Που οφείλεται η αλαζονεία της Τουρκίας απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
Του Θεόδωρου Σεμερτζίδη
Η απόφαση της Τουρκίας να πραγματοποιήσει γεωτρήσεις στην Κυπριακή ΑΟΖ, δημιούργησε ένταση όχι μόνο στις σχέσεις της με την Ελλάδα και την Κύπρο, αλλά και με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Από την πρόσφατη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ, δεν προέκυψαν κάποιες ουσιώδης αποφάσεις, με αυτές να παραμένουν μόνο σε διπλωματικό επίπεδο.
Είναι γνωστό, πως τα ανεπτυγμένα κράτη λαμβάνουν τις όποιες αποφάσεις τους που αφορούν τις διεθνής σχέσεις με βάση τα οικονομικά τους συμφέροντα. Πιο γνωστό παράδειγμα αποτελούν οι δασμοί των ΗΠΑ σε κινεζικά προϊόντα, με τον Αμερικανό πρόεδρο να απειλεί με δασμούς κι άλλες χώρες. Στην περίπτωση της Τουρκίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση στο τέλος αναμένεται να φροντίσει τα δικά της οικονομικά συμφέροντα, και κυρίως αυτά των Βόρειων κρατών και δη της Γερμανίας. Επομένως, πόσο εφικτό είναι η ΕΕ να επιβάλει κυρώσεις απέναντι στην Τουρκία;
Το εμπόριο μεταξύ ΕΕ-Τουρκίας
Το 2018 οι εξαγωγές της ΕΕ προς την Τουρκία ανήλθαν στα 77,23 δισ. ευρώ, με τις εισαγωγές να ανέρχονται στα 76,14 δισ. ευρώ και το εμπορικό ισοζύγιο να διαμορφώνεται στα 1,08 δισ. ευρώ, με την Τουρκία να αποτελεί τον πέμπτο μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της ΕΕ όσο αφορά τις εξαγωγές, και τον έκτο όσο αφορά τις εισαγωγές.
Όπως διακρίνουμε στο παρακάτω γράφημα, την τελευταία δεκαετία τόσο οι εξαγωγές όσο και οι εισαγωγές ακολουθούν αυξητική τάση, με το εμπορικό ισοζύγιο όμως να περιορίζεται σημαντικά εις βάρος της ΕΕ, καθώς από τα 8,2 δισ. ευρώ το 2008 έφθασε το 2018 στα 1,08 δισ. ευρώ, καταγράφοντας μια μείωση της τάξεως του 86,8%.
Πηγή:eurostat
Όσο αφορά τις εισαγωγές από την Τουρκία, το μεγαλύτερο μέρος αυτών με ποσοστό 93,4% αποτελούν τα βιομηχανικά προϊόντα (71,12 δισ. ευρώ) με τα αγροτικά προϊόντα να βρίσκονται στην δεύτερη θέση με 5,9% (4,48 δισ. ευρώ).
Όσο αφορά τις εξαγωγές προς την Τουρκία, κι εδώ το μεγαλύτερο ποσοστό (95,9%) αποτελούν τα βιομηχανικά προϊόντα (74,05 δισ. ευρώ), με τα αγροτικά προϊόντα να καταλαμβάνουν την δεύτερη θέση με 4,1% (3,14 δισ. ευρώ).
Οι Άμεσες Ξένες Επενδύσεις
Πέραν όμως των εμπορικών σχέσεων μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας, οι χώρες της ΕΕ επενδύουν στην γείτονα χώρα, όπου σύμφωνα με το τουρκικό υπουργείο Εμπορίου κατά την περίοδο 2002-2018 το ποσοστό των Άμεσων Ξένων Επενδύσεων που προέρχονταν από την ΕΕ άγγιξε το 67,2% των συνολικών ΑΞΕ.
Όπως διακρίνουμε και στο παρακάτω γράφημα, οι Άμεσες Ξένες Επενδύσεις στην Τουρκία ανήλθαν το 2018 στα 132,0 δισ. δολάρια, καταγράφοντας αύξηση την τελευταία οκταετία, με εξαίρεση τα έτη 2011 και 2015 που διαμορφώθηκαν στα 161,76 δισ. δολάρια και 168,0 δισ. δολάρια αντιστοίχως.
Πηγή γραφήματος:tradingeconomics.com
Ο δείκτης BIST 100 και η τουρκική λίρα
Είναι γνωστό πως τα χρηματιστήρια αποτελούν προεξοφλητικούς μηχανισμούς, και ως τέτοιοι δεν δείχνουν να ανησυχούν για το τουρκικό χρηματιστήριο και γενικότερα για την τουρκική οικονομία. Ο δείκτης BIST 100 του χρηματιστηρίου της Κωνσταντινούπολης, από τις αρχές του έτους καταγράφει απόδοση 3,01%, κλείνοντας την Παρασκευή στις 94.022,28 μονάδες με μικρή πτώση 0,14%.
Μπορεί το τουρκικό χρηματιστήριο να «απέχει» από τις εξελίξεις στο θέμα των S-400 και της κυπριακής ΑΟΖ, η τουρκική λίρα όμως δέχεται σημαντικές πιέσεις το τελευταίο έτος. Η ισοτιμία δολαρίου/τουρκικής λίρας διαμορφώθηκε στα 5,8204, έχοντας καταγράψει υψηλό στα 7,2169 στις 12 Αυγούστου του 2018, με το αμερικανικό νόμισμα να ενισχύεται από τις αρχές του έτους έναντι του τουρκικού κατά 10,07%.
Μπορεί η διολίσθηση του τουρκικού νομίσματος να ευνοεί τις εξαγωγές των τουρκικών προϊόντων, αποτελεί όμως σημαντικό πρόβλημα για τις τουρκικές εταιρείες, καθώς κάνει τον δανεισμό τους ακριβότερο, ενώ δημιουργεί και πληθωριστικές πιέσεις, με τον πληθωρισμό να ανέρχεται στο 18,71% τον προηγούμενο μήνα, φθάνοντας και το 25,24% τον Οκτώβριο του 2018.
Συμπέρασμα
Όπως προκύπτει από τα παραπάνω, η εμμονή της Τουρκίας για την αγορά των S-400 αλλά και των γεωτρήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ, δημιουργεί εύλογους προβληματισμούς για την τελική έκβαση των επιδιώξεων της. Οι άρρηκτες εμπορικές σχέσεις της με την ΕΕ, αλλά και η πολυετής γεωστρατηγική συμμαχία (κι όχι μόνο) με τις ΗΠΑ, αποτελούν τροχοπέδη σε μια «σκληρή» απάντηση της Δύσης απέναντι της, με αποτέλεσμα μακροπρόθεσμα να βγει κερδισμένη τόσο σε γεωστρατηγικό, όσο και σε οικονομικό επίπεδο, εξουδετερώνοντας για ακόμη μία φορά τα όποια διπλωματικά πλεονεκτήματα έχει η χώρα μας.
Πηγές:
https://new-economy.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου