Τα δεύτερα Δαρδανέλια: Άνοιξε ο "ασκός του Αιόλου" μεταξύ Ρωσίας και Νορβηγίας και πώς μπορεί να επιλυθεί το ζήτημα

 Τα δεύτερα Δαρδανέλια: Άνοιξε ο "ασκός του Αιόλου" μεταξύ Ρωσίας και Νορβηγίας και πώς μπορεί να επιλυθεί το ζήτημα

ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΑΡΧΑΡΗΣ

Η Νορβηγική απόφαση να μην επιτραπεί η μεταφορά προμηθειών τροφίμων, με προορισμό το Σβάλμπαρντ μέσω του συνοριακού του σημείου στο Storskogν, έχει προκαλέσει οργή στο κέντρο της Μόσχας

Στο Πενταπόσταγμα σε άρθρο μας αναφέραμε : Άνοιξε ο "ασκός του Αιόλου"! Οι Ρώσοι στρέφουν το βλέμμα τους στην Νορβηγία, τονίζοντας ότι οι Ρώσοι θα μπορούσαν να έχουν στείλει τα εμπορεύματα από το Μούρμανσκ στο αρχιπέλαγος οι ίδιοι, αλλά αντίθετα επιμένουν ότι, η παράδοση γίνεται από νορβηγικά πλοία από το λιμάνι του Τρόμσο.

Η Νορβηγία απέρριψε ρωσική αίτηση για τη διέλευση εμπορευμάτων για εποικισμούς στο Σβάλμπαρντ, μέσω του μοναδικού σημείου στα ρωσο-νορβηγικά σύνορα «Storskog». Αυτό μετέδωσε το τηλεοπτικό κανάλι NRK , επικαλούμενο το υπουργείο Εξωτερικών του σκανδιναβικού κράτους. Επιπλέον, στα ρωσικά πλοία απαγορεύτηκε η είσοδος στα λιμάνια της Νορβηγίας, με εξαίρεση τα αλιευτικά λιμάνια και εκείνα που μεταφέρουν φάρμακα, τρόφιμα και ενεργειακούς πόρους.

Τώρα περίπου 20 τόνοι φορτίου, που προορίζονται για κατοίκους ρωσικών οικισμών, έχουν κολλήσει στο σημείο ελέγχου. Υπάρχουν δύο χωριά στο αρχιπέλαγος όπου, από τις αρχές της δεκαετίας του 1930, Σοβιετικοί και αργότερα Ρώσοι ανθρακωρύχοι ανέπτυξαν άνθρακα. Στο Barentsburg, ο πληθυσμός είναι περίπου 500 άτομα, το ρωσικό προξενείο βρίσκεται επίσης εκεί. Στο χωριό Πειραμίδα, η εξόρυξη σταμάτησε τη δεκαετία του 1990, αλλά 10-50 κάτοικοι της πόλης συνεχίζουν να ασχολούνται με την επιστημονική έρευνα και να δέχονται τουρίστες.

Η Νορβηγία έχει κυριαρχία στο Σβάλμπαρντ με βάση μια συνθήκη που υπογράφηκε το 1920 στο Παρίσι. Η ΕΣΣΔ προσχώρησε σε αυτήν το 1935 και έγινε υπογράφον κράτος. Περίπου 50 κράτη είναι πλέον μέλη της συνθήκης. Σύμφωνα με την πραγματεία, οι υπογράφοντες έχουν ίσο δικαίωμα σε οικονομικές και ερευνητικές δραστηριότητες στο αρχιπέλαγος. Στη Ρωσία, σχολιάζοντας τα εχθρικά βήματα της Νορβηγίας, έχουν ήδη απειλήσει να αναθεωρήσουν το έγγραφο.

Ο Aleksey Komarov, επικεφαλής του Κέντρου για την Ιστορία της Βόρειας Ευρώπης και των Βαλτικών Χωρών του Ινστιτούτου Γενικής Ιστορίας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών , σημείωσε ότι «η Νορβηγία, έχοντας κυριαρχία στο Σβάλμπαρντ, είναι ωστόσο υποχρεωμένη να παράσχει στη Ρωσία, ως διάδοχο της Σοβιετικής Ένωσηςς, με όλα τα δικαιώματα που προβλέπονται στη Συνθήκη του Σβάλμπαρντ».

 Όπως είναι γνωστό, η Ρωσία είναι αυτή τη στιγμή το μόνο κράτος, εκτός φυσικά από τη Νορβηγία, η οποία είναι παρούσα σε αυτό το πολικό αρχιπέλαγος, έχει οικονομικά συμφέροντα και διεξάγει επιστημονική έρευνα.

«Η Ρωσία πρέπει να έχει πρόσβαση στις εγκαταστάσεις της στο αρχιπέλαγος. Χθες είπαν ότι οι Νορβηγοί παραβιάζουν τη συνθήκη. Η Νορβηγία το εξηγεί με κυρώσεις. Αλλά σε κάθε περίπτωση, θα έπρεπε να έχουν λάβει υπόψη τον ανθρωπιστικό χαρακτήρα των παραδοθέντων αγαθών, τα οποία παραδίδονται παραδοσιακά στο Svalbard μέσω του Storskog και του Tromso », αναφέρει.

Τυπικά, το Όσλο λειτουργεί σύμφωνα με την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ενωμένης Δύσης, αλλά υπάρχουν Ρώσοι στο αρχιπέλαγος, στους οποίους προοριζόταν το φορτίο, σημείωσε ο ιστορικός. «Αυτή η κατάσταση, κατά τη γνώμη του, είναι εντελώς σκανδαλώδης, αλλά υπάρχει ελπίδα να επιτευχθεί συμφωνία», αναφέρει.

Η ιστορία επαναλαμβάνεται

Σύμφωνα με τον Komarov, προκύπτουν ορισμένες προστριβές σχετικά με τη χρήση του εδάφους του αρχιπελάγους Spitsbergen και της υδάτινης περιοχής του.

«Υπάρχουν ερωτήματα. Συμπεριλαμβανομένης της ζώνης προστασίας των ψαριών μήκους 200 μιλίων που δημιουργήθηκε μονομερώς από τη Νορβηγία το 1977. Δεν είναι όλα τα ευρωπαϊκά κράτη ευχαριστημένα με αυτό. Οι Νορβηγοί δεν επιτρέπουν σε κάποια σκάφη να ψαρεύουν. Όταν υπογράφηκε η πραγματεία, δεν πέρασε ποτέ από το μυαλό κανενός ότι θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια τέτοια εκτεταμένη οικονομική ζώνη», αναφέρει.

Ταυτόχρονα, δύσκολα είναι δυνατή η αναθεώρηση των διατάξεων της Συνθήκης του Σβάλμπαρντ. Για να κάνετε οποιεσδήποτε αλλαγές στη σύμβαση, πρέπει να συγκεντρώσετε όλες τις υπογραφές. Μια τέτοια ιδέα είχε ήδη διατυπωθεί το 1944 από τον Λαϊκό Επίτροπο της ΕΣΣΔ Βιάτσεσλαβ Μολότοφ, αλλά δεν υλοποιήθηκε ποτέ, υπενθύμισε ο ιστορικός.

«Ο Μολότοφ είπε στον τότε υπουργό Εξωτερικών της εξόριστης νορβηγικής κυβέρνησης, Τρίγκβε Λίε, ο οποίος έφτασε στη Μόσχα για μια επίσκεψη τον Νοέμβριο του 1944, ότι η πραγματεία έπρεπε να πεταχτεί στο καλάθι και να δημιουργηθεί μια συγκυριαρχία - κοινός έλεγχος στο Σπίτσμπεργκεν. , και το Bear Island θα πρέπει να μεταφερθεί υπό σοβιετική κυριαρχία. Το Spitsbergen, είχε μεγάλη οικονομική σημασία για την ΕΣΣΔ. Εκεί εξορύσσονταν άνθρακας. Ο πόλεμος έδειξε επίσης τη στρατηγική σημασία του αρχιπελάγους: ένα ευρύ πέρασμα προς τον Ατλαντικό Ωκεανό ονομαζόταν τα δεύτερα Δαρδανέλια. Δεν έγινε όμως τίποτα, γιατί από νομικής άποψης χρειάζεται η συναίνεση όλων των υπογραφόντων. Αυτό δεν είναι ρεαλιστικό, όπως και τώρα», αναφέρει ο Komarov.

Λύσεις

Η κατάσταση γύρω από το αρχιπέλαγος μπορεί να επιλυθεί με δύο τρόπους, πιστεύει ο Komarov. Είτε η Νορβηγία θα λάβει υπόψη τον ανθρωπιστικό χαρακτήρα του φορτίου και θα το αφήσει να περάσει, είτε η Μόσχα πρέπει να χρησιμοποιήσει τις ίδιες μεθόδους με το Καλίνινγκραντ, να εξοπλίσει πλοία και να τα στείλει στο Μπάρεντσμπουργκ.

«Αυτή είναι μια κατάσταση καθρέφτη με τη Λιθουανία και το Καλίνινγκραντ. Αν δεν άφηναν τη μεταφορά μας στο νερό, θα ήταν παραβίαση της συνθήκης. Τα συμφέροντά μας εκεί πρέπει να υπερασπιστούν, ο λαός μας πρέπει να εργαστεί εκεί, αφού η Ρωσία έχει νόμιμα δικαιώματα να παραμείνει εκεί σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο», σημείωσε ο ιστορικός.

Οι Ρώσοι στο αρχιπέλαγος θα έχουν αρκετά τρόφιμα μέχρι τουλάχιστον τον Αύγουστο. Η άρνηση να επιτραπεί η διέλευση του φορτίου παραβιάζει τα δικαιώματα των ανθρώπων και τις διεθνείς συμφωνίες, έγραψε νωρίτερα ο Konstantin Kosachev, αντιπρόεδρος του Ομοσπονδιακού Συμβουλίου.

 https://www.pentapostagma.gr/