Charlie Chaplin :Αυταρχικός Τύραννος ή Κινηματογραφική Ιδιοφυΐα;

Charlie Chaplin

Αυταρχικός Τύραννος ή Κινηματογραφική Ιδιοφυΐα;

ΟCharles Spencer - όπως το πραγματικό του όνομα ήταν - ακόμη θεωρείται ένα απ’ τα σπουδαιότερα ταλέντα όλων των εποχών στη μεγάλη οθόνη.

Με εκρηκτικά χαρισματικό τρόπο συνδύαζε υποκριτική, σκηνοθεσία και μουσική σύνθεση σε βουβές εκτελέσεις που έκαναν τον κόσμο να παραληρεί σε ρυθμούς απίστευτου γέλιου. Με ιδιαίτερα υψηλή αντίληψη και νοημοσύνη κατάφερε να πιάσει τον καλλιτεχνικό σφυγμό της εποχής και να δημιουργήσει μια κινηματογραφική persona, τον γνωστό σ' όλους μας Σαρλό, που Τον κατέταξε σε μια απ’ τις πιο ενδιαφέρουσες ‘Συγγραφικές Ιδιοφυΐες’.    

Αριστουργηματικός στην παντομίμα, έδειχνε αποστροφή στον “αρθρωμένο λόγο επί σκηνής”, και γι’ αυτό συχνά έλεγε: “Οι ομιλούσες ταινίες εξαφανίζουν τη μεγάλη ομορφιά της Σιωπής.”

Κι ενώ επαγγελματικά αγαπούσε τη Σιωπή, στην προσωπική του ζωή θα λέγαμε ότι μάλλον τη μισούσε. Έζησε μια ταραχώδη ζωή … μέσα στα πλούτη, τις γυναίκες και τη δημοσιότητα. Όλα στον υπερθετικό βαθμό!

Αυταρχικός, τύραννος, σαδιστής, προσβλητικός, κυκλοθυμικός, εγωιστής, μεγαλομανής, αλαζόνας και σφιχτοχέρης ήταν λίγοι απ’ τους χαρακτηρισμούς που του απέδωσαν άνθρωποι του περιβάλλοντός του. Καθόλου κολακευτικό να έχεις μείνει στην ιστορία με τέτοια ρετσινιά, αλλά όταν τα γεγονότα μιλούν από μόνα τους όλοι οι καθωσπρεπισμοί κάνουν πέρα…

Με ύψος μόλις 1,65 και εικόνα καρικατούρας (τουλάχιστον στους ρόλους του) είχε τεράστια επιτυχία στο γυναικείο φύλο, σε βαθμό που ο ίδιος κάποια στιγμή δήλωσε ότι πάνω από 2000 γυναίκες πέρασαν απ’ το κρεβάτι του. Μάλιστα, οι περισσότερες ήταν ανήλικες!

Απ’ όλον αυτόν τον ‘πληθυσμό’ - σχεδόν όσο ένα ζωντανό ελληνικό χωριό - παντρεύτηκε τέσσερις εξ αυτών, αποκτώντας συνολικά 11 παιδιά. Η μεγαλύτερη ήταν 19 ετών, όταν αυτός ήταν 45. Επεισοδιακές σχέσεις, με μίση και πάθη…

Για την 1η του 16-άχρονη γυναίκα έλεγε ότι τον ‘τύλιξε’ εντέχνως με ψεύτικη εγκυμοσύνη, ότι την έβρισκε ιδιαζόντως κακή ηθοποιό και ότι “δεν ήταν και κανένα μυαλό βαρέων βαρών”. Λόγια ζεστά και εγκάρδια!

Για την 2η 16-άχρονη πάλι σύζυγο, αφού κατάφερε να ‘την κάνει δική του’, ήδη απ’ την πρώτη νύχτα του γάμου της είπε: “Αυτός ο γάμος δε θα διαρκέσει πολύ, θα σε κάνω να με σιχαθείς τόσο πολύ που δε θα θέλεις να ζήσεις μαζί μου.” Της εκμυστηρεύτηκε ότι θα κάνει πράξη τον χειρότερο φόβο κάθε ρομαντικής ψυχής, σε μια ευαίσθητη ηλικία. Περίεργος τρόπος να εκφράζεις τα συναισθήματά σου!

Η 3η 19-χρονη γυναίκα του, προφανώς έζησε στιγμές μαζί του που δε θα ήθελε να θυμάται, καθώς όταν της ανακοίνωσαν ότι πέθανε είπε αυτολεξεί: “Και τι μ’ αυτό;” Εξέφρασε μια απορία που στάζει πίκρα, αδιαφορία και ψυχική ταλαιπώρια. Να υποθέσουμε ότι δεν πέρασε και πολύ καλά!

Σχόλια αυτού του τύπου, και ακόμη χειρότερα, δεν προέρχονται μόνο απ’ τις συζύγους του, αλλά από συναδέλφους και απ’ τα ίδια του τα παιδιά, στα οποία εξαντλούσε τον κακό δυστυχώς εαυτό του…

Το ερώτημα που φυσικά γεννάται είναι πώς μπορεί ένας μόνο άνθρωπος να απογοητεύσει σωρηδόν τόσα πολλά κοντινά και μη πρόσωπα. Είναι σχεδόν εντυπωσιακό το ‘επίτευγμα’!

Δε θα τον αθωώσω, αλλά θα του βρω ελαφρυντικά. Όχι από βίτσιο αλλά γιατί είναι φύσει αδύνατον να ‘τερατομορφήσεις’ χωρίς τη συμβολή τρίτων.

Μπαμπάς αλκοολικός εγκαταλείπει την οικογένεια σχεδόν με τη γέννηση του Charlie. Πάντα απών, καθώς πάντα αλκοολικός, πρόβλημα εξαιτίας του οποίου πέθανε κιόλας. Μαμά, άνεργη και πάμπτωχη, ασθενεί ψυχικά και μπαινοβγαίνει σε κλινικές. Ο ίδιος και ο αδελφός του, ορφανοί και εγκαταλελειμμένοι, ζουν σε ίδρυμα με άθλιες συνθήκες, απ’ όπου μόνο πόνο και στεναχώρια έλαβαν. Θεατρίνος απ’ τα 5 του προσπαθεί να επιβιώσει όπως-όπως, καθιστώντας την τελειοποίηση του υποκριτικού του ταλέντου μια υποχρεωτική συνθήκη.

Παρακολουθώντας τις ταινίες του, θα λέγαμε ότι η τραγικότητα της ζωή του είναι οφθαλμοφανής καί στον χαρακτήρα που υποδύονταν. Έναν αλητάκο, έξυπνο και πονηρό, χωμένο στη βιοπάλη, που προσπαθεί να τη βγάλει καθαρή σε μια κοινωνία βουτηγμένη στις ανισότητες. Η φιγούρα του, αν και αστεία, έρχεται συχνά σε κόντρα με τη θλίψη που πηγάζει απ’ το καμουφλαρισμένο από μακιγιάζ βλέμμα του … όταν παγώσει κανείς την εικόνα.

Είναι η θλίψη του παλιάτσου! Όλοι γελούν, εκτός απ’ τον ίδιο…   

Όταν τα βιώματα είναι σουρεαλιστικά τραγικά, στην παιδική ειδικά ηλικία, δύσκολα τα αποχωρίζεσαι. Συνήθως, όχι μόνο δεν τα αποχωρίζεσαι, αλλά με μια γλυκόπικρη γεύση τα επιβάλλεις καί στους γύρω σου. Προσπαθείς, με άλλα λόγια, να ΑΠΟ-στιγματιστείς προκαλώντας υποσυνείδητα πόνο σε τρίτους. Έτσι, πείθεις τον εαυτό σου ότι αφού πια οι ‘πληγωμένοι’ είναι πολλοί, σταματάς να είσαι δακτυλοδεικτούμενος.

Πρόκειται για μια αξιολύπητη διαδικασία εκδίκησης που αναπαράγει το κακό σ’ όλο του το μεγαλείο. Το θύμα σε ρόλο θύτη!

Φαίνεται, όμως, ότι στο τελευταίο 1/3 της ζωής του, κάπως καταλάγιασε αυτός ο προσωπικός του θυμός. Κάπου εκεί στα 60 του στέρεψε η ‘κάνουλα διοχέτευσης αρρωστημένης μοχθηρίας’.

Τρανή απόδειξη το γεγονός ότι η 4η (18-χρονή παρόλα αυτά…!) και τελευταία σύζυγος - απ’ την οποία απέκτησε τα 8 από τα 11 παιδιά του - έμεινε μαζί του στηρίζοντάς τον και αγαπώντας τον μέχρι το τέλος της ζωής του, στα 88. Πικρόχολα παράπονα δεν ακούστηκαν ποτέ από εκείνη!

Ναι μεν τελευταία στην έγγαμη πορεία του αλλά εμφανώς πιο τυχερή, καθότι τον συνάντησε σε ηλικία μεστή από εμπειρίες και πολύ πιθανόν σε φάση μετανόησης.

Ο Charlie Chaplin, λοιπόν, κινηματογραφικά ιδιοφυής … τυραννίστηκε και τυράννησε. Η ζωή του, ‘ασπρό-μαυρη’ όπως και οι ταινίες του, του έδωσε ακραία δυστυχία και ακραία ευτυχία.

Ας μείνουμε στο ακραίο γέλιο που χάρισε σ’ όλους εμάς τους θαυμαστές του στο “the Circus”: