Διάστημα: Φανταστικά δακτυλίδια μιας μαύρης τρύπας

 Διάστημα: Φανταστικά δακτυλίδια μιας μαύρης τρύπας

Η εκπομπή έντονης ακτινοβολίας χάρισε στη NASA την πιο εντυπωσιακή απεικόνιση αυτού του σπάνιου ουράνιου σώματος

Το φαινόμενο που δημιούργησε τους δακτυλίους είναι η αντανάκλαση των κυμάτων πάνω σε νέφη σκόνης, που βρίσκονται μεταξύ του αστερισμού του Κύκνου και της Γης.

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ. Την καλύτερη μέχρι στιγμής εικόνα μαύρης τρύπας εξασφάλισε η NASA, αποτυπώνοντας φαντασμαγορικούς φωτεινούς δακτυλίους γύρω από το ουράνιο σώμα, χάρη σε παρατηρήσεις των τηλεσκοπίων Chandra και Swift Observatory. Οι ακτίνες Χ αποκάλυψαν έτσι κάτι, το οποίο παρέμενε αόρατο στον άνθρωπο.

Η συγκεκριμένη μαύρη τρύπα «συμβιώνει» με κοντινό της άστρο, ενώ η βαρυτική έλξη της παρασύρει αστρική σκόνη και ύλη από το άστρο προς τον δίσκο της τρύπας. Το άστρο και η μαύρη τρύπα ανήκουν στο σύστημα V404 Cygni, στον αστερισμό του Κύκνου και απέχουν περίπου 7.800 έτη φωτός από τη Γη.

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Swift, που εκτοξεύθηκε το 2004, κατέγραψε πρώτο την εκπομπή ακτίνων Χ από το σύστημα τον Ιούνιο του 2015. Η εκπομπή δημιούργησε μάλιστα δακτυλίους κινητικής ενέργειας, ορατούς στην απεικόνιση ακτίνων Χ. Το φαινόμενο που δημιούργησε τους δακτυλίους είναι η αντανάκλαση των κυμάτων πάνω σε νέφη σκόνης, που βρίσκονται διάσπαρτα μεταξύ του αστερισμού του Κύκνου και της Γης.

Η νέα εικόνα της NASA αξιοποιεί επίσης δεδομένα από το γιγάντιο ραδιοτηλεσκόπιο Pan-Starrs στη Χαβάη, τα οποία συμπληρώνουν την εικόνα, εμφανίζοντας τα γύρω άστρα. 

Το 2015 το τηλεσκόπιο Chandra παρατήρησε για πρώτη φορά το σύστημα της μαύρης τρύπας με το μοναχικό άστρο. Οκτώ δακτύλιοι, που σχηματίσθηκαν από την εκπομπή ακτίνων Χ το 2015 είναι σήμερα διακριτοί, χάρη στην αντανάκλασή τους πάνω στα νέφη αστρικής σκόνης. Οι δακτύλιοι αυτοί μπορεί να επιτρέψουν στους επιστήμονες να καταγράψουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τον μηχανισμό της μαύρης τρύπας στο σύστημα V404 Cygni, αλλά και να χαρτογραφήσουν το διάστημα μεταξύ του ουράνιου αυτού σώματος και του πλανήτη μας, σύμφωνα με δημοσίευμα του CNN.

Η διάμετρος των δακτυλίων επιτρέπει επίσης στους ερευνητές να καθορίσουν την απόσταση από τα νέφη σκόνης που «χρησιμοποιήθηκαν» για τη δημιουργία των δακτυλίων. Όσο μεγαλύτερος ο δακτύλιος, τόσο πιο κοντά είναι το νέφος στη Γη.

Η επιστημονική ομάδα χρησιμοποίησε επίσης τις απεικονίσεις των ακτίνων Χ για να προχωρήσει σε εκτιμήσεις γύρω από τη χημική σύσταση των νεφών, βασισμένες στην απορρόφηση ακτίνων  Χ. Τα νέφη αποτελούνται κυρίως από γραφίτη και κόκκους πυριτικού άλατος. Η νέα εικόνα προσφέρει συναρπαστική προοπτική για νέα μελέτη μυστηριωδών αστρικών σωμάτων, όπως οι μαύρες τρύπες.

https://www.kathimerini.gr/