήματα με τη μνήμη και τη μάθηση
Η σχέση μεταξύ μνήμης και άγχους δεν είναι ακόμη απόλυτα σαφής, αλλά οι ερευνητές πιστεύουν ότι το άγχος μπορεί να έχει αντίκτυπο στη μάθηση και τη μνήμη, ειδικά σε συνθήκες σχολικής τάξης.
Οι έρευνες δείχνουν ότι τα στρεσογόνα γεγονότα είναι πολύ συνηθισμένα σε ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον (τόσο για τους μαθητές όσο και για τους καθηγητές) λόγω των εξετάσεων, των αξιολογήσεων και των προθεσμιών. Το άγχος σε σχέση με την εκπαίδευση επηρεάζει όντως τη μάθηση και τη μνήμη. Ωστόσο, οι έρευνες είναι αντικρουόμενες σχετικά με το αν πρόκειται για θετικό ή αρνητικό αντίκτυπο. Ορισμένες μελέτες διαπίστωσαν ότι το άγχος ενισχύει τη μνήμη, ενώ άλλες διαπίστωσαν ότι επιδιορθώνει τη μνήμη.
Δεν είναι ακόμη σαφές πόσο διαρκούν οι επιπτώσεις του στρες στη μνήμη και πότε η μνήμη εξασθενεί. Και είναι άγνωστο αν αυτές οι βλάβες εξαρτώνται από τους τύπους και τις εντάσεις των στρεσογόνων παραγόντων.
Δεδομένου ότι η έρευνα είναι τόσο περιορισμένη, δεν υπάρχουν αρκετές πληροφορίες για να δοθούν συστάσεις στους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς σχετικά με τον περιορισμό του στρες στη ζωή τους. Ωστόσο, όποιος βιώνει στρες μπορεί να ωφεληθεί από την τακτική άσκηση, τον επαρκή ύπνο, το διαλογισμό και την αποφυγή της καφεΐνης.
- Απώλεια μαλλιών
Η απώλεια μαλλιών μπορεί να εμφανιστεί μετά από μια στρεσογόνο περίοδο στη ζωή σας. Είτε πρόκειται για ένα διαζύγιο είτε για το θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου, τα μαλλιά σας μπορεί να πέφτουν εξαιτίας του στρες. Όταν το άγχος υποχωρήσει, τα μαλλιά σας θα σταματήσουν να πέφτουν. Μπορεί να χρειαστούν έξι έως εννέα μήνες για να ξαναβρούν τα μαλλιά σας τον κανονικό τους όγκο.
Το στρες και το άγχος μπορεί επίσης να συμβάλλουν σε μια διαταραχή που ονομάζεται τριχοτιλλομανία, κατά την οποία οι άνθρωποι τραβούν τα μαλλιά τους επανειλημμένα. Τα άτομα που πάσχουν από αυτή την πάθηση αναφέρουν συχνά ότι βιώνουν άγχος πριν τραβήξουν τα μαλλιά τους. Η θεραπεία για την τριχοτιλλομανία μπορεί να περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή, γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία και εκπαίδευση αντιστροφής των συνηθειών (εντοπισμός των συνηθειών και προσπάθεια αλλαγής τους μέσω ευαισθητοποίησης και κοινωνικής υποστήριξης).
- Υψηλό σάκχαρο στο αίμα
Το στρες είναι γνωστό ότι αυξάνει το σάκχαρο στο αίμα και αν έχετε ήδη διαβήτη τύπου 2, μπορεί να διαπιστώσετε ότι το σάκχαρο στο αίμα σας είναι υψηλότερο όταν βρίσκεστε υπό πίεση.
Το στρες και το άγχος συμβαδίζουν και το άγχος μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης και γλυκόζης, καθώς και σε αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη.
Σε μια μελέτη, τα άτομα που βίωναν υψηλά επίπεδα άγχους ήταν λιγότερο πιθανό να τηρήσουν τις τροποποιήσεις του τρόπου ζωής, όπως η άσκηση και οι διατροφικές αλλαγές, για τη θεραπεία του διαβήτη.
- Γαστρεντερικά προβλήματα
Όταν είστε στρεσαρισμένοι ή αγχωμένοι, οι ορμόνες που απελευθερώνονται μπορεί να επηρεάσουν την πέψη, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από γαστρεντερικά (GI) προβλήματα όπως:
- Δυσπεψία
- Κράμπες στο στομάχι
- Διάρροια
- Δυσκοιλιότητα
- Απώλεια της όρεξης
- Ναυτία
- Πεπτικά έλκη
Ειδικότερα, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS), το οποίο χαρακτηρίζεται από πόνο και περιόδους δυσκοιλιότητας και διάρροιας, θεωρείται ότι τροφοδοτείται εν μέρει από το στρες.
- Δερματικά προβλήματα
Το άγχος μπορεί να επιδεινώσει τα προβλήματα ή τις διαταραχές του δέρματος. Συγκεκριμένα, το άγχος έχει αντίκτυπο στην ακμή. Το ίδιο το άγχος δεν μπορεί να προκαλέσει ακμή, αλλά μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα της ακμής. Όταν το άγχος σας εντείνεται, η σοβαρότητα της ακμής αυξάνεται.
Το άγχος μπορεί επίσης να επιδεινώσει την ψωρίαση Πολλοί γιατροί αρχίζουν να ενσωματώνουν τεχνικές διαχείρισης του στρες, όπως η βιοανάδραση και ο διαλογισμός στα προγράμματα θεραπείας της ψωρίασης.
- Πρόωρη γήρανση
Τόσο τα τραυματικά γεγονότα όσο και το χρόνιο στρες μπορούν να συμβάλουν στην πρόωρη γήρανση. Αυτό συμβαίνει επειδή το στρες μειώνει τα τελομερή στα κύτταρα. Τα τελομερή είναι τα προστατευτικά καλύμματα στα άκρα των χρωμοσωμάτων των κυττάρων. Όταν τα τελομερή μικραίνουν, αυτό προκαλεί ταχύτερη γήρανση των κυττάρων σας.
Πώς να διαχειριστείτε το άγχος σας;
Ενώ υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους το στρες μπορεί να επηρεάσει το μυαλό και το σώμα σας, υπάρχουν τρόποι να μειώσετε και να διαχειριστείτε το στρες σας. Απλώς πρέπει να βρείτε τι είναι το κατάλληλο για εσάς.
Ακολουθούν μερικές συμβουλές για τη μακροπρόθεσμη διαχείριση του άγχους σας:
- Ασκηθείτε τακτικά. Οι περισσότεροι ενήλικες θα πρέπει να στοχεύουν σε 150 λεπτά σωματικής δραστηριότητας κάθε εβδομάδα
- Δοκιμάστε μια χαλαρωτική δραστηριότητα όπως ο διαλογισμός, η γιόγκα ή ασκήσεις μυϊκής χαλάρωσης
- Βεβαιωθείτε ότι κοιμάστε αρκετά κάθε βράδυ. Πολλοί ενήλικες χρειάζονται περισσότερο από επτά ώρες ύπνου κάθε βράδυ
- Αποφύγετε την κατανάλωση ποτών και τροφίμων με καφεΐνη
- Δουλέψτε πάνω στις δεξιότητες διαχείρισης του χρόνου σας. Αποφασίστε ποιες εργασίες πρέπει να γίνουν και ποιες εργασίες μπορούν να περιμένουν
- Επικοινωνήστε με τους φίλους και την οικογένειά σας για υποστήριξη
Η ζωή μπορεί να είναι αγχωτική. Οι περισσότεροι άνθρωποι βιώνουν περιόδους άγχους κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Αλλά αν βιώνετε χρόνιο στρες, το σώμα σας και η συνολική σας ευεξία μπορεί να παρουσιάσουν συμπτώματα. Ευτυχώς, υπάρχουν πολλοί τρόποι για να διαχειριστείτε το άγχος.
Προσπαθήστε να καταλάβετε τους παράγοντες που σας προκαλούν και βρείτε τρόπους να κόψετε ή να μειώσετε αυτούς τους παράγοντες. Εάν δυσκολεύεστε να διαχειριστείτε το άγχος σας μόνοι σας, απευθυνθείτε σεέναν ειδικό για υποστήριξη.
https://wikihealth.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου