Οι βατσιμάνηδες της Μασσαλίας του Jean Claude Izzo

Βατσιμάνηδες ονομάζονται οι ναυτικοί που παραμένουν ως φύλακες στα καράβια που βρίσκονται παροπλισμένα είτε στα ανοιχτά των λιμανιών είτε δεμένα στους κάβους. Ο Jean Claude Izzo, με φόντο την κοσμοπολίτικη Μασσαλία, μας εξιστορεί την ιστορία τριών ναυτικών, βατσιμάνηδων, που η ζωή και η εν τέλει η τραγικότητα αυτής ένωσε μια για πάντα.

Τις πόλεις που αγαπάς πρέπει να τις περπατήσεις προς κάθε κατεύθυνση. Οι πραγματικές πόλεις, αυτές που έχουν μια ιστορία να διηγηθούν, δεν σου φανερώνονται παρά μόνο μ’ αυτόν τον τρόπο. Το Κάιρο, το Μπουένος Άιρες, η Σανγκάη ήταν από εκείνες τις πόλεις. Και η Νάπολη, και το Αλγέρι βέβαια. Και η Αγία Πετρούπολη, και η Πράγα, ίσως. Και η Ρώμη, αλλά για άλλους λόγους. Εκεί ένιωθε κανείς να εμπνέεται πιο πολύ κι από όσο μπορούσε στην πραγματικότητα να τον εμπνεύσει η ίδια η πόλη.

Με το πλοίο τους αγκυροβολημένο εδώ και μήνες, ο Αμπντούλ και ο Διαμαντής συμβιώνουν σε καθεστώς απραξίας σκεπτόμενοι περισσότερο το παρελθόν παρά το μέλλον. Ο ένας βγαίνει αβέβαιος και πληγωμένος από έναν διαλυμένο γάμο και ο άλλος νοσταλγεί την πρώτη του αγάπη, είκοσι χρόνια πίσω. Και οι δύο έχουν κοινό, εκτός από την μακριά τους επαγγελματική πορεία, το κενό που βασιλεύει μέσα τους. Κάτι τους λείπει και η Μασσαλία, η πόλη βιτρό, είναι διαθέσιμη να τους το δώσει με όποιο κόστος.

Ο Διαμαντής σκέφτηκε πως αυτή θα έπρεπε να ήταν και η μοναδική αλήθεια της ανθρώπινης ύπαρξής του. Να βρει στη ζωή τον δρόμο του, ανάμεσα από το αληθοφανές και απ’ αυτό που δεν είναι. Να τα συμφιλιώσει. Όχι πατώντας το όριο, αλλά συμφιλιώνοντας, φέρνοντας κοντά το ένα στ’ άλλο, πάνω σε αυτή την φανταστική γραμμή. Μέχρις εκεί δεν έχει ακόμα φτάσει. Όχι δηλαδή περισσότερο από ότι η ανατολή και η δύση έχουν φτάσει να αγαπούν η μια την άλλη.

Τρία ολόκληρα χρόνια περίμενε ευλαβικά στην βιβλιοθήκη μου το συγκεκριμένο βιβλίο να το διαβάσω. Και, αν δεν ήταν οι επίμονες προτάσεις φίλων και γνωστών, ίσως ακόμα να παρέμενε σκονισμένο στην θέση του. Ο λόγος αυτής της άδικης αναμονής δεν είναι άλλος από την αμφιβολία για το αν θα μου αρέσει. Φοβόμουν, η αλήθεια είναι, ότι το θέμα του δεν είναι του γούστου. Άδικα έχανα τον χρόνο μου όμως. Το βιβλίο του Izzo όχι απλά με άφησε με το στόμα ανοιχτό από δεξιοτεχνία αφήγησης και ανάπτυξη πλοκής, με ταξίδεψε παράλληλα σε χώρες και μέρη που δεν έχω επισκεφτεί με συντροφιά που δεν περίμενα ποτέ ότι θα διάλεγα.

Κάθε περιγραφή του μυθιστορήματος είναι ένα μικρό έργο τέχνης. Οι κοφτές προτάσεις, η προφορικότητα του λόγου και το μελαγχολικό ύφος της αφήγησης δημιουργούν ένα γλυκόπικρο λυρισμό. Μου άρεσε ο τρόπος που ο Izzo παρεμβάλει τις αφηγηματικές αναχρονίες και πως κρατάει το μυστήριο μέχρι το τέλος παίζοντας με τον αναγνώστη.

Οι Βατσιμάνηδες είναι μια ξεχωριστή αναγνωστική εμπειρία και σίγουρα όχι η τελευταία που έχω από τον Izzo. Σύντομα θα διαβάσω και την περιβόητη Τριλογία της Μασσαλίας με κρυφό πόθο να είναι έστω λίγο καλύτερη από τους Βατσιμάνηδες. Τότε το μεγαλείο του Γάλλου θα είναι αδιαμφισβήτητο.

Οι βατσιμάνηδες της Μασσαλίας κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

https://stylerivegauche.wordpress.com/