ΤΟ ΘΑΜΜΕΝΟ ΜΥΣΤΙΚΟ
‘Το θαμμένο μυστικό‘ είναι το τελευταίο έργο του πατέρα του αστυνομικού μυθιστορήματος Γουίλκι Κόλλινς, πριν γράψει το αριστούργημά του ‘η Γυναίκα με τα Άσπρα‘, και σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα προόδου από τα μυθιστορήματά του που προηγήθηκαν.
Η ιστορία του βιβλίου δημοσιεύθηκε σε συνέχειες το 1857 σε ένα περιοδικό που εξέδιδε ο Κάρολος Ντίκενς, φίλος του Κόλλινς, και έγινε εγκάρδια αποδεκτή από το κοινό της εποχής. Εύκολα μπορώ να φανταστώ τον αντίκτυπο που είχε αυτή η ιστορία στο βικτοριανό αναγνωστικό κοινό, όπου κάθε επεισόδιο άφηνε τον αναγνώστη μετέωρο μπροστά σε μια υπόσχεση ή μια επικείμενη καταστροφή, μέχρι να τον λυτρώσει με τη συνέχεια της ιστορίας.
Λίγο πριν πεθάνει η κυρία Τρέβερτον γράφει μια επιστολή στον σύζυγό της, στην οποία του φανερώνει ένα μυστικό που δεν είχε μέχρι εκείνη την ώρα τολμήσει να του φανερώσει. Εμπιστεύεται την επιστολή της στην καμαριέρα της, την Σάρα Λίζον, και την υποχρεώνει να ορκιστεί ότι δεν θα καταστρέψει το γράμμα αλλά θα το παραδώσει στον κύριο Τρέβερτον, αμέσως μετά το θάνατό της. Αλλά η Σάρα παρακούει την κυρία της και κρύβει την επιστολή σ’ ένα δωμάτιο στην πτέρυγα του πύργου Πορθγκένα, που δεν χρησιμοποιείται, με την ελπίδα να μην βρεθεί ποτέ. Μετά από αυτό η Σάρα εξαφανίζεται!
Δεκαπέντε χρόνια αργότερα, η κόρη της κυρίας Τρέβερτον, η Ρόζαμοντ, παντρεύεται τον παιδικό της φίλο Λέναρντ Φράνκλαντ και αποφασίζει να γυρίσει και να ζήσει στον πύργο. Και με ένα γύρισμα της μοίρας – που μόνο οι βικτοριανοί συγγραφείς προκαλούν ανενδοίαστα – συναντιέται με την Σάρα Λίζον, και το κουβάρι των μυστικών αρχίζει να ξετυλίγεται.
Ο Κόλινς ξετυλίγει με μαστοριά την πλοκή της ιστορίας του εστιάζοντας ξεχωριστά και με αγάπη στον κάθε χαρακτήρα, σαν πατέρας που παρουσιάζει τα παιδιά του. Αναμφισβήτητα ο πιο ενδιαφέρων χαρακτήρας του βιβλίου είναι η Σάρα Λίζον. Μια ντροπαλή και αδύναμη γυναίκα στοιχειωμένη από το παρελθόν της και την ευθύνη που της έχει αναθέσει η κυρία Τρέβερτον. Ο Κόλλινς, από την πρώτη στιγμή που την εμφανίζει, δημιουργεί ένα μυστήριο γύρω από αυτή τη φιγούρα, προσδίδοντάς της μια ασυνήθιστη εμφάνιση. Παρόλο που έχει το πρόσωπο μιας νέας γυναίκας τα μαλλιά της είναι γκρίζα. Είναι εμφανώς μια γυναίκα που υποφέρει. Όλα επάνω της, οι τρόποι της, οι εκφράσεις της, οι αποφάσεις που παίρνει για τη ζωή της, φαίνονται σαν να φωνάζουν ότι είναι ένα ερείπιο που πια δεν μπορεί να σωθεί. Στο εισαγωγικό σημείωμα του βιβλίου ο Κόλλινς παραδέχεται αυτή την ‘αδυναμία του’ προς τη Σάρα Λίζον και γράφει :
«Η ιδέα να αποτυπώσω σ’αυτήν την ηρωίδα την επίδραση μιας βαριάς ευθύνης σε μια εκ φύσεως συνεσταλμένη γυναίκα, της οποίας το μυαλό δεν ήταν ούτε αρκετά ισχυρό ώστε να την αντέξει ούτε αρκετά τολμηρό ώστε να την αρνηθεί ολότελα, ήταν μια ιδέα πολύ αγαπητή σε μένα εκείνον τον καιρό, και εξακολουθεί να μου είναι τόσο αγαπητή, ώστε προσωπικά να δίνω στη Σάρα Λίζον την πλέον τιμητική θέση στη μικρή πινακοθήκητων προσώπων που φιλοξενεί η ιστορία μου. Ίσως λέγοντας αυτό απλώς να αναγνωρίζω, με άλλα λόγια, ότι οι γεννήτορες των λογοτεχνικών οικογενειών συμμερίζονται τις γνωστές αντιφάσεις των γονέων γενικά, και μερικές φορές τρέφουν αδικαιολόγητη αγάπη προς το παιδί που ανέκαθεν τους προκαλούσε τους περισσότερους μπελάδες.»
Εκτός όμως από τη Σάρα Λίζον ο Κόλλινς έχει δημιουργήσει και μερικούς ακόμα δευτερεύοντες ξεχωριστούς χαρακτήρες στο βιβλίο του όπως τον θείο Γιόζεφ, έναν εκπληκτικό κωμικό χαρακτήρα, αγαθό αλλά με καλές προθέσεις, τον μπάτλερ του πύργου τον ‘γενναίο’ κύριο Μάντερ και τον κύριο Φίπεν τον «μάρτυρα της δυσπεψίας».
Ο Κόλλινς στο «Θαμμένο Μυστικό» ασχολείται με τα θέματα της αλήθειας, της αγάπης, της νομιμότητας και της ταυτότητας. Ιδιαίτερα το θέμα της ταυτότητας εμφανίζεται κατ’ επανάληψην στα μυθιστορήματα του 19ου αιώνα (βλ. Ο Ζοφερός Οίκος), αφού ήταν ένα ζήτημα με το οποίο η βικτοριανή κοινωνία δεν αισθανόταν και πολύ άνετα.
Έχει γραφτεί ότι «το Θαμμένο Μυστικό» δεν φτάνει στα λογοτεχνικά ύψη μερικών από τις μεταγενέστερες δουλειές του Κόλλινς, εντούτοις όμως είναι ένα βιβλίο σημαντικό αφού αποτελεί το μεταβατικό στάδιο του συγγραφέα προς τη δεύτερη και πιο σημαντική περίοδό του. Είναι ένα βιβλίο με γοτθική ατμόσφαιρα, σκονισμένα ξεχασμένα δωμάτια, κλειδωμένα συρτάρια, τραγωδίες, μυστικά και αποκαλύψεις που κρατά αμείωτη την αγωνία και την περιέργεια του αναγνώστη μέχρι την τελευταία σελίδα.
Εκδόσεις GUTENBERG
https://passepartoutreading.wordpress.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου