Μιχάλης Θερμόπουλος

Η ετεροταξία είναι μια σπάνια συγγενής πάθηση, όπου τα κύρια σπλαχνικά όργανα είναι στην αντίθετη πλευρά από την κανονική τους θέση.

Για παράδειγμα, η καρδιά, η οποία είναι συνήθως στην αριστερή πλευρά, βρίσκεται στη δεξιά πλευρά σε άτομα με αντίστροφη θέση.

Αυτή η σπάνια ανωμαλία συχνά μένει απαρατήρητη για χρόνια, εκτός εάν το άτομο υποβληθεί σε ιατρική απεικόνιση για άσχετους λόγους. Παρά την ασυνήθιστη φύση της κατάστασης, πολλοί άνθρωποι με situs inversus διάγουν μια φυσιολογική, υγιή ζωή.

Η ετεροταξία οργάνων εμφανίζεται σε περίπου 1 στους 10.000 έως 1 στους 20.000 ανθρώπους παγκοσμίως. Σύμφωνα με έρευνα, τα περισσότερα άτομα με την πάθηση είναι ασυμπτωματικά και συχνά αγνοούν την “λανθασμένη” τοποθέτηση των οργάνων τους, έως ότου ανακαλυφθεί τυχαία κατά την απεικόνιση για άλλα προβλήματα υγείας.

Το Situs inversus είναι κληρονομική πάθηση, όπου και οι δύο γονείς πρέπει να φέρουν την σχετική γονιδιακή μετάλλαξη, για να επηρεαστεί το παιδί. Ωστόσο, έχουν καταγραφεί και αυθόρμητες μεταλλάξεις που μπορούν επίσης να προκαλέσουν την πάθηση.

Τύποι ετεροταξίας

  1. Situs Inversus Totalis: Αυτή είναι η πιο κοινή μορφή, όπου όλα τα κύρια όργανα είναι τοποθετημένα στην αντίθετη πλευρά. Η καρδιά, το συκώτι, ο σπλήνας και το στομάχι βρίσκονται όλα στην αντίθετη πλευρά του σώματος.
  2. Situs Inversus με Λεβοκαρδία (Levocardia): Σε αυτήν την μορφή, η καρδιά βρίσκεται στην αριστερή πλευρά ως συνήθως, αλλά τα υπόλοιπα όργανα στην αντίθετη από την κανονική τους πλευρά. Αυτή η κατάσταση μπορεί να συσχετιστεί με άλλες σύνθετες συγγενείς καρδιακές ανωμαλίες.

Ετεροταξία: Συμπτώματα

  • Ασυμπτωματική φύση: Τα περισσότερα άτομα με αντίστροφη θέση οργάνων δεν εμφανίζουν συμπτώματα και διάγουν φυσιολογική, υγιή ζωή. Η αντίστροφη τοποθέτηση οργάνων γενικά δεν επηρεάζει την λειτουργία των οργάνων.
  • Πιθανές επιπλοκές: Σε ορισμένες περιπτώσεις, το situs inversus μπορεί να συσχετιστεί με άλλες συγγενείς ανωμαλίες, όπως καρδιακά ελαττώματα ή πνευμονικά προβλήματα.

Συναφείς παθήσεις

  • Σύνδρομο Kartagener: Περίπου το 25% των ατόμων με situs inversus έχει σύνδρομο Kartagener, μια γενετική διαταραχή που επηρεάζει τις βλεφαρίδες, οδηγώντας σε αναπνευστικά προβλήματα και χρόνια ιγμορίτιδα, σύμφωνα με έρευνες.
  • Συγγενής καρδιοπάθεια: Μερικοί άνθρωποι με situs inversus έχουν συγγενή καρδιοπάθεια, η οποία απαιτεί ιατρική παρέμβαση. Καταστάσεις όπως η μετάθεση των μεγάλων αρτηριών είναι πιο συχνές σε αυτά τα άτομα.

Ετεροταξία: Αντιμετώπιση

Ελλείψει συμπτωμάτων ή συναφών καταστάσεων, δεν απαιτείται θεραπεία για την καθαυτή πάθηση. Οι ασθενείς μπορούν να ζήσουν υγιή, φυσιολογική ζωή χωρίς παρέμβαση.

Συνιστάται απλά τακτική παρακολούθηση και εξετάσεις για την έγκαιρη διάγνωση τυχόν σχετικών παθήσεων, ειδικά εάν συντρέχουν καρδιακά ή αναπνευστικά προβλήματα.

Πολύπλοκες καταστάσεις, όπως οι συγγενείς καρδιακές ανωμαλίες, μπορεί να απαιτούν εξειδικευμένες χειρουργικές παρεμβάσεις προσαρμοσμένες στη συγκεκριμένη ανατομία του ασθενούς.

Πρόγνωση για άτομα με Situs Inversus

Τα άτομα με situs inversus έχουν συνήθως μια φυσιολογική διάρκεια ζωής και δεν αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα υγείας, που να σχετίζονται άμεσα με τον “καθρεφτισμό” των οργάνων τους.

Με σωστή διαχείριση και επίγνωση της κατάστασής τους, τα άτομα με situs inversus μπορούν να ζήσουν ικανοποιητικές ζωές, συμμετέχοντας σε καθημερινές δραστηριότητες χωρίς περιορισμούς.

Πηγές: clevelandclinic.org, nih.gov

https://www.onmed.gr/