Nautilus?O Ναυτίλος; Υπήρξε και υπάρχει.
Εγώ, μέχρις τώρα, για ένα Ναυτίλο ήξερα. Για το φανταστικό υποβρύχιο με το όνομα “Ναυτίλος” στο βιβλίο του Ιουλίου Βερν “20.000 μέτρα υπό τις θάλασσες”. Νόμιζα ότι ο Ιούλιος Βερν ήταν εκείνος που φαντάστηκε το υποβρύχιο όπως και τ’ όνομά του. Όμως, αυτό δεν είναι αλήθεια, όπως ανακάλυψα. Ο “Ναυτίλος” με τ’ όνομα, είχε προϋπάρξει ως αληθινό υποβρύχιο. Ο Ναυτίλος με τ’ όνομα είχε προϋπάρξει ως οστρακοειδές 530.000.000 χρόνια πριν και υπάρχει ακόμη!. Ο Ιούλιος Βερν ήταν εκείνος που εμπνεύστηκε από το αληθινό υποβρύχιο που είχε ήδη φτειάξει ο Ρόμπερτ Φούλτον και το ονόμασε έτσι προς τιμή του, ο δε Φούλτον είχε ονομάσει το δικό του αληθινό υποβρύχιο Ναυτίλο από το ζωντανό απολίθωμα οστρακοειδές με τ’ όνομα Ναυτίλος, το οποίο όνομα προέρχεται από την ελληνική λέξη “ναυτίλος”, λέξη που μας έρχεται από τα αρχαιοελληνικά χρόνια και που μιλάμε και τώρα! Και.. μετά τον Ιούλιο Βερν, Ναυτίλος με τ’ όνομα υπήρξε και το πρώτο πυρηνικό υποβρύχιο στον κόσμο, που πήρε τ’ όνομά του από την ελληνική λέξη ναύτης, από το μαλάκιο και από το φανταστικό υποβρύχιο του Ιουλίου Βερν. Για φαντασθείτε! Η Ιστορία κάνει κύκλους…
Μπορεί να τα ξέρετε αυτά πολλοί από σας που διαβάζετε τούτες τις γραμμές κι άλλοι τόσοι, όμως, όχι. Για ακούστε τις ιστορίες του Ναυτίλου με τ’ όνομα, εσείς οι δεύτεροι, όπως τις έμαθα κι εγώ ως τα τώρα, αναφέροντας εδώ στοιχεία τους, μόνο. Κι ας ξεκινήσω από την αρχική και σημαντική, την ιστορία του Ναυτίλου που συνεισέφερε στην ύπαρξη και εξέλιξη του κόσμου μας :
Ο Ναυτίλος ως το οστρακόδερμα ασπόνδυλο κεφαλόποδο των θαλασσών
Στο τέλος της έκρηξης Cambrian ( της Καμβριανής περιόδου διάρκειας από 570.000.000 έως 510.000.000 χρόνια), τότε που μόλις είχε ξεκινήσει να σχηματίζεται η ζωή στις θάλασσες, δηλαδή στα 500.000.000 χρόνια περίπου πριν, στην λεγόμενη παλαιοζωϊκή εποχή και μάλιστα, στην Ορδοβίκια περίοδό της (Ordovician period )που διάρκεσε 45.000.000 χρόνια, τότε που δεν είχε ακόμη εποικηθεί η ξηρά ούτε από φυτά ούτε κι από ζώα, τότε που τα πρώτα αρχέγονα ψάρια δεν είχαν κολυμπήσει ακόμη στους ωκεανούς, τότε ήταν που εμφανίστηκαν σε θάλασσες με τροπικό περιβάλλον, τα πρώτα κεφαλόποδα (cephalopods) και από αυτά, τα οστρακόδερμα ναυτιλοειδή ( Nautiloidea). Δείτε το απολίθωμα ενός ναυτιλοειδούς (σε ολόκληρο και σε μισό (διατομή):
Από τα είδη των κεφαλόποδων, μόνον τα ναυτιλοειδή που ήταν τα μόνα με εξωτερικό περίβλημα, είναι και τα μόνα που επιζούν ως σήμερα.
Ο Ναυτίλος ανήκει στα cephalopods (κεφαλόποδα) και είναι ως κλώνος με τους ναυτιλοειδείς προγόνους του που έζησαν σε εκείνη την Ορδοβίκια περίοδο. Έχει λεπτό αλλά πολύ σκληρό κέλυφος που το περιβάλλει με τέτοιο τρόπο που το ζώο μπορεί να αποσυρθεί πλήρως στο κέλυφος του και να κλείσει το άνοιγμα με μια δερμάτινη κουκούλα που αποτελείται από δύο ειδικά διπλωμένα πλοκάμια από τα συνολικά ενενήντα πλοκάμια που διαθέτει. Ζει ως ομάδα μόνον ανά είδος, από τα έξι είδη του που έχουν βρεθεί ως σήμερα, στους Ωκεανούς προς τα πιο ζεστά νερά και φθάνει ως οκτακόσια μέτρα βάθος, κινείται με αεριώθηση μέσω του νερού που συγκρατεί στους θαλάμους του κελύφους του για να τους εξαπολύσει στην συνέχεια κατά πως θέλει να κινηθεί, είναι σεξουαλικά διμορφικός και το θηλυκό γεννάει αυγά. Θεωρείται ένας από τις πιο ευφυείς και επιτυχημένες ομάδες ασπόνδυλων στους ωκεανούς και μάλιστα ότι είναι το ζώο που μπορεί να αλλάξει εμφάνιση γρηγορότερα και από τον χαμελαίοντα.
Ο Ναυτίλος ανακαλύφθηκε ζωντανός μόλις το 1984. Μέχρι τότε το ξέραμε ως απολίθωμα. Το 1997 ανακαλύφθηκε και ένα άλλο είδος ναυτίλου, που όμως είναι τόσο διαφορετικό από τον άλλο ναυτίλο, που του δώσανε το όνομα Allonautilus (άλλος ναυτίλος) Είδατε τα ελληνικά, έστω και με λατινική κατάληξη;;
Ο Ναυτίλος είναι ένας από τους μακροβιότερους επιζήσαντες οργανισμούς ως σήμερα!
Ο Oliver Wendell Holmes το έτος 1858, έφτειαξε το ποίημα “The Chambered Nautilus” που έχει γίνει και τραγούδι στις μέρες μας.
Τώρα, δείτε τα δυο είδη ναυτίλου που προανέφερα,στον μόνο τόπο στον κόσμο που μπορεί να’ ναι μαζί δυο διαφορετικά είδη: Στο νησί Παπούα της Νέα Γουϊνέας (New Guinea) κατά μήκος της ακτής του νησιού Manus( οι φωτο από τον Peter Ward, Nationalgeographic):
Ο ναυτίλος, ως το υποβρύχιο που φτειάχτηκε από τον Robert Fulton
Ένα αντίγραφο του υποβρυχίου Nautilus του Ρόμπερτ Fulton που βρίσκεται στην πόλη Cite de la Mer της Γαλλίας.
Ο Nautilus του Fulton, ήταν το πρώτο πρακτικό υποβρύχιο στον κόσμο και σχεδιάστηκε για τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη το 1800.
O Ρόμπερτ Fulton γεννήθηκε στις 14/11/1765 στην Μικρή Βρεττανία της Πενσυλβάνια των ΗΠΑ και αρχικά ήθελε να γίνει ζωγράφος. Και, πράγματι, υπήρξε ζωγράφος πορτραίτων που παρουσίασε έργα του και στην Βασιλική Πινακοθήκη το 1791. Ήδη, όμως, από το 1794 είχε στρέψει το ενδιαφέρον του στην κατασκευή μηχανικών καναλιών για την ναυσιπλοΐα στις πόλεις. Ενώ ήταν στο Λονδίνο και ζωγράφιζε το πορτραίτο του Βενιαμίν Φραγκλίνου (Benjamin Franklin), και από τις μεταξύ τους συνομιλίες, προέκυψε το ενδιαφέρον του Φούλτον να στραφεί προς τα ατμόπλοια, όπως και έγινε. Ο Fulton ήταν Κουακέρος, είχε σπουδάσει γαλλικά και γερμανικά, μαζί με τα μαθηματικά και τη χημεία. Έμεινε στην Ιστορία, ως μηχανικός και μεγάλος εφευρέτης που κατασκεύασε το πρώτο πρακτικό**υποβρύχιο στον κόσμο για τον Ναπολέοντα το 1800, το πρώτο εμπορικά αξιοποιήσιμο ατμόπλοιο για τις Η.Π.Α, το “The North River Steamboat of Claremont” γνωστό ως Claremont , που πρωτοταξίδεψε στις 18/8/1807 και την πρώτη τορπίλλη (torpedo) για την Μ. Βρεττανία! Ο άνθρωπος αυτός έγινε ένας ζωντανός μύθος, το πρόσωπό του αποτυπώθηκε σε νόμισμα στις Η.Π.Α., αγάλματα και προτομές του στήθηκαν σε Η.Π.Α, Γαλλία και Μ. Βρεττανία.
Μόλις στη Γαλλία, και μεταξύ των ετών 1793 και 1797 ο Fulton άρχισε να σχεδιάζει υποβρύχιο και τορπίλλες για το γαλλικό Ναυτικό του Βοναπάρτη (Πρώτη Γαλλική Δημοκρατία) με σκοπό να το χρησιμοποιήσουν στον πόλεμο εναντίον των Βρεττανών. Ενώ, όμως, οι Γάλλοι στρατιωτικοί αξιωματούχοι εξέφρασαν αρχικό ενδιαφέρον, τελικά άλλαξαν γνώμη, παρά το γεγονός ότι κατά την δοκιμή του υποβρυχίου του Φούλτον στις 29/7/1800, που ο ίδιος είχε ονομάσει Ναυτίλο και είχε κατασκευάσει στην πόλη Rouen, το σκάφος παρέμεινε βυθισμένο και λειτουργικό σε είκοσι πέντε πόδια θαλάσσιου βάθους για δεκαεπτά λεπτά. Το 1801 με αναθεωρημένο το υποβρύχιο (για τριμελές πλήρωμα και διάρκεια υποβρύχιας παραμονής περί τις 4,30’ ώρες) με επανειλημμένες και πετυχημένες δοκιμές, όπως και παρά το επανασχεδιασμό του υποβρυχίου με διάρκεια οκτάωρης υποβρύχιας παραμονής, ο Ναπολέοντας δεν ενέκρινε την κατασκευή του. Τότε, απογοητευμένος ο Fulton επέστρεψε στην Μεγάλη Βρετανία, όπου σχεδίασε
υποβρύχια για το Βρετανικό ναυτικό. Είχε πολύ μεγαλύτερη επιτυχία με τη Βρετανούς αξιωματούχους. Χρησιμοποιώντας τορπίλες που ο ίδιος εφηύρε, ο Fulton πέτυχε να καταστρέψει ένα πλοίο τριακοσίων τόνων αλλά μετά την νίκη στην ναυμαχία του Τράφαλγκαρ, ο Φούλτον και το υποβρύχιό του αγνοήθηκε, οπότε αυτός έφυγε για τις Η.Π.Α τον Οκτώβριο του 1806, 
αφήνοντας πίσω τα σχέδιά του. Δείτε, δεξιά, ένα από τα σχέδια του αναθεωρημένου υποβρυχίου του Φούλτον το 1806, τα οποία και παρέμειναν αδημοσίευτα μέχρι το 1920, δηλαδή μετά τον θάνατο του Φούλτον που συνέβη στην Νέα Υόρκη στις 24/2/ 1815. Και, στα αριστερά, δείτε το χαρτονόμισμα των Η.Π.Α με την εικόνα του Φούλτον.
Μόλις στη Γαλλία, και μεταξύ των ετών 1793 και 1797 ο Fulton άρχισε να σχεδιάζει υποβρύχιο και τορπίλλες για το γαλλικό Ναυτικό του Βοναπάρτη (Πρώτη Γαλλική Δημοκρατία) με σκοπό να το χρησιμοποιήσουν στον πόλεμο εναντίον των Βρεττανών. Ενώ, όμως, οι Γάλλοι στρατιωτικοί αξιωματούχοι εξέφρασαν αρχικό ενδιαφέρον, τελικά άλλαξαν γνώμη, παρά το γεγονός ότι κατά την δοκιμή του υποβρυχίου του Φούλτον στις 29/7/1800, που ο ίδιος είχε ονομάσει Ναυτίλο και είχε κατασκευάσει στην πόλη Rouen, το σκάφος παρέμεινε βυθισμένο και λειτουργικό σε είκοσι πέντε πόδια θαλάσσιου βάθους για δεκαεπτά λεπτά. Το 1801 με αναθεωρημένο το υποβρύχιο (για τριμελές πλήρωμα και διάρκεια υποβρύχιας παραμονής περί τις 4,30’ ώρες) με επανειλημμένες και πετυχημένες δοκιμές, όπως και παρά το επανασχεδιασμό του υποβρυχίου με διάρκεια οκτάωρης υποβρύχιας παραμονής, ο Ναπολέοντας δεν ενέκρινε την κατασκευή του. Τότε, απογοητευμένος ο Fulton επέστρεψε στην Μεγάλη Βρετανία, όπου σχεδίασε
υποβρύχια για το Βρετανικό ναυτικό. Είχε πολύ μεγαλύτερη επιτυχία με τη Βρετανούς αξιωματούχους. Χρησιμοποιώντας τορπίλες που ο ίδιος εφηύρε, ο Fulton πέτυχε να καταστρέψει ένα πλοίο τριακοσίων τόνων αλλά μετά την νίκη στην ναυμαχία του Τράφαλγκαρ, ο Φούλτον και το υποβρύχιό του αγνοήθηκε, οπότε αυτός έφυγε για τις Η.Π.Α τον Οκτώβριο του 1806, 
αφήνοντας πίσω τα σχέδιά του. Δείτε, δεξιά, ένα από τα σχέδια του αναθεωρημένου υποβρυχίου του Φούλτον το 1806, τα οποία και παρέμειναν αδημοσίευτα μέχρι το 1920, δηλαδή μετά τον θάνατο του Φούλτον που συνέβη στην Νέα Υόρκη στις 24/2/ 1815. Και, στα αριστερά, δείτε το χαρτονόμισμα των Η.Π.Α με την εικόνα του Φούλτον.
Ο Ναυτίλος, ως το υποβρύχιο στο βιβλίο του Ιουλίου Βερν
Ο Ιούλιος Βερν (Jules Verne) υπήρξε ο πασίγνωστος Γάλλος συγγραφέας μυθιστορημάτων επιστημονικής φαντασίας, τα οποία αποδείχτηκαν και προφητικά. Υπήρξε επίσης και ποιητής και θεατρικός συγγραφέας. Γεννήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 1828 στην Ναντ της Γαλλίας και πέθανε στην πόλη της Αμιένη στις 24/3/1905.Το 1870, του δόθηκε ο τίτλος του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής και για την Γαλλία ειδικά έγινε ένα από τα μεγάλα σύμβολά της. Μεταξύ των μυθιστορημάτων που συνέγραψε ήταν και το περίφημο “ 20.000 λεύγες υπό τις θάλασσες”(Vingt Mille Lieues sous les mers) που εκδόθηκε το 1869. Στο βιβλίο αυτό περιγράφει ένα φανταστικό
υποβρύχιο να κινείται με ηλεκτρισμό (ηλεκτρικές μπαταρίες), πράγμα που ήταν ανήκουστο τότε αλλά που μετά υπήρξε ως γεγονός όταν στις 8/9/1888 ο Ισπανός Isaac Peral καθέλκυσε για την πρώτη του δοκιμή το πρώτο στον κόσμο ηλεκτροκίνητο με μπαταρίες υποβρύχιο που είχε εφεύρει, το Peral, το οποίο όμως, αν και πετυχημένο, δεν έγινε τελικά δεκτό από τις Ναυτικές Ισπανικές Αρχές .
Μνεία του “Ναυτίλου” του, ο Ιούλιος Βερν έκανε και στο μεταγενέστερα χρονικά βιβλίο του “Η μυστηριώδης νήσος”
Ο Ιούλιος Βερν ονόμασε το υποβρύχιο του βιβλίου του Ναυτίλο προς τιμήν του Nautilus, που αναπτύχθηκε το 1797 από τον Robert Fulton από το υποβρύχιο του οποίου είχε εμπνευσθεί.
Είναι επίσης γεγονός όμως, ότι τρία χρόνια πριν από τη σύνταξη του μυθιστόρηματός του “20.000 λεύγες υπό την θάλασσα”, στα 1867, ο Jules Verne είχε μελετήσει επίσης, ένα μοντέλο του νεοαποκτηθέντος από το Γαλλικό Ναυτικό υποβρυχίου Plongeur(ελλ. Δύτης) (Exposition Universelle), που η κατασκευή του είχε εμπνευστεί επίσης από τον Ναυτίλο του Φούλτον και που καθελκύστηκε.στις 16/4/1863.Το υποβρύχιο Plongeur υπήρξε το πρώτο στον Κόσμο υποβρύχιο με μηχανική προπέλλα και όχι με ανθρώπινη ενέργεια.
Ο ίδιος ο Ιούλιος Βερν είπε για τον Ναυτίλο του ότι είναι ένα αριστούργημα που περιέχει αριστουργήματα.Κι εδώ, ο Ναυτίλος του Βερν:”..” TI’s words, the kit is: «…based on the Harper Goff visualization built by Tom Scherman Hollywood set designer and Lee Seiler hydrodynamic model ship builder at the Department of Naval Architecture University of California Berkeley model ship towing tank». 
Ο Ναυτίλος, ως το πρώτο πυρηνικό υποβρύχιο στον κόσμο (nuclear powered submarine)
Στις φωτογραφίες: Στην πρώτη, όταν στις 21/1/1955 στο Groton του Κονέκτικατ (Connecticut) των Η.Π.Α καθελκύεται το πρώτο πυρηνικό υποβρύχιο στον κόσμο και στην δεύτερη, όταν στις 9/4/1978 ξεκίνησε από πάλι από το Groton για το τελευταίο του ταξίδι όπου και κατέληξε να αδρανοποιηθεί στο νησί Mare στις 3/3/1980.
To USS Nautilus (SSN-571) (1954-1980) ήταν το πρώτο στον κόσμο επιχειρησιακό πυρηνοκίνητο υποβρύχιο. Πήρε το όνομα Ναυτίλος, σύμφωνα με τον επίσημο κατάλογο των πολεμικών πλοίων του Αμερικανικού Ναυτικού “The Dictionary of American Naval Fighting Ships (DANFS for short)” για τα βασικά στοιχεία των πλοίων που έχουν χρησιμοποιηθεί από το Ναυτικό των Η.Π.Α , από τρεις πηγές: Από :“A Greek derivative meaning sailor or ship; a tropical mollusk having a many chambered, spiral shell with a pearly interior; and the namesake of Jules Verne’s submersible in his novel 20,000 Leagues Under the Sea” “ Ένα ελληνικό παράγωγο της ελληνικής λέξης ναύτης ή πλοίο, ένα τροπικό μαλάκιο που έχει πολλούς θαλάμους, εξωτερικό κέλυφος σε μορφή σπειρών, με μαργαριτώδη εσωτερικό και το όνομα του υποβρυχίου του Ιουλίου Βερν από την νουβέλα του 20.000 λεύγες κάτω από την θάλασσα”
Το USS Nautilus (SSN-571) ήταν το τέταρτο πλοίο με το όνομα “Ναυτίλος” για τις ΗΠΑ αλλά το πρώτο πυρηνικό υποβρύχιο στον κόσμο. Στις 14/6/1952 ορίστηκε να κατασκευασθεί επί προεδρίας του Harry S. Truman και στην συνέχεια όταν κατασκευάστηκε και καθελκύστηκε στις 21/1/1955 ήταν επί Προεδρίας του Αιζναχάουερ (Eisenhower).
Ο Ναυτίλος, ως ελληνική λέξη και η σημασία της
Ναυτίλος είναι ο ναύτης, ο ναυτικός. Ταυτόχρονα και ο αξιωματικός του ναυτικού, ο υπεύθυνος για την ναυσιπλοΐα του πλοίου καλείται ναυτίλος. Ο καθηγητής στις ναυτικές σχολές είναι επίσης ναυτίλος. Ο λεκτικός τύπος είναι μια ποιητική απόδοση του ναύτης, που με την σειρά του προέρχεται από το ναῦς, με γενική νεώς ή νηός που είναι το πλοίο. Στην ίδια οικογένεια ανήκουν και ο ναύλος ή το ναύλο, η ναυτιλία, ο ναυτιλιακός, ο ναυαγός, ο ναύαρχος, η ναυαρχίδα, το ναυπηγείο, η ναυτοσύνη, το ναυλοχώ, η ναυμαχία και τόσα άλλα ναυτικά. Στην αρχαιότητα δήλωνε τον ασχολούμενο με τα ναυτικά. Παράλληλα, ως επίθετο, προσδιόριζε το πλοίο. Ναυτίλον σέλμα ήταν το κατάστρωμα του πλοίου. Και στα αρχαία κείμενα συναντάμε την λέξη με την σημασία του περίφημου οστρακόδερμου. Το ονόμαζαν και ποντίλο, από την λέξη πόντος, που είναι η θάλασσα.
Μερικές από τις πηγές μου:
1.Για τον ναυτίλο, το οστρακοειδές:https://www.wikiwand.com/en/Nautilus, http://www.ussnautilus.org/nautilus/index.shtml?museumNautilus, https://www.wikiwand.com/en/Evolution_of_fish, http://www.thecephalopodpage.org/
http://www.waterencyclopedia.com/Ce-Cr/Cephalopods.html, https://www.poetryfoundation.org/poems-and-poets/poems/detail/44379
2. Για τον ναυτίλο, το υποβρύχιο του Φούλτον :http://www.encyclopedia.com/people/science-and-technology/technology-biographies/robert-fulton, http://www.ohiohistorycentral.org/w/Robert_Fulton
3. Για τον ναυτίλο ως το φανταστικό υποβρύχιο του Ιουλίου Βερν: στην Βικιπαίδεια
4. Για τον ναυτίλο ως πυρηνικό υποβρύχιο των Η.Π.Α: https://www.history.navy.mil/research/histories/ship-histories/danfs/n/nautilus-ssn-571-iv.html
Σημείωση διευκρινιστική:
** Το υποβρύχιο του Φούλτον όπως και τα επόμενα δεν ήταν το πρώτο στον Κόσμο. Γιαυτό και λέγεται το πρώτο του Φούλτον “πρακτικό (practical)” υποβρύχιο.. Από την αρχαιότητα υπάρχουν πολλές αναφορές για υποβρύχιες συσκευές. Επί παραδείγματι, μια χαρακτηριστική χρήση υποβρύχιας συσκευής για πολεμικούς σκοπούς γινόταν και από τον Μεγάλο Αλέξανδρο, όπου έβαζε τα πληρώματα σε συσκευές πχ για να μετρούν τον πυθμένα της θάλασσας ή και να επισκευάζουν τα πλοία. Δείτε ένα χαρακτηριστικό ινδικό πίνακα του 16ου αιώνα, όπου αποτυπώνεται ο Μέγας Αλέξανδρος να καταδύεται μέσα στο υποτυπώδες υποβρύχιο της εποχής.
https://beatrikn.wordpress.com/
