Francesco del Cossa - Αλληγορία του Απρίλη: Θρίαμβος της Αφροδίτης

Francesco del Cossa - Αλληγορία του Απριλίου: Θρίαμβος της Αφροδίτης, c.1470, τοιχογραφία (Palazzo Schiffanoia, Ferrara) - τρεις λεπτομερείς εικόνες. Επίσης μια εικόνα μίας ρωμαϊκής τοιχογραφίας των Τριών Χαρίτων από την Casa di Titus Dentatius Panthera στην Πομπηία, το 70-79 μ.Χ. (σήμερα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Νάπολης)

Το Palazzo Schiffanoia ήταν μια καλοκαιρινή βίλα αναψυχής που χτίστηκε για περιπετειώδη διασκέδαση στο αριστοκρατικό Δικαστήριο της Ferrara. Το 1469 η οικογένεια του κυβερνώντος d'Este ανέθεσε στο Cosme Tura και στο Francesco del Cossa να ζωγραφίσουν μια περίτεχνη σειρά αλληγορικών φαντασμάτων γύρω από τα θέματα Ζωδιακών σημείων και μηνών του έτους. Ένα από αυτά, η Αλληγορία του Απρίλη, αποκαταστάθηκε στα μέσα του 20ού αιώνα και τώρα αποδίδεται ως έργο του Francesco del Cossa.

Η Αλληγορία του Απρίλη γιορτάζει το θρίαμβο της Αφροδίτης, ένα ανθρωπιστικό θέμα του Πετράρχη, που στα μέσα του 14ου αιώνα ήταν ο πρώτος ποιητής που έγραψε αγάπη σονέτ στα ιταλικά.

Οι συνωστισμένοι γυμνοί χορευτές στα δεξιά της εικόνας είναι η παλαιότερη γνωστή παράσταση στην αναγεννησιακή ζωγραφική των αρχαίων μυών, των Τριών Χαρίτων. Η ζωγραφική περιλαμβάνει επίσης μια ευτυχισμένη σκηνή των νέων εραστών, αναλυτικά στα αριστερά - ίσως να είναι σχεδόν ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου!

Το όνομα του Palazzo Schiffanoia προέρχεται από το "schiavar la noia" που σημαίνει "να ξεφύγεις από την πλήξη" που ήταν σαφώς η πρόθεση σε αυτές τις φανταστικές σκηνές. Ο Francesco del Cossa, ωστόσο, έμεινε δυσαρεστημένος που η αμοιβή του ήταν αυτή του "χειρότερου λιθοβόλου στην Φερράρα" και το 1470 δραπέτευσε για να βρει εναλλακτική εργασία στη Μπολόνια.

“Ο Απρίλης με τον Έρωτα χορεύουν και γελούνε”

Ο Απρίλης είναι ο μήνας της Αφροδίτης, της θεάς του έρωτα. Έτσι, ο Ιταλός Αναγεννησιακός ζωγράφος Francesco Del Cossa (περ. 1435/6-περ.1477/8) στην αλληγορία του Απριλίου, περιέλαβε και τον “Θρίαμβο της Αφροδίτης”.(1476-84).

Η αλληγορία αυτή είναι μια από τις τοιχογραφίες που κοσμούν την “αίθουσα των μηνών” στο Palazzo Schifanoia, της Φεράρα της Ιταλίας. ένα από τα αριστουργήματα της ιταλικής αρχιτεκτονικής ανακτόρων .

Στην αίθουσα αυτή υπάρχει μια σειρά αλληγορικών παραστάσεων που συμβολίζουν τον καθένα από τους 12 μήνες.
Αποδίδονται στους ζωγράφους Cosme Tura, Francesco del Cossa, Baldassare d’Este και Ercole de ‘Roberti. Σε όλες τις αλληγορίες τα επεισόδια είναι διατεταγμένα έτσι ώστε, στο ανώτερο τμήμα, τη σφαίρα της μυθολογίας, σε κάθε μήνα ο πλανήτης του είναι παράλληλος με την αρχαία θεότητά του σε μια θριαμβευτική πομπή. Το κάτω τμήμα στρώμα τα σημεία του ζωδιακού κύκλου του ανάλογου μηνός.

Λόγω αμέλειας, οι τοιχογραφίες ήταν σε πολύ κακή κατάσταση ήδη από τον 18ο αιώνα. Σήμερα στους νότιους (Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου), και δυτικούς τοίχους,(Οκτωβρίου, Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου) παρέμειναν μόνο θραύσματά τους .Ενώ εκείνες στον ανατολικό τοίχο (Μαρτίου, Απριλίου και Μαΐου),και οι περισσότερες στον βορινό,( Ιουνίου, Ιουλίου, Αυγούστου και Σεπτεμβρίου) είναι σε σχετικά καλή κατάσταση.

Στο άνω τμήμα, τον “Θρίαμβο της Αφροδίτης”, η θεά πάνω σε άρμα που το σέρνουν κύκνοι, κατεβαίνει το ποτάμι. Στα πόδια της ο Άρης γονατιστός κι αλυσσοδεμένος. Είναι,πως τον Απρίλη, κυριαρχεί ο έρωτας κι όχι ο πόλεμος. Ίνα πληρωθεί με το ρηθέν αιώνες αργότερα, υπό των χίππις λεγόντων: “Μake love, not war”!

Στις όχθες ερωτευμένα ζευγάρια αγκαλιάζονται και παρέες νέων τραγουδούν και παίζουν λαούτα. Παντού πολλά λαγουδάκια και κουνέλια, σύμβολα της αγάπης, υπογραμμίζουν περισσότερο τον χαρακτήρα ολόκληρης της σκηνής.

Πάνω δεξιά το σύμπλεγμα των τριών χαρίτων, που προηγείται λίγο από εκείνο της “Ρrimavera”, γνωστής και ως “Η Αλληγορία της Άνοιξης” του Botticelli (1478 μ.Χ.).
Στην κάτω ζώνη, οι τρεις δεκανοί (10ήμερα), που οι παραστάσεις τους είναι σύμφωνες με αστρολογικές μυθολογίες από την αρχαία Ελλάδα, τη Ρώμη, την Ινδία . την Περσία.

Αριστερά ο 1ος δεκανός είναι μια γυναίκα με το παιδί της. Φορούν κόκκινα ρούχα κάπως καμμένα. Συνδέεται με την απώλεια φωτεινότητας των Πλειάδων: Ένα από τα επτά αστέρια, ήδη από τον 3ο π.Χ. αι., τώρα “καίγεται”, δεν είναι πλέον ορατό.

Στο κέντρο ο 2ος δεκανός είναι ένας νέος που κρατά ένα μεγάλο κλειδί. Σε άλλες αναπαραστάσεις του έχει και πρόσωπο σκύλου. Είναι ο Σείριος, το πιο φωτεινό αστέρι του Μεγάλου Κυνός.

Είναι ο φύλακας της Ευρώπης όταν την μετέφερε ο Ταύρος. Κάτω του ο Ταύρος, το κύριο ζώδιο του μήνα, που συνδέεται με τον μύθο της Ευρώπης.Και δεξιά, ο 3ος δεκανός, είναι ένας άνδρας μελαμψός, που συμβολίζει τον Aldebaran (αραβικό όνομα που αποδίδεται στο λαμπερό μάτι του Ταύρου), που ανήκει στα επτά αστέρια που σχηματίζουν τις “βροχερές” και θλιμμένες Υάδες.

https://efisoul63.wordpress.com/