Όλυμπος:
Το μεγαλύτερο βουνό στο ηλιακό σύστημα βρίσκεται στον πλανήτη Άρη
Στον πλανήτη Άρη βρίσκεται το πιο ψηλό γνωστό βουνό στο ηλιακό σύστημα. Πρόκειται για τον Όλυμπο ο οποίος αν ήταν στη Γη, η βάση του θα κάλυπτε ολόκληρη την Γαλλία. Πρόκειται για ένα ηφαιστειακό βουνό ύψους 27 χιλιομέτρων, δηλαδή τρεις φορές ψηλότερο από το Έβερεστ.
Το βουνό έχει πλάτος 550 χιλιόμετρα, πλαισιώνεται από απόκρημνους γκρεμούς, και έχει ένα σύμπλεγμα από καλντέρες μήκους 85 χιλιομέτρων, πλάτους 60 και βάθους μέχρι 3,2 χιλιομέτρων, με έξι κρατήρες τον ένα μέσα ή πάνω στον άλλο. Ο Όλυμπος βρίσκεται στο υψίπεδο Θαρσίς, σε μια περιοχή με άλλα ηφαίστεια τα οποία, όμως, σε σύγκριση μαζί του είναι μικρά.
Το βουνό έχει πλάτος 550 χιλιόμετρα, πλαισιώνεται από απόκρημνους γκρεμούς, και έχει ένα σύμπλεγμα από καλντέρες μήκους 85 χιλιομέτρων, πλάτους 60 και βάθους μέχρι 3,2 χιλιομέτρων, με έξι κρατήρες τον ένα μέσα ή πάνω στον άλλο. Ο Όλυμπος βρίσκεται στο υψίπεδο Θαρσίς, σε μια περιοχή με άλλα ηφαίστεια τα οποία, όμως, σε σύγκριση μαζί του είναι μικρά.
Η Διεθνής Αστρονομική Ένωση έχει δώσει προσωρινά ονόματα σε δύο από τους κρατήρες του Ολύμπου: Στον κρατήρα Karzok διαμέτρου 15,6 χιλιομέτρων με συντεταγμένες 18°25΄ Β, 131°55΄ Δ, και τον κρατήρα Pangboche διαμέτρου 10,4 χιλιομέτρων, με συντεταγμένες 17°10΄ Β, 133°35΄ Δ. Το πλάτωμα της κορυφής βρίσκεται σε υψόμετρο 26 χιλιομέτρων (km) πάνω από το μέσο επίπεδο της επιφάνειας του Άρη, σχεδόν τρεις φορές το υψόμετρο του Έβερεστ(8.848 μέτρα), το ψηλότερο βουνό της Γης. Το βουνό έχει πλάτος 550 km, πλαισιώνεται από απόκρημνους γκρεμούς, και έχει ένα σύμπλεγμα από καλδέρες μήκους 85 km, πλάτους 60 και βάθους μέχρι 3,2 km, με έξι κρατήρες τον ένα μέσα ή πάνω στον άλλο. Τα όριά του καθορίζονται από μια ανύψωση ύψους μέχρι 8 km, κάτι που αποτελεί μοναδικό χαρακτηριστικό, ακόμα και στον Άρη.
Εντυπωσιακό είναι ακόμα ότι ουσιαστικά είναι αδύνατο για κάποιον που στέκει στην επιφάνεια του πλανήτη να δει από μακρυά την πλήρη σιλουέτα του βουνού, γιατί λόγω της έντονης καμπυλότητας του πλανήτη (αφού ο Άρης έχει την μισή διάμετρο της Γης), της τεράστιας έκτασης του ηφαιστείου, αλλά και της μικρής του κλίσης (2,5 μέχρι 5 μοίρες), το βουνό κρύβει το ίδιο του το σχήμα - μόνο οι γκρεμοί που το πλαισιώνουν θα ήταν ορατοί. Ο μοναδικός τρόπος για να δει κανείς έστω μέρος του βουνού, είναι να σταθεί στο ψηλότερο σημείο της κορυφής του κρατήρα του. Και πάλι όμως, το μεγαλύτερο μέρος του κρατήρα θα χάνεται πίσω από τον ορίζοντα.
Μία εσφαλμένη κοινή εντύπωση, είναι ότι η κορυφή του Ολύμπου φθάνει πάνω από τις παρυφές της ατμόσφαιρας του Άρη και βρίσκεται μέσα στο διάστημα. Στην πραγματικότητα, ακόμα και η κορυφή του δεν βρίσκεται έξω από τα όρια της αρειανής ατμόσφαιρας. Η ατμοσφαιρική πίεση στην κορυφή είναι μεταξύ 5% ως 8% της μέσης αρειανής ατμοσφαιρικής πίεσης, ενώ συγκριτικά η ατμοσφαιρική πίεση στην κορυφή του Έβερεστ είναι το 32% εκείνης που μετράται σε μηδενικό υψόμετρο. Παρόλα αυτά, η μικρότερη βαρύτητα του Άρη επιτρέπει στην ατμόσφαιρά του να επεκταθεί σε μεγαλύτερο ύψος από ότι στη Γη, καθώς δεν αραιώνει με το υψόμετρο τόσο απότομα όσο η ατμόσφαιρα της Γης. Ακόμα και στην κορυφή του βουνού, έχει ανιχνευθεί η ύπαρξη νεφών και αρειανής σκόνης.
Το βουνό Όλυμπος, καθώς επίσης και μερικά άλλα ηφαίστεια της περιοχής της Θαρσίδος, λόγω του μεγάλου ύψους του παραμένει ορατό κατά τις συχνές θύελλες σκόνης του Άρη, και έτσι παρατηρήθηκε ήδη από τους αστρονόμους του 19ου αιώνα. Ο αστρονόμος Πάτρικ Μουρ επισημαίνει, ότι κατά τη διάρκεια των θυελλών σκόνης, «ο Σκιαπαρέλι είχε διαπιστώσει ότι μόνο το Nodus Gordis και το «Χιόνι του Όλυμπου» ήταν ορατά. Υπέθεσε -σωστά- ότι πρέπει να έχουν μεγάλο ύψος». Οι αποστολές Μάρινερ επιβεβαίωσαν τελικά αυτή τη θεωρία. Το 1972 ο Μάρινερ 9 με τις φωτογραφίες του απέδειξε ότι το ύψος του ήταν πολύ μεγαλύτερο από αυτό οποιουδήποτε βουνού της γης, και έτσι η περιοχή μετονομάστηκε από «Χιόνι του Όλυμπου» σε «Όρος Όλυμπος».
πηγές:
https://omadaorfeas.blogspot.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου