Μιχάλης Θερμόπουλος

Μέλος της οικογένειας των φασκόμηλων, το δεντρολίβανο είναι ένα αειθαλές θαμνώδες βότανο με έντονα αρωματικά φύλλα που μοιάζουν με βελόνες και μπλε, λευκά ή ροζ άνθη.

Παραδοσιακά συνοδεύει πιάτα με αρνί, κοτόπουλο ή κυνήγι και χρησιμοποιείται ευρέως στην μεσογειακή κουζίνα. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε γλυκά και αλμυρά αρτοσκευάσματα, όπως ψωμιά, μάφιν και μπισκότα.

Το φρέσκο δεντρολίβανο μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή τσαγιού, για να αρωματίσει κοκτέιλ ή να εμποτίσει λάδι ή ξύδι για την παρασκευή dressings και μαρινάδων. Εκτός από τις πολλές μαγειρικές χρήσεις του, το δεντρολίβανο χρησιμοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια για τη θεραπεία μιας σειράς ασθενειών, όπως πεπτικά προβλήματα, πονοκέφαλοι, αϋπνίες, ρευματικοί πόνοι, αλλά και ως τονωτικό για τη βελτίωση της σωματικής, συναισθηματικής και ψυχικής ευεξίας.

Διατροφικό προφίλ δεντρολίβανου

  • 3g (1 κουταλάκι του γλυκού) φρέσκο δεντρολίβανο περιέχουν:
  • 3 θερμίδες
  • 0,1 g λιπαρά (0,1 g κορεσμένα)
  • 0 g πρωτεΐνη
  • 0,4 g φυτικές ίνες
  • 0,4 g υδατάνθρακες (0 g ζάχαρη)
  • 0 g αλάτι

Το δεντρολίβανο έχει αποδειχθεί ότι περιέχει πάνω από 50 διαφορετικές φυτοχημικές ουσίες που συνδέονται με διάφορα οφέλη για την υγεία, όπως:

1. Πιο υγιής εγκέφαλος

Η γνωστική εξασθένηση, η οποία συμβαίνει κυρίως καθώς γερνάμε, πιστεύεται ότι προκαλείται εν μέρει από βλάβη στα εγκεφαλικά κύτταρα από ελεύθερες ρίζες (επιβλαβή μόρια που βρίσκονται στο περιβάλλον μας, στα τρόφιμα και που απελευθερώνονται ακόμα και από το ανοσοποιητικό μας σύστημα). Μελέτες δείχνουν ότι το καρνοσικό οξύ και το ροσμαρινικό οξύ (φυτοχημικά που βρίσκονται στο δεντρολίβανο) μπορούν να βοηθήσουν στην εξουδετέρωση των ελεύθερων ριζών και οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει στη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου.

2. Μπορεί να βελτιώσει την μνήμη

Η απώλεια μνήμης συνδέεται επίσης με τη γήρανση του εγκεφάλου και τη βλάβη από το οξειδωτικό στρες. Τα αντιοξειδωτικά του δεντρολίβανου πιστεύεται ότι βοηθούν στην καταπολέμηση και αυτής της βλάβης και προστατεύουν από την απώλεια μνήμης. Αν και το μεγαλύτερο μέρος της σχετικής έρευνας έχει γίνει σε αρουραίους και ποντίκια, υπάρχουν ορισμένες μελέτες που υποδηλώνουν ότι το δεντρολίβανο μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της μνήμης και της μάθησης και στους ανθρώπους. Σε μια μελέτη που διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο Northumberland, όταν ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να κάνουν ένα τεστ μνήμης, σημείωσαν 15% υψηλότερη βαθμολογία όταν το δωμάτιο ήταν αρωματισμένο με έλαιο δεντρολίβανου.

3. Καλύτερη πέψη

Ένας από τους λόγους για τους οποίους το δεντρολίβανο συνδυάζεται παραδοσιακά με το αρνί είναι επειδή πιστεύεται ότι διεγείρει το συκώτι να παράγει χολή, κάτι που βοηθά το σώμα να αφομοιώσει το λίπος. Μελέτες σε ποντίκια δείχνουν ότι το εκχύλισμα δεντρολίβανου μπορεί να βοηθήσει στην μείωση της φλεγμονής στην πεπτική οδό. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να είναι χρήσιμο για άτομα που πάσχουν από φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου, όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου. Οι φυσιοθεραπευτές συστήνουν συχνά τσάι με δεντρολίβανο για ανακούφιση των συμπτωμάτων της δυσπεψίας, όπως φούσκωμα, μετεωρισμός και κράμπες στο στομάχι.

Rosemary-dentrolivano

4. Μπορεί να σας βοηθήσει να παραμείνετε σε εγρήγορση

Για να σταματήσετε να αισθάνεστε υπνηλία μετά από επίμονη προσπάθεια (πχ. διάβασμα για Πανελλήνιες), δοκιμάστε να πάρετε μια ρουφηξιά έλαιο δεντρολίβανου. Μια μελέτη που διεξήχθη σε νοσοκόμες που εργάζονταν σε νυχτερινές βάρδιες, διαπίστωσε ότι η ομάδα στην οποία δόθηκε μια σταγόνα αιθέριου ελαίου δεντρολίβανου για εισπνοές ένιωθε λιγότερη υπνηλία και μεγαλύτερη εγρήγορση από την ομάδα ελέγχου.

5. Μειωμένη κακοσμία στόματος και οδοντικές παθήσεις

Τα φυτοχημικά στο δεντρολίβανο πιστεύεται ότι έχουν αντιβακτηριδιακή δράση που μπορεί να βοηθήσει στην εξουδετέρωση των βακτηρίων που ευθύνονται για την κακοσμία του στόματος. Οι γαργάρες με ένα μείγμα ζεστού νερού αναμεμειγμένο με 1 σταγόνα ελαίου δεντρολίβανου λέγεται ότι βοηθά στην προστασία από άλλα προβλήματα, όπως η τερηδόνα και η ουλίτιδα. Μια μελέτη στην οποία ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να χρησιμοποιήσουν οδοντόκρεμα με εκχύλισμα δεντρολίβανου (ή μια κανονική οδοντόκρεμα στην ομάδα ελέγχου) διαπίστωσε ότι η ομάδα που χρησιμοποιούσε την οδοντόκρεμα δεντρολίβανου είχε λιγότερη αιμορραγία των ούλων και πλάκα από την ομάδα ελέγχου.

6. Ανακούφιση από το στρες, το άγχος και την κατάθλιψη

Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι οι πολυφαινόλες στο δεντρολίβανο έχουν αντικαταθλιπτικές και αντιαγχωτικές ιδιότητες, γι' αυτό μερικές φορές συνιστάται η εισπνοή ελαίου δεντρολίβανου ως θεραπεία για το στρες. Ο μηχανισμός πίσω από αυτό δεν είναι πλήρως κατανοητός, αλλά ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι βοηθά στην μείωση των επιπέδων της ορμόνης του στρες (κορτιζόλη) και στην αύξηση των επιπέδων της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο. Μια μικρή μελέτη σε 22 υγιείς εθελοντές αποκάλυψε ότι η κατανάλωση τσαγιού δεντρολίβανου θα μπορούσε να έχει θετική επίδραση στα επίπεδα των δεικτών αίματος για το άγχος και την κατάθλιψη, υποδηλώνοντας ότι θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανακούφιση από το άγχος και το στρες. Αλλά οι συγγραφείς τόνισαν ότι απαιτούνται μεγαλύτερες μελέτες.

7. Μπορεί να προσφέρει προστασία έναντι ορισμένων τύπων καρκίνου

Το καρνοσικό οξύ, ένα από τα πολλά φυτοχημικά που βρίσκονται στο δεντρολίβανο, είναι γνωστό ότι είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό. Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να βοηθήσει στην επιβράδυνση της ανάπτυξης των καρκινικών κυττάρων στο σώμα και στην μείωση του κινδύνου ανάπτυξης όγκων.

8. Πιο δυνατό ανοσοποιητικό σύστημα

Τα καρνοσικό και το ροσμαρινικό (από την αγγλική ονομασία του δεντρολίβανου: rosemary) οξύ που βρίσκονται στο δεντρολίβανο έχουν αντιβακτηριακές, αντιικές και αντιμυκητιακές ιδιότητες και έχει αποδειχθεί ότι είναι δραστικά έναντι μιας σειράς κοινών βακτηρίων.

Πηγή: bbcgoodfood.com

https://www.onmed.gr/