Οι αόρατες πόλεις του Ίταλο Καλβίνο

«Ταξιδεύεις για να ξαναζήσεις το παρελθόν σου;» ήταν στο σημείο εκείνο η ερώτηση του Χαν, ερώτηση που θα μπορούσε να διατυπωθεί ως εξής: «Ταξιδεύεις για να ξαναβρείς το μέλλον σου;»
Και η απάντηση του Μάρκο: «Το αλλού είναι ένας αντίστροφος καθρέυτης. Ο ταξιδιώτης αναγνωρίζει το λίγο που είναι δικό του, ανακαλύπτοντας το πολύ που ποτέ δεν έχει και που ποτέ δεν θα έχει».

Οι λεπτές πόλεις. 2.

Τώρα θα μιλήσω για την πόλη της Ζηνοβίας, που έχει το εξής θαυμαστό χαρακτηριστικό: αν και χτισµένη σε στεγνό έδαφος, υψώνεται ολόκληρη πάνω σε πανύψηλους πασσάλους, και τα σπίτια είναι από μπαμπού και από τσίγκο, µε πολλά χαγιάτια και μπαλκόνια, χτισμένα σε διαφορετικό ύψος, πάνω σε ξύλινα στηρίγματα φτιαγµένα έτσι ώστε το ένα να ξεπερνά το άλλο, και συνδέονται μεταξύ τους με ανεμόσκαλες και κρεμαστές ράμπες και οδηγούν σε πανοραμικά σημεία σκεπασμένα από κωνικές στέγες, βαρέλια με αποθηκευμένο νερό, περιστρεφόµενους ανεμοδείκτες, προεξέχουσες τροχαλίες. αρµίδια και γερανούς
Ποια ανάγκη ή εντολή ή επιθυμία ώθησε τους ιδρυτές της Ζηνοβίας να δώσουν τέτοια µορφή στην πόλη τους, κανείς δεν θυµάται, γι’ αυτό και κανείς δεν μπορεί να πει αν η ανάγκη αυτή ικανοποιήθηκε από την πόλη έτσι όπως την κοιτάζουμε σήµερα, που μεγάλωσε ίσως από επόμενες υπερκαλύψεις σε σχέση με το πρώτο και ακατανόητο πλέον σχέδιο. Το σίγουρο πάντως είναι ότι όποιος κατοικεί στη Ζηνοβία και του ζητήσουν να περιγράψει πώς εννοεί ο ίδιος την ευτυχισμένη ζωή, είναι πάντα μια πόλη σαν τη Ζηνοβία που αυτός θα φανταστεί, με τους πασσάλους της και τις αιωρούμενες σκάλες της, µια Ζηνοβία ίσως εντελώς διαφορετική, με λάβαρα και κορδέλες να ανεμίζουν, αλλά πάντα ως συνέπεια του συνδυασμού των στοιχείων εκείνου του πρώτου µοντέλου.
Έχοντας πει αυτά, είναι μάταιο να ορίσουμε αν η Ζηνοβία πρέπει να ταξινομηθεί ανάμεσα στις ευτυχισμένες ή τις δυστυχισμένες πόλεις. Δεν είναι σε αυτά τα δύο είδη που έχει νόημα να χωρίζουμε τις πόλεις, µα σε άλλα δύο: εκείνες που συνεχίζουν µέσα από τα χρόνια και τις αλλαγές να δίνω μορφή στις επιθυµίες και εκείνες στις οποίες οι επιθυµίες είτε κατορθώνουν να αναιρέσουν την πόλη είτε να αναιρεθούν οι ίδιες.

Οι πόλεις και οι ανταλλαγές. 1.

Αφού διέσχισε ογδόντα μίλια αντιμέτωπος με το µαϊστρο, ο ταξιδιώτης φτάνει στην πόλη της Ευφημίας, όπου σε κάθε ηλιοστάσιο και ισημερία οι έμποροι εφτά εθνών συρρέουν εκεί. Το καράβι που αράζει µε ένα φορτίο πιπερόριζας και βαμβακιού θα ξανασαλπάρει με το αμπάρι γεμάτο φιστίκια και παπαρουνόσπορους, και το καραβάνι που μόλις ξεφόρτωσε σακιά µε μοσχοκάρυδο και γλυκάνισο ήδη δένει τα σαμάρια του για την επιστροφή με τόπια χρυσοκεντημένης μουσελίνας. Αυτό όμως που σε κάνει να ανεβαίνεις ποτάμια και να διασχίζεις ερήμους για να φτάσεις μέχρι εδώ δεν είναι μόνο η δυνατότητα να ανταλλάξεις εμπορεύµατα που μπορείς να βρεις ίδια σε όλα τα παζάρια, µέσα κι έξω από την αυτοκρατορία του Μεγάλου Χαν, απλωμένα καταγής στις ίδιες κίτρινες ψάθες, στη σκιά πανομοιότυπων σκηνών που λειτουργούν και ως μυγοπαγίδες, και που προσφέρονται με τις ίδιες ψεύτικες εκπτώσεις πάνω στην τιμή. Δεν έρχεται κανείς στην Ευφημία μονάχα για να πουλήσει και να αγοράσει, αλλά και γιατί τη νύχτα, δίπλα στις φωτιές γύρω από την αγορά, καθισµένοι στα σακιά ή στα βαρέλια ή ξαπλωμένοι σε μια στοίβα από χαλιά, σε κάθε λέξη που λέει κάποιος -όπως «λύκος», «αδελφή», «κρυμμένος θησαυρός», «μάχη», «ψώρα», «εραστές»- οι άλλοι διηγούνται ο καθένας τη δική του ιστορία για λύκους, για αδελφές, για θησαυρούς, για ψώρες, για εραστές, για μάχες. Κι εσύ ξέρεις ότι στο µακρύ ταξίδι που σε περιμένει, όταν για να μείνεις ξύπνιος στο λίκνισμα της καμήλας ή της τζόγκας θα αρχίσεις να ξαναφέρνεις οτο μυαλό σου όλες τις αναμνήσεις σου τη μία μετά την άλλη, ο λύκος σου θα έχει γίνει ένας άλλος λύκος, η αδελφή σου µια διαφορετική αδελφή, η μάχη σου άλλες μάχες, παθώς θα επιστρέφεις από την Ευφηµία, την πόλη στην οποία οι άνθρωποι ανταλλάσσουν τις αναμνήσεις τους σε κάθε ηλιοστάσιο και σε κάθε ισημερία.

Οι Αόρατες πόλεις του Ίταλο Καλβίνο, αυτό το σαγηνευτικό αφήγημα για τόπους φανταστικούς, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη

https://stylerivegauche.wordpress.com/