ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ
Τέσσερα αδέρφια συγκεντρώνονται στο οικογενειακό εξοχικό, στο οποίο και μεγάλωσαν, για να περάσουν όλοι μαζί μερικές εβδομάδες μέσα στο καλοκαίρι. Το σπίτι, ένα παλιό πρεσβυτέριο που κάποτε ανήκε στους παππούδες τους, βρίσκεται παραμελημένο στην καρδιά της αγγλικής επαρχίας και τα αδέλφια πρέπει να αποφασίσουν αν τελικά θα το πουλήσουν ή όχι. Το ίδιο το σπίτι, μαζί με το τοπίο που το περιβάλει, ξυπνούν στους ήρωες του βιβλίου, αναμνήσεις από την παιδική τους ηλικία και το παρελθόν τους καθώς και μια έκρηξη συναισθημάτων που οδηγούν σε μικρές οικογενειακές προστριβές. Το μυθιστόρημα ‘Το Παρελθόν’, της Βρετανίδας συγγραφέως Tessa Hadley (Τέσσα Χάντλι, 1956-) που κυκλοφόρησε το 2020 από τη σειρά ALDINA των εκδόσεων GUTENBERG, σε μετάφραση Μαρίας Αγγελίδου, δομείται γύρω από τις διαφορετικές οπτικές των τεσσάρων αδερφών, καθώς και των παιδιών και των συντρόφων τους που τους συνοδεύουν σ’ αυτές τις διακοπές.
Τα τρία κεφάλαια του βιβλίου είναι χωρισμένα με βάση δύο χρονικά επίπεδα. Το πρώτο και το τρίτο αναφέρονται στο παρόν, ενώ το δεύτερο γυρίζει πίσω στο χρόνο, στην παιδική ηλικία των ηρώων, φωτίζοντας και κάποια από τα σκοτεινά σημεία της ιστορίας τους που ο αναγνώστης υποψιάζεται και η Χάντλι αναφέρει υπαινικτικά.
Τα αδέρφια, έχουν καλές σχέσεις μεταξύ τους, συμπαθούν ο ένας τον άλλο και δεν έχουν καθόλου σκελετούς στην ντουλάπα τους. Η Χάντλι τους περιγράφει με ακρίβεια, ψηλαφώντας τις σκέψεις, τις ανησυχίες ή τα τραύματα του καθενός.
Η μεγαλύτερη αδελφή, η Χάριετ, είναι σοβαρή, μια μοναχική ιδεαλίστρια που γράφει τις σκέψεις της στο ημερολόγιό της. Ο δεύτερος σε ηλικία είναι ο επιτυχημένος ακαδημαϊκός αδελφός τους, ο Ρόλαντ, που καταφθάνει στο οικογενειακό εξοχικό με την τρίτη του σύζυγο, την Πιλάρ, και την έφηβη κόρη του την Μόλι. Η άλλη αδελφή, η όμορφη Άλις, πρώην ηθοποιός, ρομαντική, αυθόρμητη και αδιάκριτη έρχεται στην οικογενειακή συγκέντρωση με τον Κασίμ, τον εικοσάχρονο γιό ενός πρώην αγαπημένου της. Την οικογένεια συμπληρώνει η μικρότερη αδελφή, η πρακτική, δυναμική Φραν με τα δύο της μικρά παιδιά, την Άϊβι και τον Άρθουρ. Κάθε ένας από τους χαρακτήρες φέρνει τις δικές του εμπειρίες και συναισθήματα στην αφήγηση, και η Χάντλι μέσα από αυτά εξερευνά την πλούσια και πολυεπίπεδη δυναμική της οικογένειας.
Η συγγραφέας αποκαλύπτει τις διαφορετικές προσωπικότητες των αδελφών μέσα από υποβόσκουσες εντάσεις που αποδίδονται με αντιδράσεις ή χειρονομίες τόσο διακριτικές που θα μπορούσαν να περάσουν απαρατήρητες, αφού το μυθιστόρημα δεν είναι καθόλου προσανατολισμένο στις μεταξύ τους συγκρούσεις. Η αναπόφευκτη διαπροσωπική τους δυσλειτουργία αναδύεται διακριτικά, με τα αντικρουόμενα συναισθήματα της πίκρας και της αγάπης μόλις να διαφαίνονται κάτω από τις ήπιες συμπεριφορές της επανένωσης της οικογένειας. Κι αυτό ακριβώς είναι το ιδιαίτερο σ’ αυτό το βιβλίο, η εστίαση της Χάντλι στην εσωτερικότητα των χαρακτήρων της.
Οι αδερφές μαζεύονται στο μεγάλο τραπέζι του σπιτιού, μιλούν για τις ζωές τους, τα παιδιά τους ή τη νέα σύζυγο του αδελφού τους. Το ίδιο το σπίτι τις βοηθά να ανακαλέσουν τις μπερδεμένες αναμνήσεις μιας γεμάτης περιπέτεια αλλά ευτυχισμένης παιδικής ηλικίας. Θυμούνται τον ιερέα παππού τους που έγραφε ποιήματα, τα πορσελάνινα φλυτζάνια της γιαγιάς τους, τον τρόπο που εξερευνούσαν την εξοχή τη χρονιά που η μητέρα τους εγκατέλειψε τον πατέρα τους και πήγαν να ζήσουν κοντά στους παππούδες τους.
Τα μικρότερα παιδιά, η Άιβι και ο Άρθουρ περνούν την ώρα τους παρακολουθώντας με ενδιαφέρον το εκκολαπτόμενο ειδύλλιο των μεγαλύτερων, της Μόλι και του Κασίμ, ακολουθώντας τους σε βόλτες στην εξοχή. Στο δάσος ανακαλύπτουν ένα εγκαταλελειμμένο σπίτι, γύρω από το οποίο ξεδιπλώνεται ένας περίπλοκος μαγικός ιστός – το είδος του ιστού που είναι εφικτό μόνο στην παιδική ηλικία.
Όταν ήταν στο Κίνγκτον, η οικογένεια είχε τη συνήθεια να οχυρώνεται στο σπίτι. Έπαιρναν το αυτοκίνητο μόνον όταν έπρεπε να κατέβουν στην πόλη, να πάνε λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα, στην αφετηρία κάποιας αγαπημένης πεζοπορικής διαδρομής, ή για την καθιερωμένη τους επίσκεψη σ’ ένα αγαπημένο βιβλιοπωλείο, που είχε βιβλία παλιά και από δεύτερο χέρι. Και δικαιολογούνταν λέγοντας ότι συνέχιζαν να βρίσκουν συναρπαστικούς τους περιπάτους που ξεκινούσαν ακριβώς έξω από την πόρτα τους. Μα δεν ήταν από τεμπελιά και μόνο που προτιμούσαν να μένουν στο σπίτι : το παρελθόν τους κατάπινε αμέσως μόλις έφταναν και βούλιαζαν επιτόπου στις παλιές τους συνήθειες, σε ρουτίνες περασμένων ημερών. Τελικά δεν ξεχώριζαν πια τις διακοπές της μιας χρονιάς από της άλλης· όλες τους φαίνονταν ίδιες. Οι περίπατοι και τα πικνίκ και οι τεμπέλικες ώρες που περνούσαν τρώγοντας και πίνοντας μαζεμένοι στο τραπέζι θόλωναν και μπερδεύονταν και γίνονταν ένα – ίδιες οι μέρες, μέρες με ήλιο ή με βροχή ή με χιόνι.
Παρόλο που η Χάντλι γεμίζει τους χαρακτήρες της με τόση ζωή και κίνηση παρασύροντας τον αναγνώστη στην καθημερινότητα και τις δραστηριότητες της τεμπέλικης καλοκαιρινής ζωής, εντούτοις δεν επιμένει στις λεπτομέρειες αφήνοντάς του αρκετό χώρο για τις δικές του εικασίες και τους συνειρμούς προκειμένου να καλύψει μικρά κενά της ιστορίας της οικογένειας.
Όσο προσεκτικά παρατηρεί τους ήρωές της η Χάντλι άλλο τόσο ασχολείται και με το τοπίο, το οποίο καθιστά βασικό συστατικό της ιστορίας της. Η αγγλική ύπαιθρος, εμποτισμένη με μια παλιομοδίτικη γοητεία, με το σπίτι στην εξοχή, την μικρή παραθαλάσσια πόλη, την φύση, τα δέντρα, τα μονοπάτια στο δάσος, τα ξέφωτα, τους ήχους και τις μυρωδιές, προσωποποιείται και εναρμονίζεται με το ταμπεραμέντο των χαρακτήρων.
Ανάμεσα σε πεζοπορίες, οικογενειακά γεύματα, απογεύματα ήρεμα που τα περνούν διαβάζοντας νωχελικά και ακούγοντας τους ήχους της φύσης, αναδύονται και οι προσδοκίες του κάθε ήρωα για τη ζωή του∙ προσδοκίες που δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ. Η Χάριετ μετανιώνει που πέρασε τη ζωή της σφιγμένη, απομονωμένη, μη επιτρέποντας στην αγάπη να την κάνει ευάλωτη. Η Άλις από την άλλη ξανασκέφτεται τις επιπόλαιες σχέσεις της ενώ ο Ρόλαντ βρίσκεται στον τρίτο του γάμο και η Φράν είναι έτοιμη να χωρίσει. Καθώς οι μέρες περνούν κάθε χαρακτήρας ζει μέσα στη δική του αβεβαιότητα και έρχεται αντιμέτωπος με τις δικές του ανησυχίες.
Εγκλωβισμένοι, ο καθένας στο εαυτό του, οι ήρωες του βιβλίου, φαίνεται να επηρεάζονται τόσο από το παρόν που ξεσκεπάζει τις ψευδαισθήσεις τους όσο και από το παρελθόν στο οποίο όλοι είναι προσκολλημένοι χωρίς να το αντιλαμβάνονται. Ένα παρελθόν που τους εμποδίζει να προχωρήσουν.
Το εισαγωγικό σημείωμα του βιβλίου έχει γράψει η Ζωή Μπέλλα-Αρμάου, η οποία συνοψίζει :
Η Χάντλι καταπιάνεται με το λεπτό θέμα των οικογενειακών σχέσεων και το διαχειρίζεται με λεπτότητα, ειλικρίνεια και τόλμη, ενώ παρακολουθεί με συμπάθεια τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις όλων των προσώπων ανεξαιρέτως. Στέκεται με κατανόηση απέναντι στις αδυναμίες τους ή τις μικρότητές τους, τις αναμνήσεις ή τους καθημερινούς τους πόθους, αναγνωρίζοντας ότι έτσι είναι οι άνθρωποι και ότι η ζωή τους φτιάχνεται μέσα από μικρές χαρές ή αποτυχίες. Η αντάμωση με το παρελθόν δεν είναι πάντοτε ευχάριστη, αλλά οι δεσμοί που αναπτύσσονται μέσα σ’ αυτό είναι ένα γερό σημείο αναφοράς για τον καθένα, ακόμα κι όταν φαίνεται πως καταλύονται, ακόμα κι όταν οι διαφορές φαίνονται βαθιές, κυρίως ανάμεσα στον αδερφό και τις αδερφές. Ο καθένας κρατά ένα κομμάτι από το κοινό παρελθόν τους, το καταθέτει στη συνάντηση ως γέφυρα επικοινωνίας, αλλά μπορεί να είναι ακριβώς αυτό που εμποδίζει μια νέα, ευτυχέστερη ίσως, επανασύνδεση.
https://passepartoutreading.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου