Οι άνθρωποι θα σε κρίνουν έτσι κι αλλιώς, οπότε κάνε εξ αρχής αυτό που θέλεις
– Μαρία Σωμαράκη –
GynaikaEimai
26 Μαρτίου 2025
Θα σου πω μια σκληρή αλήθεια: η κριτική από τους άλλους είναι αναπόφευκτη, ανεξάρτητα από το τι κάνεις.
Το να μας νοιάζει η γνώμη των άλλων και να επιδιώκουμε την επιδοκιμασία τους, είναι βαθιά ριζωμένο στην ανθρώπινη φύση και έχει εξελικτικές, κοινωνικές και ψυχολογικές αιτίες.
Δείξε μου έναν άνθρωπο που δεν έχει ακούσει το “τι θα πει ο κόσμος” και θα σου δείξω έναν άνθρωπο που δεν αφήνει την γνώμη των άλλων να τον/την περιορίσουν.
Κοινωνικά μαθαίνουμε από μικρή ηλικία ότι η επιδοκιμασία και η αποδοχή είναι συνδεδεμένα με ανταμοιβές (όπως επιτυχία, αγάπη, φιλία), ενώ η κριτική και η απόρριψη ενδέχεται να συνεπάγεται αρνητικές συνέπειες (όπως μοναξιά και απομόνωση).
Επίσης ως κοινωνικά όντα εξελιχθήκαμε να ζούμε σε ομάδες όπου η αποδοχή και η συνεργασία ήταν απαραίτητες για την επιβίωση. Η έγκριση των άλλων συχνά σήμαινε πρόσβαση σε πόρους, προστασία και αυξημένες πιθανότητες επιβίωσης. Ο φόβος της απόρριψης μπορεί να θεωρηθεί ως μηχανισμός προστασίας από τον αποκλεισμό από την ομάδα, πράγμα που θα μπορούσε να αποβεί μοιραίο. Επίσης η επιθυμία για επιδοκιμασία σχετίζεται με μια βασική ψυχολογική ανάγκη: την αίσθηση του ανήκειν, απαραίτητη για την συναισθηματική μας ευημερία.
Σε ψυχολογικό επίπεδο, η επιθυμία για έγκριση μπορεί να προέρχεται από την ανάγκη επιβεβαίωση της αξίας μας. Όταν οι άλλοι επικροτούν την συμπεριφορά μας, τις επιλογές μας, νιώθουμε οτι είμαστε αξιόλογοι, αγαπητοί, αποδεκτοί. Όμως όταν η αυτοεκτίμησή μας εξαρτάται από το πώς μας βλέπουν οι άλλοι, διατρέχουμε τον κίνδυνο να οδηγηθούμε σε συναισθηματική εξάρτηση από την εξωτερική επιβεβαίωση.
Άρα η επιθυμία για έγκριση είναι φυσιολογική και μπορεί να είναι χρήσιμη, αλλά δεν πρέπει να γίνεται η μοναδική πηγή της αυτοεκτίμησής μας. Το κλειδί είναι να βρούμε μια ισορροπία μεταξύ του να ζούμε σύμφωνα με τις αξίες μας και του να λαμβάνουμε υπόψη τις συνέπειες των επιλογών. Όσο για τις απόψεις των άλλων, εξασκούμαστε απλώς να τις λαμβάνουμε υπόψη, χωρίς ωστόσο να τις αφήνουμε να μας ελέγχουν.
Ενώ λοιπόν η αποδοχή μας δίνει ένα αίσθημα ασφάλειας και ενισχύει τις σχέσεις μας, στην υπερβολή της χάνουμε την αυθεντικότητά μας και οδηγούμαστε σε ένα ατελείωτο άγχος και μια ζωή που στροβιλίζεται γύρω από τις προσδοκίες των άλλων. Οι δικές μας επιθυμίες έχουν πάει περίπατο. Συνεπώς, έχοντας χάσει το πιο σημαντικό -τον εαυτό μας- νιώθουμε ένα κενό που κανείς και τίποτα δεν μπορεί να καλύψει.
Εάν αναγνωρίζεις κάτι από τα παραπάνω, η επιστροφή εξαρτάται από εσένα:
Άρχισε να αναγνωρίζεις την αξία σου μέσα από τις δικές σου επιθυμίες, πράξεις και επιλογές.
Ζήσε με θάρρος σύμφωνα με τις αξίες σου. Αντί να προσπαθείς να ικανοποιήσεις τους όποιους άλλους, αφουγκράσου ΕΣΕΝΑ. Βρες τι έχει σημασία για σένα, ακόμα κι αν δεν αρέσει σε κανέναν άλλον. Να θυμάσαι πως η αυθεντικότητα εμπνέει σεβασμό.
Επομένως, αντί να προσπαθείς να ικανοποιήσεις τις προσδοκίες των άλλων, είναι καλύτερα να ακολουθήσεις τις δικές σου επιθυμίες και να ζήσεις τη ζωή σου όπως εσύ θέλεις.
Αυτή η στάση μπορεί να ενθαρρύνει την αυθεντικότητα και την αυτοπεποίθηση, καθώς σε ωθεί να μην περιορίζεσαι από το φόβο της κριτικής. Ωστόσο, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ενώ η αυτοέκφραση είναι σημαντική, πρέπει επίσης να λαμβάνουμε υπόψη τις συνέπειες των πράξεών μας και πώς αυτές μπορεί να επηρεάσουν τους άλλους. Η ισορροπία μεταξύ της αυτοπραγμάτωσης και της κοινωνικής ευθύνης είναι σημαντικό κλειδί για μια υγιή και ικανοποιητική ζωή.
Πότε είναι χρήσιμο και καλό να ακούσω την άποψη των άλλων:
Όταν με βοηθάει να βελτιωθώ η εποικοδομητική κριτική μπορεί να μου προσφέρει ένα υγιές καθρέφτισμα, μια νέα προοπτική και να με βοηθήσει να αναπτυχθώ, άρα να πλησιάσω πιο κοντά στην αυθεντικότητά μου.
Αν οι πράξεις ή επιλογές μου φαίνεται να βλάπτουν άμεσα τους γύρω μου, καλό είναι να ζυγίσω τις συνέπειες.
Χρειάζεται να με νοιάζει η γνώμη των άλλων;
Κάθε άνθρωπος έχει τις δικές του απόψεις, εμπειρίες και ανασφάλειες. Η γνώμη του άλλου δεν είναι πάντα μια “επίθεση” προς εσένα, αλλά συχνά αντανακλά τις δικές του ανάγκες και προοπτικές. Μπορείς να σέβεσαι κάποιον χωρίς να συμφωνείς μαζί του. Η διαφορετικότητα είναι φυσιολογική και μπορεί να εμπλουτίσει τις σχέσεις σου. Η γνώμη του άλλου δεν ορίζει ποιος είσαι. Μπορείς να την ακούς, να την αξιολογείς και να επιλέγεις αν θα την λάβεις υπόψη, χωρίς να την αφήνεις να επηρεάσει την αυτοεκτίμησή σου. Όσο καλύτερα γνωρίζεις τον εαυτό σου και τις αξίες σου, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να επηρεαστείς από τις απόψεις των άλλων. Η αυτοπεποίθηση και η σύνδεση με την εσωτερική φωνή σου θα είναι η πυξίδα σου.
Αν η γνώμη του άλλου βασίζεται σε γεγονότα και μπορεί να σε βοηθήσει να βελτιωθείς, τότε μπορείς να την λάβεις υπόψη. Αυτό δεν σημαίνει ότι την αποδέχεσαι αμάχη, αλλά ότι την εξετάζεις κριτικά.
Μπορείς να αποφασίσεις ποιες γνώμες έχουν αξία για εσένα και ποιες όχι. Δεν χρειάζεται να δίνεις βάση σε όλες τις απόψεις που ακούς. Οι γνώμες των ανθρώπων που σε σέβονται, σε καταλαβαίνουν, σε αποδέχονται και αναγνωρίζουν την αξία σου, είναι πιο σημαντικές από αυτές των τυχαίων γνωστών ή των ανθρώπων που δεν σε γνωρίζουν καλά. Εστίασε σε αυτές που θα σε βοηθήσουν να αναπτυχθείς.
Πολλές φορές η κριτική των άλλων αντανακλά τις δικές τους ανάγκες ή φόβους, όχι απαραίτητα την πραγματικότητα.
Αν ξέρεις τι πιστεύεις και τι θέλεις, η γνώμη των άλλων θα έχει λιγότερη επιρροή πάνω σου.
Η αυθεντικότητα είναι πιο σημαντική από την έγκριση.
Η διαφωνία δεν σημαίνει ότι δεν σέβεσαι τον άλλον. Μπορούμε να διαφωνούμε με σεβασμό και να διατηρούμε την άποψή μας. Συμφωνούμε στο ότι έχουμε διαφορετική άποψη και οπτική.
Η ευτυχία σου δεν πρέπει να εξαρτάται από το αν οι άλλοι σε εγκρίνουν ή όχι. Μπορείς να νιώθεις καλά με τον εαυτό σου, ακόμα κι αν κάποιος διαφωνεί μαζί σου. Ναι είναι λίγο… άβολο στην αρχή, αλλά στο τέλος θα σε ανταμείψει όσο τίποτα άλλο.
Η κριτική δεν είναι πάντα προσωπική. Μπορείς να την αντιμετωπίσεις ως μια ευκαιρία για ανάλυση και ανάπτυξη, χωρίς να την αφήνεις να σε πληγώνει.
Όταν κάποιος εκφράζει τη γνώμη του, άκουσέ την αντικειμενικά, με ουδετερότητα, χωρίς να την εσωτερικεύεις αμέσως.
ΕΣΥ αποφασίζεις ποια είσαι και πώς θα ζήσεις τη ζωή σου.
Ναι, μπορείς να σέβεσαι και να αποδέχεσαι τον άλλον χωρίς να αφήνεις τη γνώμη του να σε κυριεύει, να σε στοιχειώνει ή να σε εξουσιάζει. Αυτή η ισορροπία βασίζεται στην αυτογνωσία, στον σεβασμό της διαφορετικότητας και στην ικανότητα να διαχωρίζεις τις απόψεις των άλλων από την ταυτότητά σου. Όσο περισσότερο, με εξάσκηση, καταφέρνεις αυτό το διαχωρισμό με οριοθέτηση, μπορείς να διατηρήσεις υγιείς σχέσεις χωρίς να θυσιάζεις την αυθεντικότητά σου.
Δεν χρειάζεται να σταματήσεις εντελώς να νοιάζεσαι για τη γνώμη των άλλων, αλλά θα σε βοηθήσει και θα σε ελαφρύνει να μάθεις να διαχωρίζεις πότε είναι χρήσιμη και πότε δεν είναι. Η ισορροπία βρίσκεται στο να ζεις σύμφωνα με τις αξίες σου, να ακούς εποικοδομητική κριτική και να μην αφήνεις την έγκριση των άλλων να καθορίζει την ευτυχία ή τις επιλογές σου.
Το κλειδί είναι να νιώθεις άνετα με τον εαυτό σου, ακόμα κι αν δεν αρέσεις σε όλους. Αυτός αν θες είναι ένας από τους πιο υγιείς και ώριμους τρόπους να σχετίζεσαι με τους γύρω σου, ενώ παράλληλα διατηρείς την αυτονομία και την αυθεντικότητά σου.
Τέλος, αποδέξου ότι δεν μπορείς να ικανοποιήσεις όλους: Αυτό είναι αναπόφευκτο. Όσο κι αν προσπαθήσεις, πάντα θα υπάρχει κάποιος που θα διαφωνεί ή θα σε κρίνει. Αυτό δεν είναι δικό σου πρόβλημα, αλλά δικό τους.
Οι άνθρωποι θα σε κρίνουν έτσι κι αλλιώς, οπότε κάνε εξ αρχής αυτό που θέλεις
ΕΣΥ αποφασίζεις ποια είσαι και πώς θα ζήσεις τη ζωή σου.
https://gynaikaeimai.gr/
Μαρία Σωμαράκη
www.mariasomaraki.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου