AGATHA CHRISTIE, Μια αυτοβιογραφία
Νοτιοδυτική Αγγλία, γύρω στα 1916 :
«Ποιόν θα μπορούσα να έχω στο ρόλο του ντεντέκτιβ; Έναν μαθητή; Έναν επιστήμονα; Και τι ήξερα εγώ από επιστήμονες; Τότε θυμήθηκα τους Βέλγους πρόσφυγες που είχαμε στην περιοχή μας. Είχαμε μια ολόκληρη αποικία Βέλγων προσφύγων, που κατοικούσαν στην ενορία του Τορ … Γιατί να μην κάνω τον ντεντέκτιβ μου Βέλγο, σκέφτηκα. Υπήρχαν πρόσφυγες κάθε λογής. Θα βόλευε ίσως ένας πρόσφυγας αστυνομικός;».
Έτσι η εισβολή της Γερμανίας τον Αύγουστο του 1914 στο ουδέτερο Βέλγιο και η μαζική μετανάστευση των Βέλγων στην Αγγλία ευθύνονται για τη δημιουργία του Ηρακλή Πουαρό, του συνταξιούχου αστυνομικού επιθεωρητή, που πορευόταν με τα μικρά φαιά κύτταρα του μυαλού του.
Λονδίνο, 1923:
«Εγώ η Άγκαθα, θα μπορούσα να αποκτήσω ένα αυτοκίνητο, ένα αυτοκίνητo δικό μου. Ομολογώ πώς από τα δύο πράγματα που με ενθουσίασαν περισσότερο στη ζωή μου το πρώτο ήταν το αυτοκίνητό μου: το γκρίζο Morris Cowley που απέκτησα με τη γκρι μουσούδα του. Το δεύτερο ήταν το δείπνο με τη Βασίλισσα στα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ, περίπου σαράντα χρόνια αργότερα».
Αθήνα, 1930:
«Έτσι όπως προχωρούσα στο δρόμο, πάτησα σε μία από τις τετράγωνες τρύπες, μέσα στις οποίες επιμένουν να φυτεύουν τα δέντρα στους δρόμους της Αθήνας».
Κάπως έτσι η Άγκαθα Κρίστι βρέθηκε σε αθηναϊκό νοσοκομείο.
Σε επτακόσιες αυτοβιογραφικές σελίδες ξετυλίγεται η συναρπαστική ζωή και η ώριμη σκέψη της διάσημης συγγραφέως στο βιβλίο των εκδόσεων Ψυχογιός, σε μετάφραση Χρήστου Καψάλη – ο οποίος έχει αναλάβει και αρκετές από τις μεταφράσεις των έργων της Άγκαθα Κρίστι – στις πρόσφατες επανεκδόσεις του ίδιου οίκου. Αυτό το βιβλίο πράγματι φωτίζει πολλές πλευρές του έργου και της ιδιοφυίας της αλλά και της εμπόλεμης Ευρώπης, της κοινωνικής ζωής στην Αγγλία και στις αποικίες και της θέσης της γυναίκας το α’ μισό του 20ού αιώνα.
Η Άγκαθα Μίλερ γεννήθηκε το 1890 στο Torquai, μια παραθαλάσσια πόλη στην περιοχή του Devon στη Νοτιοδυτική Αγγλία και πέθανε το 1976 στο Winterbrook, του Oxfordshire. To βιβλίο με τον τίτλο An Autobiographyάρχισε να το γράφει στα εξήντα της χρόνια και το ολοκλήρωσε δεκαπέντε χρόνια αργότερα, το 1965, όταν η ίδια σημείωνε: «Είμαι ευχαριστημένη. Έχω κάνει αυτά που ήθελα να κάνω». Μετά από αυτή τη δήλωση ήρθε ο τίτλος της Dame του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας το 1971 και η πρώτη θέση στις πωλήσεις βιβλίων στη Βρετανία, την Κοινοπολιτεία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο αναγνώστης ξαφνιάζεται διαβάζοντας ότι η μικρή Άγκαθα με την οργιώδη φαντασία, είχε τη θέση του λιγότερου χαρισματικού παιδιού στην οικογένεια σε σύγκριση με τα αδέλφια της, δυσκολευόταν στην προφορική έκφραση και στη γραφή, παραμένοντας για πάντα ανορθόγραφη, διάβαζε ασταμάτητα αλλά και άναρχα, δεν πήρε καμία συστηματική εκπαίδευση και οι δύο κλίσεις της ήταν η νοσηλευτική, την οποία άσκησε και στους δύο πολέμους, και η μουσική. Η επιθυμία της να γίνει πιανίστα ή τραγουδίστρια όπερας δεν ευοδώθηκε, ξεκίνησε να γράφει ιστορίες από ανία όταν ήταν περίπου 20 ετών, σε ένα τετράδιο, που στα περιθώρια «είχε κάτι σημειώσεις για το πλυσταριό». Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι κάτι που συχνά επαναλαμβάνει, ότι η συγγραφή ήταν γι’ αυτήν κάτι «σαν το κέντημα μαξιλαριών», και ότι για αρκετά χρόνια μετά την εκδοτική επιτυχία των βιβλίων της εξακολουθούσε να έχει την εντύπωση ότι γράφει ερασιτεχνικά. Το πρώτο της βιβλίο The Mysterious Affair at Styles γράφτηκε το 1916 και όταν έγινε δεκτό από τον εκδοτικό οίκο:
«Επέστρεψα στο σπίτι πανευτυχής και το ανακοίνωσα στον Άρτσι (Archibald Christie, ο πρώτος της σύζυγος) οπότε πήγαμε στο Παλαί ντε Ντανς, στο Χάμερσμιθ, εκείνο το βράδυ για να το γιορτάσουμε. Υπήρχε και ένα τρίτο μέλος στη συντροφιά μας, αν και εγώ δεν το ήξερα. Ήταν ο Ηρακλής Πουαρό, ο Βέλγος ντεντέκτιβ, κρεμασμένος γύρω από τον λαιμό μου, αγκιστρωμένος εκεί σαν άλλος Γέροντας της Θάλασσας».
Δώδεκα χρόνια αργότερα, το 1928, γράφοντας το βιβλίο The Mystery of the Blue Train ομολογεί:
«Κατ’ αρχάς δεν αισθανόμουν καμία χαρά με τη συγγραφή, δεν είχα κέφι … Αυτή ήταν ή στιγμή που μεταμορφώθηκα από ερασιτέχνη σε επαγγελματία. Επωμίστηκα το βάρος του επαγγέλματος, που είναι να γράφεις ακόμα και όταν δεν θέλεις…».
Η Αυτοβιογραφία είναι οργανωμένη σε έντεκα κεφάλαια, αφιερωμένα στους κύκλους της ζωής της συγγραφέως, στα παιδικά και τα εφηβικά της χρόνια, στο γάμο, τη γέννηση της κόρης της και τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στο Γύρο του Κόσμου που πραγματοποίησε το 1923 με τον πρώτο της σύζυγο, στο τραυματικό διαζύγιο, που συνέπεσε με το θάνατο της μητέρας – αινιγματικής και συναρπαστικής προσωπικότητας και κυρίαρχου προσώπου στη ζωή της – στο γάμο της με τον αρχαιολόγο Max Mallowan, στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και στην τελευταία περίοδο της ζωής της μετά τον πόλεμο, που την ονομάζει Φθινόπωρο.
Εκτός από τις εκδοτικές περιπέτειες των βιβλίων της, τους τρόπους που συνελάμβανε, κατέγραφε, συζητούσε με φίλους και επεξεργαζόταν το τέλος των αστυνομικών ιστοριών της, ξεχωριστή θέση κατέχουν στην αυτοβιογραφία της Άγκαθα Κρίστι τα μεγάλα ταξίδια (Νότια Αφρική – Αυστραλία – Νέα Ζηλανδία – Ηνωμένες Πολιτείες) για τα οποία διαπιστώνει: «η ζωή στη διάρκεια του ταξιδιού έχει την ουσία ενός ονείρου. Είναι κάτι έξω απ’ το κανονικό, όμως ταυτόχρονα είναι μέρος του». Η συγγραφέας δεν είδε ποτέ την αυτοβιογραφία της τυπωμένη και καθώς φαίνεται δεν επιμελήθηκε την τελική της μορφή.
Παρά τον όγκο του βιβλίου και κάποιες μακροσκελείς περιγραφές, η ανάγνωσή του παραμένει ενδιαφέρουσα και συχνά απολαυστική. Για τις ζωντανές στιγμές, όπως αυτή της λήξης του Α΄ Παγκοσμίου: «Παντού στο δρόμο έβλεπες γυναίκες να χορεύουν. Οι Αγγλίδες δεν είχαν την τάση να χορεύουν δημόσια … όμως να που είχαν βγει στους δρόμους 
και γελούσαν, φώναζαν, έσερναν τα βήματά τους, καμιά φορά πηδούσαν κιόλας, παραδομένες σε ένα ξέφρενο όργιο χαράς, μια σχεδόν βάναυση απόλαυση …». Κυρίως όμως γιατί στις σελίδες της Άγκαθα Κρίστι δεσπόζει η απλότητα, η ειλικρίνεια, το πάθος για τη ζωή, η εργατικότητα, η περιέργεια, η αγωνιστικότητα, η ευαισθησία, ο αυτοσαρκασμός, και η αυτογνωσία. Προς το τέλος της ζωής της περιγράφοντας πώς δειλιάζει και χάνει τα λόγια της στις δημόσιες εκδηλώσεις καταλήγει: «… η δουλειά ενός συγγραφέα είναι απλώς να γράφει. Οι συγγραφείς είναι ντροπαλά πλάσματα, χρειάζονται ενθάρρυνση».
και γελούσαν, φώναζαν, έσερναν τα βήματά τους, καμιά φορά πηδούσαν κιόλας, παραδομένες σε ένα ξέφρενο όργιο χαράς, μια σχεδόν βάναυση απόλαυση …». Κυρίως όμως γιατί στις σελίδες της Άγκαθα Κρίστι δεσπόζει η απλότητα, η ειλικρίνεια, το πάθος για τη ζωή, η εργατικότητα, η περιέργεια, η αγωνιστικότητα, η ευαισθησία, ο αυτοσαρκασμός, και η αυτογνωσία. Προς το τέλος της ζωής της περιγράφοντας πώς δειλιάζει και χάνει τα λόγια της στις δημόσιες εκδηλώσεις καταλήγει: «… η δουλειά ενός συγγραφέα είναι απλώς να γράφει. Οι συγγραφείς είναι ντροπαλά πλάσματα, χρειάζονται ενθάρρυνση».
Εκδόσεις : ΨΥΧΟΓΙΟΣ
https://passepartoutreading.wordpress.com/book-club-passe-partout-reading/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου