Ο αναρχο-λαϊκισμός, μια νέα ιδεολογία; Φωτεινή Μαστρογιάννη

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η ιδεολογία που γεννήθηκε το 2011 είναι ένα μίγμα του κυβερνο-αναρχισμού, της αντι-παγκοσμιοποίησης και του λαϊκισμού όπως αυτό που εμφανίστηκε στη Ρωσία και τις ΗΠΑ στα τέλη του 19ου αιώνα. Όλοι γνωρίζουμε την ανώνυμη μάσκα, σύμβολο του νέου τύπου επανάστασης (αναρχο-λαϊκισμός), ένα σύμβολο που είδαμε στους δρόμους του Κάιρου και αλλού. Η νέα ιδεολογία που προέκυψε βασίζεται στα κινήματα κατά της παγκοσμιοποίησης που εμφανίστηκαν τη δεκαετία του 1990 και το 2000. Οι κινήσεις που απέρριψαν την εξουσία των μέσων ενημέρωσης και προώθησαν την ιδέα της συλλογικότητας μέσω λαϊκών συνελεύσεων σε κάθε γειτονιά. Υπάρχει, ωστόσο, σημαντική διαφορά μεταξύ των κινήσεων κατά της παγκοσμιοποίησης και των κινήσεων των πλατειών, όπως εκείνων που έχουν αναστηθεί στην Ελλάδα κ.λπ. Το κίνημα κατά της παγκοσμιοποίησης ήταν βέβαια ενάντια στον παγκόσμιο νεοφιλελευθερισμό και τους κύριους εκθέτες του, όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου κλπ., Ενώ οι πλατείες, όπως βιώσαμε με τους Αγανακτισμένους στην Ελλάδα, ήταν που απευθύνονται κυρίως στην εσωτερική ολιγαρχία του πολιτικού συστήματος. Η ιδεολογική καθαρότητα, απλά, δεν υπήρχε. Συνηθισμένοι άνθρωποι συμμετείχαν στις κινήσεις των πλατειών, όπου συζήτησαν δημοσίως και μοιράστηκαν τις σκέψεις τους με άλλους, και στόχος τους ήταν περισσότερη δικαιοσύνη και διαφάνεια από το πολιτικό σύστημα. Η "σύμβαση" μεταξύ κυβερνώντων και ανθρώπων έχει σπάσει λόγω της οικονομικής κρίσης. Η δημιουργία τεχνητών οικονομικών κρίσεων από τις νεοφιλελεύθερες ελίτ, τα λεγόμενα προγράμματα διάσωσης που δεν σώζουν τελικά κανέναν, έχουν οδηγήσει εκατομμύρια ανθρώπους στη φτώχεια και την εξαθλίωση (η Ελλάδα είναι ένα ζωντανό παράδειγμα). Οι κυβερνήσεις δεν εγγυώνται πλέον την ευημερία, ούτε καν τη βιωσιμότητα των πολιτών τους και η ελευθερία είναι περιορισμένη. Τα νέα κινήματα και η νέα ιδεολογία χρησιμοποιούν κυρίως τα κοινωνικά μέσα για να διαδώσουν μηνύματα για να κινητοποιήσουν τους εξαγριωμένους πολίτες και να τους προστατεύσουν από τα μέτρα λιτότητας (βλ. Οι εκστρατείες επικοινωνίας αυτών των κινημάτων αποκαλύπτουν τα πολιτικά και οικονομικά σκάνδαλα, τη φτώχεια της μεσαίας τάξης και την καταπίεση της κυβέρνησης. Δημιουργείται ένα δίπολο σύστημα - συνηθισμένοι άνθρωποι ενάντια στις ελίτ. Συνηθισμένοι άνθρωποι που αναζητούν δημοκρατία και ολοκληρωτισμό. Η σχέση με την Αριστερά είναι πλέον ανταγωνιστική, επομένως η Αριστερά καταπολεμά αυτές τις κινήσεις. Στην οικονομία, οι κύριοι άξονες είναι να παρέχουν κοινωνικές υπηρεσίες και να εγγυώνται έναν κατώτατο μισθό, ενώ αντίθετα με τα κινήματα της παγκοσμιοποίησης που περιμένουν το τέλος του καπιταλισμού, η νέα ιδεολογία δίνει έμφαση στο τέλος των ανισοτήτων, κυρίως σε εθνικό / τοπικό επίπεδο. Το υπάρχον πολιτικό σύστημα δεν μπορεί να ταιριάξει με αυτή τη νέα ιδεολογία και, κατά τη γνώμη μου, είναι λάθος να θεωρήσουμε αυτή τη νέα ιδεολογία ως λαϊκιστική υπό την έννοια του σοβινιστικού εθνικισμού. Η αδυναμία κατανόησης αυτού του νέου ιδεολογικού πλαισίου θα είναι επίσης η αιτία της κατάρρευσης πολλών πολιτικών κομμάτων και συνασπισμών που υπάρχουν σήμερα. Στην Ελλάδα, αυτή η κατάρρευση γίνεται αντιληπτή μέσω της μαζικής αμφισβήτησης και της δημιουργίας πολλών μικρών κομμάτων, τα οποία, ωστόσο, δεν καταλαβαίνουν αυτές τις αλλαγές, αλλά σκέφτονται με έναν ντεμοντέ πολιτικό τρόπο. Οι αλλαγές του κόσμου, μια τόσο ριζική αλλαγή που προκαλεί αναταραχή. Η νέα πραγματικότητα δεν έχει διαμορφωθεί ακόμα, αλλά θα δημιουργηθεί, ίσως μετά από πολύ οδυνηρές διαδικασίες, ελπίζοντας για καλύτερους όρους διαβίωσης για τους ανθρώπους. Η Φωτεινή Μαστρογιάννη είναι οικονομολόγος, λέκτορας, συγγραφέας, blogger από την Αθήνα. Είχε διδάξει, μεταξύ άλλων, στο Πανεπιστήμιο της Ουαλίας & Πανεπιστήμιο του Glyndwr. Αυτό το άρθρο ανακτάται από την Oped Column Syndication.  Αποκλειστική για τον καθημερινό παρατηρητή Φωτεινή Μαστρογιάννη http://www.observerbd.com/index.php