Πώς να διαχειριστείτε την πανδημική κόπωση στο χώρο εργασίας σας
ΟCOVID-19 άλλαξε τον χώρο εργασίας με περισσότερους από έναν τρόπους. Ορισμένες εταιρείες έπρεπε να κλείσουν επειδή οι εργασίες τους απαιτούν ανθρώπινη αλληλεπίδραση, ενώ άλλες έπρεπε να στραφούν στην εξ αποστάσεως εργασία για να διατηρήσουν την επιχείρηση στη ζωή.
Όμως, καθώς τα εμβόλια διανέμονται και οι οδηγίες υγείας αλλάζουν συνεχώς για να ανοίξει ξανά η οικονομία, οι εργαζόμενοι βιώνουν τώρα «πανδημική κόπωση», επηρεάζοντας την απόδοση της εργασίας τους και τον εργασιακό χώρο εξ ολοκλήρου.
Τι ακριβώς είναι η πανδημική κόπωση και πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί στο χώρο εργασίας μας;
Τι είναι η πανδημική κόπωση;
Η εξάντληση κάποιου προκαλεί πανδημική κόπωση με τις οδηγίες για την πανδημία, οι οποίες έχουν εφαρμοστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, όπως η κοινωνική αποστασιοποίηση, η μάσκα και άλλα πρότυπα ασφαλείας για την πρόληψη της μετάδοσης του ιού. Προκαλείται επίσης από τον θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου από τον ιό και την απομόνωση που προκαλεί η κοινωνική αποστασιοποίηση και η εξ αποστάσεως εργασία.
Σημάδια Πανδημικής Κόπωσης
Οι επιπτώσεις της πανδημικής κόπωσης μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο, αλλά μερικά από τα πιο κοινά σημεία περιλαμβάνουν:
Οι εργαζόμενοι απεμπλοκής δεν ενδιαφέρονται πλέον για τη δουλειά τους, οδηγώντας σε λάθη στην εργασία τους και επηρεάζοντας την παραγωγικότητά τους.
Αυξημένες συγκρούσεις
Δεδομένου ότι οι εργαζόμενοι είναι στρεσαρισμένοι λόγω της πανδημίας, δεν ήταν κοντά στους συναδέλφους τους για μεγάλο χρονικό διάστημα. Υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα συγκρούσεων μεταξύ των εργαζομένων. Συγκρούσεις μπορεί να προκύψουν ακόμη και αν ένας εργαζόμενος δεν ακολουθήσει τα ισχύοντα πρότυπα ασφαλείας.
Προβλήματα συγκέντρωσης Η
πανδημική κόπωση μπορεί επίσης να προκαλέσει ορισμένους εργαζόμενους να χάσουν την εστίαση στην εργασία τους και να μην ακολουθήσουν πρωτόκολλα ασφαλείας. Όχι μόνο μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην εργασία, αλλά μπορεί επίσης να προκαλέσει ατυχήματα στο χώρο εργασίας.
Mυχικά προβλήματα
Όσο μεγαλύτερη πανδημική κόπωση γίνεται αισθητή από έναν εργαζόμενο, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος για ψυχικές ασθένειες.
Τι μπορεί να κάνει η εταιρεία σας για να ανακουφίσει την πανδημική κόπωση στο χώρο εργασίας;
Ως εργοδότες, πρέπει να βοηθήσουμε τους υπαλλήλους μας να αντιμετωπίσουν την κούραση της πανδημίας και να διασφαλίσουμε ότι μπορούν να συμμορφωθούν με τα πρότυπα ασφαλείας στη διαδικασία.
Για να βοηθήσετε την εταιρεία σας σε αυτήν την δύσκολη περίοδο, ακολουθούν ορισμένα βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε:
Ανοικτή επικοινωνία μεταξύ εσάς και των υπαλλήλων σας
Η ανοιχτή επικοινωνία μεταξύ εσάς και των υπαλλήλων σας μπορεί να βοηθήσει τους υπαλλήλους σας να μιλήσουν για αυτά που αισθάνονται. Θα τους βοηθήσει να απογοητευτούν και μπορείτε να συνεργαστείτε για να διευκολύνετε την αντιμετώπιση της κούρασης.
Εφαρμογή ενεργών προτύπων ασφαλείας
Δεδομένου ότι η πανδημία είναι ακόμα σε εξέλιξη, θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι η ασφάλεια είναι μέρος της τρέχουσας κουλτούρας σας στο χώρο εργασίας. Ενεργοποιήστε την εφαρμογή των πρωτοκόλλων και δώστε κίνητρα στους εργαζομένους σας να τα ακολουθήσουν.
Να είσαι Συμπονετικός
Πρέπει να καταλάβετε ότι κάθε εργαζόμενος θα πάρει χρόνο για να αντιμετωπίσει το άγχος που έχει λόγω της πανδημίας, ειδικά αν έχασε κάποιον από τον ιό. Ρωτήστε τους για την κατάστασή τους και δείξτε συμπόνια.
Τι βήματα μπορείτε να λάβετε για να αποφύγετε τον εαυτό σας από την πανδημία κόπωσης;
Εκτός από τη βοήθεια των υπαλλήλων σας, πρέπει επίσης να επιτρέψετε στον εαυτό σας να αποφύγει τις επιπτώσεις της πανδημικής κόπωσης.
Ακολουθούν μερικές συμβουλές που μπορείτε να εφαρμόσετε για να αποτρέψετε την κούραση να επηρεάσει τη δουλειά σας και τις σχέσεις σας με τους συναδέλφους σας:
Κάνε υπομονή
Ο καθένας από εμάς αντιμετωπίζει το άγχος και την κούραση διαφορετικά, και πρέπει να είστε πολύ υπομονετικοί με όλους, ειδικά με τον εαυτό σας. Εάν είστε υπομονετικοί, οι συνάδελφοί σας θα δουν ότι είστε ήρεμοι για την κατάσταση και θα μειώσετε το άγχος τους.
Γίνετε Πηγή Εμπιστοσύνης
Δείξτε ότι είστε αισιόδοξοι ότι όλοι μαζί θα ξεπεράσετε την πανδημία. Εάν οι συνάδελφοί σας δουν ότι έχετε αυτοπεποίθηση, θα είναι πιο χαλαροί για το μέλλον της εταιρείας.
Προσεγγίστε τους εργαζόμενους σας
Όπως και οι συνάδελφοί σας, θα πρέπει επίσης να ενημερώσετε τους ανθρώπους εάν αισθάνεστε κουρασμένοι ώστε να ξέρουν πώς να βοηθήσουν.
συμπέρασμα
Είναι ακόμα ασαφές το πότε θα τελειώσει η πανδημία και θα αλλάξει την προσωπική και επαγγελματική μας ζωή. Μετά από μήνες εξ αποστάσεως εργασίας και λίγη αλληλεπίδραση με άλλους, μερικοί θα δυσκολευτούν να επιστρέψουν στον προ πανδημικό τρόπο ζωής τους.
Με θετική ηγεσία και ανοιχτή επικοινωνία με το προσωπικό, θα είστε σε θέση να βοηθήσετε τους υπαλλήλους σας να αντιμετωπίσουν την κούραση της πανδημίας και να ενισχύσετε την αποφασιστικότητα του άλλου καθώς θα αντιμετωπίσουμε μαζί αυτήν την πανδημία.
Αργεντινή:Eπίθεση γιγάντιων τρωκτικών ή ταξικός πόλεμος; (Video)
Τις τελευταίες εβδομάδες έχει πυροδοτηθεί μια έντονη διαμάχη περί ισότητας και περιβάλλοντος όταν ορδές από υδρόχοιρους άρχισαν να επιτίθονται και να καταλαμβάνουν τη θέση τους στην περιοχή. Oι προοδευτικοί Peronists βλέπουν την Nordelta ως θύλακα μιας ανώτερης τάξης έτοιμης να αποκλείσει τους απλούς πολίτες- και κατά ειρωνικό τρόπο, κάποιοι θεωρούν τα καπιμπάρα ως πρωτοστάτες σε έναν ταξικό πόλεμο.
H περιοχή Nordelta είναι η πιο γνωστή περιφραγμένη κοινότητα για τους πλουσίους της Αργεντινής - στη μέση ενός ειδυλλιακού τοπίου με λίμνες και ποτάμια, νότια του Μπουένος Άιρες.
Τις τελευταίες εβδομάδες ωστόσο έχει πυροδοτηθεί μια έντονη διαμάχη περί ισότητας και περιβάλλοντος όταν ορδές από υδρόχοιρους άρχισαν να επιτίθονται και να καταλαμβάνουν τη θέση τους στην περιοχή.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της The Guardian, oι περιβαλλοντολόγοι διατηρούν τις αμφιβολίες τους σχετικά με το παρόν ζήτημα, καθώς η πλούσια αυτή κοινότητα είναι χτισμένη στους υγρότοπους του Παρανά, του δεύτερου σημαντικότερου ποταμού στη Νότια Αμερική μετά τον Αμαζόνιο.
Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως υπό μια έννοια εξευγενίστηκε από τους πλούσιους μια περιοχή που ανήκε δικαιωματικά σε άλλους κάτοικους: Aποτέλεσμα ήταν η φύση να αντεπιτεθεί.
Mέσα σε ένα διάστημα μόλις λίγων εβδομάδων, στην κοινότητα έχουν εισβάλει υδρόχοιροι, καταστρέφοντας τα περιποιημένα γρασίδια, δαγκώνοντας σκύλους και προκαλώντας τροχαία ατυχήματα.
Οι υδρόχοιροι, (ή αλλιώς capybaras ή carpinchos όπως τα λένε στην τοπική κοινότητα) είναι τρωκτικά ζώα κοινωνικά από την φύση τους, ζουν σε μεγάλες αγέλες 10 ως 20 ζώων. Τα ενήλικα μπορεί να φτάσουν σε μήκος το ένα μέτρο, ξεπερνούν σε ύψος τα 60 εκατοστά και το βάρος τους φτάνει μέχρι και τα 60 κιλά.
«Όχι μόνο καταστρέφουν τους κήπους αλλά έχουν γίνει πρόβλημα και τα περιττώματά τους», δήλωσε ένας ντόπιος στην εφημερίδα La Nación, που διαμαρτύρεται επειδή οι υπεύθυνοι άγριας ζωής έχουν απαγορεύσει στους κατοίκους να πειράζουν τα τεράστια τρωκτικά.
Λόγω του πανικού που έχει επικρατήσει, ορισμένοι κάτοικοι βγάζουν τα κυνηγετικά τους όπλα, ωστόσο αυτό προκάλεσε αντιδράσεις με κάποιους κάτοικους να σπεύδουν να υπερασπιστούν τα τρωκτικά.
Επίθεση από τρωκτικά ή ταξικός πόλεμος;
O ταξικός πόλεμος των carpinchos - τοιχογραφία της περιοχής
Oι προοδευτικοί Peronists βλέπουν την Nordelta ως θύλακα μιας ανώτερης τάξης έτοιμης να αποκλείσει τους απλούς πολίτες- και κατά ειρωνικό τρόπο, κάποιοι θεωρούν τα καπιμπάρα ως πρωτοστάτες σε έναν ταξικό πόλεμο.
Ο οικολόγος Enrique Viale θεωρεί λάθος τον χαρακτηρισμό των συγκεκριμένων τρωκτικών ως εισβολείς. «Βασικά συμβαίνει το αντίθετο: Η Nordelta εισέβαλε στο οικοσύστημα των καπιμπάρα», λέει ο Viale, που εδώ και μια δεκαετία συμμετέχει σε καμπάνιες προκειμένου το Κογκρέσο να περάσει νόμο προστασίας των υγρότοπων από την ανάπτυξη.
«Κτηματομεσίτες με τις πλάτες της κυβέρνησης καταστρέφουν την φύση για να πουλήσουν σε πελάτες το όνειρο μιας ζωής στη φύση- επειδή οι άνθρωποι που αγοράζουν αυτά τα σπίτια θέλουν φύση, αλλά χωρίς τα κουνούπια, τα φίδια ή τα καπιμπάρα», εξηγεί.
«Η Nordelta είναι το μεγαλύτερο παράδειγμα περιφραγμένης κοινότητας, που χτίστηκε πάνω σε υγρότοπο. Το πρώτο πράγμα που κάνει είναι να πειράζει την απορροφητική φύση του εδάφους, οπότε σε ακραία καιρικά φαινόμενα, οι φτωχοί τριγύρω καταλήγουν να πλημμυρίζουν. Όπως πάντα, οι φτωχοί πληρώνουν το τίμημα», καταλήγει.
EKTAKTO: Ανατροπή δεδομένων - Εγκαταλείπουν άρον-άρον το Αφγανιστάν οι Τούρκοι!
Για μήνες η κυβέρνηση Ερντογάν δήλωνε ότι θα μπορούσε να διατηρήσει μια παρουσία στο αεροδρόμιο της Καμπούλ
Ναυάγησαν τα σχέδια του Ερντογάν να διατηρήσει τα τουρκικά στρατεύματα στο Αφγανιστάν, αναλαμβάνοντας «ηγετικό» ρόλο στο αεροδρόμιο της Καμπούλ.
Ωστόσο, ο τουρκικός στρατός ξεκίνησε την αποχώρηση από το Αφγανιστάν, όπως ανέφερε σήμερα το τουρκικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, επικαλούμενο το υπουργείο Άμυνας. Η είδηση αυτή έρχεται μετά την ολοκλήρωση της επικοινωνίας που είχαν τηλεφωνικά ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου και ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Άντονι Μπλίνκεν. Οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν, ειδικότερα, αποτέλεσαν το κεντρικό θέμα συζήτησης στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν νωρίτερα οι δύο υπουργοί.
Η κυβέρνηση του προέδρου, Ταγίπ Ερντογάν, δήλωνε για μήνες ότι θα μπορούσε να διατηρήσει μια παρουσία στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, εάν της ζητηθεί, μετά την κατάληψη της εξουσίας του Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν.
Το Reuters ανέφερε νωρίτερα σήμερα, όμως, ότι οι Ταλιμπάν, ναι μεν ζήτησαν από την Τουρκία τεχνική βοήθεια για τη λειτουργία του αεροδρομίου της Καμπούλ μετά την αναχώρηση των ξένων δυνάμεων, επέμειναν ωστόσο ότι και ο τουρκικός στρατός θα πρέπει να αποχωρήσει πλήρως, μέχρι την προθεσμία της 31ης Αυγούστου.
Σύμφωνα και με πηγές μας, ήταν έντονη η πίεση και από πλευράς Ρωσίας, και από πλευράς Κίνας, να εγκαταλείψει η Τουρκία το Αφγανιστάν εδώ και τώρα. Οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και η εκδίωξη των Τούρκων από το Αφγανιστάν θα σημάνει την μετατόπιση της Αφγανικής κρίσης από πλευράς Άγκυρας, στον Έβρο και το Αιγαίο. Οι Ένοπλες Δυνάμεις, το Λιμενικό, η ΕΛ.ΑΣ., θα είναι σε κατάσταση ετοιμότητας για να αντιμετωπίσουν και την νέα αυτή κρίση, ''χαλώντας'' τα σχέδια του Ερντογάν.
Όσπρια και σιτηρά, πάνε στ’ αλώνι! Αλωνιστικές μηχανές δεν υπήρχαν πριν τη κατοχή, κι αν υπήρχαν ήταν ελάχιστες, κι αυτές με μεταλλικές ρόδες ή ακόμα και με ερπύστριες. Χώρια που κόστιζε πολύ και η άλεση τους. Δεν προλάβαιναν όμως να εξυπηρετήσουν όλο το κόσμο. Έτσι τα αλωνίσματα όλα, γινόταν αναγκαστικά στο αλώνι με τον βολόσυρο (ή το βολόσυρο)!
Όσοι δεν είχαν αλώνι δικό τους, αλωνίζανε σε αλώνια μπαρμπάδων ή άλλων συγγενών τους, και καμιά φορά σε οποιοδήποτε αλώνι έβρισκαν άδειο! Πάντως σε καμία περίπτωση ενα αλώνι δεν λειτουργούσε σαν επιχείρηση, και ποτέ το αλώνισμα σε ξένο αλώνι δεν γινόταν επί πληρωμή!
Ο λόγος που κάποιοι είχαν δικό τους αλώνι, ήταν γιατί οι ίδιοι έσπερναν πάρα πολλά σιτηρά, σιτάρι – κριθάρι – ταγή (βρώμη), καθώς επίσης και πολλά όσπρια, κουκιά φασόλια ρεβίθια αρακάδες, φακές, ρόβι κλπ.
Όταν τέλειωναν οι ίδιοι με τα δικά τους αλωνίσματα στο αλώνι τους και ξεμπερδευαν, τότε επέτρεπαν και στους άλλους να μπουν στο αλώνι τους.
Τα αλωνίσματα δεν γινόταν όπως να ‘ναι
Τα γεννήματα δεν τα αλώνιζαν όπως λάχει, γιατί δεν ήταν έτοιμα στο ίδιο χρονικό διάστημα.
Πρώτα αλωνίζανε τα φαβόροβα (όσπρια) και μετά τα σιτηρά.
Αυτό, γιατί τα φαβόροβα μέστωναν νωρίτερα, και έπρεπε να βγούν ενω όσο ήταν ακόμα πράσινα. Αν περίμεναν να ξεραθούν στο χωράφι, τότε θα χάνανε τον καρπό, γιατί από τη ζέστη θα άνοιγαν όλα τα λουβιά!
Από τα σιτηρά πάλι, πρώτο άλεθαν το κριθάρι, γιατί απλά μέστωνε πρώτο, μετά το σιτάρι, και τελευταία την ταγή.
Άφηναν τελευταία την ταγή, γιατί το σιτάρι προοριζόταν συνήθως για ψωμί, και έτσι ο καρπός του δεν έπρεπε να έχει μέσα υπολείμματα, ταγής (βρώμης), γιατί θα υποβάθμιζε την ποιότητα του.
Όσο να ‘ναι, ένα αλώνι ποτέ δεν σκουπιζόταν και πολύ καλά στο τέλος, και πάντα θα έμεναν κάποια υπολείμματα καρπού, από την προηγούμενη αλωνιά. Επίσης το σιτάρι που θα σπαρθεί του χρόνου, δεν έπρεπε να έχει υπολείμματα ταγής ή άλλων σπόρων.
Κάθε όσπριο είχε τον δικό του τρόπο και συμπεριφορά στο αλώνι.
Στα κουκιά και στις φασόλες και στα ρεβίθια ας πούμε, δεν βάζανε καθόλου βολόσυρο γιατί τα κατέστρεφε. Αν μεν ήταν λίγα, τα κοπανούσαν με τον κόπανο.
Αν όμως ήταν πολλά, τότε έβαζαν τα ζώα πολλές ώρες να τα τσαλαπατούν μέσα στο αλώνι, μέχρι να ανοίξουν όλα τα λουβιά.
Το σουσάμι πάλι και το λινάρι, απλώς τα τίναζαν πάνω σε ένα σεντόνι ή λινάτσα, αλλά δεν τα αλώνιζαν.
Τα σιτηρά τα κουβαλούσαν ανα έξη δεμάτια στη μεταφορά κάθε ζώου, και τα έκαναν θυμωνιές δίπλα στ΄αλώνι.
Το ίδιο και τα φαβόροβα όπως ο αρακάς, τα το ρόβι, το λαθούρι κλπ, τα οποία τα έκαναν κι αυτά μικρότερες θημωνιές γύρω από το αλώνι, και τα αλωνίζανε κανονικά, όπως τα σιτηρά. Πριν αρχίσει το αλώνισμα, άπλωναν το εκαστοτε προϊόν αλωνίσματος ομοιόμορφα στην βάση του αλωνιού, και στην συνέχεια το αλώνιζαν με τον βολόσυρο, καθώς τον έσουρναν ζώα γύρω – γύρω.
Τι ήταν οι «δούλες»
Στο αλώνισμα έπαιρναν μέρος και τα παιδιά, για να κάνουνε τις λεγόμενες «δούλες»!
Το έβλεπαν βέβαια όλο αυτό τα παιδιά σαν παιγνίδι, όμως η συνδρομή τους ήταν καίριας σημασίας!
Έβαζαν τα παιδιά να κάθονται συνήθως σε μια παλιά καρέκλα επάνω στον βολόσυρο, κι αν ήταν ανάλαφρα, έβαζαν επιπλέον και μια πέτρα στον βολόσυρο, για να συμπληρωθεί έτσι το βάρους!
Ήταν μεγάλη χαρά όλων ανεξαιρέτως των παιδών, σαν ανέβαιναν επάνω στον βολόσυρο και » να κάνουνε τσι δούλες», δηλαδή να κάνουν βόλτες γύρω γύρω! Έπεφταν στο συνορισό καμία φορά, ποιό παιδί θα κάνει περισσότερες «βόλτες»! Βέβαια η μια «δούλα» είχε περιστροφές τόσες, όσες μια αλωνιά, να τελειώσει δηλαδή σε θριμματισμό, το υπάρχον προϊόν αλωνίσματος, μέχρι να γίνει άχυρο.
Έφερε βέβαια μεγάλη ζαλάδα το κέφι αυτό των παιδιών στις βόλτες γύρω γύρω στο αλώνι, για αυτό τα άτομα εναλλάσονταν συχνά.
Ο βολόσυρος γύρναγε συνεχώς, ώσπου τα σαρακάκια του να σπάσουν σε μικρά κομματάκια, όλους τους κορμούς των φυτών.
Ήξερε ο αλωνάρης ακόμα και πότε θα κάνουν την ανάγκη τους τα βόδια, γιατί σταμάταγαν και ανασήκωναν την ουρά τους. Τότε έπιανε στα γρήγορα ένα μάτσο στάχυα, ή ότι άλλο αλώνιζαν, και τα άπλωνε πάνω στα χέρια του. Επάνω εκεί άφηναν τη βουτσιά τα βόδια, όπου τη πέταγε μετά έξω.
Αυτήν την κίνηση, την έκανε πάντα ο αλωνάρης, όχι τόσο για να μη βρωμίσει το άχυρο ή ο καρπός, αλλά για να μην υπάρξει κίνδυνος, επάνω στις μαλακιές βουτσιές αυτές, να γλιστρήσουν τα βόδια, και να πάθουν ζημιά.
Το ίδιο περίπου έκανε ο αλωνάρης και τα γαϊδούρια ή άλογα, όταν κι εκείνα σταματούσαν και άνοιγαν τα πόδια τους, για να κάνουν την ανάγκη τους.
Ο αλωνάρης φρόντιζε σε αυτήν την περίπτωση, να έχει κοντά του ένα τενεκέ ή παλιό καστσαρολάκι ή φτυαράκι, συνήθως ήταν κρεμασμένο στον βολόσυρο. Το είχε έτοιμο, και πάνω εκεί έβαζε να κάνουν τις καβαλίνες τα ζώα όταν τους ερχόταν, όπου τις πέταγε στη συνέχεια μακριά.
Τα ζώα έδειχναν τόση μεγάλη υπομονή, και μπορούσαν όλη μέρα να γυρνάνε στο αλώνι χωρίς να διαμαρτύρονται.
Το λύχνισμα
Σαν είχαν μισοσπάσει ο κορμοί στα γεννήματα μέσα στο αλώνι, τότε έσπρωχναν οι εργάτες προς το κέντρο με τα θρινάκια, όσα βρίσκοντας στην εξωτερική πλευρά του αλωνιού, και εκεί μετά, συμπλήρωναν περιμετρικά με νέα.
Τα θρινάκια ήταν ξύλινες πηρούνες, ένα μέτρο περίπου.
Στην περιφέρεια του αλωνιού, δεν έπιανε τα στάχυα ο βολόσυρος, για αυτό τα τραβούσαν κάθε τόσο προς το κέντρο για να τα πιάνει και αυτά.
Κάθε φορά που αλωνιζόταν τα πάνω – πάνω, τα έκαναν τούμπα για να αλεστούν κι από κάτω.
Μετά από πολλές τούμπες πλέον είχε αλετσεί το προς άλεση προϊον, από τα «σαρακάκια» ή «μαχαίρια» που είχε στερεωμένα από κάτω ο βολόσυρος.
Τα μαχαίρια του βολόσυρου ήταν λεπτές και μακρυές μεταλικές ταινίες από πριονοκορδέλα, αλλά μπορούσε να είναι και ειδικές κοφτερές πέτρες από οψιδιανό.
Όταν είχε αλεστεί το προϊόν επάνω και κάτω, στην συνέχεια έλυναν άλλα δεμάτια, και πέταγαν από αυτά νέα και τα διασκορπούσαν στο αλώνι.
Το λύχνισμα
Όσο λέπταινε το άχυρο, τόσο καταλάμβανε λιγότερο όγκο, ώσπου κάποια στιγμή, τα στάχυα ή τα φαβόροβα, θα είχουν μετατραπεί όλα σε άχυρο και καρπό. Έχει τελειώσει το αλώνισμα, και ήρθε η ώρα του λιχνίσματος.
Έκαναν στην συνέχεια το άχυρο που είναι απλωμένο σε όλο το αλώνι ένα λαμί, δηλαδή το συγκέντρωναν όλο, χρησιμοποιώντας τα θρινάκια, σε ένα στενόμακρο σωρό στο κέντρο του αλωνιού, αλλά πάντοτε σε οριζόντια γραμμή, από τη μια ακρη του αλωνιού μέχρι την άλλη, παράληλα με την κατεύθυνση του ανέμου, δηλαδή ανατολικά – δυτικά.
Άρχιζαν λοιπόν να λυχνίζουν, όμως από την δυτική πλευρά του λαμιού, αλλά έτσι που να μην εμποδίζουν τα σώματα τους το φύσημα του δυσκού (δυτικού αέρα).
Οι εργάτες και εργάτριες, με τα ξύλινα θρινάκια ανα χείρας, λιχνίζουν ασταμάτητα, πετώντας ψηλά κάθε φορά εναλλάξ ένας ένας, από μια ποσότητα άχυρου.
Ξεκινώντας από τα δυτικά, κατέληγαν στα ανατολικά, ώσπου τελείωνε και το πρώτο λιχνισμα!
Ο αέρας με το λύχνισμα, έπαιρνε το λεπτό άχυρο, και το πέταγε πιο μακρυά, προς την ανατολική πλευρά του αλωνιού, στη μεση πέταγε το μεσαίο άχυρο, ενώ επιτόπου και πιό κοντά, έμεινε ο καρπός με τα σκύβαλα (κόντυλα).
Αυτα τα σκύβαλα με τον καρπό, έπρεοενα γίνουν ξανάένας σωρός, και να λυχνιστούν ξανά. Δεν τα έπιανε όμως η πιρούνα (θρινάκι), και για αυτήν την περίπτωση είχαν ακόμα ένα άλλο ένα παρόμοιο ξύλινο εργαλειο χωρίς πιρούνια, το λεγόμενο φτιάρι. Αυτό έμοιαζε με ένα επίπεδο κουτάλι.
Με το φτιάρι πλέον ανασήκωναν στον αέρα τον καρπό για να φύγουν τα σκύβαλα ή κόντυλα, που ήταν τα χοδρα κόντυλα, αλλά να φύγουν επίσης και οι σκόνες.
Για να μείνει όμως ο καθαρός καρπός, έπρεπε επίσης να γίνει και τρίτο και τελευταίο λίχνισμα. Πάλι έκαναν νέο σωρό, για να τον περάσουν από το κόσκινο η τον βολίστα ή βολίστρα. Ο βολίστας ηταν κι αυτός ξύλινος σαν κόσκινο, αλλά η βάση του ήταν μεταλική με μεγάλες τρύπες. Ήταν χρήσιμος κυρίως στα όσπρια, ιδιαίτερα τον χρησιμοποιούσαν για να λυχνίζουν τα κουκιά. Για τα σιτηρά πάντως είχαν το κόσκινο.
Γέμιζαν τον βολίστα ή το κόσκινο, και λύχνιζαν τον τελευταίο καρπό στο σωρό του αλωνιού, για να καθαρίσει εντελώς.
Στο τέλος κοσκίνιζαν στο κόσκινο τον καρπό για να βαβαλίσουν και τα τελευταία σκύβαλα, και να μείνει επιτέλους ο καθαρός καρπός.
Τα ίδια πάνω κάτω που έκαναν στα δημητριακά, έκαναν και στα όσπρια, αρακάδες, ρεβίθια φακές κλπ. Εκεί γύριζε ο βολόσυρος γύρω γύρο, μέχρι να ανοίξουν όλα τα λουβιά.
Λαογραφικά, και άλλα παρατσάφαρα
Οι αλωνάρηδες αλλά κυρίως τα παιδιά, έλεγαν όση ώρα αλώνιζαν, τραγουδούσαν διαφορα τραγουδάκια, που αφορούσαν κυρίως τα βόδια.
Άιντε τα βούγια τα καλά ν’αλωνέψωμε ταχιά, άιντε γύρω, άιντε μέση, να κοπεί να ξεμπερδέσει. Άιντε τα βούγια τα καημένα, ν’αλωνέψουν τα σπαρμένα. Έλα,έλα, έλα γειά ντως κι όλα τ’αχερα δικά ντως έλα γειά τως τω βουγιώ, των καλώ παληκαριώ… Όλα τα χερα δικά ντως κι ο καρπός στα αφεντικά τως»!
Τα παιδιά συνήθως λυπούνταν περισσότερο τα βούγια, οπότε μάθαιναν και έλεγαν κι εκείνα διάφορα ποιματάκια, με φυσικά πολλες παραλαγές ανά την Κρήτη.
Ήθελαν με αυτόν τον τρόπο να τα παρηγορήσουν, για την ταάιπωρία και την καρτερία τους, για όση ώρα γυρνούσαν με τον βολόσυρο:
«Έλα-έλα γειά σας, κι όλα τ άχερα δικά σας. Έλα γειά ντως τω βουγιώ, τω καλώ παλληκαριώ. Έλα- έλα τα καμένα, νηστικά και κουρασμένα!»
Ήταν όμως πρόβλημα μεγάλο, όταν δεν φυσούσε καθόλου αέρας!
Αναγκαστικά θα έπρεπε να φυσάει, έστω και ελαφρά, για να έχουν κάποιο αποτέλεσμα. Για αυτό επέλεγαν να πάνε στο αλώνι τις ημέρες που είχε καλό δυσκό.
Για να βλέπουν μάλιστα ποτε φυσάει αεράκι, και επομένως να σηκωθούν από τον ασκιανο για λιχνισμα, είχαν έναν συγκεκριμένο τρόπο. Βάζανε μια χαχαλόβεργα όρθια ανάμεσα σε δύο τραλίκους και στην πάνω μεριά δενανε ένα ξερό αγγέλαμο με μια μικρή κλωστή, οπότε μόλις φυσούσε αεράκι, ο αγγέλαμος σηκονόταν, έδειχνε την κατεύθυνση αλλά και την ισχύ του αέρα, και τότε σηκωνόταν όλοι γρήγορα γρήγορα για το λιχνισμα!
«Τ’ άγραφα λόγια χάνουνται, σα τ’ αχερα στ’ αλώνι γιατί τα παίρνει ο άνεμος, και γίνουντ΄ολα σκόνη»
Φράση που λέει συχνά ο λαός μας!
Όταν όμως σταματούσε τελείως ο δυσκός να φυσάει, οι άνδρες έβρισκαν την ευκαιρία να πούνε αστεία, κυρίως στα ορεινά κυρίως χωριά της Μεσαράς!
Μόλις αρχινούσε ξαφνικά να φυσά ο αέρας, πεταγόταν ο καλαμπουρτζής της παρέας και έλεγε:
-Τάξε πως εβγάλανε πάλι τη βράκα ντως και την ανεμίζουνε οι τουρίστριες στο κόκκινο Πύργο, εκειά απου μπανιαρίζουνται, γιατί γιάε, ντελόγως εσκώθηκε αεράκι!
Φυσικά όλοι γελάγανε!
Πετάγεται ο άλλος:
-Μπά! Θαρώπως ζάβαλε την εβγάλανε οι τουρίστριες στα Μάταλα, για θωρώ πως γύρισε-νε νοτουλάκι!
Στη Γαλιά λέγανε επίσης:
«Α δε βγάλουνε οι Τυμπακιανές τη βράκα ντως να τσι κρεμάσουνε στον απλωτό, να κάνουνε αέρα, δυσκό επαέ δε θωρούμε!».
Άλλος συμπλήρωνε:
«Πείτε μπρέ τω Τυμπακιανώ να φυσίξουνε ούλοι μαζί, να κάνουνε αέρα, μπάς και προκάμουμε το λίχνισμα, μα να, λίγο λίγο μας επόμεινε!»
Τα λέγανε αυτά για να γελάσουν, μια και το Τυμπάκι και ο Κόκκινος Πύργος ήταν προς τη μεριά που φύσαγε ο αέρας, προς τη δύση δηλαδή.
Και φυσικά πολλά παρόμοια αστεία έλεγαν για να προκαλέσουν γέλιο, και να φτιάξουν ευχάριστη ατμόσφαιρα οι άνδρες, μια και ήταν και γυναίκες στη παρέα. Βλέπεις εκείνα τα χρόνια, οι άνδρες ένοιωθαν καθήκον τους να ψυχαγωγήσουν τις γυναίκες, και να τις κάνουν να γελάνε!
Δύσκολο όμως να τα διασώσουμε όλα όσα γινόταν σε ένα αλώνι!
Στο τέλος της διαδικασίας αλωνισματος, κάνανε ένα μεγάλο σωρό, πλέον με τον καρπό, και το άχυρο πάλι ένα άλλο σωρό χωριστά, και σταματούσαν όλοι γύρω από τον καρπό. Ο αλωναρης κάρφωνε στη συνέχεια το θρινάκι ανάποδα μέσα στο σωρό του αλέσματος, έβγαζε το κεφάλομαντηλο ή το σαρίκι του, που να είναι ξεσκεπασμενη η κεφαλή ντου, και έπιανε μετά καρπό στη χούφτα του, τον φιλούσε, έκανε τον Σταυρό του, την προσευχή του και την έριχνε πάλι πίσω στο σωρό.
Αυτό γινόταν κάθε φορά σαν τελείωνε ένα αλώνισμα.
Η διαδικασία αυτή λεγόταν καρποφίλημα, και με αυτό τον τρόπο ευχαριστούσε ο αλωνάρης τον θεό που ευώδωσε ο αγώνας του!
Ο καρπός και η φορολογία του
Ο καρπός δεν θα μπει στα σακιά για να πάει στο σπίτι, αν δεν περάσει πρώτα ο Μουκατατζής για να εκτιμησει τον «μουκατά» , δλ. την ολική ποσοτητα, για να βγαλει τον αντιστοιχο φορο ο Μουλτεζιμης!
Με ένα 17κιλο δοχειο όπως του λαδιού αλλά ανοιχτό απάνω, γινόταν η διαλογή. Το δοχείο αυτό το έλεγαν και αξάι ή ξάι. Το γέμιζε ο Μουλτεζίμης, έβαζε στα ενέα περίπου και ενα δοχείο στην άκρη για το φόρο. Ο Μουκατατζής, άνθρωπος που αναλάμβανε τη θέση του υπαλλήλου, με μειωδοτικό διαγωνισμό Ουδείς λύχνιζε, ή έβγαζε καρπό, όπως πατάτες, ή οποιοδήποτε αγροτικό προϊόντα στο σπίτι του, αν δεν περνούσε πρώτα ο Μουλτεζίμης να εκτιμήσει την παραγωγή! Την εποχή της Τουρκοκρατίας βέβαια ο φόρος αυτός πήγαινε σε Τουρκικά ταμεία. Αργότερα που έφυγαν οι Τούρκοι, συνεχίστηκε αυτό και με το Ελληνικό κράτος.
Το άχυρο και τα χαλάρια ή χαράρια
Μπαλιαστικά μηχανήματα που να δένουν το άχυρο σε μπάλες, για να μεταφέρονται εύκολα στο σπίτι, πάλι δεν υπήρχαν παλιά.
Πώς όμως γινόταν η μεταφορά άχυρου, και μάλιστα τόσες μεγάλες ποσότητες; Τη λύση της εποχής την έδιναν τα λεγόμενα χαλάρια ή χαράρια. Για να φτιάξουν χαλάρια, αγόραζαν σε τόπι ύφασμα, το κόβανε ανά δύο, κομμάτια ίδιες διαστάσεις, δηλαδή 2 μέτρα μήκος και 1,20 μ πλάτος, και τα ράβανε με χονδρή κλωστή. Αυτά λοιπόν τα χαλάρια ή χαράρια , τα γέμιζαν με άχυρο. Για να πατηθούν καλά τα άχυρα άστα χαλάρι, καμιά φορά έμπαιναν μέσα και με τα πόδια πατούσαν το άχυρο, ώστε να μπει καλά στις γωνίες και να χωρέσει περισσότερο. Σαν γέμιζαν μέχρι απάνω, τα έραβαν με σπάγκο. Το χαλάρι επάνω είχε ειδικές θηλιές που περνούσε ο σπάγκος ή ένα σύρμα. Όμως δεν έραβαν έτσι όλο το πάνω μέρος από άκρη σε άκρη. Στις άκρες άφηναν τα λεγόμενα «αφτιά», και τύλιγαν το σπάγκο γύρω – γύρω. Τα «αφτιά» αυτά, χρησίμευαν για να πιάνεται καλύτερα το χαράρι, και φυσικά να φορτώνεται και εύκολα, είτε στον ώμο είτε στο μουλάρι. Ανά ένα φορτίο στο μουλάρι φόρτωναν δύο χαλάρια, που για να φορτωθούν χρειαζόταν δύο άτομα να τα σηκώσουν, ή ένας δυνατός, γιατί το κάθε χαλάρι ζύγιζε γύρω στα 40 κιλά! Με το μεταφορικό ζώο τα πήγαιναν στο σπίτι στον ειδικό αχυρώνα. Αργότερα περί το 1960 καταργήθηκαν τα χαράρια και χρησιμοποιούσαν πλέον τα κοκκινόλουρα μεγάλα σακιά, τις λεγόμενες και σάκες. Ένα χαλάρι χώραγε 4 με 5 σάκες.
Τι ήταν ο ανηφοράς
Με το μουλάρι έφερναν τα χαλάρια μέχρι τον αχυρώνα, ο οποίος είχε στη ταράτσα μια τρύπα 50 Χ 50 εκ, και από εκεί έριχναν το άχυρο να πέσει μέσα. Η τετράγωνη αυτή τρύπα λεγόταν «ανηφοράς» ή «αχερονοίχτης». Στο τέλος σκέπαζαν με μια πέτρινη τετράγωνη πλάκα για να μην μπαίνει η βροχή, τα ποντίκια οι γάτες κλπ. Καμιά φορά το καλοκαίρι την άφηναν ανοιχτή για να μπαίνει το φως του ήλιου.
Για να ανεβάσει όμως ένας άνδρας στην ταράτσα το χαλάρι, έπρεπε να ανέβει μια ξύλινη σκάλα για την οροφή, και έπρεπε και αυτός να είναι γερός, καθώς και η σκάλα και τα σκαλοπάτια επίσης, ώστε να αντέχουν και να μη σπάσουν!
Για να πέφτει πιο εύκολα το άχυρο στη τρύπα του ανηφορά, είχαν βάλει τέσσερα (χειρόβολα), δεμάθια κριθαριού ή ταγής γύρω – γύρω, και αυτά έπαιζαν το ρόλο χωνιού! Σαν έριχναν μερικά χαλάρια από τον ανηφορά, μετά κατέβαιναν κάτω και πάταγαν τα άχυρα καλά με τα πόδια, ώστε να κάτσουν, για να χωρέσει έτσι περισσότερα ο αχυρώνας. Επειδή ήταν επικίνδυνο να χωθεί κάποιος στα άχυρα, και ο λόγος φυσικά ότι μπορούσε να «κρουφτεί» (πάθει ασφυξία), και για να αποφύγουν αυτόν τον κίνδυνο, έβαζαν μια σανίδα ή σκάλα και πάταγε απάνω στα άχυρα, και πάνω εκεί ανέβαιναν στο σωρό, και τα πατούσαν καλά – καλά με τα άρβυλα. Έτσι ο αχυρώνας χωρούσε ακόμα περισσότερα χαλάρια άχυρο.
Η Αφροδίτη με τον μικρό Έρωτα. Ο Διόνυσος και η Αριάδνη καβάλα σε λιοντάρια. Τρίτωνες πάνω σε δελφίνια και μικροί Ερωτιδείς που ιππεύουν ψάρια. Η θεά Αθηνά. Η θεά Κυβέλη. Πολεμιστές με ελληνική πανοπλία… Ανθρώπινες μορφές, δράκοι, πουλιά, μυθικά ζώα σμιλεμένα σε χρυσό και σκαλισμένα σε ελεφαντόδοντο, κοσμήματα μεγάλης τέχνης που μιλούν για μύθους πανάρχαιους και δείχνουν το αρχαίο παρελθόν, που στα βάθη της Ανατολής συνδέεται με την Ελλάδα και τον Μέγα Αλέξανδρο.
Για τον περίφημο θησαυρό της Βακτριανής ο λόγος, που έφερε στο φως ο ελληνικής καταγωγής αρχαιολόγος – θρύλος, Βίκτωρ Σαριγιαννίδης και σήμερα βρίσκεται στα θησαυροφυλάκια της Καμπούλ (όπως γνωρίζουμε τουλάχιστον), που έχει καταληφθεί από τους Ταλιμπάν. Θα τα βρουν; Θα τα πουλήσουν; Θα τα μοιράσουν μεταξύ τους; Θα τα λειώσουν για να εκμεταλλευτούν το χρυσό; Άγνωστο. Η πείρα για τον τρόπο, που οι ακραίοι ισλαμιστές μεταχειρίζονται τεχνουργήματα, που προέρχονται από άλλους πολιτισμούς, ακόμη κι αυτοί είναι αρχαίοι, δεν προοιωνίζει καλές εξελίξεις. Ποιος θα ξεχάσει την καταστροφή των δύο τεράστιων αγαλμάτων του Βούδα (του 6ου αιώνα) από τους Ταλιμπάν το 2001στο Μπαμιγάν του Αφγανιστάν. Ή την ανατίναξη το 2015 αρχαίου ναού στην Παλμύρα με τις ελληνορωμαϊκές αρχαιότητες από τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους. Όταν αποκεφάλισαν και τον 82χρονο, σεβάσμιο έφορο αρχαιοτήτων της αρχαίας πόλης…
Ο φανατισμός και η βιαιότητα των Ταλιμπάν είναι δεδομένα, ήδη οι ειδήσεις που φθάνουν από το Αφγανιστάν θυμίζουν το «ίδιο έργο» προ εικοσαετίας, όταν είχαν ξαναπάρει την εξουσία και είχαν εφαρμόσει την πιο σκληρή εκδοχή της Σαρίας για τις γυναίκες (απαγόρευση σπουδών, εργασίας, εξόδου από το σπίτι και υποχρεωτική μπούρκα) ενώ οι δημόσιες εκτελέσεις και οι διαπομπεύσεις ήταν συνηθισμένο γεγονός. Φυσικά είχαν απαγορεύσει και τα βιβλία, όπως και τον δυτικό κινηματογράφο ενώ πολλά έργα τέχνης είχαν θεωρηθεί βλάσφημα και καταστράφηκαν. Αυτό το τελευταίο απασχολεί ήδη τους διεθνείς φορείς για θέματα πολιτισμού, δεδομένου ότι η πολιτιστική κληρονομιά αυτής της χώρας στην οποία είχε αναπτυχθεί το Ελληνικό Βασίλειο της Βακτριανής διακρίνεται για τον πλούτο και το εύρος της. Θυμίζουμε ότι η Κανταχάρ που ήταν κάποτε πρωτεύουσα χτίστηκε από τον Μέγα Αλέξανδρο ως η Αλεξάνδρεια η εν Αραχωσία, ενώ στη συνέχεια η χώρα ανήκε στους κληρονόμους του Σελευκίδες, για να ακολουθήσει το Ελληνοϊνδικό Βασίλειο και άλλοι κυρίαρχοι στη συνέχεια, αφήνοντας όλοι το στίγμα τους στον πολιτισμό της. Γιατί, όπως έλεγε ο ίδιος ο Σαριγιαννίδης «Ο χρυσός της Βακτριανής συγκλόνισε τον κόσμο της αρχαιολογίας. Πουθενά δεν βρέθηκαν τόσα διαφορετικά αντικείμενα από τόσους διαφορετικούς πολιτισμούς, πόρπες μπότες εμπνευσμένες από την Κίνα, ρωμαϊκά νομίσματα, στιλέτα σε σιβηρικό στιλ»…
Ασύλητος τάφος γυναίκας με πλήθος πολύτιμων χρυσών κοσμημάτων
Το χρυσό ύψωμα
Στο βόρειο Αφγανιστάν, κοντά στα σύνορα με την πρώην Σοβιετική Ένωση είχε πραγματοποιήσει ανασκαφές ο γεννημένος στην Τασκένδη από Πόντιους γονείς, Βίκτωρ Σαριγιαννίδης (1929 – 2013), επικεφαλής μεγάλης αρχαιολογικής αποστολής, που είχε φθάσει στην περιοχή σε ταραγμένες και πάλι εποχές, το 1978 συγκεκριμένα, λίγο πριν την σοβιετική εισβολή στη χώρα. Τίλια Τεπέ (Ταλαγιέ Τεπέ ή Ταλά Τεπέ) που σημαίνει «χρυσό ύψωμα» είναι η ονομασία του λόφου που ανέσκαψε, μια νεκρόπολη στην ουσία, που έγινε διάσημη έκτοτε για τον απίστευτο χρυσό σε έργα τέχνης που ήρθαν στο φως. Περί τις 21.000 χρυσά κτερίσματα, πολύ συχνά κοσμημένα με πολύτιμους λίθους βρέθηκαν σε έξι τάφους (πέντε γυναικών και ενός άνδρα) με χρονολόγηση από τον 1ο π.Χ. αιώνα ως τον 1ο μ.Χ. κι ανάμεσά τους περίτεχνα στεφάνια και σκήπτρα, περιδέραια, βραχιόλια, πόρπες, σκουλαρίκια, ζώνες, στολίδια που ήταν ραμμένα στα ρούχα, δακτυλίδια, μαχαίρια κάθε είδους. Κι ακόμη μεταλλικά και επισμαλτωμένα γυάλινα αγγεία με εντυπωσιακές παραστάσεις, χτένες από ελεφαντόδοντο…
Χρυσό στέμμα της λεγόμενης «βασίλισσας των Σκυθών», κατάφορτο από άνθη, που στο κέντρο τους φέρουν ένθετα μικρά τυρκουάζ και μαργαριτάρια
Μόνο με την ανακάλυψη του τάφου του Τουταγχαμών στην Αίγυπτο μπορούσαν να συγκριθούν τα ευρήματα, όπως είχαν αποφανθεί οι ειδικοί της παγκόσμιας κοινότητας. Αν και η περίπτωση του Τίλια Τεπέ συνιστά ένα ανεπανάληπτο πολιτιστικό γεγονός, λόγω της συνύπαρξης και πρόσμιξης, στοιχείων ινδικών, σκυθικών, κινεζικών, αιγυπτιακών και φυσικά ελληνικών. Και είναι κρίμα που ο Σαριγιαννίδης δεν πρόλαβε, εξ αιτίας του πολέμου που είχε ξεσπάσει, να ολοκληρώσει την ανασκαφή, αφήνοντας βορά στα νύχια των αρχαιοκαπήλων τρεις ακόμη τάφους που δεν ερεύνησε.
Χρυσό ειδώλιο αιγάγρου. 1ος. π.Χ.-1ος μ.Χ. αιώνας
Πράγματι κάποια πολύτιμα αντικείμενα από το Τίλια Τεπέ είχαν αρχίσει αργότερα να κυκλοφορούν σε διάφορα παζάρια του Πακιστάν… Προφανώς φθάνοντας και στη Δύση. Ως το 2012, όταν το Αρχαιολογικό Μουσείο της Καμπούλ είχε ανακοινώσει, ότι ανέκτησε 843 αρχαία έργα -και από το Τίλια Τεπέ- που είχαν κλαπεί την δεκαετία του ΄90 κυρίως, επί εποχής Ταλιμπάν δηλαδή, και διακινούνταν μέσω των αρχαιοκαπηλικών κυκλωμάτων.
Χρυσή ζώνη που αποτελείται από πλεκτή ταινία και εννέα κυκλικά πλακίδια με παράσταση γυναικείας μορφής πάνω σε λιοντάρι, επίσης χρυσά πλακίδια που ήταν ραμμένα σε ένδυμα. Όπως βρέθηκαν στην ανασκαφή
Το σταυροδρόμι των πολιτισμών
Στην πρώτη και αναμενόμενη επέλαση των Ταλιμπάν το 1989 οι υπεύθυνοι του Αρχαιολογικού Μουσείου της Καμπούλ είχαν κρύψει τον εθνικό θησαυρό τους στο υπόγειο θησαυροφυλάκιο της Κεντρικής Τράπεζας, όπου και δεν βρέθηκε ποτέ από τους φανατικούς εισβολείς. Το 2003 μάλιστα, όταν το θησαυροφυλάκιο άνοιξε, σε μια χώρα κατεστραμμένη πλέον, η ελληνική κυβέρνηση βοήθησε στην αποκατάσταση του μουσείου, με τον τότε υπουργό Πολιτισμού Ευάγγελο Βενιζέλο να φροντίζει για την αποστολή 750.000 δολαρίων μέσω της UNESCO. Ακολούθησε μία σπουδαία έκθεση που παρουσιάσθηκε στα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου, στην Ευρώπη και την Αμερική κάνοντας γνωστό αυτό το Αφγανιστάν ως το θαυμαστό «σταυροδρόμι του αρχαίου κόσμου.
Χρυσό περίαπτο με ημιπολύτιμους λίθους
Όπως είχε γράψει ο Μανόλης Ανδρόνικος για τον Σαριγιαννίδη «Σπάνια μπορείς να συναντήσεις Νεοέλληνα που να γνωρίζει την ιστορία που έγραψαν οι παλαιοί εκείνοι Έλληνες στη Bακτριανή κι ακόμη πιο πέρα, στη χώρα των Iνδών, ύστερα από τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αρχικά οι περιοχές αυτές ανήκαν στο κράτος των Σελευκιδών. Από τα μέσα, όμως, του 3ου π.X. αιώνα άρχισαν οι πρώτες προσπάθειες τοπικών ηγεμόνων για ανεξαρτησία και λίγο πριν από το 210 π.X. ο Eυθύδημος, Έλληνας από τη Mαγνησία, αναγορεύεται βασιλιάς της Bακτριανής και κόβει νομίσματα με την προτομή του από τη μια και τον καθιστό Ηρακλή από την άλλη. Το ελληνοβακτριανό βασίλειο συνεχίζει την κυριαρχία του, κάποτε με λαμπρή παρουσία, έως τον Γάγγη ποταμό μέχρι τα μέσα περίπου του 1ου π.X. αιώνα, όταν ο τελευταίος ηγεμόνας, ο Eρμαίος, αναγκάζεται να υποκύψει περί το 30 π.X. στους εισβολείς Kουσάν που θα δημιουργήσουν το δικό τους ισχυρό βασίλειο από τα μέσα του 1ου μ.X. αιώνα και ύστερα» (Βίκτωρα Σαριγιαννίδη «Βασιλικοί τάφοι στη Βακτριανή»).
Η θεά Κυβέλη σε δίσκο από ασήμι, με λεπτομέρειες από φύλλο χρυσού
Νέοι κίνδυνοι
Παθιασμένος με την επιστήμη του και διεθνώς αναγνωρισμένος για τον ανασκαφικό του έργο στο Ουζμπεκιστάν, στο Τουρκμενιστάν και ιδίως στο Αφγανιστάν ο Βίκτωρ Σαριγιαννίδης ήταν ειδικός στην Αρχαιολογία της Εγγύς και Μέσης Ανατολής και επίτιμο μέλος της Ακαδημίας Επιστημών του Τουρκμενιστάν, μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Ντέι Λίντσεϊ της Ιταλίας και μέλος της Ανθρωπολογικής Εταιρείας της Ελλάδας ενώ από το 1955 ως το τέλος της ζωής του εργαζόταν στο Ινστιτούτο Αρχαιολογίας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών. Κυρίως όμως για τους Έλληνες ήταν αυτός που το έργο του -και το συγγραφικό- ταυτίστηκε με την πορεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου στα βάθη της Ανατολής. Το 2002 άλλωστε τιμήθηκε με τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος της Τιμής της Ελληνικής Δημοκρατίας ενώ από το 1997 είχε λάβει την ελληνική υπηκοότητα, αν και πέθανε στη Μόσχα.
Περιδέραιο από χρυσό και ημιπολύτιμους λίθους
Σίγουρα δεν θα ήθελε να ξέρει, ότι ο θησαυρός που έφερε στο φως κινδυνεύει για μια ακόμη φορά. Οι πληροφορίες των τελευταίων μηνών είναι συγκεχυμένες, καθώς έγινε γνωστό κάποια στιγμή, πως τα ευρήματα του Τίλια Τεπέ, μαζί με άλλα ακόμη θα μεταφέρονταν σε ξένη χώρα, προκειμένου να γλιτώσουν από πιθανή λεηλασία. Υπερβολική κίνηση για ένα κράτος αλλά πάλι κανείς δεν ξέρει. Εκτιμάται πάντως, ότι αν οι Ταλιμπάν τα ανακαλύψουν, είναι πολύ πιθανό να επιδείξουν την επιτυχία τους, όπως συνηθίζουν.
Αγγείο που απεικονίζει έναν γραφέα να σημειώνει τις ημερομηνίες σοδειάς. Από την περιοχή του Μπέγκραμ, όπου συναντώνται τρεις διαφορετικοί κόσμοι: ο ελληνορωμαϊκός, ο κινεζικός και ο ινδικόςΟ αρχαιολόγος Βίκτωρ Σαριγιαννίδης
