ΕΝ ΙΟΡΔΑΝΗ περιοδικο ΑΒΑΤΟΝ 6/2016
ΕΤΟΥΤΟ ΤΟ ΑΒΑΤΟΝ περιέχει ένα όμορφο αφιέρωμα στη Φιλοσοφική Λίθο. Η Λίθος, όπως ο Σμαράγδινος Πίνακας του Τρισμέγιστου Ερμή, είναι μόνο μια από τις μαγικές πέτρες που, μέσα από την αφήγησή τους, μπορούν να σε οδηγήσουν στο μυστικό της ύπαρξης.
Θα επιχειρήσω να συνδέσω τις ιστορίες που γέννησαν αυτούς τους μύθους σε μια και μοναδική διήγηση, ξεκινώντας από τότε που, όπως λέει η Αγία Γραφή, η γη ήταν «αόρατος και ακατασκεύαστος». Οι Εβδομήκοντα αποδίδουν έτσι τις λέξεις tóhu va bóhu, που κυριολεκτικά σημαίνουν το χάος, το απόλυτο κενό.
Αυτό το χάος οι αρχαίες αιγυπτιακές μυθολογίες, όπως αποκαλύπτουν τα κείμενα των πυραμίδων (2780-2250 π.Χ.), το ταυτίζουν με τα πρωταρχικά ύδατα και τη θεά Νουν.
Έτσι, εμφανίστηκε η πρωταρχική γη, το αρχέτυπο των κόσμων που ακολούθησαν, το οποίο απεικονίστηκε ιερογλυφικά ως μια μικρή τριγωνική πυραμίδα, ενώ αργότερα ταυτίστηκε με την τριγωνική πέτρα που υπάρχει στην κορυφή κάθε πυραμίδας, και διεθνώς έμεινε γνωστή με την ελληνική λέξη πυραμίδιον και λιγότερο με τη λέξη benben που προκύπτει από τη διπλή επανάληψη των γραμμάτων «b» και «n».
Η πρωταρχική γη ταυτίστηκε επίσης με τον θεό Ατούμ, που μάς οδηγεί στον πρωταρχικό Αδάμ, του οποίου οι διαστάσεις είναι αυτές ακριβώς του σύμπαντος κόσμου. Το ίδιο το ιερογλυφικό της πυραμίδας συντίθεται από τις λέξεις Per και Neter(u) που σημαίνουν τον Οίκο των Θείων Αρχών.
Από το διαμοίρασμα του πρώτου οίκου προήλθαν οι κόσμοι, ο χώρος και χρόνος των πλασμάτων, ο δικός σου και ο δικός μου αγαπητέ αναγνώστη, που πλανημένα νομίζουμε πως τον μετρά το ρολόι στον τοίχο του δωματίου μας.
Προφανώς από αυτό τον ιερό λίθο κρατά η παράδοση των λίθων που συμβολίζουν θεούς, όπως ο Ομφαλός, ο λίθος της Ρέας Κυβέλης, της Μεγάλης Μητέρας Θεάς στη Ρώμη, που είχε μεταφερθεί από τη Μικρά Ασία, και λίθοι που απεικόνιζαν θεούς, όπως τον Δία, τον Απόλλωνα, τον Ερμή σε μορφή στήλης ή πυραμίδας φτάνοντας μέχρι την Καάμπα των Μουσουλμάνων.
ΤΟ ΑΡΧΕΤΥΠΟ ΛΟΙΠΟΝ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ είναι ένας τριγωνικός λίθος, στον οποίο πολλές φορές οι Αιγύπτιοι χάραζαν τα μάτια ή το μάτι του θεού Ώρου.
Πυραμίδιον, δηλαδή η κορυφή της πυραμίδας που είχε αφιερωθεί
στον Αμενεμχέτ Γ’ (1860 – π1814 π.Χ.).
Ποια σχέση μπορεί να έχει με την παράδοση που θέλει τον Ενώχ να χαράζει σε μια τριγωνική πέτρα το μυστικό της δημιουργίας που του είχε δοθεί από τον Θεό, που ούτε οι άγγελοι δεν γνώριζαν; Και το έθαψε για να το βρουν οι άνθρωποι που θα δημιουργούνταν μετά τον Κατακλυσμό, έτσι που αυτή η νέα ανθρωπότητα να είχε ελπίδα επιστροφής στη πρώτη της πατρίδα, την πρωταρχική γη;
Ποια σχέση μπορεί να έχει ακόμη με το τρίγωνο που περιέχει τον Παντεπόπτη Οφθαλμό ή το απρόφερτο όνομα του Θεού; Και ποια τέλος με το Ιερό Γκράαλ – όχι το δισκοπότηρο αλλά τον θαυμαστό λίθο (Lapis Exilis) που είχε πέσει από τον ουρανό;
Σύμφωνα με το ναΐτη ιππότη και ποιητή Wolfram von Eschenbach, ο συγκεκριμένος λίθος έδινε στον Φοίνικα τη δύναμη να μπει στη φωτιά και να αναγεννηθεί από τις στάχτες του.
Η αναγέννηση του Φοίνικα στο αλχημικό Μεγάλο Έργο αντιστοιχεί στην τελευταία, την κόκκινη φάση (Rubedo), όπου η Δύναμη της Δημιουργίας αποκαλύπτεται σε όλη της την πληρότητα.
O Φοίνικας μας οδηγεί πίσω στην κορυφή των πυραμίδων της Ηλιούπολης, όπου ήταν τοποθετημένο το πυραμίδιον και μέσα του φώλιαζε ο μυστικός Φοίνικας.
Το μεγαλειώδες πέταγμα του αναγεννημένου Φοίνικα παρομοιάστηκε στα κείμενα των πυραμίδων με την έγερση του Ατούμ, την αποκάλυψη της πρωταρχικής και πλήρους Δημιουργίας.
ΠΟΛΛΟΙ, ΠΑΡΑΣΥΡΜΕΝΟΙ ΑΠΟ τον εύκολο ανθρωπομορφισμό, πιστεύουν ότι σε μια «μαγική» λέξη μπορεί να κρύβεται το μυστικό που θα τους οδηγήσει μέχρι εκεί, στον πρωταρχικό άνθρωπο, στην πρωταρχική γη, απ’ όπου προήλθε το παν.
Παραβλέπουν όμως, ίσως από άγνοια, πως κάθε λέξη είναι απλά ένα ακόμη σύμβολο. Ένα σημαίνον που παραπέμπει σε ένα ή περισσότερα φανερά ή λιγότερο φανερά σημαινόμενα, δηλαδή ερμηνείες.
Πάνω απ’ όλα, μια λέξη δεν είναι παρά μια παράσταση αποσπασματική του κατακερματισμένου σε άπειρα κομμάτια σύμπαντος κόσμου. Μπορεί μέσα στα όριά του να βρεθεί μια τέτοια «μαγική» λέξη;
Μια λέξη που η παράστασή της όχι μόνο να αποκαλύπτει, αλλά να «Είναι» ό,τι υπήρχε, ό,τι υπάρχει και ό,τι θα υπάρξει; Μια λέξη που το σημαινόμενό της να ταυτίζεται απόλυτα με το σημαίνον; Μια λέξη που να σε καθιστά πρωταρχική γη, την ίδια την πέτρα της δημιουργίας;
Και αν υπήρχε, σε μια τέτοια οριακή κατάσταση, ποια χείλη θα μπορούσαν να την προφέρουν;
Όσο κι αν φαίνεται περίεργο, μια διέξοδο από αυτό το δίλημμα δίνει ένας μεγάλος αναλυτικός φιλόσοφος του 20ού αιώνα που ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη λογική και τη γλώσσα.
Ο Λούντβιχ Βιτγκενστάιν (1889-1951) στο Tractatus Logico–Philosophicus σημειώνει μεταξύ άλλων τα εξής:
Τα όρια της γλώσσας μου, σημαίνουν τα όρια του κόσμου μου.
Υπάρχει πράγματι αυτό που είναι αδύνατο να εκφρασθεί. Αυτό δείχνει τον εαυτό του. Είναι το μυστικό στοιχείο. …
Για όσα δεν μπορεί να μιλά κανείς καλύτερα να σωπαίνει.
ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΑΦΗΓΗΣΗ ΛΟΙΠΟΝ της απόλυτα σημαίνουσας σιωπής θα μπορούσε ο ακροατής να την βιώσει μόνο σε έκσταση, όπως πρώτος αφηγήθηκε ο Πλωτίνος, ή χαμένος σε διηγήσεις μύθων παραδοσιακών παραμυθάδων και ποιητών.
Έτσι, το μόνο που μας μένει ενάντια στη λήθη* είναι να συνεχίζουμε με τη δυσλεκτική μας γλώσσα την αφήγηση των μύθων που διασώζουν οι διάφορες παραδόσεις. Για τον ακροατή που δεν έχει υπόσταση, για το παιδί που δεν έχει γεννηθεί ακόμα. Ως χρέος μας στην αιωνιότητα.
*Προφανώς οι περισσότεροι το γνωρίζουν, αλλά για τους υπόλοιπους να υπενθυμίσω πως κατά τον Πλάτωνα η αλήθεια είναι σύνθετη λέξη από το στερητικό α και τη λήθη.
Who is Who
Ο Ιορδάνης Πουλκούρας είναι συγγραφέας και σύμβουλος έκδοσης του ΑΒΑΤΟΝ. Από τις εκδόσεις Αρχέτυπο κυκλοφορούν τα βιβλία του Ιεροδόμ: Από τον Μεσαιωνικό Τεκτονικό Μύθο στον Αρχαίο και Αποδεδεγμένο Σκωτικό Τύπο και Bleeding Angels: Η Απόκρυφη Παράδοση της Ευρώ
