Ένα γλυκό ταξίδι στον κόσμο της σοκολάτας ξεκινά…

Ένα ταξίδι που δεν έχουμε ακόμα κάνει είναι στη χώρα της σοκολάτας… Ξέρουμε πως θα είναι από τα αγαπημένα σας, και φυσικά δεν θα εξαντληθεί σε ένα άρθρο, αλλά ανά περιόδους θα έρχεται να μας γλυκάνει με ένα ακόμα κομματάκι μαύρης, γάλακτος ή λευκής σοκολάτας. Στο πρώτο σοκολατένιο μας άρθρο θα βουτήξουμε για λίγο στην ιστορία της σοκολάτας, αλλά και συγκεκριμένα της τάρτας σοκολάτας, και θα φτιάξουμε μια δικιά μας υγιεινή παραλλαγή: μια τάρτα με bitter σοκολάτα, αχλάδι σε πετιμέζι και βάση φτιαγμένη με εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο. Όποιος λιγουρεύτηκε ας ακολουθήσει λοιπόν!

Η τάρτα σοκολάτας μας θα είναι υγιεινή και έτσι θα μπορούμε να απολαύσουμε ένα μεγάλο κομμάτι!

Μας αρέσει να προσεγγίζουμε μεθοδικά τα θέματα που συζητάμε, οπότε θα ξεκινήσουμε με τον ορισμό της σοκολάτας. Με τον ευρύ όρο σοκολάτα ονομάζουμε παρασκευές που περιέχουν ως βασικό συστατικό τους σπόρους από τους καρπούς του κακαόδεντρου.

Oι καρποί του κακαόδεντρου

Το πώς από το φυτό φτάνουμε στα προϊόντα -τα οποία είτε καταναλώνουμε απευθείας είτε χρησιμοποιούμε στη ζαχαροπλαστική- παρουσιάζεται επιγραμματικά από την Εθνική Ένωση Ζαχαροπλαστών των ΗΠΑ (National Confectioners Association): Οι αγρότες ανοίγουν τους καρπούς, βγάζουν τους σπόρους και ακολουθεί μια διαδικασία ζύμωσης και ξήρανσης. Έπειτα, οι σπόροι στέλνονται σε εργοστάσια σε όλο τον κόσμο, όπου περνάνε από έλεγχο και καθαρισμό, ψήνονται και αλέθονται. Το αποτέλεσμα είναι ένας κακαοπολτός.

Σπασμένοι καρποί κακαόδεντρου

Οι αποξηραμένοι σπόροι του κακάο

Στη συνέχεια, ο πολτός είτε πιέζεται ώστε να διαχωριστεί σε κακάο που αλέθεται σε σκόνη και βούτυρο κακάο από το οποίο βγαίνει η λευκή σοκολάτα, είτε αναμιγνύεται με άλλα υλικά, όπως η ζάχαρη, για να γίνει η γνωστή μας σοκολάτα σε πλάκες.

Σοκολάτα, ένα από τα βασικά συστατικά της ζαχαροπλαστικής και μια λατρεμένη λιχουδιά!

Σύγχρονη δημιουργία, τριλογία σοκολάτας, bitter, λευκής και γάλακτος

Η ιστορία της σοκολάτας είναι πανάρχαια και ξεκινάει κάπου στο 1900 π.Χ., στην περιοχή του σημερινού Νότιου Μεξικού και της Κεντρικής Αμερικής. Όπως περιγράφει σε άρθρο στις Γλυκές Αλχημείες (τ.42) η Χριστίνα Τζιάλλα, οι ανασκαφές έχουν δείξει πως οι Μάγια έπιναν ένα ζεστό ρόφημα σοκολάτας που όμως είχε πικρή γεύση. Εκτός από αυτό, όμως, χρησιμοποιούσαν τους σπόρους του κακαόδεντρου ως νόμισμα με ανταλλάξιμη αξία. Σοκολάτα έπιναν αργότερα και οι Αζτέκοι, με τη μορφή κρύου ροφήματος, βαμμένου με κόκκινο χρώμα, έντονα αρωματισμένου με τσίλι, βανίλια και σπόρους από το τροπικό δέντρο καπόκ.

Μπορεί να μην το σέρβιραν ακριβώς έτσι, αλλά, πολύ πολύ παλιά, οι Μάγια και οι Αζτέκοι αγαπούσαν το ρόφημα σοκολάτας!

Απολαμβάνοντας ζεστή σοκολάτα στη σύγχρονη εποχή…

Για πρώτη φορά στην Ευρώπη τους σπόρους έφερε ο Κολόμβος το 15ο αι, ο οποίος όμως γνώριζε μόνο την ανταλλακτική λειτουργία τους και έτσι κατέληξαν σε ένα μουσείο. Από τις ιστορικοπολιτισμικές μας γνώσεις, βέβαια, ξέρουμε πως την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν μουσεία. Υπήρχε όμως η συνήθεια να συγκεντρώνονται αξιοπερίεργα αντικείμενα που ανακάλυπταν οι εξερευνητές στα ταξίδια τους σε ειδικούς χώρους. Τα πρώτα αυτά «μουσεία» λέγονταν cabinets of curiosities, δηλαδή ντουλάπια με αξιοπερίεργα αντικείμενα. Τα δωμάτια αυτά το 17ο αι. απέκτησαν μεγάλη σημασία και αποτέλεσαν τον πρόδρομο των μουσείων όπως τα ξέρουμε σήμερα. Μέσα σε αυτό το ιστορικό πλαίσιο, θα τολμήσουμε να φανταστούμε τους πρώτους σπόρους κακάο να χάνονται μέσα σε ένα πλήθος από άλλα, πολύχρωμα και πολυποίκιλα «εξωτικά» αντικείμενα…

Ένα χαρακτηριστικό cabinet of curiosities είναι το μουσείο Wormiani, δηλαδή το μουσείο του φυσικού, ιστορικού και συλλέκτη Ole Worm, 1655 (πηγή).

Ο πρώτος Ευρωπαίος που γεύτηκε τη σοκολάτα, σύμφωνα με την Τζιάλλα, ήταν ο Ισπανός κατακτητής Ερνάν Κορτές το 16ο αι. Εκείνος ζήλεψε την αστείρευτη ενέργεια του αυτοκράτορα των Αζτέκων και δοκίμασε το θαυματουργό ρόφημα που ο αυτοκράτορας Μοντεζούμα έπινε σε λίγο υπερβολική θα λέγαμε ποσότητα -40 κούπες τη μέρα! Έτσι, η σοκολάτα έφτασε στην Ισπανία, αλλά μόνο στα σπίτια της αριστοκρατίας.

Το 17ο αι. η σοκολάτα έφτασε στην Ιταλία, όπου αντιμετωπίστηκε ως είδος μπαχαρικού, αλλά και ως ρόφημα. Στη συνέχεια, σειρά είχε η Αγγλία και έπειτα ολόκληρη η Ευρώπη. Στην Ελλάδα ήρθε στα μέσα του 19ου αι. και η πρώτη της μορφή ήταν ένα ακριβό ρόφημα που παρασκευάστηκε στο γλυκισματοποιείον Παυλίδη.

Από τότε, η σοκολάτα έχει καθιερώσει τη θέση της στη ζαχαροπλαστική, όπου τη συναντάμε σε ποικίλες μορφές, σε παντεσπάνια, μπισκότα, κρέμες, φύλλα και πολλά άλλα…

Πώς όμως από ρόφημα η σοκολάτα έφτασε να χρησιμοποιείται ως συστατικό στη ζαχαροπλαστική, για παράδειγμα ως γέμιση σε μια τάρτα; Μπορεί το 18ο αι. να προτιμούσαν να πίνουν τη σοκολάτα τους, και μάλιστα για πρωινό, αλλά υπήρχαν κάποιες πρώτες συνταγές που τη χρησιμοποιούσαν σε τάρτες. Σύμφωνα με την ιστορικό φαγητού Joyce White, μια συνταγή για Chocolate Tart (τάρτα σοκολάτα) εντοπίζεται στο βιβλίο του Patrick Lamb Royal Cookery or The Compleat Court Cook του 1731. Μεταγενέστερη εκδοχή της ίδιας συνταγής δημοσιεύτηκε στο βιβλίο της Hannah Glasse The Complete Confectioner του 1800.

Chocolate tart φτιαγμένη με τη συνταγή του 18ου αι. (πηγή)

Βάλτε μία γεμάτη κουταλιά από ρυζάλευρο μαζί με λίγο αλάτι σε μία κατσαρόλα, μαζί με τους κρόκους από πέντε αυγά, λίγο γάλα, ανακατέψτε τα καλά μαζί, μετά προσθέστε μια πίντα κρέμα και ζάχαρη σύμφωνα με την κατεύθυνσή σας. Βάλτε τα όλα να βράσουν πάνω από μία εστία, προσέχοντας να μη σβωλιάσουν. Εν τω μεταξύ, τρίψτε λίγη σοκολάτα σε ένα πιάτο, αποξηράνετέ την λίγο δίπλα στη φωτιά, και όταν η κρέμα βράσει, αφαιρέστε την πρώτα, ανακατέψτε καλά τη σοκολάτα μέσα της και αφήστε την δίπλα να κρυώσει. Στρώστε μια ταρτιέρα, βάλτε μέσα την κρέμα και ψήστε την. Όταν είναι αρκετό, γλασάρετέ την με ζάχαρη άχνη με ένα καυτό από τη φωτιά φτυάρι και σερβίρετέ την. Σημείωση: φτιάχνουμε τάρτα κανέλας με τον ίδιο τρόπο, μόνο χρησιμοποιώντας τριμμένη κανέλα αντί για σοκολάτα.

Royal Cookery or The Compleat Court Cook, 1731

Επομένως, οι τάρτες σοκολάτας αρχικά φτιάχνονταν με κρέμα με αυγά που έπρεπε να ψηθεί στο φούρνο. Υπάρχει και μια άλλη εκδοχή, που είναι και η συχνότερη θα λέγαμε σήμερα, η τάρτα που ψήνεται άδεια και γεμίζεται με μια πλούσια γκανάζ σοκολάτας. Μια τέτοιου είδους τάρτα αποτελεί μεταγενέστερη συνταγή, μιας και η γκανάζ διαβάσαμε πως ανακαλύφθηκε κάπου γύρω στο 1850, και μάλιστα τυχαία. Ένας μαθητευόμενος ζαχαροπλάστης έριξε κατά λάθος ένα βάζο κρέμα γάλακτος μέσα σε ένα μπωλ με σοκολάτα. Για να κρύψει τη γκάφα του, τα ανακάτεψε, ελπίζοντας πως θα περάσει απαρατήρητο. Ο δάσκαλός του τον κατάλαβε όμως και του φώναξε “ganache!”, δηλαδή άχρηστε… Και έτσι γεννήθηκε η αγαπημένη μας παρασκευή.

Γκανάζ σοκολάτας, ένα πεντανόστιμο και πανχρήσιμο ατύχημα!

Η κλασική γαλλική Tarte au chocolat φτιάχνεται με ζύμη τάρτας (pâte brisée ή pâte sablée) και γκανάζ σοκολάτας. Οι κλασικές ζύμες τάρτας, όμως περιέχουν μεγάλη ποσότητα βουτύρου. Στο Eat Dessert First, όπως έχουμε αναφέρει και σε άλλα άρθρα μας, θέλουμε να προτείνουμε υγιεινές εναλλακτικές που να χρησιμοποιούν αγνά υλικά του τόπου μας.

Γαλλική Tarte au Chocolat, με pâte sablée αμυγδάλου και επικάλυψη από γκανάζ σοκολάτας bitter από το ζαχαροπλαστείο του Jean-Paul Hévin στο Παρίσι (πηγή).

Έτσι, θα αντικαταστήσουμε τη βουτυράτη ζύμη τάρτας με μια εξίσου νόστιμη και τραγανή βάση τάρτας, φτιαγμένη με εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, και μάλιστα αγουρέλαιο. Εκτός από τα οφέλη στην υγεία μας από μια τέτοια επιλογή, η βάση αυτή είναι μια εξαιρετική νηστίσιμη (και χορτοφαγική) επιλογή για να τη γεμίσετε με φρούτα, μαρμελάδα, κρέμα από ταχίνι ή φυστικοβούτυρο, γκανάζ ελαιόλαδου ή ό,τι άλλο φανταστείτε, οπότε κρατήστε την!

Παλιότερη τάρτα σοκολάτας του Eat Dessert First με γκανάζ σοκολάτας και φουντούκια, διακοσμημένη με σαντιγί σοκολάτας.

Το αγουρέλαιο είναι το ελαιόλαδο που παράγεται από άγουρο καρπό ελιάς. Ανήκει στην κατηγορία του εξαιρετικού παρθένου ελαιόλαδου. Όπως διαβάσαμε σε άρθρο του περιοδικού Eat Me (τ.12), το αγουρέλαιο έχει πράσινο χρώμα χάρη στις χλωροφύλλες του άγουρου καρπού, οι οποίες έχουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Περιέχει ωφέλιμα για τον οργανισμό στοιχεία, βιταμίνες, μέταλλα και πολυφαινόλες. Συνήθως το χρησιμοποιούμε ωμό, ώστε να παίρνουμε το μέγιστο από τα θρεπτικά συστατικά του.

Η χρήση του αγουρέλαιου στη ζαχαροπλαστική θεωρείται κάπως «επικίνδυνη» λόγω της πιο πικρής και πικάντικης γεύσης του σε σχέση με το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο. Όμως, ο τολμών νικά και η σύγχρονη ζαχαροπλαστική δεν πρέπει να φοβάται! Έτσι, τολμήσαμε κι εμείς και το αποτέλεσμα μας ενθουσίασε! Η ελαφριά πικράδα του αγουρέλαιου, κατά τη γνώμη μας φυσικά, δένει τέλεια με τη bitter σοκολάτα… δοκιμάστε τη και θα δείτε!

Στη συνταγή μας χρησιμοποιήσαμε αγουρέλαιο από την εταιρεία Oleosophia από το χωριό Καλέντζι Κορινθίας. Η Oleosophia, η οικογενειακή επιχείρηση της Μαριάννας και του Γιώργου, παράγει σε περιορισμένες ποσότητες εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο από ελιές μαζεμένες στο χέρι από τον οικογενειακό ελαιώνα στους πρόποδες του όρους Φωκά, θέλοντας να προωθήσει το ελληνικό ήθος και τις αξίες της σε σχέση με τη φύση, τα αγαθά της και την ίδια τη ζωή.

Η συνταγή μας

Υγιεινή τάρτα με σοκολάτα bitter, αχλάδι σε πετιμέζι και βάση με εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο

Το πιστεύετε ότι αυτή η τάρτα είναι σχετικά υγιεινή;;

Υλικά για την υγιεινή βάση τάρτας

Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο (αγουρέλαιο)	160 ml
Αλεύρι μαλακό	390 γρ.
Πετιμέζι	30 γρ.
Αλάτι	1/3 κ.γ.
Κανέλα	1 κ.σ.
Εκχύλισμα βανίλια ή πικραμύγδαλο	3-4 σταγόνες

Το πρώτο βήμα είναι πάντα να συγκεντρώσουμε τα υλικά μας, και φυσικά να κάνουμε τις πιο ποιοτικές και υγιεινές επιλογές!

Πώς φτιάχνουμε την υγιεινή βάση τάρτας

Σε ένα δοχείο ανακατεύουμε το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, το πετιμέζι και το εκχύλισμα πικραμύγδαλου. Τοποθετούμε το αλεύρι, το αλάτι και την κανέλα στον κάδο του μίξερ. Ανάβουμε το μίξερ και ρίχνουμε σιγά σιγά το μείγμα ελαιόλαδου. Χτυπάμε για ένα λεπτό, μέχρι να σχηματιστεί μια ζύμη. Τυλίγουμε τη ζύμη με μεμβράνη και την τοποθετούμε στο ψυγείο για μία ώρα τουλάχιστον να σφίξει.

Ανακατεύουμε τα υγρά μαζί σε ένα δοχείο, ανακατεύουμε τα στερεά σε ένα μπωλ και τα ενώνουμε.

Χτυπάμε για ένα λεπτό στο μίξερ μέχρι να γίνει μια ζύμη.

Η ζύμη μας θα μοιάζει με μπισκότο, θα είναι θρυμματιστή και θα μυρίζει υπέροχα!

Τοποθετούμε τη ζύμη μέσα σε μια ταρτιέρα η φόρμα (εμείς χρησιμοποιήσαμε μια παραλληλόγραμμη) και την πιέζουμε με τα χέρια, μιας και είναι πολύ θρυμματιστή και δε θα απλωνόταν με πλάστη. Προειδοποίηση, θα χρειαστείτε λίγη δύναμη για να την απλώσετε σωστά… Ισιώνουμε την επιφάνεια με μια μεταλλική σπάτουλα ή ένα πιρούνι.

Προσπαθούμε να ισιώσουμε την επιφάνεια, αλλά δε σκάμε κιόλας, αφού θα την καλύψει η λαχταριστή γκανάζ που θα φτιάξουμε σε λίγο!

Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180°C στον αέρα για 25 λεπτά. Έπειτα την αφήνουμε να κρυώσει.

Υλικά για την γέμιση bitter σοκολάτας

Κουβερτούρα	200 γρ.
Κρέμα γάλακτος	400 γρ.
Καστανή ζάχαρη	2 κ.σ.

Πώς φτιάχνουμε τη γέμιση bitter σοκολάτας

Η γέμιση της τάρτας μας είναι στην ουσία μια γκανάζ σοκολάτας. Πρώτα απ’ όλα ψιλοκόβουμε την κουβερτούρα μας και την τοποθετούμε σε ένα μπωλ. Παράλληλα, σε ένα κατσαρολάκι ζεσταίνουμε την κρέμα γάλακτος με την καστανή ζάχαρη μέχρι να αρχίσει ο βρασμός, δηλαδή να βγάλει τις πρώτες μπουρμπουλίθρες. Τότε, αποσύρουμε την κρέμα από το μάτι και περιχύνουμε την ψιλοκομμένη κουβερτούρα. Σκεπάζουμε με μια μεμβράνη και αφήνουμε να σταθεί για ένα λεπτό. Έπειτα, ανακατεύουμε καλά με έναν αυγοδάρτη ή σπάτουλα, ώστε να ομογενοποιηθεί εντελώς.

Όταν ομογενοποιηθούν τα υλικά η γκανάζ μας θα είναι λεία και γυαλιστερή…

Ρίχνουμε την γκανάζ πάνω από τη βάση τάρτας και τοποθετούμε τη φόρμα στο ψυγείο για να σταθεροποιηθεί.

Γρήγορα στο ψυγείο!

Υλικά για τα αχλάδια σε πετιμέζι

Αχλάδια	2
Πετιμέζι	2 κ.σ.

Πώς φτιάχνουμε τα αχλάδια σε πετιμέζι

Ξεφλουδίζουμε τα αχλάδια και τα κόβουμε σε λεπτές φέτες, όσο πιο λεπτές τόσο το καλύτερο. Σε ένα τηγανάκι ρίχνουμε το πετιμέζι και το ζεσταίνουμε σε μέτρια φωτιά. Προσθέτουμε τα αχλάδια και τα αφήνουμε να βράσουν στο πετιμέζι για δέκα λεπτά, γυρίζοντάς τα ανά διαστήματα για να πάει το πετιμέζι από όλες τις πλευρές και να μαλακώσουν όπως πρέπει. Όσο πιο λεπτές είχαμε κόψει τις φέτες, τόσο πιο γρήγορα θα μαλακώσουν.

Επιδεικνύουμε τις ικανότητες μας κόβοντας τα αχλάδια σε λεπτές-λεπτές φετούλες.

Βράζουμε τα αχλάδια μας μέσα σε δύο κουταλιές της σούπας πετιμέζι για δέκα λεπτά, μέχρι να μαλακώσουν και να «μελώσουν».

Μόλις ετοιμαστούν και τα αχλάδια μας είναι η ώρα για food styling, διακόσμηση δηλαδή! Εδώ αυτοσχεδιάζουμε… Εμείς απλώσαμε τα αχλάδια στην επιφάνεια της γκανάς (με προσοχή γιατί δεν είχε προλάβει να πήξει) και πασπαλίσαμε με τραγανά στικς βρώμης.

Τοποθετούμε τα αχλάδια με προσοχή για να μη βουλιάξουν!

Έπειτα, τοποθετήσαμε την υγιεινή τάρτα μας στο ψυγείο για αρκετές ώρες, ένα αναγκαστικό βασανιστήριο για να σταθεροποιηθεί η γκανάζ μας και να μπορούμε να κόψουμε την τάρτα μας σε ωραία κομμάτια και να κεράσουμε όσους αγαπάμε… Υπομονή λοιπόν και καλή γλυκιά απόλαυση!

Ένα κομματάκι τάρτα σοκολάτα από το Eat Dessert First με πολύ αγάπη!

Ευχαριστούμε θερμά την οικογενειακή εταιρεία Oleosophia για τα προϊόντα που μας έστειλε για να στηρίξει τις συνταγές μας:

OLEOSOPHIA First Harvest Extra Virgin Olive Oil, OLEOSOPHIA First Harvest Manaki Extra Virgin Olive Oil μονοποικιλιακό από 100% πράσινες ελιές ποικιλίας Μανάκι και OLEOSOPHIA Premium Blend Manaki Extra Virgin Olive Oil, ένα blend με 80% πράσινες ελιές ποικιλίας Μανάκι, εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο ανωτέρας κατηγορίας, το οποίο παράγεται απ’ ευθείας από ελιές και μόνο με μηχανικές μεθόδους, με εξαγωγή εν ψυχρώ. Σε πολυτελείς, σύγχρονες συσκευασίες που μας άρεσαν πολύ!

https://eatdessertfirstgreece.com/

ΚΑΘΕ ΣΥΜΠΤΩΣΗ ΕΧΕΙ ΨΥΧΗ

ΚΑΘΕ ΣΥΜΠΤΩΣΗ ΕΧΕΙ ΨΥΧΗ

Μετά τη ‘Χαμένη Αναγνώστρια’ ο Φάμπιο Στάζι επαναφέρει στο νέο του βιβλίο ‘Κάθε σύμπτωση έχει ψυχή’, τον μοναχικό Βίντσε Κόρσο, τον βιβλιοθεραπευτή που περιπλανιέται στα μυστικά και τα νοήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας αναζητώντας απαντήσεις για τους ανθρώπους και την αλήθεια της ζωής.

‘Με λένε Βίντσε Κόρσο. Είμαι σαράντα πέντε χρονών, είμαι ορφανός και βιοπορίζομαι συνταγογραφώντας βιβλία. Εδώ και έξι μήνες ζω σ’ αυτό το ανακαινισμένο παλιό πλυσταριό στην οδό Μερουλάνα, με μίσθωση ορισμένου χρόνου. Συχνάζω μόνο σε παλαιοβιβλιοπωλεία, δεν τελειώνω ποτέ καμία παρτίδα σκάκι και, όποτε έχω διάθεση, μ’ αρέσει ν’ ακούω Τζαν Μαρία Τέστα ή κάποια παλιά τραγούδια της Ζιλιέτ Γκρεκό. Καμιά φορά κοιμάμαι με μια φίλη μου, αλλά έχουν περάσει ήδη ένα φθινόπωρο κι ένας χειμώνα από τότε που σταμάτησα να πιστεύω στην αγάπη. Διατηρώ όμως ακόμα μια παλιά μου συνήθεια: κάθε μέρα βγαίνω με τον Ντζάνγκο, τον μουγγό σκύλο μου, για να στείλω μια καρτ ποστάλ στον πατέρα μου, στη μοναδική διεύθυνση όπου ξέρω ότι είχε μείνει τουλάχιστον μια νύχτα.’

Ο Βίντσε Κόρσο  συνεχίζει να δέχεται πελάτες στη μικρή του σοφίτα και να ακούει με προσοχή τα προβλήματά τους αναζητώντας το φάρμακο γι’ αυτά στη βιβλιοθήκη του. Ευαίσθητος ακροατής, μοιράζεται τις θεραπευτικές ιδιότητες των βιβλίων του προτείνοντάς τους ένα μυθιστόρημα, μια παιδική ιστορία ή ακόμη τους στίχους ενός ποιήματος που τους βοηθούν στο πρόβλημά τους. Κάποιες φορές μια πρόταση, μια εικόνα ή μια ανάμνηση είναι  αρκετά για να φωτίσουν το δρόμο τους και να τους βγάλουν από το σκοτάδι.

‘Κι όμως εξακολουθώ να αγαπώ τη λογοτεχνία με μια αλόγιστη αγάπη, να δέχομαι τους ασθενείς μου, να τους δίνω, ως ελάχιστη βοήθεια, ένα πρόσκαιρο καταφύγιο στα βάσανά τους, πεπεισμένος πως δεν υπάρχει πιο ανθρώπινη πράξη από το να διαβάζουμε και πως ακόμη και κατά λάθος ένα βιβλίο μπορεί να είναι ιαματικό. Τα λόγια όμως των άλλων δεν μπορούν να σώσουν κανέναν αν δεν γίνουν δικά σου.’

Η Τζιοβάνα Μπαλντίνι, μια κομψή εξηντάρα είναι η νέα ασυνήθιστη πελάτισσα του Βίντσε Κόρσο. Του αναθέτει να αναζητήσει το βιβλίο στο οποίο ανήκουν οι φράσεις που επαναλαμβάνει ο ηλικιωμένος αδελφός της Φαμπρίτσιο, που πάσχει από Αλτσχάϊμερ. Ο Φαμπρίτσιο που υπήρξε ένας ακούραστος αναγνώστης, συλλέκτης βιβλίων ανεκτίμητης αξίας και γνώστης πολλών σπάνιων γλωσσών, έχει χάσει το ισχυρότερο εργαλείο του· τη μνήμη του. Βυθισμένος πλέον στην άβυσσο του Αλτσχάϊμερ επαναλαμβάνει μια σειρά προτάσεων που φαινομενικά δεν έχουν καμιά λογική σύνδεση. Η αδελφή του ισχυρίζεται ότι όταν τις επαναλαμβάνει δίνει την εντύπωση ότι έχει κάτι πολύ σημαντικό να πει και αναρωτιέται μήπως τελικά αυτές οι προτάσεις είναι αποσπάσματα από κάποιο βιβλίο. Καλεί λοιπόν τον Βίντσε να εντοπίσει αυτό το βιβλίο ελπίζοντας ότι έτσι θα βοηθήσει τον αδελφό της.

Το να επισημάνει αυτές τις φράσεις μέσα σε χιλιάδες κείμενα και λογοτεχνικούς κώδικες φαντάζει  για τον Βίντσε μια σχεδόν αδύνατη αποστολή. Επισκέπτεται τη μυθική βιβλιοθήκη του Φαμπρίτσιο αλλά και τον ίδιο στη μονάδα φροντίδας που μένει. Ενώ δεν ξέρει από πού να αρχίσει και αν πρέπει να αναλάβει αυτή την έρευνα που του ανέθεσαν, η συνάντησή του με τον ηλικιωμένο τον επηρεάζει. Συγκινείται με το θέαμα αυτού του τόσο μορφωμένου ανθρώπου που δεν θυμάται πιά πώς να εκφραστεί.

Η ιστορία ξετυλίγεται αργά με τον Βίντσε να σκαλίζει τα παλιά του σημειωματάρια, να επισκέπτεται τον παλαιοβιβλιοπώλη φίλο του και να περπατάει ακούραστα στους δρόμους της Ρώμης. Μιας Ρώμης χαοτικής, πολυεθνικής και ρατσίστριας σε πλήρη συμφωνία με τις αντιλήψεις και τις διαθέσεις της εποχής μας. Μιας Ρώμης που απέχει πολύ από την πόλη που εμφανίζεται στις παλιές καρτ ποσταλ που ο Βίντσε στέλνει καθημερινά στον πατέρα που δεν γνώρισε ποτέ.

Το παιχνίδι που πρέπει να παίξει ο Βίντσε είναι ανάμεσα στη μνήμη και τη λήθη, ανάμεσα στην ειλικρινή αγάπη και το στενό ενδιαφέρον, ανάμεσα στην αξία των αντικειμένων και την αξία των συναισθημάτων. Η έρευνα του Βίντσε είναι συναρπαστική, γεμάτη παράξενες συγκυρίες, ανατροπές και τυχαίες συναντήσεις όπως αυτή με την Κινέζα Φενγκ με την οποία συναντιέται χωρίς να δίνουν συγκεκριμένο ραντεβού και χωρίς να ανταλλάξουν τηλέφωνα. Αλλά όπως λέει και ο τίτλος του βιβλίου – που προέρχεται από κάποιο στίχο ενός Βραζιλιάνου ποιητή – ‘όλες οι συμπτώσεις έχουν κάποια σχέση μεταξύ τους’.

Το βιβλίο ‘Κάθε σύμπτωση έχει ψυχή’ πέρα από ένα βιβλίο με θέμα τη μνήμη, την απώλειά της και τη λογοτεχνία σαν θεραπεία, είναι και μια πρωτότυπη και ευχάριστη αφήγηση γεμάτη λογοτεχνικές αναφορές. Από την εισαγωγή του βιβλίου ‘Η ζωή και οι απόψεις του Τρίστραμ Σάντι, κυρίου από σόι’, μέχρι την ‘Μεταμόρφωση’ του Κάφκα, και από τον ‘Απατεώνα’ του Θέρκα μέχρι τα διηγήματα του Κάρβερ, το βιβλίο του Στάζι είναι ένας συνήγορος του παθιασμένου αναγνώστη που πιστεύει στην ομορφιά και τη δύναμη των λέξεων.

‘Για πρώτη φορά συνειδητοποίησα ότι είχα περάσει ένα όριο. Τη γραμμή που χωρίζει τα επινοημένα πράγματα από τα πραγματικά. Τη τύχη από τη βία. Την αδικία από την ευθύνη. Το έρωτα από τις συμπτώσεις. Τώρα ήξερα πως ήταν αληθινή κάθε λέξη που λέγεται και που γράφεται ή ξεχνιέται και που θα έπρεπε πάντα να αιτιολογείται. Ήταν αληθινές όλες οι προσβολές κι όλες οι αγκαλιές των τελευταίων χρόνων, όλες οι αναμνήσεις που είχα χάσει, όλα τα μυστικά κρυμμένα στις αποθήκες των βιβλιοθηκών. Ήταν αληθινά τα βήματα που επαναλάμβανε δίχως σταματημό ένας άντρας στους διαδρόμους μιας κλινικής και κάθε ιστορία χαραγμένη σ’ ένα βιβλίο.’

Στο τέλος του βιβλίου παρατίθεται ο κατάλογος με τις συμβουλές ανάγνωσης του Βίντσε αλλά και όλα τα βιβλία καθώς και τα μουσικά κομμάτια που αναφέρονται στο κείμενο.

Το βιβλίο ‘Κάθε σύμπτωση έχει ψυχή’ του Φάμπιο Στάζι κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΙΚΑΡΟΣ. Η υπέροχη μετάφραση ανήκει στη Δήμητρα Δότση.

Εκδόσεις : ΙΚΑΡΟΣ

https://passepartoutreading.gr/

Η τέχνη της καθαριότητας

Η τέχνη της καθαριότητας

Posted on 5 Φεβρουαρίου 2020by Άιναφετς

Our present culture teaches us to accumulate, but not how to make empty.

Η τωρινή μας κουλτούρα μας διδάσκει να συσσωρεύουμε, αλλά όχι πώς να αδειάζουμε.

But for real spiritual work in the inner and outer worlds, in order to give space to the divine, in order to return to the sacred, we need to practice a certain purification in our daily lives.

Αλλά για πραγματική πνευματική εργασία στον εσωτερικό και εξωτερικό κόσμο, προκειμένου να δώσουμε χώρο στο θείο, με σκοπό να επιστρέψουμε στο ιερό, χρειάζεται να ασκηθούμε σε μια σχετική κάθαρση στην καθημερινότητα μας.

.

We learn to eat consciously, to be attentive to our outer environment, to sweep our courtyard.
We also need to learn how to clean our house, both physically and inwardly.
Just as we need to learn to empty our mind in meditation, to clear away the clutter of unnecessary thoughts, so do we need to consciously clean our living space. 

The Art of Cleaning
Llewellyn Vaughan-Lee

Μαθαίνουμε να τρώμε συνειδητά, να είμαστε προσεχτικοί στον εξωτερικό μας περιβάλλον, να σκουπίζουμε την αυλή μας.
Χρειαζόμαστε επίσης να μάθουμε πώς να καθαρίζουμε το σπίτι μας και φυσικά και εσωτερικά.
Ακριβώς όπως χρειάζεται να μάθουμε να αδειάζουμε τον νου μας στον διαλογισμό, να καθαρίζουμε την ακαταστασία άχρηστων σκέψεων, έτσι χρειαζόμαστε συνειδητά να καθαρίσουμε τον χώρο όπου ζούμε.

Llewellyn Vaughan-Lee

.

«Τα δάκρυα που δεν αναβλύζουν σωρεύονται πάνω στην καρδιά και με τα χρόνια τη σκουριάζουν και την παραλύουν, όπως τα άλατα σκουριάζουν και παραλύουν τα γρανάζια του πλυντηρίου.

Έχω την εντύπωση ότι η υπερβολική χρήση του μυαλού οδηγεί λίγο-πολύ στο ίδιο αποτέλεσμα:
Από όλη την πραγματικότητα που μας περιβάλλει, κατορθώνεις να πιάσεις μόνο ένα περιορισμένο κομμάτι. Και σ΄αυτό το κομμάτι κυριαρχεί συχνά η σύγχυση, γιατί είναι γεμάτο από λέξεις και οι λέξεις, τις περισσότερες φορές, αντί να μας οδηγήσουν σε κάποιο μέρος πλατύτερο, μας κάνουν μόνο να παίζουμε το «γύρω γύρω όλοι».

Η κατανόηση απαιτεί τη σιωπή…
Η σιωπή είναι σαν το βρεγμένο σφουγγαρόπανο, απομακρύνει για πάντα τη θαμπάδα της σκόνης.«

Σουζάνα Ταμάρο

Σε μια ανάρτηση για την «γενναιοδωρία» μπορείτε να διαβάσετε και άλλο κείμενο
της Σουζάνα Ταμάρο.

.

Εσωτερικοί Κόσμοι
Εξωτερικοί Κόσμοι

https://ainafetst.wordpress.com/