Παναγία-Αγγελόκτιστη-2.jpg
Μιας και έχουμε καιρό ν’ αναφερθούμε σε κάποιο ναό ή να γράψουμε κάποιο θρησκευτικό θέμα, αποφάσισα να γράψουμε για την Παναγία της Αγγελόκτιστης σήμερα, που βρίσκεται στο Κίτι στην Λάρνακα.
Ο ναός της Παναγιάς είναι κτίσμα του 11ου αιώνα και χτίστηκε πάνω σε ερείπιά  παλαιοχριστιανικής βασιλικής του 5ου αιώνα. Από την παλιά εκκλησία σώθηκαν και ενσωματώθηκαν στον καινούργιο ναό, το σύνθρονο πίσω από την Αγία Τράπεζα, κάποια αρχιτεκτονικά μέλη αλλά και το ψηφιδωτό που κάνει τον ναό εξαιρετικά σπάνιο.
Το ψηφιδωτό συνδυάζει φυσικές και τεχνητές ψηφίδες ενώ παρουσιάζει την Παναγία να κρατάει στο αριστερό της χέρι Τον Χριστό καθώς την παραστέκουν οι αρχάγγελοι Μιχαήλ και Γαβριήλ. Η συγκεκριμένη φιγούρα είναι αρχαιότερη εικόνα της Παναγίας της Βρεφοκρατούσας. Η Παναγία στο ψηφιδωτό αναγράφεται ως “ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΑ”, γεγονός που προκαλεί ερωτηματικά για την θεολογική της ερμηνεία αφού η Παναγία, ως Αγία Μαρία, απαντάται την τότε εποχή σε μονοφυσιτικές περιοχές. Λέγεται πως η εικογράφηση της συγκεκριμένης Παναγίας αποτελεί πρόδρομο της Παναγίας της Οδηγήτριας.
Τέτοια ψηφιδωτά, παλαιοχριστιανικά, υπήρχαν και πριν την εισβολή, όπως αυτό της Παναγίας της Κανακαριάς στη Λυθράγκωμη Αμμοχώστου αλλά και αυτό της Παναγίας της Κυράς στα Λιβάδια, επίσης στην επαρχία Αμμοχώστου. Δυστυχώς, μέρη απ’ αυτά τα ψηφιδωτά καταστράφηκαν ενώ άλλα κλάπηκαν και πωλήθηκαν. Σήμερα, το ψηφιδωτό αποτελεί έργο παγκόσμιας κληρονομιάς και παρόμοια με αυτά σώζονται στη Συρία και την Ραβέννα της Ιταλίας.
Για τελευταίο άφησα την λαϊκή παράδοση της περιοχής, αναφορικά με την ονομασία της εκκλησίας ως Αγγελόκτιστη. Σύμφωνα με την παράδοση, όταν οι κάτοικοι ξεκίνησαν να χτίζουν τον ναό ανακάλυψαν πως τα θεμέλια του ναού μετακινούνται σε άλλο μέρος. Όταν αποφάσισαν να κτίσουν τον ναό στην νέα τοποθεσία, παρατήρησαν πως οι εργασίες προχωρούσαν πιο γρήγορα. Αφού δεν μπορούσαν να το εξηγήσουν, αποφάσισαν να μείνουν ξύπνιοι όλη την μέρα, κρατώντας τσίλιες, προκειμένου να ανακαλύψουν τι γινόταν. Την νύκτα ανακάλυψαν πως άγγελοί βοηθούσαν στο κτίσιμο του ναού έτσι την ονόμασαν Αγγελόκτιση.
cyprus-1378923_960_720cf80ceb1cebdceb1ceb3ceafceb1-ceb1ceb3ceb3ceb5cebbcf8ccebacf84ceb9cf83cf84ceb7Άγιος-Ιωάννης-Λαμπαδιστής-2