Τι Κρύβεται Mέσα Στο Μάτι Της Σαχάρας

Τι Κρύβεται Mέσα Στο Μάτι Της Σαχάρας

Lab of Datum

Γιάννης Ρίτσος – Ο μεγάλος ποιητής της Ρωμιοσύνης

 Γιάννης Ρίτσος – Ο μεγάλος ποιητής της Ρωμιοσύνης

Διαμαντής Γιάννης Θ.

11.11.2021, 11:05

«Το μόνο για το οποίο υπερηφανεύομαι είναι ότι δεν άφησα ανεκμετάλλευτη ούτε μία στιγμή μου»

Σαν σήμερα, πριν από 31 χρόνια, στις 11 Νοεμβρίου 1990, έφυγε από τη ζωή ένας από τους κορυφαίους ποιητές μας, ο Γιάννης Ρίτσος, την ίδια ακριβώς ήμερα που κατά τραγική σύμπτωση πέθανε και ο σπουδαίος ηθοποιός Αλέξης Μινωτής.

«ΤΑ ΝΕΑ», 12.11.1990, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Ο e-ΕΦΚΑ… ανακαινίζεται για να μειωθεί η γραφειοκρατία

Η Παρασκευή Κατημερτζή, η Μικέλα Χαρτουλάρη, ο Γιώργος Σαρηγιάννης και «ΤΑ ΝΕΑ» της 12ης Νοεμβρίου 1990 θυμούνται μία από τις πολλές, σπουδαίες ποιητικές  στιγμές του Ρίτσου.

9 Μαΐου 1936: Η μητέρα του Τάσου Τούση θρηνεί τον γιο της, τον πρώτο νεκρό της αιματηρής καταστολής της διαδήλωσης των καπνεργατών της Θεσσαλονίκης.

«Το ρολόι του χρόνου γυρνά πενήντα πέντε ολόκληρα χρόνια πίσω, στον Μάιο του 1936. Ο εικοσιπεντάχρονος τότε Γιάννης Ρίτσος, συγκλονισμένος από τη φωτογραφία της μάνας που θρηνεί πάνω στο σώμα του νεκρού απεργού στη Θεσσαλονίκη, κλείνεται μέσα στο σπίτι του για δυόμισι εικοσιτετράωρα και γράφει τον χιλιοτραγουδισμένο Επιτάφιό του [που μελοποιήθηκε από τον Μίκη Θεοδωράκη το 1960]»

Ο «Επιτάφιος» που εκδίδεται από τον Ριζοσπάστη το 1936, είναι η τρίτη ποιητική έκδοση του Ρίτσου, μετά το «Τρακτέρ» (1934) και τις «Πυραμίδες» (1935) και αναμφίβολα αποτελεί το πιο καθοριστικό ίσως σημείο για την πορεία του.

Η ζωή του

Η σημειολογία των πρώτων του βιογραφικών στοιχείων είναι ισχυρότατη. Γεννήθηκε την Πρωτομαγιά του 1909 και οι γονείς του ονομάζονταν Ελευθέριος και Ελευθερία.

Μεγάλωσε στη Λακωνία . Στην ηλικία των 12 ετών έχασε τη μητέρα και τον αδερφό του από φυματίωση και το 1925 έπιασε στην Αθήνα την πρώτη του δουλειά: «αντιγραφέας» της Εθνικής Τράπεζας.

Ακολουθούν πέντε σκληρά χρόνια που σημαδεύονται από την οικονομική καταστροφή του εύπορου ως τότε πατέρα του, αλλά και της προσβολής και του ίδιου του Ρίτσου από φυματίωση.

Το 1930 ο Ρίτσος που θέλει να εκφραστεί μέσα από κάθε τέχνη, εργάζεται ως ηθοποιός και σκηνοθέτης στην Εργατική Λέσχη.

Ο «Επιτάφιός» του το 1936 γίνεται ανάρπαστος ξεπερνώντας τις 10.000 πωλήσεις, ενώ το 1937 ο Ρίτσος γράφει ακόμα ένα μνημειώδες έργο, «Το τραγούδι της αδέλφής μου» με το οποίο κέρδισε την αναγνώριση του Κωστή Παλαμά.

Το 2008, ο Αναστάσης Βιστωνίτης γράφει στο «ΒΗΜΑ»:

«Το 1937 η αδελφή του Γιάννη Ρίτσου, Λούλα εισάγεται στο Δρομοκαΐτειο με βαρύτατο ψυχικό νόσημα κι ο ποιητής γράφει συγκλονισμένος την ποιητική σύνθεση «Το τραγούδι της αδελφής μου».

»Την ίδια χρονιά τον χαιρετίζει ο Παλαμάς με τον πασίγνωστο στίχο «παραμερίζουμε ποιητή για να περάσεις». Δεν επρόκειτο για μιαν απλή έξαρση. Θα αποδεικνυόταν ότι ο Παλαμάς απευθυνόταν σε έναν ποιητή πραγματικά κορυφαίο, ο οποίος πεθαίνοντας το 1990 θα άφηνε πίσω του ένα έργο τόσο επιβλητικό που ακόμη και σήμερα μόνο τον θαυμασμό προκαλεί»

Σε όλες τις μεγάλες και δύσκολες στιγμές του ελληνισμού ο Ρίτσος είναι παρών. Αλβανικό Μέτωπο, ο κατοχικός χειμώνας της πείνας, εμφύλιος, μετεμφυλιακές και δικτατορικές εξορίες (Λήμνος, Μακρόνησος, Άη Στρατης, Γυάρος, Λέρος, Σάμος) και δεν σταματά ποτέ να δημιουργεί. Γράφει ποίηση, πεζό, θέατρο, μεταφράζει και ζωγραφίζει.

Η Ρωμιοσύνη

Το 1954 εκδίδεται για πρώτη φορά, ως τμήμα της συλλογής του Ρίτσου, «Αγρύπνια», η σπουδαία «Ρωμιοσύνη» που γράφτηκε τη διετία 1945-1947

Aυτά τα δέντρα δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό,
αυτές οι πέτρες δε βολεύονται κάτου απ’ τα ξένα βήματα,
αυτά τα πρόσωπα δε βολεύονται παρά μόνο στον ήλιο,
αυτές οι καρδιές δε βολεύονται παρά μόνο στο δίκιο.

Το 1966 η «Ρωμιοσύνη», όπως πριν λίγα χρόνια και ο «Επιτάφιος», μελοποιήθηκε από τον Μίκη Θεοδωράκη και τραγουδήθηκε μοναδικά από τον Γρηγόρη Μπιθικώτση.

Σε κείμενό του για τον Γιάννη Ρίτσο, ο Μίκης Θεοδωράκης αναφέρεται στη συναυλία της Ρωμιοσύνης το 1966 στο γήπεδο της ΑΕΚ, στη Νέα Φιλαδέλφεια:

«Το καλοκαίρι του ’66 (σ.σ. λίγους μήνες πριν τη Χούντα του ’67) αποφασίσαμε να κάνουμε το μεγάλο άλμα: Συναυλία σε γήπεδο, μιας και δεν μας χωρούσαν πια οι κλειστές αίθουσες. Διαλέξαμε την ΑΕΚ στη Ν. Φιλαδέλφεια. Ήταν η πρώτη Λαϊκή Συναυλία σε ανοιχτό χώρο.

»Περάσαμε με το αυτοκίνητο και πήραμε απ’ το σπίτι τους το Γιάννη και τη Φιλίτσα. Μπροστά στο γήπεδο, καθισμένοι στα καφενεία οι ηλικιωμένοι άντρες και γυναίκες, όλοι τους αντιστασιακοί, περίμεναν να μπουν πρώτοι. (…)

»Εκατοντάδες με στολές γύρω-γύρω, σαν μπαμπούλες, για να φοβίζουν. Άλλες εκατοντάδες χαφιέδες, για να αναγνωρίζουν και να τρομοκρατούν. (…)

Γιάννης Ρίτσος και Μίκης Θεοδωράκης. Πηγή: yannisritsos.gr

»Εμείς με τον Ρίτσο βγαίναμε απ’ τα αποδυτήρια στο γήπεδο, που ήταν ακόμα άδειο. Κοιτάζαμε τον ουρανό και σαν μέλη κάποιου φανταστικού αρχαίου χορού φωνάζαμε μισοαστεία μισοσοβαρά:

–       Έλα λαέ! Νίκησε λαέ! Λαέ, δείξε τη δύναμή σου!

Κι από μέσα οι γυναίκες μας να μας μαλώνουν, μήπως και μας ακούσει κανείς και μας περάσει τρελλούς…»

Το γήπεδο τελικά γέμισε.

«Διήυθυνα πρώτα το ‘Μαουτχάουζεν’ με τη Μαρία Φαραντούρη και μετά τη ‘Ρωμιοσύνη’ με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση. Ο Γιάννης Ρίτσος, καθισμένος ακριβώς πίσω μου ρουφούσε τη συγκλονιστική στιγμή με όλους τους πόρους της ψυχής του.

»Δεν ήταν μόνο η μουσική, η ποίηση, το τραγούδι. Ήταν προπαντός αυτή η μυστική μέθεξη όλων αυτών των χιλιάδων, που μέσα απ’ τη ‘Ρωμιοσύνη’ ξαναζούσαν μέσα τους και ξαναδημιουργούσαν ιδεατά το μέγα όνειρο που είχαν όλοι μαζί ζήσει, αφού οι ίδιοι το είχαν πρώτα δημιουργήσει…»

Ο Ρίτσος για τον Ρίτσο

Το 1984, μιλούν στην Εύα Νικολαΐδου και το περιοδικό «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ» η γυναίκα του Γιάννη Ρίτσου, Φαλίτσα και η κόρη τους Έρη. Ο ίδιος μίλησε ελάχιστες φορές δημόσια για τον ίδιο και το έργου του. Στο τέλος της συνέντευξης αυτής όμως, ο ποιητής απαντά με τρόπο ιδιαίτερο στο ερώτημα για το πόσο ακόμα θα γράφει.

Απαντά με ένα απόσπασμα από τον, ανέκδοτο ακόμα τότε, ένατο τόμο  της συλλογής διηγημάτων του που κυκλοφόρησαν από το 1982 ως το 1986, «Εικονοστάσιο των ανωνύμων αγίων».

«Αν μ’ αξιώσει, όπως λένε ο θεός και η ζωή μού χαρίσει λίγους χρόνους ακόμα, θα συνεχίσω, όχι ‘θα ολοκληρώσω’, θα συνεχίσω το ‘Εικονοστάσιο των ανωνύμων αγίων’, που θα το κρεμάσω κι αυτό κατάντικρυ στη ματαιότητα.

»Η τέχνη για μένα, δεν είναι τρόπος για να μπορέσω να αποκτήσω επώνυμη θέση στα Γράμματα ή φιλοδοξία.

»Τέχνη, για μένα, είναι απόλυτη βιολογική, προσωπική αναγκαιότητα, που εκτείνεται πέρα από το άτομό μου, στη δημιουργία».

«ΤΑ ΝΕΑ», 13.11.1990, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Δύο χρόνια αργότερα, το 1986,  εκδίδεται το πεζογράφημά του «Ο Αρίοστος αρνείται να γίνει Άγιος», που ήταν ο ένατος και τελευταίος τόμος του «Εικονοστάσιο Ανωνύμων Αγίων».  Όπως σημείωνε ο ίδιος: «Ένα ξαφνικό γεγονός (ο θάνατος του αξέχαστου φίλου Μάνου Κατράκη) με υποχρέωσε να επιστρέψω στην Αθήνα και μ΄έβγαλε εντελώς έξω από το σαρκαστικό κλίμα του Αρίοστου…»

Ο Νίκος Μπακουνάκης γράφοντας στον «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ» το 1987, αναφέρεται στο «Εικονοστάσιο» και στο ότι ο Γιάννης Ρίτσος απέφευγε να δίνει συνεντεύξεις:

«Ο ποιητής δεν συνηθίζει να δίνει συνεντεύξεις. Κάτι τέτοιο θα τον έφερε αυτόματα στη θέση του κριτή του έργου του. Πράγμα που θεωρεί  άλλους αρμοδιότερους απ’ αυτόν να τον κάνουν. Δεν δίνει συνεντεύξεις ειδικά τώρα, μετά το τέλος του «Εικονοστασίου», αυτών των εννιά βιβλίων, όπου ο ποιητής άδειασε την ψυχή του. Γιατί το ‘Εικονοστάσιο’ είναι ημερολόγια και αυτοβιογραφία μαζί»

Έτσι μέσα από το ‘Εικονοστάσιό’ του ο Ρίτσος ουσιαστικά προσωπογραφεί και τον ίδιο και όπως σημειώνει ο Μπακουνάκης, το κάνει με αυτοκριτική:

«Πίσω απ’ τα ‘ωραία’ διαφαίνεται  ο κίνδυνος σχηματισμού μιας ‘σχολής’, μιας βολικής μανικέρας δελεαστικής αλλά καθόλου ευθύβολης. Γι’ αυτό κι εγώ, με το καινούριο μου πουλόβερ που μου χάρισε η Ρούλα, επιμένω να κατακρίνω τις τρικλοποδιές που βάζει στη φωνή μου η αισθητική αυταρέσκεια. Και κάθε φορά που συλλαμβάνω επ’ αυτοφώρω τον εαυτό μου ν’ ακκίζεται υποκρινόμενος τον ωραίο ταχυδακτυλουργό ή τον δεξιοτέχνη κλόουν ή το κέρινο μανεκέν μιας προθήκης της οδού Σταδίου, τον πιάνω απ’ τ’ αυτί και του φωνάζω: Αρίοστε, άσε τις ζεβζεκιές και τις κουτσουκέλες, άσε τα σκέρτσα και τις μπούρδες. Πες την αλήθεια».

«ΤΑ ΝΕΑ», 14.1.1989, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Στο ‘Εικονοστάσιο’ δίνει ο Ρίτσος και τον ορισμό της ποίησης:

«Η ποίηση είναι κάτι απίστευτο, θαυμαστό και θαυματουργό, κάνει κατορθωτό το ακατόρθωτο, όπως κάνουν και τα όνειρα, με τη διαφορά πως τα όνειρα διαλύονται γρήγορα και ξεχνιούνται, ενώ τα ποιήματα πραγματοποιούν τα όνειρα και πλαταίνουν τον κόσμο»

Ο Γιάννης Ρίτσος «έφυγε» στα 81 του χρόνια έχοντας δημιουργήσει όσο περισσότερο μπορούσε κι αυτό ήταν κάτι για το οποίο υπερηφανευόταν.

Το 1989, δήλωσε στη Μικέλα Χαρτουλάρη και «ΤΑ ΝΕΑ»:

«Με κατηγορούν ότι είμαι πολυγράφος. Εγώ όμως, το μόνο για το οποίο υπερηφανεύομαι είναι ότι δεν άφησα ανεκμετάλλευτη ούτε μία στιγμή μου.

Κάθε στιγμή περιέχει μία αιωνιότητα και δεν την εξαντλήσαμε»

https://www.tovima.gr/

Τέσσερις παράξενες εκκλησίες της χώρας που δεν μοιάζουν με καμία άλλη

 Τέσσερις παράξενες εκκλησίες της χώρας που δεν μοιάζουν με καμία άλλη

Κάποιες από αυτές έχουν ιδιαίτερη και παλιά ιστορία

Από άκρη σε άκρη της Ελλάδας θα συναντήσει κανείς εκκλησίες μεγαλύτερες ή μικρότερες, ναούς και εξωκκλήσια.

Κάποιες από αυτές τις εκκλησίες έχουν ιδιαίτερη και παλιά ιστορία ενώ άλλες ξεχωρίζουν λόγω της εμφάνισης και του τρόπου κατασκευής τους. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι υπάρχει εκκλησία στην Ελλάδα η οποία δεν χρειάστηκε οροφή και πάτωμα για να κατασκευαστεί και θα την δούμε παρακάτω.

Παναγία Κακαβιώτισσα

Η Παναγία η Κακαβιώτισσα είναι μια από τις πιο παράξενες και εντυπωσιακές εκκλησίες της Ελλάδας. Κι αυτό γιατί πρόκειται για μια ελληνική εκκλησία χωρίς σκεπή, ένα μικρό εξωκλήσι γραφικό στην κορυφή ενός λόφου στην Λήμνο. Η μικρή και ιδιαίτερη εκκλησία χτίστηκε το 1.300 και εντυπωσιάζει κάθε επισκέπτη. Όσον αφορά το όνομά της, αυτό το πήρε από την τοποθεσία της. Πώς πήρε το όνομά της; Κι αυτό γιατί βρίσκεται στο όρος Κάκαβος στη Λήμνο, μέσα σε μια σπηλιά, ανάμεσα στα επιβλητικά βράχια.

Αγία Θεοδώρα

Η Αγία Θεοδώρα είναι αδιαμφισβήτητα μια από τις πιο εντυπωσιακές και γνωστές εκκλησίες όχι μόνο της Πελοποννήσου αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας. Ξεχωρίζει από τα 17 μεγάλα δέντρα που ξεπηδούν από τη στέγη του ναού και τα οποία φτάνουν σε ύψος 20 μέτρων. Και φυσικά, όπως πιθανόν γνωρίζεις, οι θρύλοι που συνοδεύουν το εκκλησάκι τη Αγίας Θεοδώρας είναι πολλοί. Το μικρό αυτό αλλά καθ’ όλα εντυπωσιακό εκκλησάκι δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι έχει μπει στο βιβλίο Γκίνες ως «θαυμαστό ναΐδριο». Οσοι βρεθούν στα σύνορα Αρκαδίας και Μεσσηνίας, κάνουν πάντα μια στάση για να θαυμάσουν τη μοναδικότητα που προσφέρει ο ναός της Αγίας Θεοδώρας. Ευκαιρία να το κάνεις και εσύ την επόμενη φορά.

Αγία Φωτεινή

Η Αγία Φωτεινή Μαντίνειας είναι ναός που βρίσκεται απέναντι από τον αρχαιολογικό χώρο της Μαντίνειας στην Αρκαδία. Ένα δείγμα μοναδικής αρχιτεκτονικής το οποίο ξεχωρίζει όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο. Πρόκειται για ένα δημιούργημα ξεχωριστής αισθητικής το οποίο μάλιστα δεν έχει ενιαίο τρόπο κατασκευής. Συγκεκριμένα ο ναός συνδυάζει βυζαντινά στοιχεία με άλλους αρχαιότροπους ρυθμούς με έναν χαρακτηριστικό τρόπο.

Εξωκκλήσι της Ανάληψης

Στην Αττική βρίσκεται η τέταρτη από τις πιο παράξενες εκκλησίες αυτής της λίστας. Είναι το εξωκκλήσι της Ανάληψης ή αλλιώς «Tρύπια εκκλησία» όπως συνηθίζουν να την αποκαλούν. Η συγκεκριμένη εκκλησία βρίσκεται στον Υμηττό και είναι μέσα σε μια σπηλιά με μεγάλη ανοιχτή είσοδο. Δεν είναι τυχαία σε αυτή τη λίστα μιας και από την πρώτη στιγμή που θα φτάσεις εκεί, την βλέπεις εντυπωσιάζεσαι. Αποτελεί έναν ιδιαίτερο χώρο προσευχής κυριολεκτικά μέσα στο δάσος. Η ανάληψη στον Υμηττό είναι ένας ναός από αυτούς που σπάνια συναντάς και τραβάει σίγουρα τα βλέμματα, όπως αναφέρει το exploringgreece.

Πηγή: news.gr

https://www.onlarissa.gr/

Η διαλειμματική νηστεία και η κετογονική δίαιτα στην εκπομπή «Όλα για τη ζωή μας»

Κάθε Σαββατοκύριακο στις 08:50, στο MEGA, ο Μιχάλης Κεφαλογιάννης μάς δείχνει τον δρόμο για μια καλύτερη ζωή

Το Σάββατο 13 Νοεμβρίου, η εκπομπή «Όλα για τη ζωή μας» βάζει στο μικροσκόπιο δύο από τις πιο δημοφιλείς δίαιτες, τη διαλειμματική νηστεία και την κετογονική δίαιτα. Οι επιστήμονες αναλύουν πόσο βοηθούν στην απώλεια βάρους και πώς επηρεάζουν τους δείκτες υγείας. Τονίζουν επίσης ότι οι εκάστοτε δίαιτες της μόδας δεν είναι ωφέλιμες για όλους και δεν ταιριάζουν σε όλους.

Καλεσμένη του Μιχάλη Κεφαλογιάννη είναι η δημοσιογράφος Νάνσυ Παραδεισανού, η οποία έχει κάνει διαλειμματική νηστεία και εξηγεί γιατί την διέκοψε παρότι έχασε βάρος.

Στις υπόλοιπες ενότητες της εκπομπής παρουσιάζονται το ουρογεννητικό σύνδρομο της εμμηνόπαυσης και τρόποι αντιμετώπισής του, υποδείξεις που πρέπει να ακολουθήσουμε προτού υιοθετήσουμε ένα κατοικίδιο, καθώς και προτάσεις για φυσικούς χυμούς με χειμερινά φρούτα.

Την Κυριακή 14 Νοεμβρίου, η εκπομπή βάζει στο επίκεντρο την καλή λειτουργία της καρδιάς και παρουσιάζει τα δέκα μυστικά για δυνατή καρδιά, όπως αυτά προκύπτουν από τις τελευταίες επιστημονικές μελέτες.

Ο Μιχάλης Κεφαλογιάννης υποδέχεται στο στούντιο τον δημοσιογράφο Ιορδάνη Χασαπόπουλο, ο οποίος μιλά για όλες τις αλλαγές που έκανε στον τρόπο ζωής του ώστε να ενισχύσει την υγεία της καρδιάς του.

Επιπλέον, ενημερωνόμαστε για τη γονιμότητα στα δύο φύλα και παρακολουθούμε ένα ενδιαφέρον βίντεο για την αρθρίτιδα και πόσο συμβάλλει στην αντιμετώπισή της η καλή επικοινωνία του γιατρού με τον ασθενή.

https://www.protothema.gr/

Είδαμε την ταινία Καλάβρυτα 1943: Άθλια προπαγάνδα - Τελικά μάθαμε ότι οι Γερμανοί ήταν φίλοι μας!

 Είδαμε την ταινία Καλάβρυτα 1943: Άθλια προπαγάνδα - Τελικά μάθαμε ότι οι Γερμανοί ήταν φίλοι μας!

Νίκος Τζιανίδης

Συντάκτης-Αρθρογράφος

«Καλάβρυτα 1943». Δεν ήταν μόνο ο «καλός αυστριακός» που (μας) προκάλεσε, ήταν ολόκληρη η ταινία! 

Επέστρεφα με μιαν αγωνία από την κινηματογραφική αίθουσα, για να μην ξεχάσω. Προσπαθούσα να τα φυλάξω όσα με εξόργισαν και όσα μου προκάλεσαν αποστροφή. Και δεν χρειάστηκε κόπος πολύς. Όσο η ώρα περνούσε, τόσο αυτά που με θύμωσαν με κυρίευαν περισσότερο. Η ταινία «Καλάβρυτα 1943», ήταν από την αρχή μέχρι τέλους της, μια απόπειρα εξαγνισμού για τους Ναζί! Έτσι ακριβώς και δεν υπερβάλω. Ήταν μια οιονεί κάθαρση, μια προσπάθεια αναζήτησης ελαφρυντικών στοιχείων (πρόχειρη, αλλά ουσιαστική) για την δικαιολόγηση των ηθικών ρύπων, που άφησαν πίσω τους οι «δήμιοι του 20ου αιώνα». Να τα πάρουμε με τη σειρά; Να τα πάρουμε!

Τα 6 σημεία της ταινίας που χωρούν συζήτηση

1: Η γερμανίδα δικηγόρος της κυβέρνησης, που καλείται να αντικρούσει τα επιχειρήματα των αντιδίκων Καλαβρυτινών, οι οποίοι απαιτούσαν αποζημιώσεις από το γερμανικό κράτος, έρχεται σε επαφή με το «παρελθόν» της πόλης που σφαγιάσθηκε ανηλεώς και με περισσή αίσθηση ευθύνης θέτει το δάχτυλο επί των τύπον των ανοιχτών πληγών. Ο σκληρός γραφειοκράτης Γερμανός αίφνης εμφανίζεται ως ευαισθητοποιημένος με συναισθηματικό ενδιαφέρον για τον αντίπαλό του! Γιατί; Θα δούμε στη συνέχεια.

2: Ο «καλός αυστριακός», δεν είναι απλά περαστικός από την ταινία, είναι ο βασικός και ουσιαστικός πρωταγωνιστής: Είναι εκείνος που προσφέρει σοκολάτα στο τρομαγμένο ελληνόπουλο, είναι εκείνος που θα δεχτεί την επίπληξη του ανωτέρου του, για το βλέμμα συμπόνιας προς τον κατακτημένο και τέλος είναι εκείνος που θα σπάσει την αλυσίδα που δένει τις γυναίκες των Καλαβρύτων με τον θάνατο. Ο μύθος υπερβαίνει την αλήθεια και δημιουργεί συμπάθεια για τον ολετήρα ανθρώπων, Ναζί κατακτητή. Και σ’ αυτόν θα επανέλθουμε.

3. Στον διαβόητο αξιωματικό  S.D. Doenhert (Τένερ), που έδωσε τη διαταγή εκτέλεσης των ανδρών στο λόφο του Καπή και επίσης την διαταγή να καεί το σχολείο (σύμφωνα με το σενάριο…) ουσιαστικά παρέχεται ελαφρυντικό. Τον εκβιάζει ο στρατηγός με το παρελθόν της οικογενείας του, ο ίδιος φαίνεται ευαίσθητος και διστακτικός στο λόφο του θανάτου να δώσει το παράγγελμά για ν' αρχίσει ο όλεθρος και μόνο όταν εμφανίζεται ο στρατηγός εντός μαύρης μερσεντές στον λόφο (!) υποχρεώνεται να υπακούσει στη διαταγή. Αυτό ακριβώς περνάει η ταινία: Υποχρεώθηκε να υπακούσει! Ο ηθοποιός δε, που υποδύθηκε τον «άφαντο» μετά το τέλος του Πολέμου, Τένερ, εμφανίζεται από άχρωμος έως και συμπαθής στον θεατή·  η συμπεριφορά του στους κατοίκους του σπιτιού που επιτάχτηκε και τον «φιλοξένησαν», ήταν αρκετά οικία και πολιτισμένη. στα όρια της φιλικής θα έλεγε κάποιος. Όλα αυτά από έναν άνθρωπο που, όπως περιγράφουν μαρτυρίες και καταγράφεται στο βιβλίο του νομικού και συγγραφέα Δημήτρη Μαγκριώτη: «Θυσίαι της Ελλάδος και Εγκλήματα Κατοχής 1941-1944»: «Ο επικεφαλής των γερμανών δολοφόνων Τέννερτ (sic) επήγαινεν από καιρού εις καιρόν σαν δαιμονισμένος δια να παρακολουθήση εκ του πλησίον τα πτώματα και να πεισθεί ότι όλοι οι τυφεκισθέντες απέθανον και δεν είχεν επιζήσεις κανείς από αυτούς. …Οπλισμένος με τα δύο του πιστόλια επυροβόλει δεξιά κι αριστερά κατά των φονευθέντων θέλων να δώση ο ίδιος την χαριστικήν βολήν». Αυτός ο δήμιος των Καλαβρύτων, στην ταινία εξωραΐζεται εμφανώς καλυμμένα!

4: Οι Αντάρτες έφταιγαν για το αιματοκύλισμα των Καλαβρύτων και των γύρω χωριών. Αυτό αφήνει να εννοηθεί σε κάποια στιγμή η αντίδραση της πρωταγωνίστριας όταν μαθαίνει για την εκτέλεση των γερμανών ομήρων από τους άντρες του ΕΛΑΣ. Είναι η διαχρονική δικαιολογία Γερμανών και συνεργατών τους (Ταγματασφαλιτών στην Ελλάδα) για τα εγκλήματα στον άμαχο πληθυσμό. 

5. Η δικηγόρος του γερμανικού κράτους, αφού έχει ακούσει την δραματική ιστορία του επιζώντα Νικόλα Ανδρέου (Μαξ φον Ζίντοφ) δακρύζει, κυριεύεται από τύψεις, επισκέπτεται το Μουσείο του Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος και υποβάλλει την παραίτησή της από την υπόθεση, στον γερμανό υπουργό, προϊστάμενό της! Αντί να αναζητήσει στοιχεία, η δικηγόρος, για να υποστηρίξει τη θέση της γερμανικής κυβέρνησης αναζητούσε επιζώντες των Καλαβρύτων! Γιατί; Δεν καταλάβαμε… Ή μάλλον καταλάβαμε: για να εξαγνίσει τους συμπατριώτες της!

6. Ο επιζών της σκοτεινής εκείνης νύχτας της σφαγής, δίνει στη γερμανίδα δικηγόρο την ανεκτίμητης αξίας φωτογραφία με τον εκτελεσθένα αδελφό του, ως ανάμνηση της συνάντησής τους… Κι εκείνη με τη σειρά της, αναζητεί και βρίσκει (μυθοπλασία μυθοπλασία, αλλά όλα έχουν ένα όριο) την εν ζωή σύζυγο του «καλού αυστριακού» - που θα έπρεπε λογικά να είναι πάνω από 90 χρονών, αλλά ας το δεχτούμε - και της δίνει τη φωτογραφία λέγοντας: «Αν έζησαν οι γυναίκες και τα παιδιά των Καλαβρύτων, στον σύζυγό σας το οφείλουν»! Με άλλα λόγια αν έμειναν ζωντανές υπάρξεις να τριγυρίζουν σαν φαντάσματα επί δεκαετίες στα Καλάβρυτα, το οφείλουμε σε έναν καλό στρατιώτη της 117ης Μεραρχίας καταδρομών, που αφάνισε ό,τι ζωντανό στο πέρασμά της, από τη Σερβία μέχρι την Ελλάδα!
Και κάτι τελευταίο στη συλλογιστική μας: Ατυχής (πιστεύουμε) η επιλογή του Μαξ φον Σίντοφ στο να ερμηνεύσει ένα Έλληνα, που δεν ακούμε να μιλάει ελληνικά, παρά να ψελλίζει κάτι μουρμουρητά. Ποια η σχέση του σουηδού ηθοποιού με την πονεμένη ιστορία των Ελλήνων; Άλλη υπόθεση η ερμηνεία του.

Κακό σενάριο, ελλειματική σκηνοθεσία

Και ξεφυλλίζουμε το κεφάλαιο ταινία: Φτωχής έμπνευσης σενάριο και πρόχειρο: Οι Γερμανοί αξιωματικοί μιλούν αγγλικά, κάποιοι γερμανοί στρατιώτες φωνάζουν γερμανικά, ο βασικός πρωταγωνιστής - Έλληνας υποτίθεται - δεν γνωρίζει τη γλώσσα μας, οι Καλαβρυτινοί της 10ετίας του '40 γνωρίζουν άπταιστα αγγλικά ή γερμνανικά και άντε να τελειώσουμε την ταινία να εισπράξουμε. Αυτή η εντύπωση μας έμεινε: προχειροδουλειά! Ο Τζέιμς Πάρις θα κρυφογελάει από ψηλά...

Σκηνοθετικά; Μετριότατη! Κακή, ίσως; Η σκηνή στο σχολείο, για γέλια. Οι γυναίκες χτυπούν την πόρτα να τους ανοίξουν για να μην πνιγούν από τους καπνούς της φωτιάς και καμιά δεν κάνει «μια έτσι» να σπάσει τα τζάμια των παραθύρων, να μπει ο αέρας στο κρτήριο. Όταν ο «καλός αυστριακός» ανοίγει την πόρτα και ξεχύνονται τα γυναικόπαιδα στο προαύλιο, το πλάνο διευρύνεται και δείχνει γυναίκες (μουτζουρωμένες σαν θερμαστές παλιού βαποριού) να πηδούν και από τα παράθυρα… Κι ενώ η Ιστορία μας λέει ότι έχουν ακουστεί τα πολυβόλα και όλες έντρομες μετά το σχολείο τρέχουν στον «Γολγοθά», η ταινία μας αφηγείται επίσκέψεις σε σπίτια άλλων γυναικών, που μάλλον δεν είχαν χρόνο να πάνε στο σχολείο κι έμειναν να ξεκουραστούν...

Στον λόφο του Καπή: Ούτε μια κραυγή, ούτε ένας θρήνος, μια πράξη απόγνωσης έστω. Όλα συγκρατημένα, δήθεν από το σοκ. Οι περιγραφές μιλούν για έναν λόφο-μια κραυγή στα πέρατα! Ο σκηνοθέτης το είδε αλλιώς. Δικαίωμά του, αλλά απέτυχε (κατά τη γνώμη μας). Η πιο δυνατή σκηνή της ταινίας, που θα έπρεπε και θα μπορούσε να είναι ένα επικό ποίημα, παρουσιάστηκε σαν στιχάκι σε παλίο ημερολόγιο! Κι αν πεις για την εκτέλεση; Άνευρη! Δίχως ερύματικότητα και - κυρίως - ένταση, όπως θα επιτάσσαν οι στιγμές. 

Οι ερμηνείες; Κάκιστες πλην μιας. Παιδική παράσταση για την επέτειο των 78 χρόνων από τη Σφαγή σε σχολειό των Καλαβρύτων θα βγάλει σίγουρα περισσότερο πάθος από τους μικρούς ερμηνευτές, παρά από τους επαγγελματίες που πρωταγωνίστησαν στην ταινία. «Πλην μιας» είπαμε πιο πάνω. Κι αυτή η μία ήταν του αείμνηστου πλέον Μαξ φον Σίντοφ. Ο Σουηδός, έγραψε ιστορία στα 28 του χρόνια παίζοντας σκάκι με τον Θάνατο στην «7η Σφραγίδα» του Μπέργκμαν και σφράγισε στα 90 του, με την λιτή ερμηνεία του (το άλλοθι της ταινίας), περιγράφοντας τον «θάνατο» στην κακοποίηση της Ιστορίας του Νικόλα Δημητρόπουλου…

Επιμύθιο 1: Όταν ακουμπάς ιστορικά θέματα με τίτλο όπως «Καλάβρυτα 1943», οφείλεις να είσαι απόλυτα πιστός στα γεγονότα και πάντα εντός ιστορικού πλαισίου.
Επιμύθιο 2: Δεν ήταν μόνο ο «καλός αυστριακός» η πρόκληση, ήταν ολόκληρη η φιλοσοφία της ταινίας.
Επιμύθιο 3: Τελικά οι Γερμανοί ήταν (και είναι) φίλοι μας!

Υ.Γ. Και κάτι τελευταίο: Στους τίτλους τέλους αναγράφεται ότι η Σφαγή των Καλαβρύτων ήταν από τις μεγαλύτερες σε χριστιανικό πληθυσμό από τους Ναζί. Χριστιανοί ήταν και οι Πολωνοί που αποδεκατίστηκαν από τους απεχθείς άνδρες των SS και οι Ρώσοι και οι Γάλλοι και οι Ολλανδοί και, και και. Προφανώς το «Χριστιανοί» κάνει τη διάκριση μεταξύ των Εβραίων και του Ολοκαυτώματος. Αδόκιμο όμως! Μην ξεχνάμε το φθινόπωρο του 1943 η Βέρμαχτ εκτέλεσε 5.200 Ιταλούς στρατιώτες στην Κεφαλονιά.

https://www.ethnos.gr/

ΣΟΚ! Le Monde diplomatique: Αίσιο τέλος μόνο όταν τα τουρκικά υποβρύχια που αγοράστηκαν από τη Γερμανία βυθίσουν ελληνικές φρεγάτες από τη Γαλλία

“Οι Ελληνικές ΕΔ εκτός από Rafale και τρεις φρεγάτες, θα πάρουν F-35, ελικόπτερα Sikorsky, drones, τορπίλες και πυραύλους- Το 2015 η Le Figaro έλεγε η Ελλάδα να πληρώνει τους πιστωτές της . Σήμερα κανείς δεν τολμά να μιλήσει επειδή η Ελλάδα αγοράζει οπλισμό από τον όμιλο Dassault, στον οποίο ανήκει η Le Figaro”

 Ένα αιχμηρότατο άρθρο για τα εξοπλιστικά προγράμματα της χώρας μας φιλοξενεί η Le Monde diplomatique, σημειώνοντας πως η “Ελλάδα νιώθει όντως ότι απειλείται από την Τουρκία”, απορώντας πως από “παρίας” της ΕΕ με την οικονομική καταρράκωση μετατρέπεται σε αγοραστή και αποκαλύπτοντας τα γρανάζια που συνδέουν την συντηρητική εφημερίδα Le Figaro που πρόσκειται στη γαλλική δεξιά και προ ετών “σταύρωνε” την χώρα μας, με τον όμιλο Dassault, από όπου αγοράζει η χώρα μας!

Σοκαριστικό όμως είναι το καταληκτικό σχόλιο του άρθρου, το οποίο υπογράφει ο Serge Halimi πρόεδρος και διευθυντής σύνταξης της Le Monde diplomatique.: “Δεν θα υπάρξει αίσιο τέλος έως ότου τουρκικά υποβρύχια που αγοράστηκαν από τη Γερμανία βυθίσουν ελληνικές φρεγάτες που κατασκευάστηκαν στη Γαλλία. Τότε η Ελλάδα μπορεί τελικά να αποφασίσει να αγοράσει ξανά το λιμάνι που πούλησε στην Κίνα (Πειραιάς). Και η «γαλλογερμανική εταιρική σχέση» έχοντας αποδείξει την ευελιξία της, η «στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης» θα είναι σε καλό δρόμο...”

Το άρθρο ξεκινάει αναφέροντας πως “τα Χριστούγεννα ήρθαν νωρίς για τις ένοπλες δυνάμεις της Ελλάδας”..

“Φέτος η κυβέρνηση τους δίνει 24 μαχητικά αεροσκάφη Rafale και τρεις φρεγάτες αιχμής. Αργότερα, θα πάρουν Lockheed Martin F-35, ελικόπτερα Sikorsky, drones, τορπίλες και πυραύλους. Ωστόσο, ο ελληνικός στρατός δεν θα είναι ο μόνος που γιορτάζει: οι Γάλλοι κατασκευαστές όπλων, ειδικότερα η Dassault, είναι από τους μεγαλύτερους προμηθευτές τους” σχολιάζει.

Στην συνέχεια κάνει αναφορά στο 2015 όταν “η Ελλάδα καταστράφηκε, υποβιβάστηκε σε προτεκτοράτο της «τρόικας» που εξέτασε κάθε τελευταίο στοιχείο των δαπανών της για να την αναγκάσει να αποπληρώσει ένα χρέος που αναγνωρίστηκε ότι ήταν «μη βιώσιμο». Με την επιμονή της Γερμανίας, η τρόικα ήταν ιδιαίτερα σκληρή στις δαπάνες κοινωνικής πρόνοιας. Υπήρξαν τεράστιες αυξήσεις στους φόρους και τις εισφορές ασφάλισης υγείας και μειώσεις στο επίδομα ανεργίας και στον κατώτατο μισθό (μείωση κατά 32% για κάτω των 25 ετών). Η ηλικία συνταξιοδότησης αυξήθηκε στα 67 έτη (ενώ οι συντάξεις συρρικνώθηκαν 14 φορές στη σειρά). και τα υπερπλήρη νοσοκομεία είχαν έλλειψη πόρων και φαρμάκων”.

Ωστόσο, οι στρατιωτικές δαπάνες φαίνεται να έχουν ξεφύγει από αυτούς τους αυστηρούς ελέγχους, σημειώνει η Le Monde diplomatique, αυξανόμενες από 2,46% του ΑΕΠ το 2015 σε 2,79% το 2020, το υψηλότερο στην ΕΕ.

“Σαφώς, αν θέλετε ειρήνη, προετοιμαστείτε για πόλεμο. Η Ελλάδα νιώθει όντως ότι απειλείται από την Τουρκία, η οποία ενεργεί ολοένα και πιο προκλητικά στην ανατολική Μεσόγειο και κατέχει παράνομα τμήμα της Κύπρου για σχεδόν 50 χρόνια. Αλλά αυτό δεν εμπόδισε την Ελλάδα και την Τουρκία να είναι αμφότερες μέλη του ΝΑΤΟ, ούτε τη Γερμανία να είναι ένας από τους κύριους προμηθευτές όπλων της Τουρκίας” προσθέτει το άρθρο.

Στην συνέχεια κατηγορεί την Le Figaro πως τ ο2015 “ήταν ιδιαίτερα άγρια”, ζητώντας από την Ελλάδα να πληρώνει τους πιστωτές της.

“Η Le Figaro υποστήριξε (όπως και σχεδόν όλα τα γαλλικά ΜΜΕ), ότι «κάθε Γάλλος πολίτης θα πρέπει να πληρώσει 735 ευρώ για να διαγράψει το χρέος της Ελλάδας». Το 2015 αυτό το χρέος ήταν 177% του ΑΕΠ. Τον Δεκέμβριο του 2020 είχε ξεπεράσει το 205%. Ωστόσο, η Le Figaro έχει πάψει να ανησυχεί για τους ευρωπαίους δανειστές. Γιατί; Κανείς δεν τολμά να πει ότι εαυτό συμβαίνει επειδή η Ελλάδα αγοράζει οπλισμό από τον όμιλο Dassault, στον οποίο ανήκει η Le Figaro”...

 

Το άρθρο καταλήγει με την σοκαριστική αναφορά:

“Δεν θα υπάρξει αίσιο τέλος έως ότου τουρκικά υποβρύχια που αγοράστηκαν από τη Γερμανία βυθίσουν ελληνικές φρεγάτες που κατασκευάστηκαν στη Γαλλία. Τότε η Ελλάδα μπορεί τελικά να αποφασίσει να αγοράσει ξανά το λιμάνι που πούλησε στην Κίνα (Πειραιάς) . Και η «γαλλογερμανική εταιρική σχέση» έχοντας αποδείξει την ευελιξία της, η «στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης» θα είναι σε καλό δρόμο...”

 https://www.pentapostagma.gr/