ΑΚΑΝΘΟΧΟΙΡΟΣ: Sabrata, Λιβύη -

Σάββατο 11 Σεπτεμβρίου 2021

Sabrata, Λιβύη -

Sabrata, Λιβύη - Sabratha, Λιβύη

Παρόλο που ο Italo Balbo, κυβερνήτης της Ιταλικής Λιβύης στη δεκαετία του 1920, δεν έμεινε στην ιστορία ως στρατιωτικός στρατηγός ή πολιτικός, κάθε λάτρης των αρχαιοτήτων θα του είναι ευγνώμων για την ανακαίνιση του θεάτρου στη Σαμπράτα και την επαναφορά του στην πλήρη αίγλη του. Γοητευμένος από την ομορφιά των ερειπίων, ο Μπάλμπο έβγαλε σημαντικά κεφάλαια από το ιταλικό κράτος για να χρηματοδοτήσει μια εκτεταμένη ανασκαφή και αποκατάσταση του παλιού κτιρίου. Οι αρχαιολόγοι Giacomo Giusti και Giacomo Caputo έλαβαν το έργο να αποκαταστήσουν το αυθεντικό σχήμα του μεγαλύτερου θεάτρου στην Αφρική, το οποίο χτίστηκε το 190 από τον αυτοκράτορα Commodus. Η σκηνή είχε μήκος σχεδόν 45 μέτρα και το αμφιθέατρο, περίπου 90 μέτρα σε διάμετρο, μπορούσε να φιλοξενήσει περίπου 5.000 επισκέπτες. Η σκηνή έκλεισε στο πίσω μέρος από μια εξαιρετική εσωτερική πρόσοψη ( frons scenae)αποτελούμενη από τρεις ημικυκλικές κόγχες και μια τριπλή σειρά κορινθιακών στύλων (συνολικά 108) χτισμένες από μάρμαρο διαφόρων χρωμάτων, με πολυτελή διακοσμημένα κιονόκρανα. Η ανακούφιση στις κόγχες, όπου παρουσιάστηκαν σκηνές χορού, μυθολογικές μορφές και αλληγορικοί ύμνοι στις σχέσεις μεταξύ Ρώμης και Σαμπράτ, ήταν επίσης θαυματουργή.

Αλλά το θέατρο δεν ήταν το μόνο πολύτιμο κτίριο στη Σαμπράτα. Αυτή η λιμενική πόλη στη Ρωμαϊκή Τριπολιτανία - που ιδρύθηκε από τους Πόνικους αποίκους τον τέταρτο αιώνα π.Χ. - απέκτησε μεγάλο πλούτο μεταξύ 138 και 210 χάρη στην εξαγωγή αφρικανικών ζώων και ελεφαντόδοντου στη Ρώμη. Κατά τη διάρκεια της ακμής στη Σαμπράτα, μνημειακά κτίρια χτίστηκαν από μάρμαρο και ψαμμίτη με γυψομάρμαρο. Σε μια όμορφη θέση πάνω από τη θάλασσα βρισκόταν ο ναός της θεάς isσιδας, προστάτιδας των ναυτικών, η λατρεία της οποίας εξαπλώθηκε από την Αίγυπτο στις ρωμαϊκές πόλεις. Άλλα κτίρια ήταν το Καπιτώλιο, το Ιερό του Σεράπις, ο Ναός του Λίμπερ Πάτερ και το κτίριο που αναφέρεται ως Μαυσωλείο Β. Αυτό το τελευταίο μνημείο αποκαταστάθηκε επίσης από Ιταλούς αρχαιολόγους. Είχε πυραμιδική στέγη και συνδύαζε αρχιτεκτονικά στοιχεία Πουνικής, Αιγυπτιακής, Ελληνιστικής και Ρωμαϊκής αρχιτεκτονικής. Ξεχωρίζει η ανάγλυφη διακόσμηση στις μετόπες γύρω από τις οποίες υπάρχουν λιοντάρια που κρατούν αρσενικές φιγούρες ύψους άνω των τριών μέτρων. Παρόλο που πολλά αγάλματα και ψηφιδωτά καταστράφηκαν ή μεταφέρθηκαν στο τοπικό μουσείο, δημόσια κτίρια όπως το Forum, το Curia και τρία κομψά συγκροτήματα μπάνιου διατήρησαν μια αύρα παλιάς λαμπρότητας.

Η παρακμή της ισχύος της Ρώμης τον τρίτο αιώνα σήμαινε επίσης την παρακμή της δύναμης του Σαμπράτους, η οποία επλήγη από σεισμό το 365. Πέρασαν σχεδόν δύο αιώνες πριν η πόλη ξαναβρεί τη σημασία της στους Βυζαντινούς. Στη συνέχεια ανεγέρθηκαν οι επάλξεις και η όμορφη Βασιλική του Ιουστινιανού. Στην πραγματικότητα, η Σαμπράτα είχε ήδη μια βασιλική (έμειναν μόνο τα θεμέλιά της), η οποία τον πρώτο αιώνα ήταν αίθουσα δικαστηρίου και χώρος έκφρασης τιμής για Ρωμαίους αυτοκράτορες, και τριακόσια χρόνια αργότερα μετατράπηκε σε χριστιανική εκκλησία. Το 158, αυτό το κτίριο έγινε η σκηνή των γεγονότων που είχαν απήχηση σε όλο τον ρωμαϊκό κόσμο. Εκεί διεξήχθη η δίκη του φιλόσοφου Απουλείου, που κατηγορείται ότι χρησιμοποίησε μαγικές δυνάμεις για να παρασύρει μια πλούσια γριά χήρα και να την παντρευτεί για να κληρονομήσει τα χρήματά της. Συγγραφέας του Χρυσού Γάιδαρουυπερασπίστηκε τον εαυτό του: οι λήξεις του κράτησαν τέσσερις ολόκληρες ημέρες. Ο φιλόσοφος αθωώθηκε στη συνέχεια και το αριστούργημά του ρητορικής γράφτηκε αργότερα και όχι μόνο έφερε μεγάλη φήμη στον συγγραφέα του, αλλά έγινε πολύτιμη πηγή για την κατανόηση της καθημερινής ζωής στο Σαμπράτ τον δεύτερο αιώνα.