Κυνηγοί- τροφοσυλλέκτες και η μυθολογία της αγοράς (Β΄)
Ιδιοκτησία και κεφάλαιο
Αναφορές από τους πρώτους εξερευνητές και ανθρωπολόγους κάνουν λόγο, ότι η κοινή χρήση και η έλλειψη ενδιαφέροντος για την κυριότητα προσωπικών κτήσεων, είναι κοινά χαρακτηριστικά των κυνηγών-τροφοσυλλεκτών. Μεταξύ των Hadza, η έλλειψη της ατομικής ιδιοκτησίας στα πράγματα ισχύει και για την κυριότητα στους πόρους (Woodburn). Οι προσπάθειες να χαρακτηριστεί η σχέση κάποιων κυνηγών-συλλεκτών με τη γη ως ιδιοκτησία, μπορεί να είναι μια περίπτωση επιβολής δυτικών αντιλήψεων για τους ανθρώπους που έχουν πολύ διαφορετικές πεποιθήσεις για τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων και μεταξύ ανθρώπου και φύσης. Ο Riches υποστηρίζει ότι ο όρος ιδιοκτησία θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο σε περιπτώσεις όπου οι άνθρωποι που παρατηρήθηκαν αρνούνται σε άλλους το δικαίωμα χρήσης ειδικότερων πόρων. Η απλή πράξη του να ζητηθεί η άδεια μπορεί να αποτελεί μόνο μια κοινωνική σύμβαση που εκφράζει φιλική πρόθεση και δεν μπορεί να αποτελεί ένδειξη νομικού ελέγχου πάνω σε ένα πόρο.
Για τους κυνηγούς-τροφοσυλλέκτες η καθημερινή παραγωγή της τροφής τους, εξαρτάται από τα σώματα τους και την ευφυΐα τους. Η κινητικότητα τους είναι υψίστης σημασίας και το φυσικό κεφάλαιο είναι αναγκαστικά απλό. Το κεφάλαιο στον κόσμο των κυνηγών-συλλεκτών δεν είναι ένα φυσικό πράγμα που μπορεί να αλλοιώνεται και να ελέγχεται, αλλά γνωρίζουν ότι είναι κοινό και προσιτό σε όλους. Με αυτή τη γνώση, οι κυνηγοί-συλλέκτες μπορούν να κατασκευάσουν γρήγορα την υλική υποδομή τους. Ο Turnbull γράφει για τους Πυγμαίους της Κεντρικής Αφρικής: Τα υλικά για την κατασκευή καταφυγίου, τον ιματισμό, και όλα τα άλλα απαραίτητα αντικείμενα της υλικής υποδομής είναι άμεσα προσβάσιμα. Σε αντίθεση με το κατασκευασμένο κεφάλαιο της βιομηχανικής κοινωνίας, για τους κυνηγούς-συλλέκτες απόθεμα κεφαλαίου είναι η γνώση που μεταδίδεται ελεύθερα και αδύνατο να ελεγχθεί για ατομικό πλεονέκτημα. Επί πλέον, η έλλειψη της ενασχόλησης με την απόκτηση υλικών αγαθών δίνει στους κυνηγούς-τροφοσυλλέκτες την ελευθερία να απολαύσουν τη ζωή. Ο περισσότερος χρόνος από τις ζωές των κυνηγών-συλλεκτών, δεν ξοδεύεται σε ένα χώρο εργασίας μακριά από τους φίλους και την οικογένεια, αλλά στην συζήτηση, ξεκούραση, ανταλλαγή, και τις γιορτές, εν ολίγοις, στην ανθρώπινη υπόσταση. Αυτό αποτελεί ένα ιδανικό της σύγχρονης δυτικής κοινωνίας, εκφρασμένο στις μεγάλες θρησκείες και στη λαϊκή κουλτούρα, αλλά είναι σε μεγάλο βαθμό απραγματοποίητο.
Ανισότητα
Τελικά, η ανισότητα δεν είναι ένα φυσικό χαρακτηριστικό των ανθρώπινων κοινωνιών. Οι ανταλλακτικές κοινωνίες των κυνηγών-συλλεκτών ήταν επιθετικά εξισωτικές (Woodburn). Αυτές οι κοινωνίες εργάστηκαν εξαιτίας -και όχι παρά- του γεγονότος ότι η δύναμη και η εξουσία ήταν κρατημένες υπό έλεγχο. Η ανισότητα ως αποτέλεσμα της ανθρώπινης φύσης είναι ο πολιτιστικός μύθος της άλλης πλευράς, αυτής του οικονομικού-ανθρώπου. Η λογική της οικονομικής ορθολογικότητας δικαιολογεί ως αναπόφευκτες τις εισοδηματικές διαφορές βασισμένες στην τάξη, τη φυλή ή το φύλο. Μερικές φορές αυτή η δικαιολογία είναι εμφανής, αλλά συνήθως (και πιο ύπουλη) δρα μέσω της επίκλησης στην οικονομική αποτελεσματικότητα. Μια εξισορρόπηση μεταξύ της οικονομικής ανάπτυξης και της δικαιοσύνης είναι ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα των περισσότερων εγχειριδίων. Αν η κοινωνία μας σφάλει από την πλευρά της συσσώρευσης κεφαλαίου (όπως δείχνει η ιστορία), το κίνητρο για εργασία χάνεται, η παραγωγή μειώνεται, ακόμη και οι προσωρινώς ωφελημένοι εισοδηματικά εργαζόμενοι καταλήγουν σε χειρότερη θέση απ΄ ότι πριν.
Η φιλολογία των κυνηγών-συλλεκτών δείχνει ότι η οικονομική λογική είναι ιδιομορφία του καπιταλισμού της αγοράς και αποτελεί ένα ενσωματωμένο σύνολο πολιτιστικών πεποιθήσεων και όχι μια αντικειμενική και καθολική συνθήκη της φύσης. Υπάρχουν πολλοί άλλοι, εξίσου ορθολογικοί, τρόποι συμπεριφοράς, που δεν συμμορφώνονται με τους νόμους της συναλλακτικής αγοράς. Ο μύθος του οικονομικού-ανθρώπου εξηγεί απλά την οργανωτική αρχή του σύγχρονου καπιταλισμού, τίποτα περισσότερο ή λιγότερο (Heilbroner). Δεν είναι περισσότερο ορθολογικοί από τους μύθους με τους οποίους κινούνται οι κοινωνίες των Hadza, Αβοριγίνων ή !Kung. Στις βιομηχανικές κοινωνίες, όμως, ο μύθος του οικονομικού-ανθρώπου δικαιολογεί τον σφετερισμό από μερικούς της ουσιαστικής ανθρώπινης κουλτούρας όπως αυτή έχει εξελιχθεί κατά χιλιετίες, και επιπλέον τον σφετερισμό και την καταστροφή των φυσικών και βιολογικών πόρων του πλανήτη (Gowdy).
Κυνηγοί-συλλέκτες και σύγχρονος κόσμος
Οι κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες υπόκεινται στα ίδια κουσούρια όπως όλοι οι άνθρωποι: επιθετικότητα, ζήλια, και φιλαργυρία. Ομοίως, πολλές ομάδες κυνηγών-τροφοσυλλεκτών είχαν σημαντικό αντίκτυπο στο φυσικό περιβάλλον, όπως και κάθε μεγάλο είδος (Flannery, Gamble). Όμως, αυτές οι κοινωνίες, διακρίνονταν για την οικολογική και κοινωνική αρμονία τους, σε ασύγκριτο βαθμό σε σχέση με τις βιομηχανικές κοινωνίες. Αυτό είναι κατατοπιστικό από μόνο του, δεδομένου ότι οι άνθρωποι έχουν ζήσει ως κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες, για σχεδόν όλη τη περίοδο ύπαρξης του είδους σε αυτόν τον πλανήτη. Όπως επίσης και η σχέση μεταξύ της κοινωνικής ισότητας και της περιβαλλοντικής αειφορίας. Τα ίδια χαρακτηριστικά που προωθούσαν σε μια ισότιμη κοινωνική δομή – τη κοινή χρήση, τη συλλογική λήψη αποφάσεων και μια οικονομία βασισμένη στη γνώση- προωθούσαν και την περιβαλλοντική αρμονία. Οι κυνηγοί-συλλέκτες, δεν καλλιεργούν σκόπιμα μια υψηλότερη ηθική συνείδηση, στους τρόπους συμπεριφοράς συναντάμε ενσωματωμένα ουσιώδη χαρακτηριστικά των οικονομιών τους. Με το σημερινό πληθυσμό της Γης να πλησιάζει τα 6 δισ.(στμ: έχει ήδη ξεπεράσει τα 7 δις), δεν μπορούμε να επιστρέψουμε στο κυνήγι και τη συλλογή ως τρόπο ζωής και σε μια καταστροφική κατάρρευση του ανθρώπινου πληθυσμού. Μπορούμε, ωστόσο, να ενσωματώσουμε κάποια από τα χαρακτηριστικά των κοινωνιών των κυνηγών-συλλεκτών και οι οποίες εργάστηκαν για την προώθηση της οικολογικής και κοινωνικής αρμονίας. Τα χαρακτηριστικά αυτά περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
Κοινωνική ασφάλιση
Σε ανταλλακτικές κοινωνίες κάθε άτομο έχει ένα μερίδιο κοινωνικού προϊόντος, ανεξάρτητα από το πόσο αυτός ή αυτή έχει συμβάλει σε αυτό. Η κοινωνική ασφάλιση μπορεί να παίξει επίσης σημαντικό ρόλο στη βιωσιμότητα των σύγχρονων κοινωνιών. Οι Lappe και Schurman υποστηρίζουν ότι η κοινωνική ασφάλιση στη σύγχρονη Κίνα έχει να κάνει με τη μείωση του ποσοστού γεννήσεων λόγω της πολιτικής του ενός παιδιού. Ο Caldwell επισημαίνει ότι τα προγράμματα κοινωνικής ασφάλισης και οι συντάξεις γήρατος, παίζουν αποφασιστικό ρόλο στη μείωση της αύξησης του πληθυσμού στην Κεράλα (Ινδία) και τη Σρι Λάνκα. Υποστηρίζει ότι όταν η ζωή εκλαμβάνεται ως ασφαλής, οι άνθρωποι δεν χρειάζονται μεγάλες οικογένειες για να διασφαλίσουν τη λήψη μέριμνας όταν θα βρίσκονται σε μεγάλη ηλικία.
Περιβαλλοντική βιωσιμότητα
Λόγω του γεγονότος της άμεσης ανταπόδοσης με την οποία ζούσαν οι κυνηγοι-τροφοσυλλέκτες, ως επί το πλείστον, η διακοπή των άμεσων ροών από τη φύση έγινε άμεσα αισθητή όταν διαταράχθηκαν οι φυσικές υπηρεσίες. Βιωσιμότητα σήμαινε τη διατήρηση της ικανότητας της φύσης να παρέχει τα αναγκαία της ζωής. Οι κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες έχουν επιδείξει την ικανότητα να αντικαταστούν ορισμένους φυσικούς πόρους με πολλούς άλλους, λαμβάνοντας μέριμνα για τη διατήρηση της γενναιοδωρίας της φύσης (Woodburn).
Η υποκατάσταση μπορεί να είναι επίσης μια από τις βασικές κινητήριες δυνάμεις της οικονομίας της αγοράς, αλλά αυτή λαμβάνει μια πολύ διαφορετική και παθογόνο μορφή. Στις οικονομικές αγορές, δεν έχει σημασία ο πόρος, αλλά το υποκατάστατο θα εμφανίζεται πάντα, εάν η τιμή είναι σωστή.
Ωστόσο, δεδομένου ότι το ύστατο μέσο της αγοραίας αξίας είναι νομισματικό, όλα τα πράγματα βρίσκονται υπό ένα ενιαίο κοινό παρονομαστή, το χρήμα. Η υποκατάσταση βασίζεται σε χρηματικές αξίες που μπορούν να αγνοούν βασικά χαρακτηριστικά που δεν σχετίζονται με την άμεση λειτουργία της αγοράς. Σύμφωνα με τα οικονομικά κριτήρια, η οικονομία είναι βιώσιμη, όταν και εφόσον η ικανότητά του να παράγει εισόδημα διατηρείται, δηλαδή, αν η νομισματική αξία των μέσων παραγωγής είναι μη φθίνουσα. Με αυτό το κριτήριο, είναι βιώσιμη, για παράδειγμα, να περικόψει ένα τροπικό δάσος (μια μορφή αυτού που οι οικονομολόγοι αποκαλούν φυσικό κεφάλαιο) αν το καθαρό οικονομικό όφελος από την κοπή του δάσους έχει επενδυθεί για τις μελλοντικές γενιές. Ο τύπος της επένδυσης δεν έχει σημασία. Θα μπορούσε να είναι ένα άλλο δάσος, ένα εργοστάσιο αυτοκινήτων ή ακόμα και μια οικονομική επένδυση. Το φυσικό κεφάλαιο και το παραγόμενο κεφάλαιο είναι υποκατάστατα, και έτσι τα πάντα μπορούν να μετατρέπουν και να αντικαθιστούν κάτι άλλο. Με αυτό τον τρόπο θεώρησης του κόσμου έχουμε παρωπίδες στο γεγονός ότι θυσιάζουμε για εφήμερα οικονομικά οφέλη την βιωσιμότητα των πόρων και εν τέλει την ύπαρξη του είδους μας.
Περιβαλλοντικοί οικονομολόγοι έχουν προτείνει πολιτικές βιωσιμότητας που θα αναγνωρίζουν την ουσιαστική διαφορά μεταξύ των φυσικών πόρων και του παραγόμενου κεφαλαίου. Οι Goodland, Daly, και El Serafy προτείνουν δύο βασικά κριτήρια για αυτό που αποκαλούν ισχυρή βιωσιμότητα: 1) διατήρηση της ικανότητας του περιβάλλοντος να αφομοιώσει τα απόβλητα της βιομηχανικής κοινωνίας και 2) διατήρηση των αποθεμάτων των φυσικών πόρων, όπως η φυτική γη, το καθαρό νερό και ο καθαρός αέρας, απαραίτητα για την οικονομική δραστηριότητα.
Ισότητα φύλων και βιωσιμότητα
Παρότι η διάκριση γυναίκα-συλλέκτης, και άνδρας-κυνηγός δεν είναι προφανώς τόσο σαφής όσο πίστευαν κάποτε (Endicott), οι γυναίκες σε πολλές, αν όχι στις περισσότερες τροπικές και εύκρατες κοινωνίες κυνηγών-συλλεκτών παρείχαν το κύριο μέρος των τροφίμων μέσω της συλλογής, παρόλο που εξαιρέσεις σε αυτό το σχήμα υπήρχαν, ιδιαίτερα σε περιοχές προσαρμοσμένες σε υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη, όπου οι φυτικές τροφές είναι σχετικά σπάνιες. Η εξάρτηση από τη συλλογή συνέβαλε ασφαλώς γενικά στην ισότητα των φύλων στις περισσότερες κοινωνίες κυνηγών-συλλεκτών. Σε πολλές περιπτώσεις του πρόσφατου παρελθόντος, η κοινωνική θέση των γυναικών ήταν αισθητά περιορισμένη. Η χαμηλή θέση των γυναικών σε πολλές χώρες, συχνά αναφέρεται ως ένας βασικός παράγοντας της εκρηκτικής αύξησης του πληθυσμού (Jacobson). Ακόμα και σε αγροτικές κοινωνίες οι γυναίκες έπαιζαν κυρίαρχο ρόλο στη πολυποίκιλη γαλούχηση και τη βιωσιμότητα των οικολογικών συστημάτων. Σε μερικά από τα πιο σημαντικά οικοπολιτικά κινήματα όπως εκείνο των Chipko στην Garhwal Himalaya οι γυναίκες διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο. (Norberg-Hodge, Shiva).
Πολιτιστική (cultural) και οικολογική ποικιλία βάσει της βιο-τοπικότητας
Οι κυνηγοί και τροφοσυλλέκτες κατέλαβαν όλη την περιοχή της γης που κατοικεί σήμερα ο σύγχρονος άνθρωπος, ως επί το πλείστον, με τη χρήση βιώσιμων τεχνολογιών. Οι Inuit της Βόρειας Αμερικής και οι Αβοριγίνες της αυστραλιανής ερήμου, ήταν ικανοί να ζουν βιώσιμα σε κλίματα, όπου οι άνθρωποι της βιομηχανικής κοινωνίας δεν θα μπορούσαν να επιβιώσουν χωρίς μια σταθερή χορήγηση πόρων από άλλες περιοχές. Το κυνήγι και η συλλογή αποτελούν ένα τρόπο ζωής αξιοσημείωτης και ποικίλης απάντησης σε διάφορες περιβαλλοντικές συνθήκες. Για περισσότερο από δύο και πλέον εκατομμύρια χρόνια της ανθρώπινης ύπαρξης ένα ευρύ φάσμα τρόπων ζωής και οικονομικής βάσης υπήρξαν σε οικοσυστήματα από την έρημο και την τούνδρα ως το τροπικό δάσος. Αυτή η διαφοροποίηση είναι καίρια για την προστασία των οικοσυστημάτων. Η Vandana Shiva γράφει:
Η ποικιλομορφία είναι το χαρακτηριστικό της φύσης και η βάση της οικολογικής σταθερότητας. Η ποικιλία των οικοσυστημάτων δημιούργησε διαφορετικές μορφές ζωής, και διαφορετικές κουλτούρες. Η συν-εξέλιξη κουλτούρας-μορφών ζωής-οικοτόπων διατήρησε τη βιοποικιλότητα σε αυτόν τον πλανήτη.
Πολιτιστική (cultural) πολυμορφία και βιοποικιλότητα πάνε χέρι-χέρι
Με μια ποικιλία στο τρόπο ζωής, υπάρχει καλύτερη πιθανότητα για το ανθρώπινο είδος να αντιμετωπίσει τα πλήγματα, κλιματικά ή άλλα. Οι Dasgupta, Hern, Homer-Dixon, και πολλοί άλλοι έχουν επισημάνει ότι η σύγχρονη ομοιογενής παγκόσμια οικονομία είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στην περιβαλλοντική και κοινωνική αναστάτωση.
Κοινοτική διαδικασία λήψης αποφάσεων
Αναφορές των κοινωνιών κυνηγών-συλλεκτών δείχνουν τη σημασία της συναίνεσης και της συλλογικής λήψης αποφάσεων σε αντίθεση με τον ατομικισμό της κοινωνίας της αγοράς (Lee, Marshall, Turnbull, Woodburn). Αυτές οι κοινωνίες είχαν μηχανισμούς κοινωνικής επιλογής που τους επέτρεψε να κάνουν τις καλύτερες επιλογές για το μακροπρόθεσμο καλό της ομάδας.
Αντίθετα, η δημόσια πολιτική στις βιομηχανικές κοινωνίες βασίζεται σε προσεγγίσεις της αγοράς ή της ψευδο-αγοράς, όπως η ανάλυση κόστους-οφέλους. Τα αποτελέσματα εμφανίζονται στην αγορά με βάση τις αποφάσεις που παίρνονται από άτομα απομονωμένα από την υπόλοιπη κοινωνία. Αυτό που είναι καλό για ένα απομονωμένο άτομο σε μια απρόσωπη αγορά μπορεί να μην είναι το καλύτερο για την κοινωνία στο σύνολό της. Από την πλευρά της κοινωνίας δεν έχει νόημα να υποθέσουμε ότι η αξία του αναπνεύσιμου αέρα, πόσιμου νερού, ή ενός σταθερού κλίματος συνεχώς και ραγδαία μειώνεται, όσο προχωράμε περαιτέρω στο μέλλον. Οι αποφάσεις στην αγορά αντικατοπτρίζουν τα συμφέροντα των μεμονωμένων ανθρώπων, όχι κατ’ ανάγκη την κοινότητα, και σίγουρα όχι την ευημερία του υπόλοιπου φυσικού κόσμου. Κάνουμε πολύ διαφορετικές επιλογές ως άτομα απ’ ότι εμείς ως μέλη των οικογενειών, των κοινοτήτων, ή εθνών, ή ακόμα και ως πολίτες του κόσμου. Εδώ πάλι, υπάρχουν πολλά που μπορούμε να μάθουμε από τους ιθαγενείς. Ο θεσμός της ατομικής ιδιοκτησίας δεν είναι ο μόνος μηχανισμός για την προώθηση της αποτελεσματικής χρήσης των πόρων. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν ενδείξεις ότι οι οντότητες των κοινών περιουσιακών στοιχείων μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικές στη διαχείριση των πόρων, όπως η αλιεία, ακόμη και στη σύγχρονη καπιταλιστική οικονομία, από ό,τι πολιτικές με βάση την ιερότητα της ατομικής ιδιοκτησίας. Οι Acheson και Wilson, υποστηρίζουν ότι οι αγροτικές και φυλετικές κοινωνίες εφαρμόζουν πολιτικές διαχείρισης οι οποίες είναι πολύ πιο συνεπείς με τις βιολογικές μορφές και την έμφυτη μη προβλεψιμότητα των αλιευτικών αποθεμάτων. Ακόμη και μεταξύ των ακαδημαϊκών οικονομολόγων, οι θεωρίες της κοινής διαχείρισης αρχίζουν να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη (Berkes, Hanna).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Η σύγχρονη εποχή χαρακτηρίζεται ολοένα και περισσότερο από την απελπισία. Η σύγχρονη κοινωνία φαίνεται να είναι εκτός ελέγχου και στα πρόθυρα μιας ανεπανόρθωτης για πολλούς καταστροφή. Τα αλληλένδετα ζητήματα της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής, της απώλειας της βιοποικιλότητας, ο υπερπληθυσμός, και οι κοινωνικές αναταραχές απειλούν την ίδια την ύπαρξη του πολιτισμού που οι περισσότεροι στο βιομηχανοποιημένο Βορρά θεωρούν πολύ ανώτερο από τις κουλτούρες με απλούστερες τεχνολογίες.
Είναι κάπως παρήγορο να συνειδητοποιήσουμε ότι το σχέδιο για την επιβίωση περιέχεται μέσα στην ιστορία της κουλτούρας μας. Κρίνοντας από τις ιστορικές αναφορές των κυνηγών-τροφοσυλλεκτών, τις περισσότερες φορές οι άνθρωποι έχουν ζήσει στον πλανήτη σε σχετική αρμονία τόσο με το φυσικό κόσμο όσο και μεταξύ τους. Η νόηση μας και η καλλιέργεια εξελιχθήκαν υπό αυτές τις συνθήκες. Η κατανόηση του πώς οι κοινωνίες κυνηγών-συλλεκτών έλυσαν βασικά οικονομικά προβλήματα, ζώντας μέσα σε περιβαλλοντικούς περιορισμούς και στο μέγιστο της ανθρώπινης ελευθερίας, μπορεί να μας δώσει ένα κλειδί για να εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη επιβίωση του είδους μας.
Ωστόσο, οι κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες αποτελούν την πιο ενδιαφέρουσα κειμήλια του παρελθόντος, η ιστορία των οποίων μπορεί να μας δώσει πολύτιμες πληροφορίες, για να ζήσουμε με άλλους τρόπους. Κυνηγοί και άλλοι αυτόχθονες πληθυσμοί εξακολουθούν να υπάρχουν και εξακολουθούν να προσφέρουν εναλλακτικές λύσεις απέναντι στο κτητικό ατομικισμό του παγκόσμιου καπιταλισμού. Οι ιθαγενείς σε πολλά μέρη του κόσμου βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του αγώνα για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την προστασία του περιβάλλοντος (Nash). Παρά την επίθεση του παγκόσμιου πολιτισμού, πολλοί ιθαγενείς διατηρούν, αλλά και επεκτείνουν ακόμη, εναλλακτικές λύσεις απέναντι στον οικονομικό-άνθρωπο (Lee, Sahlins). Αυτές οι εναλλακτικές λύσεις μπορεί μια μέρα να μας οδηγήσουν σε μια νέα, περιβαλλοντικά βιώσιμη και κοινωνικά δίκαιη οικονομία.
John Gowdy
Μετάφραση-Απόδοση: Αναρχικός Πυρήνας Χαλκίδας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου