Αδερφή / Queer

Στη γεμάτη διαφθορά πόλη του Μεξικού, στο τέλος της δεκαετίας του ’40, τοποθετεί την ιστορία του βιβλίου «Αδελφή» ο Ουίλιαμ Μπάροουζ, μια ιστορία  που περιστρέφεται γύρω από την ομοφυλοφιλία και την εξάρτηση από τα ναρκωτικά.

Με μια εισαγωγή στην οποία ορίζει το πλαίσιο της ιστορίας του βιβλίου του, ο Μπάροουζ κινητοποιεί έντονα συναισθηματικά τον αναγνώστη τόσο για όσα πρόκειται να αφηγηθεί, όσο και για τους λόγους που τον οδήγησαν να γράψει αυτό το βιβλίο.

Με το βιβλίο «Αδερφή» όπως και με το «Junky»  ο Μπάροουζ δίνει το στίγμα της μπητ λογοτεχνίας με την απόρριψη της συμβατικής συμπεριφοράς του μέσου αμερικάνου της εποχής του μεσοπολέμου, που αποσκοπούσε στον πλουτισμό και την ευμάρεια όπως πρόσταζε η προτεσταντική ηθικού και προτείνοντας έναν τρόπο ζωής με απόλυτη ελευθερία από κάθε μορφής έλεγχο.

Ο Μπάροουζ έγραψε το «Αδελφή» σε συνέχεια του πρώτου του μυθιστορήματος με τον τίτλο «Junky» – στο οποίο είχε μιλήσει για τον εθισμό του στα ναρκωτικά – και μετά από την πρώτη μεγάλη τραγωδία της ζωής του, τον θάνατο της γυναίκας του, ο οποίος έγινε κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες. Γεμάτος ενοχές, θολωμένος από τις ουσίες και σε απόγνωση μοιάζει να μην αναζητά τίποτα λιγότερο από τη λήθη.

«Όταν άρχισα να γράφω αυτό το κείμενο που συνοδεύει την Αδερφή, με είχε παραλύσει μια βαριά απροθυμία, ένα μπλοκάρισμα σαν ζουρλομανδύας : «Ρίχνω μια ματιά στο χειρόγραφο της Αδερφής και νιώθω ότι, απλά, δεν μπορώ να το διαβάσω. Το παρελθόν μου ήταν ένα δηλητηριασμένο ποτάμι απ’ όπου χρειάζεται τύχη για να ξεφύγεις και από το οποίο νιώθεις να απειλείσαι άμεσα για χρόνια μετά τα γεγονότα που έχουν καταγραφεί. – Οδυνηρό, σε βαθμό που το βρίσκω δύσκολο να το διαβάσω, πόσο μάλλον να γράψω γι’ αυτό. Κάθε λέξη, κάθε χειρονομία κάνει τα δόντια να χτυπούν». Η αιτία αυτής της απροθυμίας γίνεται πιο ξεκάθαρη όσο εξαναγκάζω τον εαυτό μου να δει. Το κίνητρο για το βιβλίο και αυτό που του δίνει μορφή είναι ένα γεγονός που δεν αναφέρεται ποτέ και που πραγματικά αποφεύγεται με προσοχή: ο θάνατος της Τζόαν, της γυναίκας μου, από όπλο που κατά λάθος εκπυρσοκρότησε, το Σεπτέμβρη του 1951.»

Πρωταγωνιστής σ’ αυτό το μυθιστόρημα με τα έντονα βιογραφικά στοιχεία, είναι ο Λη –  alter ego του συγγραφέα – ο οποίος «έχοντας επιστρέψει από τη μόνωση της ηρωίνης στη γη των ζωντανών σαν ένας παράφρονας, ανόητος Λάζαρος»  επιδιώκει μια ερωτική σχέση με τον απρόσωπο και αποστασιοποιημένο Άλερτον. Μέσα σ’ ένα ψυχρό σκηνικό που εκτείνεται από τους βρώμικους δρόμους της πόλης του Μεξικού και τα γκέι μπαρ και φτάνει μέχρι τις ζούγκλες του Παναμά και του Ισημερινού, παρακολουθούμε τον Λη να βασανίζεται από την κατάθλιψη που του προκαλεί η αποχή του από την ηρωίνη και ο χωρίς ανταπόκριση ερωτικός πόθος του για τον Άλερτον.

«Το Μεξικό ήταν ουσιαστικά μια ανατολική κουλτούρα που αντανακλούσε δύο χιλιάδες χρόνια αρρώστιας και φτώχειας, εξευτελισμού και βλακείας, κτηνωδίας και ψυχικής και σωματικής τρομοκρατίας. Ήταν σκοτεινό και σκυθρωπό και χαώδες, μ’ εκείνο το ιδιαίτερο χάος του ονείρου. Δεν υπήρχε Μεξικάνος που να ξέρει καλά άλλο Μεξικάνο κι όταν ένας Μεξικάνος σκότωνε κάποιον (πράγμα που συνέβαινε συχνά) αυτός ήταν συνήθως ο καλύτερός του φίλος.»

Με μια αφήγηση ρεαλιστική και απρόσμενα συγκινητική, που όμως διακόπτεται συχνά από τρελές φαντασιώσεις, ο Μπάροουζ διεισδύει στο οργιαστικό κενό του 20ου αιώνα ακολουθώντας τον ήρωά του σ’ ένα βιβλίο αποκαλύψεων, μια πρώιμη αυτοβιογραφική κατάθεση της ζωής του ίδιου του συγγραφέα.

«Στον Λη δεν άρεσε να ματαιώνονται οι επιθυμίες του. Γι’ αυτόν οι περιορισμοί ήταν σαν τα κάγκελα ενός κλουβιού, σαν την αλυσίδα και το περιλαίμιο, πράγματα που είχε μάθει όπως μαθαίνει ένα ζώο, ζώντας μέρες και χρόνια με το τράβηγμα της αλυσίδας και τ’ αλύγιστα κάγκελα. Δεν είχε ποτέ παραιτηθεί και τα μάτια του κοίταζαν έξω, μέσα από τ’αόρατα κάγκελα, άγρυπνα, έτοιμα, προσμένοντας το δεσμοφύλακα να ξεχάσει την πόρτα, το φθαρμένο περιλαίμιο, το χαλαρωμένο κάγκελο …. υποφέροντας δίχως απελπισία και δίχως συναίνεση.»

Στο βιβλίο «Αδερφή» ο Μπάροουζ δεν αγωνίζεται μόνο με τους δαίμονές του αλλά βρίσκει ουσιαστικά και το βηματισμό του στη συγγραφή μετά τη στεγνή, σχεδόν δημοσιογραφική, αφήγηση του «Junky»  και πριν το εμβληματικό «Γυμνό Γεύμα».

Το βιβλίο κυκλοφόρησε στην Ελλάδα αρχικά το 1998 από τις εκδόσεις ΠΛΕΘΡΟΝ σε μετάφραση Αννίτας Μιχαήλ και το 2011 με τον τίτλο αμετάφραστο «Queer» από τις εκδόσεις ΤΟΠΟΣ σε μετάφραση Γιώργου Μπέτσου.

Εκδόσεις : ΠΛΕΘΡΟΝ

Εκδόσεις : ΤΟΠΟΣ

http://passepartoutreading.wordpress.com/