ΑΪΛΙΝ
Η Οτέσα Μόσφεγκ στο πρώτο της μυθιστόρημα, με τον τίτλο Αϊλίν, έχει δημιουργήσει ένα από τους πιο ενδιαφέροντες χαρακτήρες που έχω συναντήσει στη λογοτεχνία. Η αφηγήτρια, η Αϊλίν, είναι μια εικοσιτετράχρονη γυναίκα που ζει σε μια πόλη της Νέας Αγγλίας που την ονομάζει X-ville, στις αρχές της δεκαετίας του ‘60 και καταγράφει όσα συνέβησαν την τελευταία εβδομάδα πριν εγκαταλείψει το σπίτι και την πόλη της και εξαφανιστεί για πάντα.
Η Αϊλίν Ντάνλοπ, μετά το θάνατο της μητέρας της, ζει με τον αλκοολικό πατέρα της. Εργάζεται σε μια κοντινή φυλακή αγοριών και ελπίζει σε κάποιο ειδύλλιο με έναν από τους φύλακες. Την ίδια στιγμή περιγράφει τις συνθήκες της ζωής της με ιδιαίτερα μελανά χρώματα. Η Αϊλίν είναι πολύ αδύνατη αλλά πιστεύει ότι είναι χοντρή και έτσι έχει υιοθετήσει όλες τις συνήθειες των ανορεξικών ατόμων. Επιπλέον ζει μέσα στη βρωμιά, ντύνεται με τα ρούχα της νεκρής μητέρας της, φροντίζει να μην λείπει το αλκοόλ από τον πατέρα της, φαντασιώνεται βίαιους θανάτους για όλους τους ανθρώπους γύρω της, χωρίς να εξαιρεί και τον εαυτό της. Είναι μοναχική, φανερά διαταραγμένη και εθισμένη στις μικροκλοπές. Μόνη της παρηγοριά η απόφασή της να δραπετεύσει από αυτό το νοσηρό περιβάλλον, να εξαφανιστεί και να ξεκινήσει μια νέα ζωή.
«…Όμως εγώ δε συμπαθούσα τη σιωπή. Δε συμπαθούσα την ακινησία. Μισούσα τα πάντα σχεδόν. Ήμουν πολύ δυστυχισμένη και θυμωμένη συνεχώς. Προσπαθούσα να συγκρατηθώ, κι αυτό με έκανε ακόμα πιο αδέξια, πιο δυστυχισμένη, πιο θυμωμένη. Ήμουν σαν την Ιωάννα της Λοραίνης ή τον Άμλετ, αλλά γεννημένη σε λάθος ζωή – στη ζωή μιας ασήμαντης, μιας απροστάτευτης, μιας αόρατης. Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να το εκφράσω: Εκείνη την εποχή δεν ήμουν ο εαυτός μου. Ήμουν μια άλλη. Ήμουν η Αϊλίν.
Κι εκείνη την εποχή – πενήντα χρόνια πριν – ήμουν σεμνότυφη. Κοιτάξτε με. Φορούσα βαριές μάλλινες φούστες που έφταναν μέχρι κάτω από το γόνατό μου, χοντρές κάλτσες. Πάντα κούμπωνα τις ζακέτες και τις μπλούζες μου μέχρι το τελευταίο πάνω κουμπί. Δεν ήμουν το είδος του κοριτσιού που θα γύριζε κάποιος να κοιτάξει. Όμως δεν είχε και κάτι το τόσο αλλόκοτο ή το τρομερό η εμφάνισή μου. Ήμουν νέα, μάλλον καλοβαλμένη, αρτιμελής, μέτριας εμφάνισης θα έλεγα. Αλλά εκείνη την εποχή νόμιζα πως ήμουν η χειρότερη – άσχημη, απωθητική, χωρίς τα απαραίτητα εφόδια για τον κόσμο. Σε αυτή την ψυχολογική κατάσταση θα ήταν γελοίο να προκαλώ την προσοχή. Σπανίως φορούσα κοσμήματα, ποτέ αρώματα και δεν έβαφα τα νύχια μου. Για ένα διάστημα φορούσα ένα δακτυλίδι με ένα μικρό ρουμπίνι. Ανήκε κάποτε στη μητέρα μου.»
Η Αϊλίν σε μεγάλη ηλικία πια, ανατρέχει στα χρόνια που πέρασε στην X-ville, θυμάται πρόσωπα και καταστάσεις και ρίχνει μια – όσο γίνεται πιο αντικειμενική ματιά – στον εαυτό της. Αφηγείται την ιστορία της, τώρα, που έχει αποκτήσει κάποια αυτοπεποίθηση και προσπαθεί να βρει απαντήσεις.
Η Μόσφεγκ, με μια ατμόσφαιρα γεμάτη μυστήριο και ερωτηματικά και συχνά στολισμένη με μαύρο χιούμορ, προβάλλει την έλλειψη αγάπης, τις καταχρήσεις, τη διαφθορά, τη φτώχεια, την απομόνωση και ένα σωρό άλλα, καταφέρνοντας όμως να κάνει τον αναγνώστη να αισθανθεί λύπη, αν όχι συμπάθεια, για την ηρωίδα της. Εκτός του ότι όμως η συγγραφέας φτάνει την αφήγηση σε «άβολα» άκρα, βάζει και δύσκολους προβληματισμούς στον αναγνώστη : Άραγε, μπορούμε να ξεφύγουμε από το πλαίσιο στο οποίο γεννηθήκαμε; Τι σημαίνει να είναι κανείς ελεύθερος; Υπάρχει πράγματι αλτρουισμός;
«Δεν ξέρω τι κάναμε λάθος στην οικογένειά μας. Δεν ήμασταν απαίσιοι άνθρωποι, δεν ήμασταν χειρότεροι από τον καθένα από σας. Υποθέτω πως το πού θα καταλήξεις, τι θα συμβεί, έχει να κάνει με το χαρτί που θα τραβήξεις. Έκλεισα εκείνη την πόρτα για πάντα. Έπειτα, σαν να ήταν θέλημα Θεού, μόλις στράφηκα και αντίκρισα την αυλή, ένας από εκείνους τους παγοκρυστάλλους έσπασε, με χτύπησε στο μάγουλο και με έσκισε σαν κοφτερή λεπίδα από το μάτι μέχρι το σαγόνι. Δε με πόνεσε. Απλώς με ενόχλησε λιγάκι. Ένιωσα το αίμα να αναβλύζει και το κρύο να γλιστράει μέσα στην πληγή σαν φάντασμα. Οι άντρες αργότερα μου έλεγαν πως αυτό το σημάδι μου έδινε τύπο. Κάποιος είπε πως η κάθετη αυτή γραμμή στο πρόσωπό μου ήταν σαν άδειος τάφος. Ένας άλλος το αποκάλεσε η διαδρομή των δακρύων. Για μένα ήταν απλώς ένα σημάδι πως κάποτε υπήρξα κάποια άλλη, πως υπήρξα εκείνο το κορίτσι, η Αϊλίν – εκείνη που το έσκασε.»
Το βιβλίο ‘Αϊλίν’ δεν είναι ένα ανάγνωσμα ευχάριστο. Είναι ένα βιβλίο που
προβληματίζει τον αναγνώστη και στο τέλος δεν μπορεί να αποφασίσει ποιος είναι το θύμα και ποιος ο θύτης.
προβληματίζει τον αναγνώστη και στο τέλος δεν μπορεί να αποφασίσει ποιος είναι το θύμα και ποιος ο θύτης.
Σίγουρα είναι ένα βιβλίο διαφορετικό που αξίζει να διαβαστεί.
Το μυθιστόρημα ‘Αϊλίν’ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ σε μετάφραση Αργυρώς Μαντόγλου και έχει βραβευτεί με το Βραβείο Pen/Hemingway, ενώ συμπεριλαμβανόταν στη βραχεία λίστα για το Booker 2016.
Εκδόσεις : ΨΥΧΟΓΙΟΣ
https://passepartoutreading.wordpress.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου