Συγγραφείς και οι γάτες τους
Υπάρχει καλύτερος τρόπος να υποδεχτεί κανείς το νέο έτος από ένα άρθρο γεμάτο πνεύμα και μουστάκια; Αφήστε με να απαντήσω για εσάς, φυσικά και όχι! Ούσα γατομάνα και μεγάλη οπαδός των συμπαθέστατων αυτών τετράποδων, θα αφιερώσω αυτή την ανάρτηση σε αγαπημένους συγγραφείς με τα κατοικίδια τους. Και επειδή όλο και κάποια κακιά γλώσσα θα βρεθεί να πει ότι «cat is the new dog», να ξεκαθαρίσω ότι οι όλοι οι παρακάτω συγγραφείς ήταν γατόφιλοι πολύ πριν γίνει της μόδας!
Charles Bukowski
Ο θείος Bukowski ήταν μεγάλος γατόφιλος και αυτό δεν το αποδεικνύουν μονάχα οι φωτογραφίες, αλλά και τα έργα του. Ολόκληρη συλλογή δοκιμίων έχει αφιερώσει στα συγκεκριμένα τετράποδα ο μπαγάσας με τίτλο «On cats», ενώ πρόσφατα κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Απόπειρα μια δίγλωσση ποιητική συλλογή του με τίτλο «Η γάτα». Νομίζω οι παρακάτω στίχοι λένε περισσότερα από όσα θα μπορούσα να πω εγώ: «when I am feeling low all I have to do is watch my cats and my courage returns. I study these creatures. They are my teachers.»
William Carlos Williams
Ο Bukowski δεν είναι ο μόνος αμερικανός που έχει υμνήσει την θεότητα γάτα. Ένας ακόμα συντοπίτης του, ο William Carlos Williams, έχει επίσης κάνει αναφορές στα ποιήματά του για τα συγκεκριμένα ζώα. Ίσως όχι τόσο πετυχημένες όσο του θείου Charles, αλλά το ίδιο εστιασμένες στην κίνηση και την συμπεριφορά των μικρών αυτών αιλουροειδών: «As the cat climbed over the top of the jamcloset first the right forefoot carefully then the hind stepped down into the pit of the empty flowerpot.» (As the cat)
Jack Kerouac
Μιας και βρισκόμαστε ακόμα επί αμερικανικού εδάφους, ας πιάσουμε τους beatniks! Ο Jack Kerouac είχε μεγάλη αδυναμία στον γάτο του Tyke, τον οποίον μάλιστα αναφέρει και στο βιβλίο του Μπιγκ Σερ (εκδόσεις Αίολος). Πάντως, ούτε και οι στίχοι του γλίτωσαν από το χαριτωμένο γουργουριτό. Ορίστε ένα αξιολάτρευτο απόσπασμα από τα χαϊκού του: «Holding up my purring cat to the moon I sighed.» (American Haiku)
William S. Burroughs
Ο δάσκαλος Burroughs δεν έγραψε απλά μερικούς στίχους για να ξεμπερδέψει. Όχι! Αφιέρωσε ολόκληρο βιβλίο γύρω από την γάτα και την σχέση της με τον άνθρωπο με τίτλο «Η γάτα μέσα μας» (εκδόσεις Απόπειρα). Είναι ασυγχώρητο που ακόμα δεν έχω διαβάσει το συγκεκριμένο βιβλίο, αλλά όταν το κάνω σίγουρα θα σας μεταφέρω τις εντυπώσεις μου. Παρόλα αυτά, πάρτε ένα μικρό -αγγλικό- δείγμα: “A cat’s rage is beautiful, burning with pure cat flame, all its hair standing up and crackling blue sparks, eyes blazing and sputtering.”
Allen Ginsberg
Είναι μάλλον φυσικό επακόλουθο μετά τον Kerouac και τον Burroughs να αναφέρω τον Ginsberg. Όλη η beat γενιά ενέδωσε στην γοητεία της τρυφερής γούνας και των σατανικών βλεμμάτων και πραγματικά δεν βλέπω τον λόγο που δεν το κάνουν και όλοι οι υπόλοιποι σύγχρονοι συγγραφείς. Δυστυχώς από όσα δικά του έχω διαβάσει, δεν αναφέρει πουθενά κάτι για γάτες. Μην πτοούμαστε όμως, αναφέρουν οι επόμενοι!
Sylvia Plath
Μπορεί να υπάρχει μονάχα μία φωτογραφία της και μερικές σκόρπιες αναφορές σε γάτες, που λειτουργούν περισσότερο ως συγγραφικές παρομοιώσεις, η Sylvia Plath όμως ήταν γοητευμένη από τα τόσο κοντινά και ταυτόχρονα μακρινά πλάσματα. Γιατί αλλιώς να τα ζωγραφίζει;
Haruki Murakami
Και επειδή γατοάρθρο χωρίς Murakami προκοπή δεν κάνει, ήρθε η ώρα του Ιάπωνα της καρδιάς μας. Μπορεί ο Haruki να μην έχει πάρει ακόμα το νόμπελ που του χρωστάει η ανθρωπότητα, έχει παρόλα αυτά γράψει ένα βιβλίο με βασικό ήρωα έναν άνδρα που έχει την ικανότητα να μιλάει με τις γάτες. Σύντομα θα διαβάσετε και περιληπτική παρουσίαση του Κάφκα στην Ακτή (εκδόσεις Ψυχογιός) σε μελλοντική ανάρτηση του blog!
Jorge Luis Borges
Ο αργεντίνος λογοτέχνης ήταν και αυτός γατοπατέρας και γατοποιητής. Νομίζω το ποίημα του με τίτλο «To a Cat» (σ’ έναν γάτο) είναι μακράν από τα πιο όμορφα που έχω διαβάσει. Αυτή τη φορά το βρήκα μεταφρασμένο. Απολαύστε ελεύθερα:
«Είσαι πολύ πιο σιωπηλός απ’ τους καθρέφτες
και πιο κρυφός από την πολυκύμαντη αυγή’
είσαι κείνος ο πάνθηρας που μόνο από μακριά,
κάτω απ’ το φεγγαρόφωτο, μας επιτρέπει να κοιτάζουμε η μοίρα.
Μάταια σε ψάχνουμε μες τους ανεξιχνίαστους
μηχανισμούς κάποιου θεϊκού νόμου’
πιο απόμακρος κι από το δειλινό ή απ’ τον Γάγγη
εσύ κρατάς το μυστικό κλειδί της μοναξιάς.
Η ράχη σου αφήνεται στο ανάλαφρο
του χεριού μου το χάδι. Αιώνες τώρα
που πια έχουν γίνει λησμονιά, αφήνεις μόνο
στο χέρι το δισταχτικό να σ’ αγαπά.
Ζείς σε αλλιώτικους καιρούς. Εξουσιάζεις
ένα κόσμο κατάκλειστο, όπως του ονείρου.»
και πιο κρυφός από την πολυκύμαντη αυγή’
είσαι κείνος ο πάνθηρας που μόνο από μακριά,
κάτω απ’ το φεγγαρόφωτο, μας επιτρέπει να κοιτάζουμε η μοίρα.
Μάταια σε ψάχνουμε μες τους ανεξιχνίαστους
μηχανισμούς κάποιου θεϊκού νόμου’
πιο απόμακρος κι από το δειλινό ή απ’ τον Γάγγη
εσύ κρατάς το μυστικό κλειδί της μοναξιάς.
Η ράχη σου αφήνεται στο ανάλαφρο
του χεριού μου το χάδι. Αιώνες τώρα
που πια έχουν γίνει λησμονιά, αφήνεις μόνο
στο χέρι το δισταχτικό να σ’ αγαπά.
Ζείς σε αλλιώτικους καιρούς. Εξουσιάζεις
ένα κόσμο κατάκλειστο, όπως του ονείρου.»
Julio Cortazar
Αλήθεια τώρα, πως θα μπορούσε ένα τόσο λαμπρό πνεύμα, όπως αυτό του Cortazar, να μην μαγευτεί από αυτά τα μυστήρια τετράποδα; Φυσικά και δεν μπόρεσε και απόδειξη είναι το βιβλίο του με τίτλο Around the Day in Eighty Worlds, στο οποίο αναφέρει τον γάτο του, Theodor W. Adorno (ναι, λιγάκι περίεργο όνομα για γατί, αλλά Cortazar είναι αυτός). Το παρακάτω απόσπασμα είναι χαρακτηριστικό της σπουδαίας γραφής του λατινοαμερικάνου συγγραφέα: «I sometimes longed for someone who, like me, had not adjusted perfectly with his age, and such a person was hard to find; but I soon discovered cats, in which I could imagine a condition like mine, and books, where I found it quite often.»
Georges Perec
Τα καλύτερα πάντα τα αφήνουμε για το τέλος και εγώ άφησα τον αγαπημένο μου συγγραφέα, Georges Perec, με την πανέμορφη μαύρη γάτα του, Duchat Labelle. Πρόσφατα σε ένα άρθρο διάβασα ότι ο Perec ονόμαζε με το συγκεκριμένο όνομα όλες τις γάτες που είχε στην κατοχή του. Κρατάω μικρό καλάθι για την συγκεκριμένη πληροφορία, ναι μεν μοιάζει για περεκική συνήθεια, δεν μπορώ όμως να την διασταυρώσω. Αν αληθεύει, τότε για ακόμα μία φορά πρέπει να υποκλιθούμε σε αυτόν τον ιδιοφυή λογοτέχνη, διότι κατάλαβε πρώτος την πιο μεγάλη αλήθεια: δεν είναι ο άνθρωπος ο ιδιοκτήτης, ο ονοματοθέτης, αλλά η γάτα!
Καλή σας χρονιά με πολλά γουργουρητά και υγεία!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου