Ο όρκος «του νεκρού αδελφού»
Ήμουν παιδούλα, στα δεκατρία μου, όταν πρωτοδιάβασα την μπαλάντα- «του Νεκρού αδελφού», αυτό το περίφημο, αριστουργηματικό δημοτικό μας τραγούδι. Κατασυγκινήθηκα και μαγεύτηκα από την ομορφιά και τον λόγο του, την άφθαστη ποιητικότητά του. Ρίγησα.. Και, μου΄μεινε από τα τότε στην μνήμη και στην ψυχή.. Γιαυτό και θεώρησα χρέος μου να αναφερθώ εδώ σε αυτήν την πολύτιμη πολιτιστική μας αρχαία κληρονομιά που μεταφέρεται μέσα από αυτό το τραγούδι «Του νεκρού αδελφού»
Το είχα διαβάσει -θυμάμαι- σε ένα μεγάλο ογκώδη τόμο αφιερωμένο κατά το μεγαλύτερο μέρος του στα δημοτικά μας τραγούδια με την μελέτη του Νικολάου Πολίτη και την αναφορά του σε αυτό. Είχε διαφορετικό, όμως τέλος από το παρακάτω, επίσημα αναφερόμενο. Σε εκείνη την παραλλαγή του, θυμάμαι ακόμη καλά, στο τραγούδι «του Νεκρού αδελφού», η Αρετή δεν πέθαινε στο τέλος.. Είχα μείνει τότε με την απορία..Τι νάγινε η Αρετή μετά το ξεψύχισμα της μάνας πίσω από την κλειδαμπαρωμένη πόρτα, αναρωτιόμουν..; Δυστυχώς, το βιβλίο αυτό το έχω χάσει από χρόνια πολλά για να σας το μεταφέρω από κει .. Στα σχόλια παρακάτω, κάνω μια ειδικότερη αναφορά για ένα άλλο διαφορετικό τέλος του τραγουδιού, δείτε τα αν θέλετε.
Όμως, εδώ προέχει, όσοι δεν το ξέρετε, ή έχετε μοναχά ακουστά γιαυτό, να το ακούσετε, να το διαβάσετε το τραγούδι «Του νεκρού αδελφού» του Κωνσταντή όπου ανασηκώθηκε από τον τάφο μετά το ανακάλεσμα και το αναθεμάτισμα της μάνας του να φέρει πίσω- πως ζωντανός της είχε ορκιστεί- την κόρη της την Αρετή από τα ξένα που την είχαν παντρέψει- Επιθυμία μου αυτή για σας, συνέλληνες ή ξένους, φίλους μου εδώ-. Είναι που το δημοτικό αυτό τραγούδι- παραλογή* στο είδος του, πιστεύω, περονιάζει την ελληνική ψυχή, μεταφέροντας προφορικά επί αιώνες σε μας τους σύγχρονους Έλληνες, μέσα από το λόγο του, τον ποιητικό και δραματικό, τις μεταφορές του και την ποίησή του, αρχαίους ελληνικούς μύθους, ελληνικά ήθη και έθιμα και δοξασίες του τόπου μας μα και αναφορά σε ιστορικά γεγονότα- όπως ο ξενιτεμός- οι επιδημίες και το θανατικό τους. Μια μπαλάντα – μοιρολόι. Γιατί, εμείς εδώ στην Ελλάδα, συνεχίζουμε όπως κι οι παλιοί- να τραγουδάμε τον Θάνατο, ακόμη και στα γλέντια μας.. Ζωή και θάνατο αντάμα να τραγουδάμε και χορεύουμε ..
Ο μεγάλος Γερμανός ποιητής, ο Γκαίτε, έγραφε κάποτε, στα 1815, στον γιό του: «Τα νεοελληνικά δημοτικά τραγούδια είναι ό,τι πιο έξοχο γνωρίζουμε από την πλευρά της λυρικής- δραματικής- επικής ποίησης». Είναι κατ’ επέκταση, όπως εκτιμώ, ανεπίτρεπτο να μην τα γνωρίζουμε, να μην τα τιμούμε ανάλογα τα δημοτικά μας τραγούδια- ει μη να αναφερόμαστε κυρίως στα ξενόφερτα- όχι οτι και αυτά δεν έχουν την δικιά τους ομορφιά και σημαντικότητα. Την έχουν. Αλλά, ελληνικά δημοτικά τραγούδια, τα ξενόφερτα δεν είναι.. Και του «Νεκρού αδελφού» το δημοτικό μας είναι από τα εξέχοντα. Ακούστε το εδώ αποδοσμένο στην ιδιαίτερη πεντατονία της Ηπείρου μας και εμπλουτισμένο με τις παραλλαγές του, διαβάστε το, μεταφρασμένο στα αγγλικά, όπως κυρίαρχα κυκλοφορεί και απολαύστε το: https://beatrikn.wordpress.com/2019/07/30/%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%84%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%BF%CF%8D%CE%B4%CE%B9/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου