Το Ρώσικο σπίτι του Kirillov και τα ξυλοπάπουτσα της κ. Λύδιας

Posted on 14/09/2017 by Βεατρίκη Α

Ετερόκλητα τα υλικά: Ένα σπίτι στην Ρωσία, και τα ξυλοπάπουτσα.. Τι σχέση μπορεί να έχουν; Ελάτε που, για μένα, συνδέθηκαν μεταξύ τους με αφορμή ένα εκπληκτικό λαϊκό σπίτι που πρωτοείδα στα Ουράλια Όρη της Ρωσίας! Για δείτε το πως:

Στην αρχή είδα αυτό το σπίτι. Είναι το γνωστό- σε άλλους-όχι σε μένα έως τώρα- σπίτι του Kirillov (Дом кузнеца Кириллова) και βρίσκεται στην Ρωσία, στο χωριό Kunara   στην περιοχή Sverdlovsk Oblast* της ανατολικής πλευράς των Ουραλίων που είναι ομοσπονδιακή περιφέρεια της Ρωσίας με πρωτεύουσα πόλη την Yekaterinburg**,(Εκατερίνιμπουργκ) γνωστή σήμερα ως Sverdlovsk.

Το σπίτι στο μικρό το καλοκαίρι και κάτω το ίδιο σπίτι στην βαρυχειμωνιά που βασιλεύει στον τόπο. Δεν είναι ένα σπίτι ιδιαίτερα όμορφο και προπάντων γραφικό;; Μια μοναδικά ξεχωριστή ζωγραφιά πλουμιστή, γιομάτη χρώματα, με πολλά πολλά λουλούδια, ξωτικά, σήματα, σύμβολα της Σοβιετικής Ένωσης, αγάλματα παιδιών, περιστέρια, φράσεις, ρουκέτες και τόσα άλλα;

Το σπίτι διακοσμήθηκε έτσι από τον Sergeya Kirillova, τον κάποτε ιδιοκτήτη του, τον και σιδερά του χωριού, χειροποίητα στο όλο του, με υλικά το ξύλο κυρίως και το μέταλλο. Ο  Sergeya Kirillov, που πέθανε το 2001, το είχε κληρονομήσει ως  ένα παλιό χωριάτικο σπίτι από τον παππού του. Μετά τον γάμο του με την  Lydia Haritonovna  το 1951, το ζευγάρι πήγε και έμεινε στο σπίτι αυτό,  οπότε και ο Sergeya ξεκίνησε να το επισκευάζει ενώ από το 1954 ξεκίνησε να το φτειάχνει όπως το είχε ονειρευτεί και κατέληξε να το τελειώσει δέκα χρόνια αργότερα, το βράδυ της παραμονής της επετείου της Οκτωβριανής Επανάστασης το έτος 1964, όπως γράφει πάνω σε σχετική επιγραφή του σπιτιού..

Ο Sergey Kirillov δούλευε ως σιδεράς στο χωριό την ημέρα και τα βράδυα μετά την δουλειά του, εργαζόταν ακατάπαυστα στα της διακόσμησης του σπιτιού του. Λένε, ακόμη και τα μεσάνυχτα εργαζόταν ή πως σηκωνόταν από τις 4 τα ξημερώματα για να συνεχίσει τις εργασίες του,  της διακόσμησής του εσωτερικά και εξωτερικά του σπιτιού. Σχεδίαζε, ζωγράφιζε, δούλευε με τα χέρια του τα ξύλα και τα μέταλλα, τοποθετούσε.. Ο άνθρωπος, ο καλλιτέχνης αυτός δημιουργούσε.. Ήταν το έργο αυτό, το πάθος της ζωής του! Και ο Sergey Kirillov, ο  λαικός αυτοδίδακτος καλλιτέχνης,  έφτειαξε μια μοναδική ζωντανή ζωγραφιά!.

Το έτος 1999, για την δημιουργία του στο σπίτι του αυτό, ο Sergey Kirillov κέρδισε στον διαγωνισμό ερασιτεχνική αρχιτεκτονική με ξύλο για όλους τους Ρώσους. Ένα σπουδαίο βραβείο στην Ρωσία. Και, βέβαια, μια μεγάλη τιμή γι’ αυτή την αυθεντική  Ρώσικη δημιουργική ψυχή.

Δείτε λεπτομέρειες της διακόσμησης του Sergeya στο σπίτι:

Μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση το έργο του αυτό σαν το είδα! Και, τόσο ευχάριστη! Μου ‘φερε στον νου την παιδική αφέλεια, τις παιδικές τις ζωγραφιές με τα έντονα τα χρώματα ζωής. Κήπος, σκέφθηκα, θα ήταν η ψυχή του  Sergey Kirillov, γιομάτη γενναιοδωρία και η καρδιά του με αγάπη πολλή για τον τόπο του, την Ρωσία και για τους συνανθρώπους του. Θάταν άνθρωπος ήρεμος με μεγάλη υπομονή και επιμονή, με όραμα και με πίστη και, βέβαια με πολύ μεράκι..Έτσι τον είδα τον  Sergey Kirillova μες από το έργο του, το σπίτι του.

Και να πω και τούτο: Πως το έργο του Ρώσου, το τόσο ιδιαίτερο, με τα πλουμιστά του έντονα χρώματα και τα όλα του, μου ‘φερε, επίσης, στον νου τις ζωγραφιές του δικού μας, του Θεόφιλου, για τις οποίες και τον ίδιον- το πρέπον είναι- να κάνω ειδικό αφιέρωμα.

Δεν ξέρω να πω μοναχά, αν τον Sergeya Kirillova τον λοιδορούσαν οι γύρω του σαν το ‘φτειαχνε το έργο του, σαν πως καναν’ εδώ οι δικοί μας οι τότε στον Θεόφιλο..Πάντως οι Ρώσοι τον τίμησαν όσο ζούσε και το σπίτι του είναι , λένε, το μοναδικό τέτοιου είδους έργο Ρωσικής λαϊκής τέχνης και τεχνοτροπίας σ΄ όλη την χώρα και αποτελεί από χρόνια αξιοθέατο όχι μόνο για το χωριό αλλά και για όλα τα Ουράλια όρη, πόλος έλξεως για τους τουρίστες. Μέχρι και τον τάφο του που τον έφτειαξε κατά πως ήθελε ενόσω ζούσε, μνημείο τέχνης, σα το σπίτι του, τον θεωρούν και σαν τέτοιο τον επισκέπτονται.Δείτε τον δίπλα

Ας σημειώσω εδώ, ότι στις ταμπέλες που κρατούν τα παιδιά στην στέγη του σπιτιού γράφονται μηνύματα, όπως « Πετάξτε  περιστέρια, πετάξτε. Για σας, δεν υπάρχει κανένα εμπόδιο πουθενά”,

«Ας μην υπάρχει η μητέρα, ας υπάρχει πάντα ειρήνη.»,

“Μπορεί να υπάρχει πάντα λιακάδα, μπορεί πάντα να υπάρχει ο ουρανός”

Σήμερα, στο σπίτι εξακολουθούν να ζούνε η ογδοντάχρονη σήμερα, χήρα του Sergeya,  η  Lydia Haritonovna με την κόρη τους Λουντμίλα.                                                                   Δείτε την κυρία  Lydia με τις ντάλιες της και φόντο το σπίτι  και στην διπλανή φωτογραφία να στέκεται στην εξώπορτα του σπιτιού, φορώντας τα ξυλοπάπουτσά της

Μόλις, το λοιπόν, είδα την δεύτερη εικόνα, η ματιά μου στάθηκε και στα ξυλοπάπουτσα της κυρίας Λύδιας.. Ξυλοπάπουτσα;;

Να φορούσε και ο άντρας της τέτοια..Ναι, είναι βέβαιο. Κι αυτός όπως και όλοι σ’ εκείνο το βαρυχιονισμένο χωριό..

Μόνο που ο Sergeya Kirillov, αν και φορούσε ξυλοπάπουτσα, αν και ήταν χωρικός, αυτός οραματίστηκε, ζωγράφισε, δημιούργησε και δεν περιορίστηκε σε εκείνα που ‘γραφε ο Ολλανδός ζωγράφος Βίνσεντ Βαν Γκογκ (Vincent Willem van Gogh) ερμηνεύοντας το ρητό του τόπου του: “..«Ελπίζω να ‘χω πάντα στο νου μου , αυτό το «το ζήτημα είναι να μπορεί να βαδίζει κανείς με ξυλοπάπουτσα»· θέλω να πω με αυτό πως πρέπει κανείς να είναι ευχαριστημένος όταν έχει να πιει, να φάει και να κοιμηθεί και να ντυθεί, να ‘ναι με δύο λόγια ευχαριστημένος με ό,τι έχουν οι χωρικοί»

Ξυλοπάπουτσα***!! Δεν μπορώ να θυμηθώ πόσα χρόνια πίσω είχα να δω- και σε εικόνες μόνο- τέτοιου είδους παπούτσια. Δεν ήξερα πως τα φοράν’ ακόμη και μάλιστα στην περιοχή εκείνη της Ρωσίας. Κι είπα να μάθω κατι τις γιαυτά με αφορμή την εικόνα των ξυλοπάπουτσων της κ. Λυδίας.  Και έμαθα..

Αν και σεις το θέλετε, δείτε στις σημειώσεις μου πιο κάτω μερικά και τινα για τα ξύλινα παπούτσια και μην ξαφνιαστείτε- εμείς, οι Έλληνες, μάλλον, τα εφηύραμε τα ξυλοπάπουτσα ! Και μετά από μας, διαδόθηκαν και στον κόσμο, μάλλον!!)

Σημειώσεις ενημερωτικές:

α) Sverdlovsk Oblast: Η περιοχή Sverdlovsk, όπου το χωριό Kunara, είναι τμήμα της Διοικητικής Ομοσπονδιακής Περιφέρειας των Ουραλίων Ορέων της Ρωσίας. Η περιοχή είναι πλούσια σε μεταλλεύματα σιδήρου, χαλκού, χρυσού και πλατίνας. Πριν φτάσουν σ’ αυτήν οι πρώτοι Ρώσοι έποικοι, ό πληθυσμός της περιοχής αποτελείτο από Τουρικές και Ουγγρικές φυλές.Μέχρι τα μέσα του 16ου αιώνα τα μέσα Ουράλια ήταν υπό την κυριαρχία των Ταταρικών χανάτων. Η Κατάκτηση αοπό του Ρώσους το 1550 του χανάτου του Kazan άνοιξε τον δρόμο και για την κατάκτηση των άλλων περιοχών.

β)Yekaterinburg,(Εκατερίνιμπουργκ, Αικατερινούπολη) ή Sverdlov: Στην πόλη αυτή, την τέταρτη σήμερα σε πληθυσμό πόλη της Ρωσίας, η οποία απέχει 80 χιλιόμετρα από το χωριό Kunara και είναι η έδρα της περιοχής Sverdlovsk, μετά την Οκτωβριανή επανάσταση του 1917, οι μπολσεβίκικες δυνάμεις εκτέλεσαν  στις 17/7/1918 τον τελευταίο Τσάρο της Ρωσίας Νικόλαο ΙΙ με όλη την οικογένειά του (δηλαδή την γυναίκα του Αλεξάνδρα, τις τέσσερις κόρες τους, την Όλγα (γεν.το 1895, την Τατιάνα (γεν. το 1897, τη Μαρία (γεν το 1899) και την Αναστασία (γεν.το 1901) και τον γιό τους Αλεξέϊ (γεν.1904) { σημ.:Μέχρι σήμερα, παρά τις έρευνες, αγνοούνται ακόμη δυο σκελετοί από την οικογένεια, μιας κόρης (της Αναστασίας ή της Μαρίας) και του γιού- λέγεται όμως πως τα σώματα αυτά των παιδιών τα είχαν λιανίσει πριν κάψουν τα υπολείμματά τους με οξύ- όπως και των λοιπών μελών- οι Μπολσεβίκοι} Η πόλη αυτή ήταν από τις πρώτες πόλεις στις οποίες οι Μπολσεβίκοι εδραίωσαν την εξουσία τους μετά τα Οκτωβριανά και σε αυτήν είχαν μεταφέρει υπό κράτηση στις αρχές του 1918 τον Τσάρο της Ρωσίας με την οικογένειά του

γ) Ο Θεόφιλος, όπως έγινε γνωστός ο  Θεόφιλος Χατζημιχαήλ ή Θεόφιλος Κεφαλάς ή Κεφάλας, ήταν Έλληνας λαϊκός ζωγράφος και όλο του το έργο έχει χαρακτηρισθεί ως ελληνική πολιτιστική κληρονομιά.

Και τώρα, για τα Ξυλοπάπουτσα, ο λόγος!

δ) Τα ξυλοπάπουτσα είναι γνωστά από τους αρχαίους χρόνους. Φτιάχνονται συνήθως από ξύλο ιτιάς ή λεύκας, σημύδας ή και οξιάς και προστατεύουν τα πόδια από την υγρασία, το κρύο και τα χτυπήματα. Φοριούνταν συνήθως από τις χαμηλότερες κοινωνικές τάξεις, τους αγρότες, τους χωρικούς, τους εργαζόμενους στα ορυχεία και τους πτωχούς.

      Στην Ελλάδα στα χρόνια της μεγάλης φτώχειας και λιμού στις αρχές του β’ παγκοσμίου πολέμου τα ξυλοπάπουτσα ήταν τα μοναδικά παπούτσια ειδικά για τους άπορους νησιώτες μας  : Από το βιβλίο του Ικαριώτη Στέφανου Καρίμαλη, «Η Νικαριά στην Αντίσταση»: ”..Εδώ στο νησί μας, όπως μας βρήκε η συμφορά απροετοίμαστους κα όπως η ντόπια παραγωγή ήταν πάντα φτωχή, (τα περισσότερα εφόδια έρχονταν απ΄ έξω) ήταν φυσικό να νοιώσουμε την πείνα από τα πρώτες μέρες της υποδούλωσης. Ο καθένας προσπαθούσε να κρύβει όπως μπορούσε εκείνο που είχε, για να μην το αρπάξει ο επιδρομέας.Πολλοί έχωναν πιθάρια μέσα στη γη σε μέρη απίθανα για να τα ασφαλίσουν. Άλλοι τα έχωναν κατευθείαν στο χώμα, που πολλές φορές καταστρεφόταν. Αλλά τι να φυλάξει κανείς που εκείνο που κρύβαμε δεν έφτανε ούτε για ένα μήνα.

Έπειτα είχε χωριά, όπως η περιφέρεια Αγίου Κηρύκου, το Καραβόσταμο, κ.α. που δεν είχαν καθόλου ντόπια παραγωγή και για να μην πεθάνουν από την πείνα, ζητούσαν βοήθεια από άλλα χωριά (Ράχες, Προεσπέρα) . Από ανθρωπισμό όποια πόρτα χτυπούσαν, κάτι τους έδιναν από το υστέρημά τους και αυτό φυσικά σε βάρος εκείνων που έδιναν, γιατί δεν υπήρχε ελπίδα αντικατάστασης.…

Όσο για ρουχισμό, δεν γίνεται λόγος. Οι άνθρωποι μπάλωναν και ξαναμπάλωναν κείνα που είχαν. Για παπούτσια (μόνο για το χειμώνα φυσικά, το καλοκαίρι δε χρειάζονταν), οι περισσότεροι έφτιαχναν ξυλοπάπουτσα (τσόκαρα) που για να λυγάνε στο βάδισμα, βάζανε μεντεσέδες στη μέση. Προνομιούχοι ήταν εκείνοι που οικονομούσαν κανένα κομμάτι λάστιχο αυτοκινήτου, για να σολιάσουν ένα παλιό παπούτσι, ή να φτιάξουν τσαρούχια ιδιόρρυθμα, το πιο εύκολο…”

      Σήμερα δεν συναντάμε  τα ξυλοπάπουτσα με την αρχική τους κατασκευή και χρήση συχνά, ούτε σημαίνουν φτώχεια. Στις μέρες μας -τα παπούτσια τα ξύλινα ή με βάση από ξύλο έχουν αποτελέσει αντικείμενο μόδας, λέγονται και σαμπώ και τσόκαρα και clogs,  πολλές φορές είναι πανάκριβα ως είδος υπόδησης πολυτελείας!!.

Στην Ισπανία λένε τα ξυλοπάπουτσα albarcas και φοριούνται συνήθως από τους αγρότες της Κανταβρίας (Cantabria), στη βόρεια Ισπανία. Στην Ιαπωνία τα λένε Geta, ένα μείγμα ξυλοπάπουτσου με σαγιονάρα, και είναι χαρακτηριστικό πατούμενο για τις γκέισες. Στην Ινδία έχουν ως ξυλοπάπουτσο από αρχαιοτάτων χρόνων το είδος paduka ενώ στην Γαλλική Βρεττάνη τα  ξυλοπάπουτσα τα λένε Sabots (σαμπώ)

Όταν οι Ρωμαίοι πήγαν να κατακτήσουν την Γαλατία και είδαν τα ξυλοπάπουτσα των Γαλατών, μη ξέροντας πως αλλιώς να τα πουν , τα  είπαν “ γαλατικά”, και από εκεί βγήκε η λέξη γαλότσα “galoche”

Η προέλευση των ξύλινων υποδημάτων στην Ευρώπη δεν είναι γνωστή με ακρίβεια. Ο Tet de Boer-Olij  στο βιβλίο του “EUROPEAN WOODEN SHOES : THEIR HISTORY AND DIVERSITY”   αναφέρεται  ως προς την αρχική προέλευσης (οrigin) στα χοντρόσολες μπότες των αρχαίων Ελλήνων ηθοποιών στις τραγωδίες, δηλαδή στους κοθόρνους (kothornos) απ’ ότι κατάλαβα, όπως και στα σανδάλια των Ρωμαίων στρατιωτών. http://www.klompenmuseum.nl/pdf/woodenshoes.pdf, http://www.worldebooklibrary.net/articles/eng/Clogs

Υποσημειώνω εδώ οτι: Ο κόθορνος(kothornos) ήταν ένα είδος μπότας με χοντρή σόλα που δενόταν μπροστά με κορδόνια και ταίριαζε και στα δυο πόδια και οτι οι ηθοποιοί στην αρχαία τραγωδία φορούσαν κοθόρνους για να φαίνονται ψηλότεροι και επιβλητικότεροι

{Στο θέατρο, οι κόθορνοι αποτελούνταν από το συνήθως μονοκόμματο κάττυμα, με ύψος γύρω στα 8 εκατοστά ( ή κάτυμμα από επάλληλες ξύλινες στρώσεις). Χάρη στα υποδήματα αυτά, ο ηθοποιός  μπορούσε να φτάσει σε ύψος γύρω στο 1.80 και 1.90 και για αυτό το λόγο έπρεπε να εξασκηθεί αρκετά για να μην πέσει. Το ρωμαϊκό θέατρο, υιοθέτησε από το ελληνικό τους κοθόρνους, όχι όμως τόσο πιστά, αφού σε αρκετές τοιχογραφίες στην Πομπηία, που απεικονίζουν θεατρικές παραστάσεις, οι ηθοποιοί δεν φορούν κοθόρνους.
Στην καθημερινή ζωή των αρχαίων Ελλήνων, οι κόθορνοι, ήταν ένα πολύ πιο άνετο υπόδημα. ΄Ηταν φαρδύ και το φορούσαν και οι άνδρες και οι γυναίκες. Σύμφωνα βέβαια, με κάποιες πηγές, ο κόθορνος ήταν αποκλειστικά γυναικείο υπόδημα, ενώ για άλλες, όπως για παράδειγμα, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, μόνο ανδρικό. Έχει υπερισχύσει η άποψη όμως, ότι το υπόδημα προοριζόταν και για τα δύο φύλα. Ήταν μάλιστα, τόσο φαρδύ, ώστε να ταιριάζει και στο αριστερό και στο δεξί πόδι, όπως μας πληροφορεί ο Αριστοφάνης: «ες τω κοθόρνω τω πόδ’ενθείς ίαιμαι»} – http://www.protothema.gr/culture/article/412328/ta-akrodahtula-ton-karuatidon-neo-pedio-diamahis-metaxu-ton-arhaiologon/

Ωστόσο, πάντα σύμφωνα με τον κ. Tet de Boer-Olij,  υπάρχει η πιθανότητα πως η προέλευση των ξύλινων παπουτσιών μπορεί  να προέρχεται από τους Κέλτες και τους Γερμανούς της Βόρειας και Νότιας Ευρώπης που φαίνεται να ήταν εξοικειωμένοι με κάποιο είδος ξύλινου υποδήματος. Οτι δεν υπάρχουν αρχαιολογικά ευρήματα. Τα ξύλινα υποδήματα κατέληγαν, όπως και σήμερα, συχνά ως καυσόξυλα και, αν όχι, τότε λόγω της φύσης του, το ξύλο σαπίζει μακροπρόθεσμα. Τα παλαιότερα ξύλινα υποδήματα που επιβιώνουν στην Ευρώπη βρίσκονται στο Άμστερνταμ και στο Ρότερνταμ των Κάτω Χωρών και χρονολογούνται από το 1230 και το 1280. Αυτά τα ευρήματα μοιάζουν πολύ με τα ξύλινα παπούτσια που φοριούνται ακόμα στην Ολλανδία. =https://www.wikiwand.com/en/Clog

Να επισημάνω αρχικά εδώ οτι το βιβλίο του “EUROPEAN WOODEN SHOES : THEIR HISTORY AND DIVERSITY” με τις εν λόγω αναφορές, ο Tet de Boer-Olij το εξέδωσε το 2002.. https://books.google.gr/books/about/European_wooden_shoes.html?id=ls8fOAAACAAJ&redir_esc=y

Οπότε, ας αναφέρω στο σημείο αυτό μια αρχαιοελληνική ανακάλυψη του 2011 που δημοσιεύτηκε στο “Βήμα” στις 3/10/2011 . υπό τον τίτλο “Ξύλινο ειδώλιο και σόλες παπουτσιών ηλικίας 2500 ετών”

“Σπάνιο ειδώλιο γυναίκας κατασκευασμένο από ξύλο που έχει ηλικία 2.500 ετών ήρθε στο φως στο ιερό της Αρτέμιδος στη Βραυρώνα κατά τις εργασίες κατασκευής αποστραγγιστικού φρέατος στον αρχαιολογικό χώρο.

Ξύλινο κάττυμα (σόλα) υποδήματος, τμηματικά σωζόμενο με περίτεχνη διακόσμηση εγχάρακτων μοτίβων (5οςπ.Χ. αιώνας)

Πρόκειται για μία πεπλοφόρο γυναικεία μορφή του Α’ μισού του 5ου αιώνα π.Χ.με σάκο στο κεφάλι και περίτεχνη βοστρυχωτή κόμμωση, που διατηρεί ακόμη και τα χαρακτηριστικά της αλλά και ίχνη ερυθρού χρώματος πάνω στο ξύλο. Μαζί αποκαλύφθηκαν και δύο ξύλινα καττύματα (σόλες) από υποδήματα στα οποία διασώζεται η περίτεχνη (!) διακόσμηση τους από εγχάρακτα μοτίβα….Βρέθηκαν όμως και ξύλινα τμήματα αγγείων – κυρίως σώματα και σώματα από κυλινδρικές πυξίδες (κουτιά)-  καθώς και σανιδόμορφα τεμάχια ξύλου. Πρόκειται για ένα σύνολο εντυπωσιακό, δεδομένου ότι το ξύλο λόγω της σύστασής του σπανιότατα διατηρείται στον χρόνο.” Δείτε :http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=423089

Θέλετε να ακούσετε κι άλλο κατι τις για τα ξυλοπάπουτσα (δηλ.  τις κλάπες= clogs) επί των βυζαντινών χρόνων που βρήκα εδώ;

“Η λέξις κλάπα παρά Βυζαντινοίς1 εδήλου 1) το ξύλινον υπόδημα (τσόκαρο) το χρησιμοποιούμενον και αλλαχού εν τη οικιακή οικονομία, συχνότατα όμως εις το λουτρόν: «Κλάπας ὑποδεδεμένας· ἐν τῷ βαλανείῳ γὰρ ὢν ἐτύγχανε».2 2) την ποδοκάκην, το εν ειρκτή ξύλον το έχον μίαν η δύο οπάς εις τας οποίας ενεβάλλοντο οι πόδες του καταδίκου ή και τέσσαρας διά τας χείρας άμα και τους πόδας. Εκ του βυζαντινού άσματος περί του Ανδρονίκου παρατηρούνται οι στίχοι:
Βάρτουν κ’ εις τες μασχάλες του τριακάνταρον μολύβι
και βάρτουν κ’ εις τα πόδια του δυο σιδερένιες κλάπες.

Παρά Βυζαντινοίς απαντά και ρήμα κλαπώνω (εμβάλλω εις κλάπας τους πόδας). Εις βυζαντινόν άσμα φέρονται οι στίχοι:
εδάρτ’ εσύραν το σχοινίν, εδήσασι τα χέρια,
τα πόδια μου κλαπώσασιν, τα πάντα μου πετάσαν,
εις φυλακήν μ’ εβάλασιν κ’ είμαι φυλακισμένος.3

Σήμερον επίσης η λέξις κλάπα δηλοί: Εμβάδα υπό τους τύπους χλάπα (η), χλαπί (το), χλαπιά, χλαπάκια (Θήρα).4 Είδος υποδημάτων «τσαρούχια του χιονιού σαν μικρά τεψιά χωρίς κόθρους» κατεσκευασμένα εκ ξύλου και συγκροτούμενα διά λωρίδων εκ βοΐου δέρματος (Θεσσαλία).5 Τεμάχιον δέρματος (σόλα), το οποίον είτε καρφώνεται (αν είναι κατειργασμένον) εις το τσαρούχι, είτε προσδένεται εις αυτό δι’ ιμάντων (αν είναι ακατέργαστον) (Εύβοια, Στρόπωνες).6 Το εμπρόσθιον μέρος του πέλματος του τσαρουχιού (Στερεά Ελλάς, Αρτοτίνα).7 Εν Κρήτη (Ρέθυμνον), υπό τον τύπον κλαπούτσα (η), λέγεται η παντόφλα η οποία κατασκευάζεται όταν αποκοπή το άνω μέρος του στιβανίου· ενταύθα και η παροιμία: Το καλό παπούτσι κάνει και καλό κλαπούτσι (επί της εννοίας ότι τα καλά πράγματα ακόμη και αν παλαιωθούν είναι καλά).8

1. Λεξ. Du Cange εν λ. Παρά Σουΐδα: «κωλόβαθρον· τῆς λεγομένης κλάπας παρὰ πολλοῖς». Φέρεται επίσης και ο τύπος κλάπος παρά Ι. Τζέτζη … Πρβλ. Κοραήν, Άτακτα 1, 68, και Γ. Χατζιδάκιν, ΕΕΒΣ 1 (1924), σ. 198.
2. Δίων ο Κάσσιος, 77.4.
3. Στέφανος Σαχλίκης, Γραφαί και στίχοι (έκδ. G. wagner), σ. 85, στίχ. 212-214.
4. Ιστορικόν Λεξικόν [= ΙΛ] 115α, 48. 547β, 99. Και Κοραής, Άτακτα 1, 68: κλάπος είναι το ξύλινον υπόδημα.
5. Αρχείον Ιστορικού Λεξικού. Εν Ευβοία (Μετόχι) και εν Ζαγορά Βόλου, ξύλινοι κύκλοι τους οποίους θέτουν υπό τους πόδας διά να βαδίζουν επί της χιόνος λέγονται κύκλα (τα). ΙΛ 602, 58 και 428, 228.
6. ΙΛ 499, 11.
7. Αρχείον Ιστορικού Λεξικού.
8. Αρχείον Ιστορικού Λεξικού.

                                                                           Δικαίος Βαγιακάκος. «Τοπωνύμια εις –άδο». Αθηνά 56 (1952), σ. 15-17.

Ακούστε εν τέλει και δυο άλλα περίεργα για τα ξυλοπάπουτσα:

Τα ξύλινα παπούτσια χρησιμοποιήθηκαν από τους αναρχικούς ως σύμβολο του πολιτικού αγώνα των φτωχών εναντίον των πλουσίων στο ΧΙΧ και στις αρχές του ΧΧ αιώνα.

 Η λέξη « σαμποτάζ » προέρχεται μάλλον από τη γαλλική ονομασία των ξύλινων παπουτσιών: Sabot= clogs= τσόκαρα. Έτσι ονομάστηκε η τακτική των Ολλανδών συνδικαλιστών που έριξαν τα  ξύλινα παπούτσια τους στους μηχανισμούς των μηχανημάτων του εργοστασίου, προκαλώντας έτσι τη στάση εργασίας. Σήμερα, στην Ολλανδία, τα ξυλοπάπουτσα  είναι ένα από τα σύμβολα της χώρας και δημοφιλές ως αναμνηστικό .

http://www.worldebooklibrary.net/articles/eng/Clogs

https://beatrikn.wordpress.com/