Τέμπη: Δύο χρόνια μετά

 Δύο χρόνια μετά. Δύο χρόνια από τη νύχτα που το ρολόι σταμάτησε, διαλύθηκε σε κομμάτια, που ο χρόνος διχοτομήθηκε σε «πριν» και «μετά».

28 Φεβρουαρίου 2023, ώρα: 23:22, Τέμπη: η νύχτα βάφτηκε με αίμα και σπαραγμό. Ένα ταξίδι ρουτίνας μετατράπηκε σε μια εφιαλτική στιγμή που πάγωσε τον κόσμο γύρω της. Μια καταστροφή που άφησε πίσω της στάχτες, θρήνο και σπαραγμό. Πενήντα επτά ψυχές, γεμάτες ζωή, νιάτα, όνειρα, ιστορίες και ανεκπλήρωτες υποσχέσεις, βρήκαν τραγικό τέλος. Ένα τέλος αδιανόητο, ανείπωτα σκληρό, παρέσυρε στο χάος, στο θρήνο αμέτρητες οικογένειες…

Σκέψου: άνθρωποι που λίγες ώρες πριν γελούσαν, είχαν ανταλλάξει φιλιά αποχαιρετισμού, αγκάλιαζαν αγαπημένους, κοίταζαν έξω από το παράθυρο του τρένου ανυποψίαστοι. «Μαμά-μπαμπά έρχομαι, επιστρέφω, φτάνω, θα τα πούμε σε λίγες ώρες», «θα τα πούμε αύριο», χωρίς να ξέρουν πως το αύριο δεν θα έρθει ποτέ. Νέοι που γύριζαν με τις αποσκευές γεμάτες όνειρα, γονείς που επέστρεφαν στην αγκαλιά των παιδιών τους, ψυχές που είχαν ακόμα τόσα να πουν, φίλοι τόσα να μοιραστούν, τόσα να ζήσουν. Ένα τρένο γεμάτο ζωή που βρέθηκε σε έναν δρόμο χωρίς επιστροφή. Ένα λάθος, μια στιγμή, και όλα έγιναν στάχτη. Μια σύγκρουση που διέλυσε σάρκες και μέταλλο, που έσβησε φωνές, που άφησε πίσω της μόνο ουρλιαχτά και εκκωφαντική σιωπή και δεκάδες τραυματίες με «ανοιχτά» τραύματα στην ψυχή τους ακόμα και σήμερα. Εικόνες, ήχοι – βοές, ουρλιαχτά – που δεν μπορούν να βγάλουν από το μυαλό τους: «Ένα κομμάτι μας πέθανε εκείνο το βράδυ. Σκοτώθηκε εκεί!».

Δύο χρόνια μετά, δεν είναι μόνο οι οικογένειες που θρηνούν. Είναι ένα συλλογικό τραύμα, ένα πένθος που δεν ξεπερνιέται, μια πληγή που δεν κλείνει αλλά ματώνει ακόμα ζητώντας το γιατρικό της δικαίωσης, ένα βάρος που κουβαλάμε όλοι. Η μνήμη παραμένει ζωντανή, δεν έχει ξεθωριάσει, δεν έχει ξεχαστεί, δεν έχει θαφτεί κάτω από τις επόμενες ειδήσεις, δεν κρύφτηκε πίσω από την καθημερινότητα. Αντίθετα, έχει ριζώσει βαθιά, μας έχει αλλάξει, μας έχει κάνει πιο δύσπιστους, πιο ανήσυχους, πιο πονεμένους. Έγινε ένας μόνιμος ψίθυρος στις ψυχές μας, ένα πένθος που αγκαλιάζει την Ελλάδα και απλώνεται μακριά, πέρα από σύνορα, πέρα από χρόνους γιατί ο θάνατος δεν γνωρίζει γεωγραφίες, και ο πόνος είναι κοινός σε κάθε γωνιά του κόσμου.

Και αν για εμάς, τους ενήλικες, είναι δύσκολο να χωρέσουμε στο μυαλό μας αυτή την καταστροφή, φαντάσου τα παιδιά. Τα παιδιά που άκουσαν, που είδαν εικόνες στις οθόνες, που διάβασαν λόγια ανείπωτου πόνου στα κοινωνικά δίκτυα, που άκουσαν ψιθύρους στα σχολικά διαλείμματα. Πώς να τους εξηγήσεις το ακατανόητο; Πώς να τους μιλήσεις για ένα λάθος που κόστισε ζωές; Πώς να διαχειριστείς τις απορίες, την ανασφάλεια; Πώς να αποκρούσεις τον φόβο που φωλιάζει μέσα τους;

Οι γονείς, οι εκπαιδευτικοί, οι ενήλικες γύρω τους, έχουν ένα βάρος στις πλάτες τους. Δεν υπάρχουν μαγικές λέξεις, δεν υπάρχουν φτιασιδωμένες αλήθειες να απαλύνουν τον φόβο, να σβήσουν την πραγματικότητα. Όμως, αυτή η συζήτηση είναι απαραίτητη. Δεν μπορούμε να σιωπήσουμε. Δεν μπορούμε να ξεχάσουμε. Δεν μπορούμε να αγνοούμε τον πόνο, δεν μπορούμε να παρακάμπτουμε δύσκολες ερωτήσεις. Ο θρήνος πρέπει να γίνει μάθημα, η μνήμη να γίνει φάρος για το μέλλον.

Ας σταθούμε, λοιπόν, δίπλα στα παιδιά και τους εφήβους. Ας αφήσουμε στην άκρη τις διαμάχες, ας μην παρασυρθούμε από πολιτικές αντιπαραθέσεις και διχασμούς. Σε αυτόν τον πόνο, δεν υπάρχουν στρατόπεδα, παρά μόνο άνθρωποι ενωμένοι απέναντι στη θλίψη. Ας τους μιλήσουμε με ειλικρίνεια, με ενσυναίσθηση, με αγάπη. Ας τους δείξουμε ότι ο κόσμος μπορεί να είναι σκληρός, αλλά η ανθρωπιά και η μνήμη είναι πιο δυνατές. Ας ακούσουμε τις ανησυχίες τους, ας τους δώσουμε χώρο να εκφραστούν, να θρηνήσουν, να θυμούνται.

Και πάνω απ’ όλα, ας μην ξεχάσουμε. Γιατί η λήθη είναι ο δεύτερος θάνατος – και οι 57 ψυχές αξίζουν να ζουν στη μνήμη μας, να γίνουν φωτεινές υπενθυμίσεις όχι μόνο του παρελθόντος, αλλά και της ευθύνης μας για ένα ασφαλέστερο, και πιο δίκαιο αύριο.

Μαρίνα Μόσχα

https://marinamoscha.life/