Οι Κέλτες μισθοφόροι των ελληνιστικών βασιλείων και η Γαλατία της Μικράς Ασίας
Ανήκαν στον Πολιτισμό Λα Τεν, του οποίου το λίκνο ήταν η βορειοανατολική Γαλλία και η νότια Γερμανία, ο οποίος επεκτάθηκε και άνθησε από το 450 π.Χ. μέχρι τον 1ο αιώνα π.Χ. στη Γαλλία, την Ελβετία, την Αυστρία, καθώς και στις περιοχές της Βοημίας, Μοραβίας, Σλοβακίας και Ουγγαρίας.
Στην κελτική κοινωνία, αν και περιστρεφόταν γύρω από μια αριστοκρατία πολεμιστών, η θέση των γυναικών ήταν αρκετά υψηλή. Στις πρώιμες περιόδους οι γυναίκες συμμετείχαν και στις εχθροπραξίες και στην ιερατική βασιλεία. Παρόλο που αργότερα οι Κέλτες υιοθέτησαν το πατριαρχικό πρότυπο, διατήρησαν στη μυθολογία και τη λογοτεχνία τους τη μνήμη γυναικών που αναδείχθηκαν ως ηγέτιδες και πολεμίστριες.
Οι Γαλάτες ήταν φυλετική και γεωργική κοινωνία, αντίθετα από τους άλλους κελτικούς λαούς. Κυβερνούνταν από βασιλείς, η δικαιοδοσία των οποίων απλωνόταν συνήθως σε μικρές μόνον περιοχές. Η κελτική κοινωνία βασίστηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου στον βουκολισμό και την ανατροφή βοοειδών ή προβάτων. Απ’ ό,τι φαίνεται υπήρξε γεωργική εκμετάλλευση στον κελτικό κόσμο, αλλά όχι σημαντική. Η σημασία των βοοειδών και της ποιμενικής ζωής δημιούργησε έναν μοναδικό θεσμό στην κελτική, ιδιαίτερα την ιρλανδική, ζωή, τις επιδρομές για την αρπαγή ζώων, δηλαδή την ζωοκλοπή.
Δεν υπήρξε καμία αστικοποίηση οποιουδήποτε είδους ανάμεσα στους Κέλτες, ως την ρωμαϊκή διακυβέρνηση. Στην Ιρλανδία, η αστικοποίηση δεν εμφανίστηκε μέχρι τις δανικές και νορβηγικές εισβολές και η κοινωνία βασιζόταν κυρίως στο ανταλλακτικό εμπόριο. Οι ιεροπραξίες τελούνταν από μια ειδική ιερατική τάξη, τους αποκαλούμενους από τους Ρωμαίους «δρυίδες». Οι δρυίδες τελούσαν «βαρβαρικά» ή «φρικτά» τελετουργικά στις λίμνες και τα άλση. Υπάρχει μάλιστα συναίνεση μεταξύ των Ελλήνων και των Ρωμαίων ότι αυτά τα τελετουργικά περιελαβαναν ανθρωποθυσίες. Υπάρχουν στοιχεία ανθρωποθυσιών μεταξύ των Κελτών, αλλά η ανθρωποθυσία δεν φαίνεται πως ήταν η επικρατούσα πρακτική.
Σύμφωνα με τον Ιούλιο Καίσαρα, που δίνει και την μακροσκελέστερη περιγραφή των δρυϊδών, επίκεντρο της κελτικής πεποίθησης ήταν η μετενσάρκωση των ψυχών από το ένα σώμα στο άλλο με στόχο την τελειοποίηση. Σύμφωνα με τον Ιούλιο Καίσαρα, οι τρεις τάξεις της γαλατικής κοινωνίας ήταν οι δρυίδες, οι ιππείς και ο λαός. Οι δρυίδες ήταν οι μορφωμένοι μεταξύ των Γαλατών και κατείχαν την υψηλότερη κοινωνική θέση, ακριβώς όπως η τάξη των Μπραχμάνων κατείχε την υψηλότερη κοινωνική θέση μεταξύ των Ινδών.
Οι δρυίδες, των Γαλατών, όπως και σε άλλους κελτικούς λαούς ήταν αρμόδιοι για την πολιτιστική και θρησκευτική γνώση, καθώς επίσης και για τις τελετουργικές ιεροπραξίες. Οι δρυίδες, φημισμένοι για την σοφία τους σε διάφορους τομείς, κατείχαν όχι μόνον θρησκευτική αλλά και κοινωνική δύναμη, που ενδεχομένως σε ύστερες φάσεις εξελίχθηκε σε πολιτική.
Όταν ήταν αρχηγός ο Βρέννος, οι Γαλάτες (με αρχηγό το Βρέννο), αφού κατατρόπωσαν τις λεγεώνες των Ρωμαίων (κοντά) στον ποταμό Αλλία, κατέστρεψαν εντελώς την πόλη Ρώμη εκτός από το Καπιτώλιο, για το οποίο πήραν ως αντάλλαγμα ένα τεράστιο χρηματικό ποσό. Τότε ο Κάμιλλος, ο οποίος είχε παραμείνει εξόριστος για πολύ καιρό στην Αρδέα, εξαιτίας της λείας από τους Βηίους, η οποία δεν είχε μοιραστεί ακριβοδίκαια, εκλέχτηκε δικτάτορας, αν και απουσίαζε˙ αυτός ακολούθησε τους Γαλάτες, ενώ (που) ήδη αποχωρούσαν: αφού τους εξολόθρευσε, πήρε πίσω όλο το χρυσάφι. Επειδή αυτό ζυγίστηκε εκεί, έδωσε το όνομά του στην πόλη: ονομάζεται δηλαδή Πίσαυρο, επειδή εκεί ζυγίστηκε το χρυσάφι. Ύστερα από αυτή την πράξη (ο Κάμιλλος) επέστρεψε στην εξορία, από όπου όμως γύρισε, αφού τον παρακάλεσαν.
Πρίν την εισβολή στην Ελλάδα, Κέλτες μισθοφόροι στρατιώτες είχαν υπηρετήσει για κάτι παραπάνω από έναν αιώνα και υπό τις διαταγές Ελληνικών πόλεων-κρατών, κυρίως στη Μεγάλη Ελλάδα (Ιταλία). Μάλιστα, σώμα Κελτών στάλθηκε από το Διονύσιο των Συρακουσών για να βοηθήσει τους Σπαρτιάτες στη διαμάχη τους με τους Θηβαίους.
Τον 3ο αιώνα π.Χ. οι Γαλάτες αρχίζουν να κατεβαίνουν προς τα Βαλκάνια και φτάνουν ως τους Δελφούς, τους οποίους καταστρέφουν. Ένα μέρος τους περνάει στη Μικρά Ασία και εγκαθίσταται στην περιοχή που θα πάρει το όνομά τους: Γαλατία. Οι Γαλάτες της Μικράς Ασίας υπηρετούν τους βασιλιάδες της περιοχής ως μισθοφόροι και σιγά σιγά εξελληνίζονται (εγκαταλείπουν τη μητρική τους γλώσσα). Είναι χαρακτηριστικό ότι κάποιοι Γαλάτες μισθοφόροι που υπηρετούσαν τους Έλληνες βασιλιάδες της Αιγύπτου χάραξαν μια επιγραφή (γκράφιτι, όπως γίνεται σήμερα στους τοίχους) που δηλώνει την παρουσία τους, και η επιγραφή είναι στα ελληνικά.
Οι πιο εντατικές επαφές Ελλήνων και Κελτών γίνονται στη νότια Γαλλία, όπου κυριαρχεί, ως ελληνικό κέντρο, η Μασσαλία, αποικία της μικρασιατικής Φώκαιας. Από τους Μασσαλιώτες οι Κέλτες δανείζονται το ελληνικό αλφάβητο για να γράψουν τη γλώσσα τους. Σώζεται ένας αρκετά μεγάλος αριθμός κελτικών επιγραφών γραμμένων με το ελληνικό αλφάβητο. Ξέρουμε επίσης ότι οι ευκατάστατοι Κέλτες έστελναν τα παιδιά τους στη Μασσαλία για να μάθουν ελληνικά.
Τον 2ο αιώνα π.Χ., η μεσογειακή Γαλατία είχε αναπτυχθεί κι ευημερούσε περισσότερο από τις βόρειες και έντονα δασώδεις γαλατικές περιοχές, στις οποίες υπήρχαν ελάχιστες πόλεις εκτός από φρούρια.
Στην Θράκη το 277 π. Χ. Οι Γαλάτες δέχτηκαν ακόμα ένα μεγάλο χτύπημα, τη φορά αυτή, από τον Αντίγονο Γονατά, ο οποίος γυρίζοντας από τον Ελλήσποντο στη Μακεδονία συνάντησε 20.000 Κέλτες που είχαν εισβάλει στη Θράκη. Στη σύγκρουση της Λυσιμαχείας που ακολούθησε, οι Γαλάτες συνετρίβησαν έχοντας τεράστιες απώλειες. Παρά ταύτα, τα εσωτερικά προβλήματα, που αντιμετώπιζε ο Αντίγονος, δεν του επέτρεψαν να δώσει μια τελική λύση στη Γαλατική απειλή και έτσι οι Κέλτες κατάφεραν να καταλάβουν ένα μεγάλο μέρος της Θράκης, όπου και ίδρυσαν το κράτος της Τύλιδος, που για 70 χρόνια ανάγκαζε τις κοντινές Ελληνικές πόλεις να πληρώνουν φόρους, προκειμένου να αποφεύγουν τις επιδρομές.
Ένα δεύτερο τμήμα (το οποίο εμπεριείχε και το μεγαλύτερο μέρος των Κελτών του Κομοντόριου που επέζησαν της ήττας στην Ελλάδα) πέρασε στη Μικρά Ασία κατέλαβε την περιοχή της Φρυγίας και τελικά ίδρυσε κράτος το οποίο ονομάσθηκε Γαλατία, αφού ο Αντίοχος δεν κατόρθωσε να τους εμποδίσει, παρά τη νίκη του εναντίον τους στη λεγόμενη μάχη των ελεφάντων (275 π. Χ.).
Τέλος, τον 3ο αιώνα ο Μιθριδάτης βασιλιάς του Πόντου χρησιμοποίησε τους Κέλτες, ως μισθοφόρους, στον πόλεμο κατά του Πτολεμαίου του Β’ της Αιγύπτου. Οι Γαλάτες προσέφεραν πολύτιμες υπηρεσίες και ο Μιθριδάτης για να τους ανταμείψει τους παραχώρησε εδάφη στην κεντρική Τουρκία. Εκεί οι Κέλτες, για να τονίσουν το γεγονός ότι στη μάχη άρπαξαν ως λάφυρα τις άγκυρες πολλών αιγυπτιακών πλοίων, ίδρυσαν πόλη την οποία ονόμασαν Άγκυρα, που όλοι σήμερα γνωρίζουμε ως πρωτεύουσα του Τουρκικού κράτους.
Γαλατία ονομάζονταν κατά την αρχαιότητα, η περιοχή στα υψίπεδα της κεντρικής Ανατολίας στη Μικρά Ασία, στην περιοχή που βρίσκεται σήμερα η πρωτεύουσα της Τουρκίας, η Άγκυρα. Η Γαλατία πήρε το όνομά της από το μεταναστευτικό ρεύμα κελτικών φυλών Γαλατών κατά τον 3ο αιώνα π.Χ.: μια ομάδα περίπου 10.000 Κελτών πολεμιστών με δούλους και γυναικόπαιδα διέσχιζαν τη Θράκη και κατευθύνονταν στη Μικρά Ασία, έπειτα από έκκληση του βασιλιά του ελληνιστικού κράτους της Βιθυνίας, Νικομήδη Α’ του Φιλέλληνα, στη διαμάχη ενάντια στον αδερφό του.
Τελικώς, η ομάδα αυτή εγκαταστάθηκε στις περιοχές της ανατολικής Φρυγίας και Καππαδοκίας στην κεντρική Ανατολία, στην περιοχή που πήρε και το όνομά τους. Τα εδάφη της επαρχίας διαιρούνταν ανάμεσα στις 3 φυλές των Γαλατών, καθεμία από τις οποίες είχε τον ηγέτη της. Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος αναφέρει τις φυλές αυτές με τα λατινικά ονόματα Τεκτόσαγες, Τολιστοβόγιοι και Τρόκμοι. Μετά το θάνατο του Αμύντα το 25 π.Χ., η ελληνιστική επαρχία της Γαλατίας ενσωματώνεται στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία από τον αυτοκράτορα Οκταβιανό Αύγουστο.
Στον αντίποδα οι Αιτωλοί, που αναμφισβήτητα πρωτοστάτησαν στην απόκρουση της Γαλατικής επιδρομής, αύξησαν σημαντικά την επιρροή τους στην κεντρική Ελλάδα, επεκτείνοντας την συμπολιτεία τους και ελέγχοντας ουσιαστικά τη Δελφική Αμφικτυονία αποκλείοντας από τις συνεδρίες της όσα κράτη δεν βρίσκονταν υπό τον έλεγχό τους, μαζί και των Μακεδόνων βασιλέων. Τέλος καθιέρωσαν και εορτή σε ανάμνηση της νίκης τους (τα Σωτήρια), που περιελάμβανε αγώνες και θυσίες και ήταν αφιερωμένη στον Δία και στον Απόλλωνα και τελούταν μάλλον κάθε δύο χρόνια, φυσικά στους Δελφούς.
Πάνω από όλα όμως απέδειξαν, μαζί με τους άλλους Έλληνες φυσικά, ότι οι αγώνες που γίνονται από ελεύθερους ανθρώπους κατά της επιβολής, της βαρβαρότητας και της τρομοκρατίας, από όπου αυτές και αν προέρχονται και με όποιον τρόπο εφαρμόζονται, αργά ή γρήγορα έχουν νικηφόρα αποτελέσματα, μήνυμα που ηχεί σήμερα πιο επίκαιρο από ποτέ.
Οι περισσότερες αρχαίες πηγές µαρτυρούν πως κανείς εχθρός δεν επέζησε, πράγµα όµως µάλλον αναληθές. Σηµασία έχει πως οι Έλληνες πραγµατοποίησαν έναν αληθινό άθλο εφάµιλλο των Μηδικών, και µάλιστα υπό σαφέστατα αντιξοότερες συνθήκες. Θα τολµήσουµε να πούµε πως η νικηφόρα έκβαση του πολέµου αυτού είναι µια ακόµη απόδειξη πως οι Έλληνες µεγαλουργούν στις δυσκολίες.
Πηγές:
http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/history/ag_history/browse.html?start=130
http://greekworldhistory.blogspot.com/2014/03/279.html
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Γαλατία_(Μικρά_Ασία)
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Γαλατία
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Κελτικός_πολιτισμός
https://latistor.blogspot.com/2015/06/21-xxi.html
greekhistoryandprehistory
https://koukfamily.blogspot.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου