Όταν η δουλειά γίνεται καταφύγιο
GynaikaEimai
Η αφοσίωση στην δουλειά, ενώ συχνά παρουσιάζεται ως αρετή ή ακόμα και ως ένα εισιτήριο για επιτυχία και κοινωνική αναγνώριση, πολλές φορές μετατρέπεται σε ψυχαναγκαστική ανάγκη, σε μια μορφή διαφυγής από βαθύτερα συναισθηματικά ζητήματα. Πολλές φορές, η εμμονή στη δουλειά λειτουργεί ως άμυνα, ώστε να μη νιώθουμε ή να μη βλέπουμε όσα πραγματικά μας λείπουν. Θα μπορούσαμε ακόμα να πούμε πως για άλλα πράγματα πεινάμε και σε άλλα εστιάζουμε.
Τα οφέλη της εμμονής στην εργασία, μπορεί να είναι ότι προσφέρει μια αίσθηση σταθερότητας και ασφάλειας στα άτομα που νιώθουν ανασφαλή ή αβέβαια σε άλλους τομείς της ζωής τους, ενισχύει την αυτοεκτίμηση, καθώς τα επιτεύγματα στην εργασία μπορούν να προσφέρουν μια αίσθηση αξίας και αναγνώρισης, προσφέρει μια αίσθηση σκοπού και κατεύθυνσης σε άτομα που μπορεί μην έχουν σαφείς στόχους στην προσωπική τους ζωή. Έτσι η εργασία γίνεται ο κύριος χώρος όπου νιώθουμε άνετα και σε έλεγχο.
Η υπερβολική αφοσίωση στην δουλειά μας, δεν είναι άσπρο ή μαύρο. Είτε είμαι εργασιομανής δηλαδή είτε όχι. Ας το φανταστούμε καλύτερα ως φάσμα, όπου υπάρχουν και άπειρες αποχρώσεις του γκρι ενδιάμεσα. Κατά καιρούς μπορεί όλοι να έχουμε εμμονή με θέματα της δουλειάς και είναι εντάξει αυτό. Όμως είναι σημαντικό να παρατηρήσουμε εάν αυτή η συνήθεια είναι κάτι που επιλέγουμε (ίσως ασυνείδητα) χρόνια ή ακόμα και δεκαετίες και εάν δίνουμε στον εαυτό μας το δικαίωμα να αντλεί ικανοποίηση, χαρά, αξία και αναγνώριση και από άλλους τομείς της ζωής μας.
Τι κρύβεται πίσω από την εργασιομανία;
Η εργασιομανία μπορεί να πηγάζει από διάφορες ψυχοσυναισθηματικές ανάγκες και φόβους:
Φόβος αποτυχίας: Η διαρκής προσπάθεια να αποδείξουμε την αξία μας.
Ανασφάλεια: Η αίσθηση ότι η προσωπική μας αξία εξαρτάται από την επαγγελματική επιτυχία.
Αποφυγή συναισθημάτων: Η εργασία καλύπτει κενά, όπως μοναξιά, θλίψη ή ανικανοποίητες προσωπικές σχέσεις.
Έλλειψη αυτογνωσίας: Η υπερδραστηριότητα δεν αφήνει χρόνο για ενδοσκόπηση, άρα και χρόνο να αναγνωρίσουμε ή να επεξεργαστούμε ενδεχομένως δυσάρεστα συναισθήματα.
Αυτό που αγνοούμε όμως είναι πως η αίσθηση ελέγχου που προέρχεται από αυτή την συνήθως βλαβερή συνήθεια, είναι προσωρινή και πλασματική. Εστιάζουμε επιλεκτικά σε έναν μόνο τομέα της ζωής μας, εθελοτυφλούμε, ίσως και να προσπαθήσουμε να πείσουμε τον εαυτό μας ότι όλα πάνε καλά στη ζωή μας. Είναι πιθανό να συνειδητοποιήσουμε τι έχουμε χάσει μόνο όταν είναι πολύ αργά. Η ερώτηση που ίσως φοβόμαστε περισσότερο είναι: “Τι πραγματικά θέλω από τη ζωή μου;”
Πώς τη δικαιολογούμε στον εαυτό μας;
Η εργασιομανία συχνά μεταμφιέζεται σε “φιλοδοξία” ή “πάθος” για το αντικείμενο εργασίας. Αυτή η εκλογίκευση της συμπεριφοράς, μας επιτρέπει να αποφεύγουμε τη δύσκολη αλήθεια: ίσως προσπαθούμε να γεμίσουμε ένα συναισθηματικό κενό. Ίσως και να κάνουμε gaslighting στον εαυτό μας ήδη υπάρχοντα ζητήματα σκεπτόμενοι: “έχω την υγεία μου, την δουλειά μου, θα έπρεπε να είμαι καλά, δεν έχω λόγο να παραπονιέμαι” αποφεύγοντας έτσι να εστιάσουμε αλλά και να βελτιώσουμε και άλλους τομείς της ζωής μας. Αργά ή γρήγορα τα άλλα κενά θα αρχίσουν να αναδύονται, όμως θα έχουμε χάσει πολύτιμο χρόνο για την εκπλήρωσή τους, ίσως και να έχουν συμβεί ανεπανόρθωτες ζημιές: παιδιά που έχουν μεγαλώσει και έχουμε χάσει πολύτιμες στιγμές μαζί τους, σημαντικές φιλικές ή συγγενικές σχέσεις που χάθηκε ή αποδυναμώθηκε σημαντικά η σύνδεση επίσης με απώλεια σημαντικών στιγμών.
Εσκεμμένα δεν έχω αναφερθεί στις ώρες εργασίας, μιας και η εμμονή στην εργασία μπορεί να εκφραστεί ακόμα και στο 8ωρο, όταν κάποιος και εκτός του εργασιακού του περιβάλλοντος ή ωραρίου σκέφτεται ανελλιπώς θέματα της δουλειάς. Η εσωτερική στάση είναι αυτό που απαιτεί την προσοχή μας και όχι απαραίτητα μόνο ο χρόνος που περνάμε στην δουλειά.
Αναρωτήσου λοιπόν:
Πώς επηρεάζουν οι συνήθειές μου στην εργασία, τις σημαντικές για μένα σχέσεις μου;
Πόσο συχνά νιώθω ενοχές όταν ξεκουράζομαι;
Πότε ήταν η τελευταία φορά που ένιωσα πραγματικά χαρούμενη/ος εκτός δουλειάς;
Αν σταματούσα να είμαι τόσο εστιασμένη/ος στη δουλειά, ποια συναισθήματα θα έρχονταν στην επιφάνεια;
Τι άλλο εκτός από την δουλειά μου, μου δίνει το αίσθημα αξίας και ικανοποίησης;
Πώς νιώθω με τον εαυτό μου όταν δεν είμαι παραγωγική/ος;
Τι πιστεύω για την τεμπελιά;
Πώς αντιδράω όταν κάποιος μου λέει ότι δουλεύω πολύ;
Πώς αντιμετώπιζαν οι γονείς μου την εργασία και την ανάπαυση;
Τι είδους μηνύματα έλαβα από τους γονείς μου σχετικά με την αξία και την εργασία;
Πώς θα ήθελα να με θυμούνται οι άλλοι όταν δεν θα είμαι πια εδώ;
Τι μου προσφέρει πραγματικά η εργασία και τι μου παίρνει;
Τι θα ήθελα να μάθει το παιδί μου για μένα σχετικά με την εργασία και την αξία;
Τι θα μπορούσα να κάνω διαφορετικά για να βρω την δική μου ισορροπία;
Η Επιστροφή στον Εαυτό
Η αναγνώριση της εργασιομανίας ως άμυνας, αποτελεί το πρώτο βήμα. Το επόμενο είναι να θυμηθούμε πως μια ζωή πληρότητας -η μόνη ζωή που μας αξίζει- περιλαμβάνει εκτός από την δουλειά και την επαφή με τη φύση, την καλλιέργεια υποστηρικτικών φιλικών σχέσεων, στόχους, αυτοφροντίδα, αναψυχή, μάθηση, παιχνίδι, ανεμελιά και δημιουργικότητα.
Ας δώσουμε λοιπόν περισσότερο χρόνο και χώρο στον εαυτό μας να νιώσει, να αναπνεύσει, να ξαναθυμηθεί τι σημαίνει να ζούμε – πέρα από τη δουλειά.
https://gynaikaeimai.gr/
Μαρία Σωμαράκη
www.mariasomaraki.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου