Η αταξία γλουτένης είναι μια αυτοάνοση διαταραχή, στην οποία τα αντισώματα που απελευθερώνονται κατά την πέψη της γλουτένης προσβάλλουν κατά λάθος μέρος του εγκεφάλου.
Αταξία γλουτένης – Η γλουτένη είναι μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στο σιτάρι, τη σίκαλη και το κριθάρι. Αν και οι περισσότεροι δεν έχουν κανένα πρόβλημα με την πέψη αυτής της πρωτεΐνης, πολλοί έχουν δυσανεξία στην γλουτένη (κοιλιοκάκη).

Τα άτομα που έχουν δυσκολία στην πέψη της γλουτένης μπορεί να αναπτύξουν προβλήματα με το πεπτικό σύστημα και να αναπτύξουν βλάβη στο λεπτό έντερο, κάθε φορά που τρώνε κάτι που περιέχει γλουτένη.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η αντίδραση του σώματος στη γλουτένη μπορεί να γίνει αρκετά σοβαρή. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το σώμα αρχίζει να προσβάλει το κεντρικό νευρικό σύστημα, το οποίο μπορεί να προκαλέσει αταξία γλουτένης.

Τι συμβαίνει στην αταξία γλουτένης

Όταν κάποιος έχει αταξία γλουτένης, τα αντισώματα που απελευθερώνονται όταν χωνεύει την γλουτένη προσβάλλουν ένα μέρος του εγκεφάλου, που ονομάζεται παρεγκεφαλίδα.
Η παρεγκεφαλίδα είναι το τμήμα του εγκεφάλου, που βρίσκεται στο πίσω μέρος του κεφαλιού πάνω από τον αυχένα. Η παρεγκεφαλίδα είναι υπεύθυνη για την κίνηση και έχει άμεσο αντίκτυπο σε δραστηριότητες όπως:
  • ισορροπία
  • ομιλία
  • στάση σώματος
  • περπάτημα
  • τρέξιμο
Τα συμπτώματα στην αταξία γλουτένης ξεκινούν από ήπια και βαθμιαία χειροτερεύουν με την πάροδο του χρόνου. Αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, η εν λόγω κατάσταση μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βλάβη.
Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι όσοι υποφέρουν από αταξία γλουτένης θα παρουσιάσουν σημάδια παρεγκεφαλικής ατροφίας. Αυτό είναι η συρρίκνωση της παρεγκεφαλίδας.
Δυστυχώς, η αταξία γλουτένης είναι μια σχετικά νέα ανακάλυψη και δεν είναι ακόμη ευρέως αποδεκτή από τους γιατρούς και άλλους επαγγελματίες του τομέα της ιατρικής. Αυτό μπορεί να καταστήσει δύσκολη τη διάγνωση και τη σωστή θεραπεία.
Ωστόσο, υπάρχουν ομάδες ερευνητών αφιερωμένες στη διάδοση των πληροφοριών σχετικά με αυτήν τη σπάνια κατάσταση.

Συμπτώματα

Η αταξία γλουτένης είναι μια προοδευτική κατάσταση, που σημαίνει ότι τα συμπτώματα μπορεί να ξεκινούν από ήπια και σχεδόν απαρατήρητα και να εξελίσσονται βαθμιαία σε σοβαρά.
Τα συμπτώματα είναι παρόμοια με εκείνα άλλων συνθηκών αταξίας, γεγονός που μπορεί να καταστήσει δύσκολη την ακριβή διάγνωση.
Μερικά από τα πιο τυπικά συμπτώματα που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα άτομο είναι τα εξής:
  • προβλήματα με γενικές κινήσεις, όπως το περπάτημα, ο έλεγχος των χεριών
  • αστάθεια
  • θέματα με τον συντονισμό κινήσεων
  • απώλεια ακρίβειας δεξιοτήτων κίνησης, όπως η ικανότητα να γράφετε ή να κουμπώνετε ένα πουκάμισο
  • δυσκολία στην ομιλία
  • προβλήματα όρασης
  • συμπτώματα νευρικής βλάβης στα άκρα
Αν και η αταξία γλουτένης είναι ένα πρόβλημα ευαισθησίας του οργανισμού στην γλουτένη, τα πεπτικά προβλήματα δεν είναι τυπικά ένα σύμπτωμα.

Εξέλιξη με την πάροδο του χρόνου

Η αταξία γλουτένης είναι μια αργά προοδευτική ασθένεια. Είναι πολύ παρόμοια με άλλους τύπους αταξίας που επηρεάζουν επίσης την παρεγκεφαλίδα. Αυτό μπορεί να δυσχεράνει τη διάγνωση, ή την αναγνώριση ως συγκεκριμένη, θεραπεύσιμη κατάσταση.
Δεν είναι ασυνήθιστο να επηρεάζονται πρώτα οι γενικές δεξιότητες κίνησης του ατόμου, κάτι που αποδεικνύεται συνήθως από πρόβλημα στο περπάτημα. Ένα άτομο είναι πιο πιθανό να:
  • σκοντάφτει
  • παραπατάει
  • έχουν έναν μη φυσιολογικό τρόπο βαδίσματος
Καθώς η ασθένεια εξελίσσεται, ένα άτομο μπορεί να αρχίσει να παρατηρεί προβλήματα με:
  • ζάλη
  • απώλεια ισορροπίας, όταν στέκεται
  • δυσκολία στην ομιλία
  • την γραφή και το να ντύνει τον εαυτό του
Όταν ένα άτομο εμφανίζει πρώτα αυτά τα συμπτώματα, είναι πιθανό ότι προλαβαίνει να αντιστρέψει την εξέλιξη της ασθένειας, μέσω της εξάλειψης της γλουτένης από την διατροφή του.
Εάν, ωστόσο, η κατάσταση δεν υποχωρήσει τα επιδεινωμένα συμπτώματα μπορεί να γίνουν μόνιμα.

Πόσοι άνθρωποι επηρεάζονται;

Η αταξία γλουτένης εξακολουθεί να μην είναι μια πλήρως αναγνωρισμένη κατάσταση. Αυτό σημαίνει ότι είναι δύσκολο να προσδιοριστεί ο πραγματικός αριθμός των περιστατικών.
Μερικοί ερευνητές εκτιμούν ότι πιθανώς έως και το 41% όλων των ανθρώπων με αταξία άγνωστης προέλευσης, μπορεί να έχει αταξία γλουτένης.
Άλλες μελέτες έχουν δείξει πολύ χαμηλότερους αριθμούς. Μια ανασκόπηση επιμέρους μελετών έδειξε ότι η ασθένεια προσβάλλει περίπου το 23% των ασθενών με “ανεξήγητη” αταξία.

Θεραπεία

Η θεραπεία είναι σχετικά απλή και περιλαμβάνει πλήρη αφαίρεση κάθε γλουτένης από τη διατροφή ενός ατόμου.
Όλες οι γλουτένες, συμπεριλαμβανομένων των ιχνοστοιχείων, πρέπει να αφαιρεθούν εξ ολοκλήρου από τη διατροφή του ασθενούς. Ακόμα και μικρές ποσότητες μπορούν να προκαλέσουν την περαιτέρω εξέλιξη της ασθένειας.
Τα συμπτώματα μπορεί να χρειαστούν κάποιο χρόνο για να βελτιωθούν, ακόμη και μετά την αφαίρεση της γλουτένης από τη διατροφή. Είναι σημαντικό ο ασθενής να ελέγχει σχολαστικά τα συστατικά σε όλα τα προϊόντα διατροφής του, για να αποφευχθεί ακόμα και η συμπτωματική κατανάλωση γλουτένης.
Δεν συμφωνούν όλοι οι γιατροί στο ότι η αφαίρεση της γλουτένης από τη διατροφή θα βελτιώσει τα συμπτώματα κάποιας ανεξήγητης αταξίας. Ως εκ τούτου, μπορεί να μην συστήσουν ή ούτε καν να αναφέρουν την εξάλειψη της γλουτένης από την διατροφή του ασθενούς, ως μέτρο αντιμετώπισης της αταξίας που τον ταλαιπωρεί.
Ωστόσο, μη-επιβεβαιωμένα στοιχεία δείχνουν ότι οι άνθρωποι που αφαιρούν τη γλουτένη από την διατροφή τους, θα δουν βελτιώσεις στα συμπτώματα της αταξίας τους.

Διάγνωση

Είναι απίθανο ότι θα σας γίνει συγκεκριμένη διάγνωση για αταξία γλουτένης. Πολλοί γιατροί δεν θα σας κάνουν καν εξετάσεις για κάτι τέτοιο, λόγω άλλων πιο αναγνωρισμένων μορφών αταξίας.
Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση της κατάστασης είναι επίσης σχετικά νέες. Οι ερευνητές συστήνουν τη εφαρμογή τεχνικών που χρησιμοποιούν οι γιατροί για τη διάγνωση της κοιλιοκάκης, όπως οι εξετάσεις αίματος. Ένα θετικό αποτέλεσμα της εξέτασης δείχνει ότι το άτομο πρέπει να ξεκινήσει μια αυστηρή δίαιτα χωρίς γλουτένη.
Εάν τα συμπτώματα βελτιωθούν, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα το άτομο να έχει αταξία γλουτένης. Τότε πρέπει να παραμείνει σε αυστηρή διατροφή χωρίς γλουτένη για το υπόλοιπο της ζωής του, για να σταματήσει η εξέλιξη της ασθένειας.
https://www.pentapostagma.gr/