Από τα τέσσερα παιδιά της ζούγκλας της Κολομβίας στον άνθρωπο που έζησε 4 χρόνια σε ακατοίκητο νησί – Ποιος ήταν ο πραγματικός Ροβινσώνας Κρούσος

 Από τα τέσσερα παιδιά της ζούγκλας της Κολομβίας στον άνθρωπο που έζησε 4 χρόνια σε ακατοίκητο νησί – Ποιος ήταν ο πραγματικός Ροβινσώνας Κρούσος

Τα τέσσερα παιδιά που επέζησαν στη ζούγκλα της Κολομβίας και ο Ροβινσώνας Κρούσος, ζωές που τρομάζουν, αλλά και συναρπάζουν.
Με αγωνία και τρόμο περίμεναν επί εβδομάδες τις εξελίξεις, όσοι είχαν διαβάσει την είδηση για την περιπλάνηση των παιδιών στη ζούγκλα της Κολομβίας.

Τέλος καλό, όλα καλά και τα τέσσερα ανήλικα βρέθηκαν υγιή έπειτα από συντονισμένες έρευνες στρατού και ομάδων από φυλές που κατοικούν στην περιοχή. Με σπόρους και αλεύρι επέζησαν 40 ημέρες στη ζούγκλα του Αμαζονίου τα τέσσερα παιδιά που διασώθηκαν μετά την συντριβή του μικρού αεροπλάνου τους την 1η Μαΐου. Και συνειρμικά έρχεται στο νου η θρυλική περιπέτεια του Ροβινσώνα Κρούσου, που γράφτηκε από τον Άγγλο Ντάνιελ Ντεφό (Daniel Defoe) το 1719 και που βασίζεται σε μια πραγματική ιστορία.

Το δημοφιλές μυθιστόρημα περιγράφει τη ζωή ενός πλούσιου νεαρού, που ταξίδευε σε όλο τον κόσμο και κάποτε ναυάγησε και έμεινε μόνος να παλεύει με τα στοιχεία της φύσης και τους δαίμονές του σε ένα ακατοίκητο νησί. Ο Ροβινσώνας Κρούσος, για να επιβιώσει, υποχρεώθηκε να αλλάξει τους τρόπους της μέχρι τότε ζωής του για να μπορέσει να αντέξει τις συνθήκες στο νησί, όπου βρέθηκε εντελώς απομονωμένος από άλλους ανθρώπους.

Η ιστορία του Ντεφό επικεντρώνεται σε έναν ναυαγό που τον έβγαλε η μοίρα σε ένα μικρό νησί κοντά στο Τρίνινταντ· εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1719 και διανθίζεται με τις περιπέτειες και τις εμπειρίες του Κρούσου με κανίβαλους ιθαγενείς, με ναυτικούς στασιαστές και αιχμαλώτους. Αν και το βιβλίο του Ντεφό θεωρείται προϊόν μυθοπλασίας, υπήρξε ένας άνθρωπος που έζησε παρόμοια εμπειρία με εκείνη του μυθιστορηματικού ήρωα και έγινε γνωστός ως ο «πραγματικός Ροβινσώνας Κρούσος». Μάλιστα ένα σπίτι που χτίστηκε από τον άνθρωπο εκείνο το 1700, πουλήθηκε πριν από 10 χρόνια.

Ο Ροβινσώνας Κρούσος έκανε διάσημο τον Ντάνιελ Ντεφό

Η έμπνευση του Ντάνιελ Ντεφό

Το σπίτι είναι γνωστό ως Minards House και βρίσκεται στο Όρεστον του Πλίμουθ της νοτιοδυτικής Αγγλίας και χτίστηκε από τον Αλεξάντερ Σέλκερκ, που δεν είναι άλλος από τον άνδρα που ενέπνευσε τον Ντεφό να γράψει το μυθιστόρημα που τον έκανε διάσημο.

Ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Πλίμουθ, δρ. Μπόνι Λάτιμερ, υποστηρίζει ότι πολλοί άνθρωποι μέχρι σήμερα δεν έχουν συνειδητοποιήσει ότι η ιστορία του Ντεφό δεν ήταν εντελώς μυθοπλασία. Ο καθηγητής Λάτιμερ διατείνεται ότι μία από τις πηγές του Ντεφό για την ιστορία του ήταν το ταξίδι του σκωτσέζου αξιωματικού του Πολεμικού Ναυτικού Αλεξάντερ Σέλκερκ, ο οποίος εγκαταλείφθηκε σε νησί του νοτίου Ειρηνικού, έπειτα από μια διαμάχη με τον πλοίαρχο του καραβιού που ταξίδευε. Ο Σέλκερκ έζησε στο νησί τέσσερα χρόνια (κι όχι 28 όπως ο Ροβινσώνας), και όταν τον διέσωσαν ήταν ηλιοκαμένος, με μακριά γενειάδα και φορούσε δέρματα κατσικιών. Ο Σέλκερκ επέζησε από αυτή τη σκληρή δοκιμασία αλλά πέθανε χρόνια μετά από κίτρινο πυρετό, ενώ υπηρετούσε ως Υποπλοίαρχος στο HMS Weymouth στα ανοιχτά της Δυτικής Αφρικής.

Ο Αλεξάντερ Σέλκερκ, γεννημένος το 1676, ήταν γιος υποδηματοποιού και βυρσοδέψη που ζούσε στη Σκωτία. Από νέος ήταν απείθαρχος και μάλιστα τον είχε εγκαλέσει η τοπική εκκλησία για «απρεπή συμπεριφορά και ανάρμοστη διαγωγή»· δεν λογοδότησε ποτέ γιατί ταξίδευε. Αμούστακο παιδί ήταν ακόμα, όταν ο Αλεξάντερ μπάρκαρε ως «μπιουκάνερ» (κάτι σαν ελεύθερος ναυτικός).

Το νησί του Ροβινσώνα Κρούσου, που φέρει πια το όνομά του.

Τον Σεπτέμβριο του 1704 το πλοίο του Σέλκερκ έριξε άγκυρα στα ανοιχτά του νησιού Mas a Tierra (σήμερα Ροβινσώνας Κρούσος), στο αρχιπέλαγος των ακατοίκητων (τότε) νησιών του Σαν Χουάν, 670 χιλιόμετρα από τις ακτές της Χιλής. Ο Σέλκερκ είχε σοβαρές προστριβές με τον πλοίαρχο, στον οποίο εξέφραζε σοβαρές ανησυχίες για το αξιόπλοο του καραβιού· μάλιστα σε μία διαμάχη τους, είχε πει στον καπετάνιο, ότι θα προτιμούσε να μείνει σε ένα ακατοίκητο νησί παρά να συνεχίσει το ταξίδι με ένα σαπιοκάραβο! Ο καπετάνιος του πλοίου… δεν του χάλασε το χατίρι: τον παράτησε σε έναν αφιλόξενο τόπο, δίνοντάς του ένα μουσκέτο, ένα τσεκούρι, ένα μαχαίρι, μια κατσαρόλα, κλινοσκεπάσματα, λίγα ρούχα και οπωσδήποτε μια Βίβλο για να επικοινωνεί με τον Θεό…
Και για να μην αφήσουμε κανένα κενό στην ιστορία, να πούμε ότι το πλοίο εκείνο που χαρακτηρίστηκε «σαπιοκάραβο» από τον «Ροβινσώνα», βούλιαξε λίγες μέρες αργότερα στις ακτές της (σημερινής) Κολομβίας· ο καπετάνιος και λίγα μέλη του πληρώματος διασώθηκαν μεν, αλλά συνελήφθησαν από Ισπανούς (που βρίσκονταν σε πόλεμο με τους Βρετανούς), ρίχτηκαν στις φυλακές της Λίμα του Περού, όπου υπέστησαν τα πάνδεινα.

Με αστακούς και αγριοκάτσικα...

Πίσω τώρα στο ακατοίκητο νησί και στον «ναυαγό» που απεγνωσμένα προσπαθούσε να κρατηθεί στη ζωή: ο Σέλκερκ έτρωγε αστακούς για να επιβιώσει και περπατούσε πάνω κάτω στην ακτή αναζητώντας ένα πλοίο στον ορίζοντα, που θα τον περιμάζευε.
Ο σκωτσέζος ναυτικός υπέφερε από τη μοναξιά και τις τύψεις που είχε εγκαταλείψει την (υποτιθέμενη) ασφάλεια του πλοίου.
Κοπάδια θαλάσσιων λεόντων που μαζεύτηκαν στην παραλία, την εποχή του ζευγαρώματος, οδήγησαν τον βρετανό ναυτικό στο εσωτερικό του νησιού· εκεί βρήκε αγριοκάτσικα, που του παρείχαν κρέας και γάλα, ανακάλυψε άγρια λάχανα και καρπούς αλλά τον βρήκαν και οι αρουραίοι, που κάθε βράδυ του επιτίθονταν. Ο Σέλκερκ, πολυμήχανος και πανέξυπνος, εντόπισε αγριόγατες, που εξημέρωσε για να τον προστατεύουν από τα ποντίκια!

Ειδυλλιακή ζωή, δίχως συντρόφους

Και η ζωή του «Ροβινσώνα» συνεχίζονταν με περιπέτειες κάτω από αντίξοες συνθήκες· σφυρηλάτησε ένα νέο μαχαίρι από στεφάνι βαρελιού, έχτισε 2 καλύβες από κορμούς δέντρων και χρησιμοποιούσε το μουσκέτο του για να κυνηγήσει κατσίκες να φάει και να πάρει τα δέρματα τους· όταν πια του τελείωσε το μπαρούτι, υποχρεώθηκε να κυνηγάει με πρωτόγονους τρόπους· Σε ένα από εκείνα τα κυνήγια τραυματίστηκε σοβαρά όταν έπεσε σε ένα γκρεμό· έμεινε αβοήθητος και ανίκανος να κινηθεί περίπου για δύο μέρες. Οι εμπειρίες πλάι στον βυρσοδέψη πατέρα του,  τον βοηθούσαν αφού έφτιαχνε καινούργια ρούχα από κατσικίσια δέρματα χρησιμοποιώντας ένα σκουριασμένο καρφί για βελόνα. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο νησί είδε δύο πλοία να αγκυροβολούν στα ανοιχτά, δυστυχώς όμως και τα δύο ήταν ισπανικά και ως σκωτσέζος θα αντιμετώπιζε απρόβλεπτη μοίρα αν τον ανακάλυπταν, έτσι έκανε ό,τι μπορούσε για να κρυφτεί.

Επιτέλους η σωτηρία

Η διάσωση του Σέλκερκ ήρθε στις 2 Φεβρουαρίου του 1709 όταν τον εντόπισε ένα εμπορικό πλοίο. Μετά 4 χρόνια και 4 μήνες δίχως ανθρώπινη παρουσία πλάι του, ο Σέκλερκ δεν μπορούσε να συγκρατήσει τη χαρά του.
Μάλιστα ο εύρωστος και ευκίνητος σκωτσέζος ναυαγός φρόντισε να πιάσει αρκετά αγριοκάτσικα τα οποία έφαγαν οι άνδρες του πλοίου που έπασχαν από σκορβούτο (έλλειψη βιταμίνης C).
Ο Σέλκερκ ταξίδεψε αρκετά με το πλοίο που τον διέσωσε, οδήγησε το πλήρωμα του κατά μήκος της ακτής του Μεξικού, φορτώθηκε με χρυσό και ολοκλήρωσε το ταξίδι του γύρω από τον κόσμο διαπλέοντας το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας· επέστρεψε στα βρετανικά νησιά την 1η Οκτωβρίου του 1711, οκτώ χρόνια μετά το μοιραίο μπάρκο του.

Ένα άγαλμά του Σέλκερκ δεσπόζει στον τόπο όπου γεννήθηκε, στο Λόουερ Λάργκο, στη Σκωτία

Και ο Σέλκερκ έγινε διάσημος. Πολλοί ήθελαν να το γνωρίσουν για να ακούσουν τις περιπέτειές του, ενώ δημοσιογράφοι και συγγραφείς έγραφαν για την περιπετειώδη διαβίωσή του στο ακατοίκητο νησί του Ειρηνικού. Ο Σέλκερκ παντρεύτηκε δυο φορές, προσπάθησε να ριζώσει, αλλά το πάθος του για τη θάλασσα και τις περιπέτειες, τού έλυσαν τους κάβους από τα άγονα βράχια της ζωής των στεριανών· μπάρκαρε με ένα πολεμικό πλοίο και άρχισε να κυνηγάει πειρατές στις ακτές της δυτικής Αφρικής· τότε ήταν που προσβλήθηκε από κίτρινο πυρετό από τα σμήνη κουνουπιών που ταξίδευαν με το καράβι τους.

Ο Σέλκερκ πέθανε στις 13 Δεκεμβρίου του 1721 και ρίχτηκε στην αγκαλιά της αγαπημένης του θάλασσας για πάντα. Κι έπειτα ο Ντάνιελ Νταφό τον ανέστησε και τον κρατάει ζωντανό ακόμα, 300 χρόνια μετά, με το θρυλικό μυθιστόρημά του.
Και δεν ήταν μόνο αυτός. Ο Κάρολος Ντίκενς έχει γράψει για τον Σέλκερκ, ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες έχει γράψει ποίημα για τον Σέλκερκ και ένα άγαλμά του, δεσπόζει στον τόπο όπου γεννήθηκε στο Λόουερ Λάργκο, στη Σκωτία.
Και η ιστορία του σκωτσέζου θαλασσοπόρου, έγινε μύθος που μεγάλωσε γενιές και γενιές επίδοξων «Ροβινσώνων», που προσπάθησαν να μιμηθούν τον Αλεξάντερ Σέλκερκ, άλλοτε με επιτυχία κι άλλοτε πάλι με τραγικά αποτελέσματα.

https://www.ethnos.gr/