Προσαρμογή
Την ίδια περίπου εποχή που η φίλη μου απολάμβανε τα κέρδη από το "λαχείο" που της έτυχε, ένας άλλος φίλος μου της ίδιας ηλικίας έμαθε πως είχε προσβληθεί από τον ιό του Έιτζ. Μιλήσαμε για το πώς αντιμετώπιζε την τωρινή του κατάσταση. «Φυσικά στην αρχή μου ήρθε σαν μια ολική καταστροφή», είπε. «Μου πήρε σχεδόν ένα χρόνο για να αποδεχτώ το γεγονός ότι είχα προσβληθεί από τον ιό. Αλλά τον τελευταίο χρόνο τα πράγματα άλλαξαν. Είναι σαν να αποκομίζω περισσότερα από την κάθε μέρα απ' ό,τι μπορούσα πριν μου συμβεί αυτό. Και καθώς τώρα ζω την κάθε μου στιγμή, νιώθω πιο ευτυχισμένος από ποτέ. Απλά νιώθω πως κάθε μέρα εκτιμώ όλο και περισσότερο τα πράγματα της ζωής και αισθάνομαι ευγνωμοσύνη που μέχρι τώρα δεν έχει εκδηλωθεί κανένα από τα σοβαρά συμπτώματα του Έιτζ πάνω μου και μπορώ να απολαύσω πραγματικά αυτά που έχω. Και παρόλο που θα προτιμούσα να μην είχα προσβληθεί από τον ιό του Έιτζ, πρέπει να παραδεχθώ ότι κατά κάποιο τρόπο αυτό έχει αλλάξει τη ζωή μου... με θετικό τρόπο...»
«Με ποιον τρόπο;», ρώτησα.
«Για παράδειγμα, είχα πάντα όπως γνωρίζεις την τάση να είμαι ένας αμετάπειστος υλιστής. Αλλά καθώς τον τελευταίο χρόνο συμβιβάστηκα με τη θνητότητα μου, αυτό μου αποκάλυψε
έναν ολοκληρωτικά καινούργιο κόσμο. Έχω αρχίσει να ανακαλύπτω την πνευματικότητα για πρώτη φορά στη ζωή μου, διαβάζοντας πολλά βιβλία πάνω στο θέμα αυτό και συζητώντας
με ανθρώπους... ανακαλύπτοντας έτσι τόσα πράγματα, που δεν είχα ούτε καν σκεφτεί παλιότερα. Με κάνει να ενθουσιάζομαι μόνο και μόνο που θα σηκωθώ το πρωί και θα δω τι θα φέρει η
καινούργια μέρα». Και οι δύο αυτοί άνθρωποι επιβεβαίωναν το αξιοσημείωτο γεγονός ότι η ευτυχία καθορίζεται περισσότερο από την κατάσταση τον πνεύματος μας παρά από εξωτερικά γεγονότα. Η επιτυχία μπορεί να καταλήξει σε μια παροδική αίσθηση ευχαρίστησης ή η τραγωδία απορεί να μας οδηγήσει σε μια περίοδο κατάθλιψης, αλλά αργά ή γρήγορα το συνολικό επίπεδο ευτυχίας μας τείνει να επανέλθει σε μια ορισμένη βασική γραμμή. Οι ψυχολόγοι ονομάζουν αυτή τη διαδικασία προσαρμογή, και μπορούμε να επισημάνουμε πως αυτή η αρχή λειτουργεί στην καθημερινή μας ζωή. Μ ι α αύξηση μισθού, ένα καινούργιο αυτοκίνητο ή η εκτίμηση των συναδέλφων μας μπορεί να ανεβάσει τη διάθεση μας για ένα χρονικό διάστημα, αλλά σύντομα επιστρέφουμε στο συνηθισμένο μας επίπεδο ευτυχίας. Με τον ίδιο τρόπο, μια λογομαχία με ένα φίλο, ένα αυτοκίνητο στο συνεργείο ή ένας ασήμαντος τραυματισμός μπορεί να μας δημιουργήσουν κακή διάθεση, αλλά μέσα σε μερικές μέρες το ηθικό μας επανέρχεται. Αυτή η τάση δεν περιορίζεται στα τετριμμένα καθημερινά γεγονότα, αλλά διατηρείται κάτω και από τις πιο ακραίες συνθήκες θριάμβου ή καταστροφής. Ερευνητές, ρωτώντας τους κερδισμένους του λαχείου της πολιτείας του Ιλινόις και τους Άγγλους νικητές του μπιλιάρδου, για παράδειγμα, βρήκαν πως η αρχική ευεξία τους τελικά ξεθύμανε και οι νικητές γύρισαν στη συνηθισμένη ακτίνα δράσης τους, δηλαδή στην ευτυχία που βίωναν υπό κανονικές συνθήκες. Και άλλες σχετικές μελέτες έχουν δείξει ότι ακόμα και αυτοί που έχουν πληγεί από καταστροφικά γεγονότα όπως είναι ο καρκίνος, η τύφλωση ή η παράλυση, επανέρχονται χαρακτηριστικά, μετά από μια απαραίτητη περίοδο προσαρμογής, στο συνηθισμένο ή περίπου στο συνηθισμένο επίπεδο της ευτυχίας που ζούσαν από μέρα σε μέρα. Εάν λοιπόν έχουμε την τάση να επιστρέφουμε στη χαρακτηριστική μας βασική γραμμή της ευτυχίας, ανεξάρτητα από τις εξωτερικές συνθήκες της ζωής μας, τι προσδιορίζει αυτή τη βασική γραμμή; Και, ακόμα πιο σημαντικό, αυτή η γραμμή μπορεί να τροποποιηθεί και να ανεβεί σε ένα υψηλότερο επίπεδο; Μερικοί ερευνητές έχουν πρόσφατα υποστηρίξει ότι το χαρακτηριστικό επίπεδο ευτυχίας ή ευεξίας ενός ατόμου είναι γενετικά καθορισμένο, τουλάχιστον μέχρι ενός ορισμένου σημείου. Μελέτες όπως αυτή που έδειξε ότι οι μονοζυγωτικοί δίδυμοι (που μοιράζονται το ίδιο γενετικό υλικό) τείνουν να έχουν πολύ όμοια επίπεδα ευεξίας - ανεξάρτητα από το αν είχαν ανατραφεί μαζί ή χωριστά - έχει οδηγήσει αυτούς τους ερευνητές να θεωρούν δεδομένο ένα βιολογικά καθορισμένο πλαίσιο ευτυχίας, που εγκαθίσταται μέσα στον εγκέφαλο κατά τη γέννηση.
Αλλά ακόμα και αν το γενετικό μας υλικό παίζει ρόλο στην ευτυχία - και δεν έχουν ακόμα αποφανθεί για το πόσο μεγάλος είναι αυτός ο ρόλος - υπάρχει μια γενική ομοφωνία ανάμεσα στους ψυχολόγους, ότι οποιοδήποτε κι αν είναι το επίπεδο της ευτυχίας με το οποίο μας έχει προικίσει η φύση, υπάρχουν βήματα που μπορούμε να κάνουμε για να δουλέψουμε με τον "πνευματικό παράγοντα", ενισχύοντας τα συναισθήματα ευτυχίας μας. Αυτό συμβαίνει επειδή η ευτυχία που ζούμε καθημερινά προσδιορίζεται ως επί το πλείστον από τη στάση μας. Στην πραγματικότητα, είτε νιώθουμε ευτυχισμένοι είτε δυστυχισμένοι την οποιαδήποτε στιγμή, αυτό συνήθως έχει ελάχιστη σχέση με τις απόλυτες συνθήκες μας και είναι περισσότερο απόρροια μιας λειτουργίας του πως αντιλαμβανόμαστε την κατάσταση μας, πόσο ικανοποιημένοι είμαστε - σε τελευταία ανάλυση - με αυτά που έχουμε.
«Για παράδειγμα, είχα πάντα όπως γνωρίζεις την τάση να είμαι ένας αμετάπειστος υλιστής. Αλλά καθώς τον τελευταίο χρόνο συμβιβάστηκα με τη θνητότητα μου, αυτό μου αποκάλυψε
έναν ολοκληρωτικά καινούργιο κόσμο. Έχω αρχίσει να ανακαλύπτω την πνευματικότητα για πρώτη φορά στη ζωή μου, διαβάζοντας πολλά βιβλία πάνω στο θέμα αυτό και συζητώντας
με ανθρώπους... ανακαλύπτοντας έτσι τόσα πράγματα, που δεν είχα ούτε καν σκεφτεί παλιότερα. Με κάνει να ενθουσιάζομαι μόνο και μόνο που θα σηκωθώ το πρωί και θα δω τι θα φέρει η
καινούργια μέρα». Και οι δύο αυτοί άνθρωποι επιβεβαίωναν το αξιοσημείωτο γεγονός ότι η ευτυχία καθορίζεται περισσότερο από την κατάσταση τον πνεύματος μας παρά από εξωτερικά γεγονότα. Η επιτυχία μπορεί να καταλήξει σε μια παροδική αίσθηση ευχαρίστησης ή η τραγωδία απορεί να μας οδηγήσει σε μια περίοδο κατάθλιψης, αλλά αργά ή γρήγορα το συνολικό επίπεδο ευτυχίας μας τείνει να επανέλθει σε μια ορισμένη βασική γραμμή. Οι ψυχολόγοι ονομάζουν αυτή τη διαδικασία προσαρμογή, και μπορούμε να επισημάνουμε πως αυτή η αρχή λειτουργεί στην καθημερινή μας ζωή. Μ ι α αύξηση μισθού, ένα καινούργιο αυτοκίνητο ή η εκτίμηση των συναδέλφων μας μπορεί να ανεβάσει τη διάθεση μας για ένα χρονικό διάστημα, αλλά σύντομα επιστρέφουμε στο συνηθισμένο μας επίπεδο ευτυχίας. Με τον ίδιο τρόπο, μια λογομαχία με ένα φίλο, ένα αυτοκίνητο στο συνεργείο ή ένας ασήμαντος τραυματισμός μπορεί να μας δημιουργήσουν κακή διάθεση, αλλά μέσα σε μερικές μέρες το ηθικό μας επανέρχεται. Αυτή η τάση δεν περιορίζεται στα τετριμμένα καθημερινά γεγονότα, αλλά διατηρείται κάτω και από τις πιο ακραίες συνθήκες θριάμβου ή καταστροφής. Ερευνητές, ρωτώντας τους κερδισμένους του λαχείου της πολιτείας του Ιλινόις και τους Άγγλους νικητές του μπιλιάρδου, για παράδειγμα, βρήκαν πως η αρχική ευεξία τους τελικά ξεθύμανε και οι νικητές γύρισαν στη συνηθισμένη ακτίνα δράσης τους, δηλαδή στην ευτυχία που βίωναν υπό κανονικές συνθήκες. Και άλλες σχετικές μελέτες έχουν δείξει ότι ακόμα και αυτοί που έχουν πληγεί από καταστροφικά γεγονότα όπως είναι ο καρκίνος, η τύφλωση ή η παράλυση, επανέρχονται χαρακτηριστικά, μετά από μια απαραίτητη περίοδο προσαρμογής, στο συνηθισμένο ή περίπου στο συνηθισμένο επίπεδο της ευτυχίας που ζούσαν από μέρα σε μέρα. Εάν λοιπόν έχουμε την τάση να επιστρέφουμε στη χαρακτηριστική μας βασική γραμμή της ευτυχίας, ανεξάρτητα από τις εξωτερικές συνθήκες της ζωής μας, τι προσδιορίζει αυτή τη βασική γραμμή; Και, ακόμα πιο σημαντικό, αυτή η γραμμή μπορεί να τροποποιηθεί και να ανεβεί σε ένα υψηλότερο επίπεδο; Μερικοί ερευνητές έχουν πρόσφατα υποστηρίξει ότι το χαρακτηριστικό επίπεδο ευτυχίας ή ευεξίας ενός ατόμου είναι γενετικά καθορισμένο, τουλάχιστον μέχρι ενός ορισμένου σημείου. Μελέτες όπως αυτή που έδειξε ότι οι μονοζυγωτικοί δίδυμοι (που μοιράζονται το ίδιο γενετικό υλικό) τείνουν να έχουν πολύ όμοια επίπεδα ευεξίας - ανεξάρτητα από το αν είχαν ανατραφεί μαζί ή χωριστά - έχει οδηγήσει αυτούς τους ερευνητές να θεωρούν δεδομένο ένα βιολογικά καθορισμένο πλαίσιο ευτυχίας, που εγκαθίσταται μέσα στον εγκέφαλο κατά τη γέννηση.
Αλλά ακόμα και αν το γενετικό μας υλικό παίζει ρόλο στην ευτυχία - και δεν έχουν ακόμα αποφανθεί για το πόσο μεγάλος είναι αυτός ο ρόλος - υπάρχει μια γενική ομοφωνία ανάμεσα στους ψυχολόγους, ότι οποιοδήποτε κι αν είναι το επίπεδο της ευτυχίας με το οποίο μας έχει προικίσει η φύση, υπάρχουν βήματα που μπορούμε να κάνουμε για να δουλέψουμε με τον "πνευματικό παράγοντα", ενισχύοντας τα συναισθήματα ευτυχίας μας. Αυτό συμβαίνει επειδή η ευτυχία που ζούμε καθημερινά προσδιορίζεται ως επί το πλείστον από τη στάση μας. Στην πραγματικότητα, είτε νιώθουμε ευτυχισμένοι είτε δυστυχισμένοι την οποιαδήποτε στιγμή, αυτό συνήθως έχει ελάχιστη σχέση με τις απόλυτες συνθήκες μας και είναι περισσότερο απόρροια μιας λειτουργίας του πως αντιλαμβανόμαστε την κατάσταση μας, πόσο ικανοποιημένοι είμαστε - σε τελευταία ανάλυση - με αυτά που έχουμε.
https://www.apenantioxthi.com/
