1822 ~ ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ 300 ΤΟΥΡΚΑΛΒΑΝΩΝ ΣΤΗΝ ΠΑΓΙΔΑ ΤΟΥ ΚΡΟΥΣΩΝΑ

1822 ~ ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ 300 ΤΟΥΡΚΑΛΒΑΝΩΝ ΣΤΗΝ ΠΑΓΙΔΑ ΤΟΥ ΚΡΟΥΣΩΝΑ

Οι τούρκοι, μετά τις συνεχείς ήττες που υπέστησαν  στην Μεσσαρά της Κρήτης από Έλληνες αγωνιστές, έστειλαν αιγύπτιους για να ενισχύσουν τις δυνάμεις τους στο νησί που είχαν κατατροπωθεί για 2ο χρόνο από τους οπλαρχηγούς και ήταν κλεισμένοι στα στρατόπεδά  τους  .

Το Μάιο του 1822, κατέφθασε ο αιγυπτιακός στρατός στην Κρήτη με επικεφαλής τον Χασάν πασά και  συναντήθηκε με τον πασά του Ηρακλείου Σερίφ. Αποφάσισαν  να δράσουν ταυτόχρονα σ΄όλο το νησί  για  να καταστείλουν  την Επανάσταση. Ο Σερίφ Πασά που ήθελε να χτυπήσει  την  Μεσσαρά, σκέφτηκε πρώτα να επιτεθεί στις περιοχές του Κρουσώνα και των Ανωγείων ώστε να καθαρίσει τα νώτα του.

Ο Κρουσώνας είναι ένα χωριό χτισμένο στα 450 μέτρα υψόμετρο, 20 χλμ νοτιά του Ηράκλειου. Τον Ιούνιο  του 1822, ο τουρκικός στρατός με 2000 άνδρες ξεκινά για τους ανατολικούς πρόποδες του Ψηλορείτη με τελικό προορισμό τον Κρουσώνα και τ’ Ανώγεια. Οι Κρουσανιώτες οπλαρχηγοί, αντιλαμβανόμενοι εγκαίρως τον κίνδυνο φυγαδεύουν τα γυναικόπαιδα και λαμβάνουν θέσεις μάχης για την άμυνα του χωριού. Αναφέρεται πως παρατάχθηκαν 250 Κρουσανιώτες. Η μάχη ξέσπασε αρχικά μέσα στον Κρουσώνα, αλλά πιεζόμενοι οι κάτοικοι υποχώρησαν τελικά προς το Κρουσανιώτικο φαράγγι που βρίσκεται 2 χλμ έξω από το χωριό και η μάχη γενικεύτηκε εκεί όπου υπήρχαν και άλλοι αγωνιστές Ανωγειανοί και Σφακιανοί  και ενώθηκαν με τους Κρουσανιώτες. Οι κρότοι από τις τουφεκιές, πολλαπλασιαζόμενοι από τον αντίλαλο μέσα στο κλειστό φαράγγι πανικόβαλλαν τους τούρκους που τράπηκαν σε φυγή προς το χωριό, αφήνοντας πάνω από 400 νεκρούς. Οι τούρκοι πρόλαβαν και έκαψαν μερικά σπίτια στον Κρουσώνα, άλλα κυνηγήθηκαν αμέσως από τους Επαναστάτες.

Τον Ιούλιο του 1822, όλοι οι   επαναστάτες συγκεντρώθηκαν στο χωριό Γωνιές και από εκεί έφθασαν στο Κρουσανιώτικο Λιβάδι χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τους τούρκους.  Εκεί εγκρίθηκε σχέδιο να σταλεί  ένα απόσπασμα από 80 αγωνιστές, με σκοπό να προκαλέσουν τους Τούρκους και να πάρουν όσα ζώα συναντήσουν στο πέρασμά τους. Παράλληλα, οι υπόλοιποι αρχηγοί  θα λάμβαναν θέσεις μάχης γύρω από τον Κρουσώνα, για να περικυκλώσουν τους τούρκους, που θα κυνηγούσαν τους Ανωγειανούς και Κρουσανιώτες,  που θα άρπαζαν τα ζώα.

  Ο Σερίφ Πασάς που ήταν στα υψώματα απέναντι, έστειλε στις 18 Ιουλίου 370 επίλεκτους τουρκαλβανούς για να φέρουν πίσω τους κλέφτες των ζώων ζωντανούς ή τα κεφάλια τους. Οι τουρκαλβανοί έπεσαν στην παγίδα και κυνήγησαν τους επαναστάτες που οδηγούσαν τα ζώα προς τον Κρουσώνα. Εκείνοι προσποιούνταν τους τρομαγμένους και δεν τους κτυπούσαν. Μόλις μπήκαν οι τουρκαλβανοί στο χωριό, οι επαναστάτες έκλεισαν το μέρος από τα νοτιοανατολικά  και οι τουρκαλβανοί βρέθηκαν κυκλωμένοι. Τότε κατάλαβαν ότι έπεσαν σε παγίδα, προσπάθησαν να σπάσουν τον κλοιό, αλλά δεν τα κατάφεραν και σκοτώθηκαν 30 από αυτούς. Από τους Έλληνες τραυματίστηκε ο Ανωγειανός οπλαρχηγός Αναγνώστης Σκουλάς .

  Οι τουρκαλβανοί για να προστατευθούν, πήραν ένα μικρό παιδί όμηρο και μπήκαν μέσα στην εκκλησία του αγ. Χαραλάμπη . Άφησαν το παιδί να φωνάζει επίτηδες, για να το ακούσουν οι Έλληνες και να μην τους πειράξουν. Οι επαναστάτες έζωσαν την εκκλησία και όποιος προσπαθούσε να βγει έξω τον σκότωναν. Οι οπλαρχηγοί έκαναν αμέσως συμβούλιο για το παιδί και
ο πατέρας του παιδιού φώναξε : «Σαν είναι γραφτό να πεθάνει για την πατρίδα τόσο μικρό παιδί, ας πεθάνει, μα να μην γλιτώσει ρουθούνι τούρκος».

Oι Eπαναστάτες άναψαν μεγάλη φωτιά μπροστά στην πόρτα του ναού και 2 νεαροί  ανέβηκαν  στη στέγη, άνοιξαν τρύπες, έριξαν μέσα λαδωμένα πανιά, κλαδιά και άλλες εμπρηστικές ύλες και έδωσαν φωτιά. Ο ναός έγινε παρανάλωμα του πυρός.
          Μέσα στην εκκλησία, οι καπνοί και οι φλόγες πνίγουν και καίνε τους πολιορκημένους, οι οποίοι άνοιξαν τις πόρτες και βγήκαν έξω. Αρκετοί έπεσαν στη φωτιά που άναβε στην πόρτα του ναού και τους άλλους σκότωσαν οι Επαναστάτες. Ένας τουρκαλβανός πήδηξε τη φωτιά, την πέρασε και πυροβολεί  άστοχα από πίσω τον Στρατή Δεληγιαννάκη. Ο Στρατής τον κάρφωσε με ένα τεράστιο μαχαίρι.Όλοι οι τουρκαλβανοί έπεσαν νεκροί, εκτός από έναν και τον οδηγό τους , που έκαναν τους πεθαμένους ανάμεσα στα πτώματα.
   

  Οι δυο ζωντανοί έφυγαν και ειδοποίησαν τον Σερίφ Πασά  για την καταστροφή που έπαθαν.
Εκείνη την μέρα για την Πατρίδα έπεσαν νεκροί 25 Έλληνες αγωνιστές και το μικρό παιδί από τον Κρουσώνα .

https://dionysoszagreas.blogspot.gr/