Εκείνος που άκουγε τις επιθυμίες των άλλων – Γιάννης Φιλιππίδης
Η άποψη της Αικατερίνης Τεμπέλη για το βιβλίο
Διαβάζω το καινούργιο βιβλίο του Γιάννη σε μιαν Αθήνα βαμμένη στο ροζ και το μοβ. Τόσα αυθάδικα λουλούδια να σημαδεύουν ουρανό μες στο τσιμέντο, θες δεν θες σου τραβούν την προσοχή. Κλαδιά γεμάτα νιόβγαλτα φύλλα, οι πρώτες καυτές αχτίδες που χαϊδεύουν το σώμα κι ο αέρας που ευωδιάζει. Ανθισμένες νεραντζιές παντού κι ένα αηδόνι που επιμένει να σκεπάζει τη θλιμμένη φωνή της Μελίνας και τη μουσική των Μikro: «Να με θυμάσαι και να μ’ αγαπάς…»
Ο σκληρός Απρίλης του ποιητή, ο γεμάτος αγκάθια παρά τη γλύκα της φύσης, αυτός ο αλήτης για τόσες-τόσους από μας, γίνεται λιγότερο αιχμηρός όσο βυθίζομαι στις σελίδες αυτού του βιβλίου και σβήνεται ο κόσμος γύρω μου. Με παίρνουν μαζί τους στον δικό τους η Αγγελική κι ο Γαβριήλ. Με κερδίζει ο έρωτας. Ο έρωτας του «για πάντα». Και μη ρωτήσετε αν υπάρχει, μην τολμήσετε καν ν’ αμφιβάλλετε. Υπάρχει… Και τον αξιώνονται ελάχιστοι. Ελάχιστοι. Σαν αυτούς τους δύο καλή ώρα…
Τους παρακολουθώ από μικρά παιδιά, στα πρώτα τους αδέξια βήματα, αισθάνομαι τα τρυφερά σκιρτήματα που κάνουν τ’ άγουρα κορμάκια τους να ριγούν. Παίζω μαζί τους σε φιλόξενες γειτονιές, κάθομαι δίπλα τους στα παλιά πράσινα θρανία, ξαποσταίνω έξω από άσπρα ξεκλείδωτα σπίτια, γελάω με τα καμώματά τους, νοσταλγώ εκείνη την αθωότητα που έκανε τα μάτια να λάμπουν και τα μάγουλα να κοκκινίζουν, αφήνομαι σε καταγάλανες γαλήνιες θάλασσες κολυμπώντας κοντά τους, μυρίζω το ιώδιο στα καλοκαίρια των διστακτικών αλμυρών τους φιλιών.
Και νιώθω… Νιώθω πως, όταν οδηγεί η καρδιά, δεν χάνεις ποτέ τον δρόμο. Μπορεί για λίγο να μπερδευτείς σε μερικά προκλητικά σταυροδρόμια, μπορεί να νομίσεις πως έσβησαν τα ίχνη, πως νοθεύτηκε τ’ όνειρο, αλλά όλα είν’ εκεί. Όλα είναι εκεί αν δεν παραιτείσαι, αν επιμένεις, αν ξέρεις να ξεχωρίζεις τι έχει προτεραιότητα, αν είσαι διατεθειμένος-διατεθειμένη να βάλεις το εγώ σου λίγο στην άκρη για να χωρέσει και το εσύ στην ίδια πρόταση. Στην προστακτική της αγάπης δεν μπορείς να μιλάς για θυσίες. Μόνο να επιθυμείς έχει νόημα, το καλύτερο για τη Μία, τον Έναν, και να είσαι γενναιόδωρος-γενναιόδωρη.
Η ευτυχία δεν μας κάνει πολλά χατίρια στη ζωή. Έχουμε όλες-όλοι σημάδια από απολεσθέντες παραδείσους. Γεύση από στάχτη, πληγές από ματαιώσεις, αίματα από απώλειες. Αρκετά για να ξέρουμε πως οι παρτίδες εύκολα χάνονται. Ένα σκάρτο φύλλο φτάνει. Δεν είναι να ρισκάρουμε, επομένως, τα πολύτιμα, δεν είναι να διακινδυνεύουμε τα σπουδαία, ίσα για να πειραματιστούμε. Κι όμως το ξεχνάμε. Κι ο Γιάννης μας το θυμίζει.
Μας το θυμίζει σ’ ένα βιβλίο με διαλεγμένες μία μία λέξεις. Με λέξεις που έβαλε σε σειρά με μεγάλη ευαισθησία, με προσοχή και σεβασμό. Ποτέ δεν γράφει άλλωστε πρόχειρα, ποτέ δεν αφήνεται σ’ ευκολίες και δεν επαναπαύεται στο δεδομένο ταλέντο του. Τον παιδεύουν όμορφα οι ιστορίες που επινοεί. Τους πονάει τους ήρωές του και ντύνεται τις λύπες τους και τις χαρές τους. Το θυμικό τους γίνεται και δικό του, κι έτσι μπορεί να περιγράφει τόσο γλαφυρά τις διαδρομές των σκέψεών τους, τους κύκλους των συναισθημάτων τους, τα διλήμματα και τις αγωνίες τους.
Αυτό το βιβλίο φαίνεται να το συνέλαβε με νοσταλγική διάθεση και καταφέρνει έτσι να μας πάρει μαζί του σ’ ένα νοερό ταξίδι, σε κείνες τις εποχές που έγραψαν μέσα μας μερικές απ’ τις πιο όμορφες σελίδες της ζωής μας. Αλλά ξέρει και να μας αποφορτίζει απ’ όσα διακινούν μέσα μας φουρτούνες με γενναίες δόσεις χιούμορ. Και το χαίρομαι όταν το κάνει αυτό. Κάθε φορά.
Μ’ αρέσει που καταφέρνει να τηρεί μια χρυσή ισορροπία: απ’ τη μια κάνει τα μάτια μας να βουρκώνουν κι απ’ την άλλη, λίγες σελίδες μετά, τα χείλη μας να χαμογελούν. Κλείνει το μάτι στις αναγνώστριες και στους αναγνώστες του έτσι. Μας ξέρει καλά και την διασκεδάζει τη συνενοχή του. Οι άνθρωποι που περιγράφει –με τη φαντασία του να του υπαγορεύει πλοκές– θα μπορούσαμε να είμαστε κι εμείς. Οι ήρωές του είναι αυτού του κόσμου κι όχι μυθιστορηματικές, ανοίκειες, εξωπραγματικές σχεδόν φιγούρες, επιτηδευμένα πλασαρισμένες για να εντυπωσιάσουν.
Κι είναι ένας αυτός απ’ τους λόγους που πιστεύω ότι κάνουν τα βιβλία του ν’ αγαπιούνται τόσο, να κυκλοφορούν ξανά και ξανά, να δωρίζονται με προθυμία. Εκτιμάει το κοινό του, δεν πάει να το κοροϊδέψει με αυτιστικούς ακκισμούς ανωτερότητας, κι ας είναι τόσο άξιος λογοτέχνης. Έχει μια ταπεινότητα που σε κερδίζει και μια ζεστή αγκαλιά για να σε κλείσει στα δύσκολα. Είναι γνήσιος, αυθεντικός, ειλικρινής, σε μια εποχή που μας πνίγουν οι δήθεν κι οι κάλπικοι.
Μπαίνει στον κόπο να διαθέσει χρόνο για να γνωρίσει τους άλλους, αγωνίζεται με πάθος στο πλευρό τους όταν το κρίνει σκόπιμο, στηλιτεύει τα κακώς κείμενα τόσο στην πολιτική σφαίρα όσο και σ’ αυτήν του εκδοτικού κόσμου, τον διακρίνει η κοινωνική του ευαισθησία. Είναι Άνθρωπος με κεφαλαίο άλφα.
Τον αγαπάω, θα σκεφτείτε τώρα, και μεροληπτώ μ’ όσα γράφω, αλλά όχι. Έτσι είναι όντως. Γνωρίστε τον κι εσείς (αν δεν το έχετε κάνει ήδη) όταν θα διαβάσετε το καινούργιο του βιβλίο, αναζητήστε κι όσα έγραψε τα προηγούμενα χρόνια, πηγαίνετε να του μιλήσετε στις παρουσιάσεις, να ζητήσετε την υπογραφή του, και θα δείτε αν έχω δίκιο ή όχι.
Εγώ το μόνο που θέλω είναι να του ευχηθώ να είναι καλοτάξιδο το νέο του βιβλίο Εκείνος που άκουγε τις επιθυμίες των άλλων –το απόλαυσα το διάβασμά του, Γιάννη μου–, και να τον ευχαριστήσω που τόσα χρόνια με τιμά με την ακριβή του φιλία. Με την ακριβή του Φιλία…
Ο σκληρός Απρίλης του ποιητή, ο γεμάτος αγκάθια παρά τη γλύκα της φύσης, αυτός ο αλήτης για τόσες-τόσους από μας, γίνεται λιγότερο αιχμηρός όσο βυθίζομαι στις σελίδες αυτού του βιβλίου και σβήνεται ο κόσμος γύρω μου. Με παίρνουν μαζί τους στον δικό τους η Αγγελική κι ο Γαβριήλ. Με κερδίζει ο έρωτας. Ο έρωτας του «για πάντα». Και μη ρωτήσετε αν υπάρχει, μην τολμήσετε καν ν’ αμφιβάλλετε. Υπάρχει… Και τον αξιώνονται ελάχιστοι. Ελάχιστοι. Σαν αυτούς τους δύο καλή ώρα…
Τους παρακολουθώ από μικρά παιδιά, στα πρώτα τους αδέξια βήματα, αισθάνομαι τα τρυφερά σκιρτήματα που κάνουν τ’ άγουρα κορμάκια τους να ριγούν. Παίζω μαζί τους σε φιλόξενες γειτονιές, κάθομαι δίπλα τους στα παλιά πράσινα θρανία, ξαποσταίνω έξω από άσπρα ξεκλείδωτα σπίτια, γελάω με τα καμώματά τους, νοσταλγώ εκείνη την αθωότητα που έκανε τα μάτια να λάμπουν και τα μάγουλα να κοκκινίζουν, αφήνομαι σε καταγάλανες γαλήνιες θάλασσες κολυμπώντας κοντά τους, μυρίζω το ιώδιο στα καλοκαίρια των διστακτικών αλμυρών τους φιλιών.
Και νιώθω… Νιώθω πως, όταν οδηγεί η καρδιά, δεν χάνεις ποτέ τον δρόμο. Μπορεί για λίγο να μπερδευτείς σε μερικά προκλητικά σταυροδρόμια, μπορεί να νομίσεις πως έσβησαν τα ίχνη, πως νοθεύτηκε τ’ όνειρο, αλλά όλα είν’ εκεί. Όλα είναι εκεί αν δεν παραιτείσαι, αν επιμένεις, αν ξέρεις να ξεχωρίζεις τι έχει προτεραιότητα, αν είσαι διατεθειμένος-διατεθειμένη να βάλεις το εγώ σου λίγο στην άκρη για να χωρέσει και το εσύ στην ίδια πρόταση. Στην προστακτική της αγάπης δεν μπορείς να μιλάς για θυσίες. Μόνο να επιθυμείς έχει νόημα, το καλύτερο για τη Μία, τον Έναν, και να είσαι γενναιόδωρος-γενναιόδωρη.
Η ευτυχία δεν μας κάνει πολλά χατίρια στη ζωή. Έχουμε όλες-όλοι σημάδια από απολεσθέντες παραδείσους. Γεύση από στάχτη, πληγές από ματαιώσεις, αίματα από απώλειες. Αρκετά για να ξέρουμε πως οι παρτίδες εύκολα χάνονται. Ένα σκάρτο φύλλο φτάνει. Δεν είναι να ρισκάρουμε, επομένως, τα πολύτιμα, δεν είναι να διακινδυνεύουμε τα σπουδαία, ίσα για να πειραματιστούμε. Κι όμως το ξεχνάμε. Κι ο Γιάννης μας το θυμίζει.
Μας το θυμίζει σ’ ένα βιβλίο με διαλεγμένες μία μία λέξεις. Με λέξεις που έβαλε σε σειρά με μεγάλη ευαισθησία, με προσοχή και σεβασμό. Ποτέ δεν γράφει άλλωστε πρόχειρα, ποτέ δεν αφήνεται σ’ ευκολίες και δεν επαναπαύεται στο δεδομένο ταλέντο του. Τον παιδεύουν όμορφα οι ιστορίες που επινοεί. Τους πονάει τους ήρωές του και ντύνεται τις λύπες τους και τις χαρές τους. Το θυμικό τους γίνεται και δικό του, κι έτσι μπορεί να περιγράφει τόσο γλαφυρά τις διαδρομές των σκέψεών τους, τους κύκλους των συναισθημάτων τους, τα διλήμματα και τις αγωνίες τους.
Αυτό το βιβλίο φαίνεται να το συνέλαβε με νοσταλγική διάθεση και καταφέρνει έτσι να μας πάρει μαζί του σ’ ένα νοερό ταξίδι, σε κείνες τις εποχές που έγραψαν μέσα μας μερικές απ’ τις πιο όμορφες σελίδες της ζωής μας. Αλλά ξέρει και να μας αποφορτίζει απ’ όσα διακινούν μέσα μας φουρτούνες με γενναίες δόσεις χιούμορ. Και το χαίρομαι όταν το κάνει αυτό. Κάθε φορά.
Μ’ αρέσει που καταφέρνει να τηρεί μια χρυσή ισορροπία: απ’ τη μια κάνει τα μάτια μας να βουρκώνουν κι απ’ την άλλη, λίγες σελίδες μετά, τα χείλη μας να χαμογελούν. Κλείνει το μάτι στις αναγνώστριες και στους αναγνώστες του έτσι. Μας ξέρει καλά και την διασκεδάζει τη συνενοχή του. Οι άνθρωποι που περιγράφει –με τη φαντασία του να του υπαγορεύει πλοκές– θα μπορούσαμε να είμαστε κι εμείς. Οι ήρωές του είναι αυτού του κόσμου κι όχι μυθιστορηματικές, ανοίκειες, εξωπραγματικές σχεδόν φιγούρες, επιτηδευμένα πλασαρισμένες για να εντυπωσιάσουν.
Κι είναι ένας αυτός απ’ τους λόγους που πιστεύω ότι κάνουν τα βιβλία του ν’ αγαπιούνται τόσο, να κυκλοφορούν ξανά και ξανά, να δωρίζονται με προθυμία. Εκτιμάει το κοινό του, δεν πάει να το κοροϊδέψει με αυτιστικούς ακκισμούς ανωτερότητας, κι ας είναι τόσο άξιος λογοτέχνης. Έχει μια ταπεινότητα που σε κερδίζει και μια ζεστή αγκαλιά για να σε κλείσει στα δύσκολα. Είναι γνήσιος, αυθεντικός, ειλικρινής, σε μια εποχή που μας πνίγουν οι δήθεν κι οι κάλπικοι.
Μπαίνει στον κόπο να διαθέσει χρόνο για να γνωρίσει τους άλλους, αγωνίζεται με πάθος στο πλευρό τους όταν το κρίνει σκόπιμο, στηλιτεύει τα κακώς κείμενα τόσο στην πολιτική σφαίρα όσο και σ’ αυτήν του εκδοτικού κόσμου, τον διακρίνει η κοινωνική του ευαισθησία. Είναι Άνθρωπος με κεφαλαίο άλφα.
Τον αγαπάω, θα σκεφτείτε τώρα, και μεροληπτώ μ’ όσα γράφω, αλλά όχι. Έτσι είναι όντως. Γνωρίστε τον κι εσείς (αν δεν το έχετε κάνει ήδη) όταν θα διαβάσετε το καινούργιο του βιβλίο, αναζητήστε κι όσα έγραψε τα προηγούμενα χρόνια, πηγαίνετε να του μιλήσετε στις παρουσιάσεις, να ζητήσετε την υπογραφή του, και θα δείτε αν έχω δίκιο ή όχι.
Εγώ το μόνο που θέλω είναι να του ευχηθώ να είναι καλοτάξιδο το νέο του βιβλίο Εκείνος που άκουγε τις επιθυμίες των άλλων –το απόλαυσα το διάβασμά του, Γιάννη μου–, και να τον ευχαριστήσω που τόσα χρόνια με τιμά με την ακριβή του φιλία. Με την ακριβή του Φιλία…
Αικατερίνη Τεμπέλη, συγγραφέας-ψυχολόγος
http://anemosmagazine.gr/
• Eπικοινωνήστε με τον συγγραφέα:
https://www.facebook.com/Yannis.Filippidis.anemosekdotiki
https://www.facebook.com/yannis.filippidis.profil1
https://www.facebook.com/Yannis.Filippidis.anemosekdotiki
https://www.facebook.com/yannis.filippidis.profil1
• Διαβάστε τις 20 πρώτες σελίδες του βιβλίου, εδώ:
http://www.anemosekdotiki.gr/pezografia/epithymies.html
http://www.anemosekdotiki.gr/pezografia/epithymies.html
• Διαβάστε κριτικές, συνεντεύξεις και παρακολουθείστε στιγμές από την πρώτη παρουσίαση του βιβλίου στο επίσημο μπλογκ του συγγραφέα:
https://yannis-filippidis.blogspot.gr/
https://yannis-filippidis.blogspot.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου