Μιχάλης Θερμόπουλος

Ο πατσάς, ένα είδος βρώσιμης επένδυσης από το στομάχι διαφόρων ζώων, είναι ένα δημοφιλές πιάτο σε πολλούς πολιτισμούς σε όλον τον κόσμο.

Αν και ορισμένοι μπορεί να μην είναι εξοικειωμένοι με τον πατσά, είναι αξιοσημείωτο ότι προσφέρει μια σειρά από διατροφικά οφέλη, αλλά πρέπει να έχετε στον νου σας και ορισμένους κινδύνους.

Σε αυτό το άρθρο αναλύουμε τι είναι ο πατσάς, τη διατροφική του αξία, τα οφέλη για την υγεία και τους πιθανούς κινδύνους από την κατανάλωσή του.

Τι είναι ο πατσάς

Ο πατσάς αναφέρεται στο βρώσιμο στομάχι των ζώων, συνήθως βοοειδών, προβάτων ή χοίρων.

Χρησιμοποιείται συνήθως σε παραδοσιακά πιάτα σε διάφορες χώρες, όπως το menudo στο Μεξικό, το trippa alla Romana στην Ιταλία και το pho στο Βιετνάμ. Στην Ελλάδα, το έχουμε συνδυάσει με ένα πιάτο-σούπα, που φημίζεται ως “φάρμακο” για το στομάχι μετά από κατανάλωση αλκοόλ. Υπάρχουν διάφοροι τύποι πατσά ανάλογα με το μέρος του στομαχιού από το οποίο προέρχεται:

  • Κυψελοειδής πατσάς: Ο πιο κοινός και ιδιαίτερα δημοφιλής τύπος, με υφή σαν κηρήθρα, συνήθως από τον δεύτερο στομαχικό θάλαμο της αγελάδας.
  • Λείος πατσάς: Λαμβάνεται από τον πρώτο θάλαμο του στομάχου και έχει πιο λεία υφή.

Ο πατσάς έχει μια μαστιχωτή υφή και σχετικά ήπια γεύση, καθιστώντας τον μια εξαιρετική προσθήκη σε μαγειρευτά, σούπες και άλλα αλμυρά πιάτα.

Διατροφική αξία του πατσά

Ο πατσάς είναι μια πηγή πρωτεΐνης και άλλων θρεπτικών συστατικών με λίγες θερμίδες, καθιστώντας τον μια καλή επιλογή για όσους θέλουν να ενσωματώσουν πιο λείες πρωτεΐνες στη διατροφή τους. Ακολουθεί μια βασική διατροφική ανάλυση μιας μερίδας 100 γραμμαρίων μαγειρεμένου πατσά:

Ο πατσάς είναι μια εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης, καθώς και βιταμίνης Β12, σεληνίου και ψευδαργύρου, τα οποία είναι σημαντικά για την λειτουργία του ανοσοποιητικού, την παραγωγή ενέργειας και τη διατήρηση υγιών κυττάρων.

Pho-Beef-Noodle-Soup

Το βιετναμέζικο πιάτο pho noodle soup με πατσά και άλλα κομμάτια από βοδινό.

Bigstock

Πατσάς: Οφέλη για την υγεία

Η κατανάλωση πατσά μπορεί να προσφέρει πολλά οφέλη για την υγεία λόγω του πλούσιου θρεπτικού του προφίλ:

  1. Πρωτεΐνη: Ο πατσάς είναι μια τροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη, που υποστηρίζει την ανάπτυξη και την αποκατάσταση των μυών. Για όσους ακολουθούν μια δίαιτα πλούσια σε πρωτεΐνες, ο πατσάς είναι μια καλή προσθήκη λόγω της λείας και με λίγες θερμίδες φύσης του.
  2. Χαμηλός σε θερμίδες και λιπαρά: Με λιγότερες από 100 θερμίδες ανά μερίδα, ο πατσάς είναι μια πηγή πρωτεΐνης με χαμηλές θερμίδες και χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, καθιστώντας τον μια κατάλληλη επιλογή για όσους θέλουν να διαχειριστούν το βάρος τους.
  3. Βιταμίνη Β12 και σελήνιο: Η βιταμίνη Β12 είναι απαραίτητη για τον σχηματισμό ερυθρών αιμοσφαιρίων, τη σύνθεση DNA και τη νευρολογική λειτουργία. Το σελήνιο είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό, που βοηθά στην προστασία των κυττάρων από το οξειδωτικό στρες και υποστηρίζει την λειτουργία του θυρεοειδούς.
  4. Καλή πηγή ψευδαργύρου: Ο ψευδάργυρος παίζει ζωτικό ρόλο στην λειτουργία του ανοσοποιητικού, στην επούλωση πληγών και στη σύνθεση πρωτεϊνών. Είναι ιδιαίτερα σημαντικός για τη διατήρηση ενός υγιούς ανοσοποιητικού συστήματος.
  5. Σίδηρος: Είναι σημαντικός για την παραγωγή αιμοσφαιρίνης, η οποία μεταφέρει οξυγόνο στο αίμα. Η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε σίδηρο -όπως ο πατσάς- μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της αναιμίας, ειδικά σε άτομα με υψηλότερες ανάγκες σε σίδηρο.

Πιθανοί κίνδυνοι από την κατανάλωση πατσά

Ενώ ο πατσάς έχει πολλά διατροφικά οφέλη, υπάρχουν επίσης ορισμένοι πιθανοί κίνδυνοι που πρέπει να γνωρίζετε:

  1. Περιεκτικότητα σε χοληστερόλη: Ο πατσάς περιέχει διατροφική χοληστερόλη, με περίπου 108 mg ανά μερίδα 100 γραμμαρίων. Αν και η διατροφική χοληστερόλη είναι λιγότερο ανησυχητική για τους περισσότερους ανθρώπους, εντούτοις, άτομα με ορισμένες παθήσεις υγείας (π.χ. υψηλή χοληστερόλη ή καρδιακές παθήσεις) μπορεί να χρειαστεί να παρακολουθούν την πρόσληψή της.
  2. Κίνδυνος μόλυνσης: Όπως όλα τα ζωικά προϊόντα, ο πατσάς μπορεί να είναι επιρρεπής σε βακτηριακή μόλυνση εάν δεν έχει μεταχειριστεί, καθαριστεί ή μαγειρευτεί σωστά. Ο πατσάς πρέπει να καθαριστεί πολύ καλά πριν το μαγείρεμα, για να αποφευχθούν τροφιμογενείς ασθένειες, όπως το E. coli και η σαλμονέλα.
  3. Δεν είναι κατάλληλος για όλους: Ορισμένα άτομα μπορεί να βρουν την υφή, τη γεύση ή την μυρωδιά του πατσά μη ελκυστική. Επιπλέον, όσοι ακολουθούν δίαιτες χαμηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες ή φυτικές δίαιτες μπορεί να θέλουν να το αποφύγουν, καθώς είναι ζωικό προϊόν.
Polish-Tripe-Soup-flaki

Το παραδοσιακό πολωνέζικο πιάτο flaki με πατσά και λαχανικά

Bigstock

Συχνές Ερωτήσεις

“Είναι καλός ο πατσάς για απώλεια βάρους;”

Ναι, ο πατσάς είναι μια τροφή με λίγες θερμίδες και υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες, που μπορεί να είναι ευεργετική για την απώλεια βάρους. Παρέχει απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, ενώ σας βοηθά να αισθάνεστε χορτάτοι, κάτι που μπορεί να υποστηρίξει τις προσπάθειες διαχείρισης βάρους.

“Πώς καθαρίζεται σωστά ο πατσάς πριν το μαγείρεμα;”

Ο καθαρισμός του πατσά περιλαμβάνει το ξέπλυμά του με κρύο νερό, το σύντομο βράσιμο και το τρίψιμο τυχόν υπολειμμάτων ακαθαρσιών. Είναι σημαντικό να διασφαλίσετε ότι ο πατσάς είναι πλήρως καθαρός, για να αποφύγετε τροφιμογενή μόλυνση.

“Ο πατσάς είναι δύσκολο να χωνευτεί;”

Ο πατσάς δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολο να χωνευτεί για τους περισσότερους ανθρώπους, αλλά η μαστιχωτή υφή του μπορεί να είναι ένα ζήτημα για ορισμένα άτομα. Το να μαγειρεύετε αργά τον πατσά σε σούπες ή μαγειρευτά μπορεί να σας βοηθήσει να τον κάνετε πιο τρυφερό και πιο εύκολο στην κατανάλωση.

“Μπορεί ο πατσάς να είναι μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής;”

Ναι, ο πατσάς μπορεί να είναι μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής, εφόσον καταναλώνεται με μέτρο. Είναι πλούσιος σε πρωτεΐνες και βασικά θρεπτικά συστατικά όπως βιταμίνη Β12, ψευδάργυρο και σελήνιο, καθιστώντας τον μια θρεπτική προσθήκη σε γεύματα.

Σύνοψη

Ο πατσάς είναι μια πλούσια σε θρεπτικά συστατικά τροφή που προσφέρει πολλά οφέλη για την υγεία, όπως πρωτεΐνες, βιταμίνες και μέταλλα. Αν και δεν αρέσει σε όλους, μπορεί να είναι ένα πολύτιμο μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής για όσους αναζητούν μια πηγή πρωτεΐνης χαμηλών θερμίδων.

Ωστόσο, είναι σημαντικό να χειρίζεστε και να μαγειρεύετε σωστά τον πατσά, για να αποφύγετε την μόλυνση και να λάβετε υπόψη την περιεκτικότητά του σε χοληστερόλη, ειδικά για όσους έχουν συγκεκριμένες διατροφικές ανάγκες.

Πηγές: webmd.comhealthline.comlivestrong.comhealth.com

https://www.onmed.gr/