Ο Μποστ για την επίσκεψη του ντε Γκολ πριν από 55 χρόνια

Ο Μποστ για την επίσκεψη του ντε Γκολ πριν από 55 χρόνια

Posted by sarant στο 18 Μαΐου, 2018

Ο Μποστ αρέσει στο ιστολόγιο και, ελπίζω, σε αρκετούς αναγνώστες και φίλους. Στο ιστολόγιο έχουμε παρουσιάσει πολλά σκίτσα του, σχεδόν πάντα σχολιασμένα ώστε να αναδεικνύουμε στοιχεία της επικαιρότητας που δεν είναι γνωστά στον σημερινό αναγνώστη.

Από το 2014 ως το 2016 παρουσίασα σκίτσα του Μποστ που σχολίαζαν γεγονότα που συνέβηκαν πριν από 50 χρόνια (εδώ το τελευταίο άρθρο αυτής της σειράς). Το καλοκαίρι του 2016 η επετειακή αυτή σειρά πήρε τέλος, αφού ο Μποστ, κουρασμένος από την καθημερινή δουλειά της εφημερίδας, είχε σταματήσει τη συνεργασία με την Αυγή στα τέλη Ιουλίου του 1966 και είχε αφιερωθεί στο μαγαζί του («Λαϊκέ εικόνε», στην οδόν Ομήρου). Ύστερα ήρθε η δικτατορία.

Πέρυσι άρχισα να παρουσιάζω σκίτσα του Μποστ που αναφέρονταν σε γεγονότα που συνέβησαν πριν από 55 χρόνια, αλλά δεν φάνηκα πολύ επιμελής. Η σειρά αυτή είχε 4 σκίτσα μόνο, με τελευταίο το σκίτσο για την υπόθεση των αεροπόρων. Μετά από πολύμηνη διακοπή, συνεχίζω σήμερα με τον σκιτσογραφικό σχολιασμό του Μποστ για την επίσκεψη του Σαρλ ντε Γκολ, του προέδρου της Γαλλίας, στην Ελλάδα.

Σχετικά προσφατα είχαμε την επίσκεψη του προέδρου Μακρόν στη χώρα μας, όμως όλοι οι Γάλλοι πρόεδροι της τελευταίας πεντηκονταετίας έχουν επισκεφτεί την Ελλάδα (αν και κάποιοι στο πλαίσιο συνεδριάσεων της ΕΕ). Οι άνθρωποι της ηλικίας μου θα θυμούνται περισσότερο την επίσκεψη του Ζισκάρ ντ’Εστέν, την εποχή της ένταξης στην τότε ΕΟΚ, όμως ειχε προηγηθεί η επίσκεψη του ντε Γκωλ, το 1963, πριν από 55 χρόνια.

Ήταν μια επισκεψη σημαδιακή, αφού συνδέθηκε έμμεσα με ένα από τα κορυφαια συμβάντα της μεταπολεμικής νεοελληνικής ιστορίας, τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη. Κατά την επίσκεψη εφαρμοστηκαν πρωτοφανή μέτρα ασφαλείας, διότι, μετα την παραχώρηση ανεξαρτησίας στην Αλγερία το 1962, η παραστρατιωτική οργάνωση OAS, εξαγριωμένη, είχε ηδη κάνει μια απόπειρα δολοφονίας κατά του ντε Γκολ που τον θεωρούσε προδότη της υπόθεσης της «γαλλικής Αλγερίας».

Μαζί με τον Γάλλο Πρόεδρο ήρθαν και οι σωματοφύλακές του, και απο τότε είναι που η ελληνική γλώσσα πλουτίστηκε με τη σημασία αυτή της λέξης ‘γορίλας’, αλλά χρειάστηκαν και έκτακτοι, και η επίσκεψη του ντε Γκωλ στη Θεσσαλονίκη έδωσε την ευκαιρία να επαναδραστηριοποιηθούν τα παρακρατικά δίκτυα και να εφοδιαστούν με ταυτότητες έκτακτου φύλακα οι παρακρατικοί -τρεις μέρες μετα την αναχώρηση του ντε Γκολ έγινε η μοιραία ομιλία του Γρηγόρη Λαμπράκη που κατέληξε στη δολοφονία του. Τη συσχετιση της επίσκεψης ντε Γκολ με τη δολοφονία Λαμπράκη την αξιοποιεί λογοτεχνικά ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης στο βιβλίο του «Πολύ βούτυρο στο τομάρι του σκύλου», που όμως δεν το έχω διαβάσει.

Αλλά αυτά έγιναν μετά την επίσκεψη. Ας επιστρέψουμε στον Μποστ.

Η γελοιογραφία δημοσιευτηκε στις 19 Μαΐου 1963 στην Ελευθερία, με την οποία συνεργαζόταν τότε (αλλά όχι για πολύ ακόμα) ο Μποστ.

Παρουσιάζει την Υβόν ντε Γκολ, πρώτη κυρία της Γαλλιας, να πραγματοποιεί «επίσκεψη αβροφροσύνης» στη μαμα-Ελλάς, τον Πειναλέοντα και την Ανεργίτσα. Η συζήτηση γίνεται σε σπασμένα γαλλικά, με έμφαση στο μπέρδεμα των γενών (την Κάρολος, η Κάρολος). Κατά πάσα πιθανότητα, ο ντε Γκολ θα είπε μερικές φράσεις σε σπαστά ελληνικά και δεν θα τις είπε σωστά -στα ρεπορτάζ των εφημερίδων της εποχής διαβάζω ότι απευθύνθηκε στη Βουλή των Ελλήνων και ότι πρόφερε στα ελληνικά τη φράση «Λύεται η συνεδρίασις», ίσως όμως είπε και άλλα, που ίσως να έγιναν αντικείμενο ευτράπελου σχολιασμού, σαν τα ερασμιακά του Ζισκάρ το 1980.

Ο ντε Γκολ είχε έρθει για να προωθήσει τη σύνδεση της Ελλάδας με την (τότε) Κοινή Αγορά, και αυτο σχολιάζεται από τον Μποστ. Εξίσου σχολιάζονται οι αποπειρες δολοφονίας του από τον ΟΑΣ -με τους τρομοκράτ του Καραμανλοάς, χάσαμε τα πασχάλια και τους ωάς, απαντάει πολυλογοπαικτικά η μαμα-Ελλάς.

Γενικά, οι διάλογοι βριθουν απο πολυγλωσσικά λογοπαίγνια, ξεκινώντας από τη γαλλική απόδοση της μαμα-Ελλάς σε madame Helas. Η ανορθογραφία είναι καιρια διότι στα γαλλικά hélas θα πει «Αλίμονο!»

Ο Πειναλεων λέει αποφθεγματικά «Λ’ ωρόπ πουρ λ’ αποριέν». Υποψιάζομαι ότι μπλέκει την Ευρώπη, τους άπορους Έλληνες, και τη φράση Bon pour l’Orient (καλό για την Ανατολή, που το έλεγαν για δεύτερης ποιότητας προϊόντα) την οποία έχει χρησιμοποιήσει κι άλλη φορά ο Μποστ.

Η Ανεργίτσα έχει εκγαλλίσει το βιβλιάριο απόρων κορασίδων σε Carné (δεν γράφεται έτσι) de Grand Prix, όπου βέβαια εκτός από το Γκραν Πρι παραπέμπει και στο προιξ, μεγάλη προίκα, ενώ το σχολιο κάτω δεξιά με το χεράκι έχει διάφορα προχώ λογοπαίγνια όπως το ορθογραφικό «φυγ» (fille αλλά και φύγε) ή το «σ’ ενιέ» (= σ’εννιά) που ριμάρει με τον Αντρέ Σενιέ (φραγκολεβαντίνος ποιητής γεννημένος στην Πολη, με μητέρα μάλλον Ελληνίδα, που εκτελέστηκε κατά τη Γαλλική Επανάσταση κι εχει γίνει και θέμα οπερας η ζωή του).

Η παρτιτούρα, δεξιά στο σκίτσο, παρουσιάζει ενα εμβατήριο, το Μαρς ντε Φιλελέν, των Φιλελλήνων δηλαδή, που όμως θα μπορούσαμε να το θεωρήσουμε και πρόδρομο του σημερινού μειωτικού χαρακτηρισμού «φιλελές», αφού τα λόγια του εμβατηρίου ειναι «Όσο δεξιέν, τόσο τρε μπιέν».

Τέλος, υπάρχει μια μικρούτσικη ανορθογραφία και στον τίτλο της γελοιογραφίας, που όμως δεν γίνεται και τόσο αντιληπτή στον καιρό του μονοτονικού (εκεί μας καταντήσανε…) Αν προσέξετε, η λέξη «αβροφροσύνης» έχει πάνω ένα περίεργο σημαδάκι σαν απόστροφο, που λεγόταν ψιλή, ενώ στα παλιά τα χρόνια η λέξη «αβρός» (και οι παραφυάδες της βεβαίως) έπαιρνε ένα άλλο σημαδάκι, κατοπτρικό της ψιλής, που λεγόταν δασεία. Ήταν και η πρώτη δασυνόμενη λέξη στο ποιηματάκι που μάθαιναν οι μαθητές του παλιού εκείνου καιρού, «αβρός, άγιος, αγνός…»

https://sarantakos.wordpress.com/